به گزارش گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مناطق بیابانی مرکز ایران از اکوسیستم های شکننده محسوب می شود که در بر گیرنده فون متنوعی از گوشت خواران است. اما حفاظت از تنوع زیستی مناطق بیابانی در حال حاضر صرفا بر اساس انتخاب مناطق حفاظت شده انجام می شود.

در حالیکه نیازهای اکولوژیک بسیاری از این گونه ها، اغلب شامل مناطق ورای مرزهای مناطق حفاظت شده است. بنابراین در دراز مدت با توجه به فعالیت های بشر بخش بزرگی از تنوع زیستی مناطق بیابانی محکوم به فنا می شود.

اما با اتخاذ رویکرد جدید و استفاده از گونه های کانونی برای حفاظت می تواند با در نظر گرفتن نیازهای زیستگاهی مجموعه ای از گونه های منتخب، حفاظت بلند مدت این گونه ها، سایر گونه هایی که زیر چتر حفاظتی این گونه ها قرار می گیرند، و در نتیجه پایداری اکوسیستم های شکننده بیابانی را تضمین کند.

پژوهشگران کشور دغدغه این مسئله را در سر داشتند و با ارائه طرح پژوهشی در مسیر حل چالش ها و مشکلات برآمدند. انجام طرح پژوهشی «انتخاب یک چتر جامع حفاظتی چندگونه‌ای برای حفاظت از تنوع زیستی اکوسیستم های شکننده بیابانی ایران مرکزی» با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری نتیجه این دغدغه است. نتایج این پژوهش می تواند به عنوان مدلی برای حفاظت از تنوع زیستی مناطق بیابانی به کار رود.

مشخص کردن عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش هر یک از گونه‌های مورد مطالعه، تعیین نحوه پاسخگویی گونه های مختلف به متغیرهای محیطی، تعیین میزان شباهت متغیرهای زیستگاهی موثر بر پراکنش گونه‌های مورد مطالعه، مشخص کردن احتمال اشغال مناطق مختلف در دسترس هر گونه، تعیین میزان همپوشی زیستگاه بین گونه‌های مختلف و تعیین وسعت زیستگاه های هر گونه در سطح منطقه مورد مطالعه از اهداف این مطالعه است. 
نتایج این پژوهش می تواند با مشخص کردن ترکیبی از گونه های کانونی مناطق بیابانی که نیازهای زیستگاهی آنها در مقیاس کلان دربرگیرنده نیازهای زیستگاهی سایر گونه های موجود در مناطق است و مشخص کردن خلأهای حفاظتی برای این گونه ها رویکرد جدیدی برای حفاظت مؤثر از اکوسیستم های شکننده بیابانی پایه گذاری کند.

حفاظت از اکوسیستم ها و تنوع زیستی به معنی حفظ تمام خدماتی است که مردم از آن بهره مند می شوند. سازمان محیط زیست به طور مشخص می تواند از نتایج طرح برای انجام رسالت خود در زمینه حفاظت از گونه ها و زیستگاه ها بهره مند شود.

بنابراین هدف کلی این طرح حفاظت از تنوع زیستی مناطق مرکزی ایران با استفاده از رویکرد گونه‌های کانونی است. در این راستا اطلاعات پایه اکولوژیک در مورد پراکنش، نیازهای زیستگاهی، تفکیک زیستگاه و همپوشی زیستگاهی بین ده گونه از پستانداران گوشتخوار (پنج گونه سگ‌سان و پنج گونه گربه‌سان) در شرق استان اصفهان به عنوان نماینده‌ای از گوشتخواران بزرگ و متوسط جثه بیابان های مرکزی ایران از طریق کار میدانی و ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل‌سازی آشیان بوم شناختی بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده ترکیبی از گونه‌های مورد مطالعه بعنوان گونه‌های کانونی و با هدف ایجاد یک چتر حفاظتی برای سایر گونه‌های موجود در اکوسیستم‌های شکننده بیابانی ایران مشخص شد.

انتهای پیام/