پس از تشدید دوباره تحریم‌ها علیه ایران، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، طرحی به عنوان حذف دلار از چرخه مبادلات تجاری ایران با دیگر کشور‌ها کلید زده اند که با تصویب این طرح، از پول رایج دو کشور در مبادلات تجاری ایران با کشور‌هایی که با آنان مراودات اقتصادی دارند، استفاده می‌شود.
به گزارش «تابناک»؛ سال هاست موضوع پیمان‌های پولی و حذف دلار از مبادلات ارزی کشور مطرح است و شاید سابقه آن به تغییر واحد پولی اروپا نیز برسد. البته ناگفته نماند که از همان زمان، ایران قصد تغییراتی در سیستم مبادلات خود را داشته، ولی این قضیه تا به امروز به نتیجه نرسیده است.
با این حال، نمایندگان مجلس تصمیم گرفته اند تا این موضوع را از طریق مجلس به نتیجه برسانند و برای این منظور نیز طرحی با همین نام تهیه شده است.
محمود بهمنی از جمله طراحان این طرح می گوید: با توجه به تحریم ایران و رصد نقل و انتقالات ارزی در مبادلات با کشور‌های دیگر، باید از سیستم مبادلات با دلار خارج شویم، زیرا زمانی که معاملات با دلار انجام می‌گیرد، حتما در یک مرکزی توسط آمریکایی‌ها رصد می‌شود. زمانی که حساب ارزی ایران را بسته‌اند، باید از طریق ارز‌های دیگر نقل و انتقالات را انجام دهیم که یکی از راهکار‌ها این بوده که مبادلات یا پیمان‌های دو یا چند جانبه را با کشور‌های مختلف به ویژه کشور‌های همسایه انجام دهیم.
وی با اشاره به اینکه ایران با برخی کشور‌ها قرارداد همکاری اقتصادی با ارز‌های رایج این کشور‌ها را امضا کرده است، تأکید کرد: در طرح حذف دلار از مبادلات بین کشور‌ها، زمان شصت روزه برای حذف در نظر گرفته شده تا دلار از چرخه معاملات خارج شود.
سیدتقی کبیری در گفت‌وگو با تابناک اظهار داشت: چند سال می شود که این بحث مطرح است و باید از خیلی وقت پیش این اتفاق رخ می‌داد، ولی به دلایل مختلف این کار انجام نشده و به دلیل برخی مشکلات و یا احتمال بازگشت آرامش به بازار، موضوع به تعویق افتاده است.
بیشتر بدانید
این عضو کمیسیون اقتصادی گفت: دلار به عنوان یک ارز مرجع به دلیل اینکه ایران ویژگی‌های خاصی دارد، همیشه برای ما مشکلاتی درست کرده است. به همین دلیل قرار بر این شده تا ما با برخی کشور‌ها، به ویژه کشور‌های همسایه ـ که حجم مبادلات بالایی نیز دارند ـ جایگزینی برای دلار داشته باشیم که البته این کار می‌تواند در قالب پیمان‌های دو جانبه و چند جانبه صورت گیرد. در حال حاضر چین با بیش از بیست کشور پیمان مالی دارد و به راحتی بسیاری از کار‌های تجاری خود را از این طریق انجام می‌دهد؛ اما بحث این است که طرف مقابل ما هم باید این را قبول کند، چون این تنها ما نیستیم که در این باره تصمیم می گیریم.
این نماینده مجلس ادامه داد: کشور‌هایی مانند روسیه و ترکیه در گذشته برای این کار علاقه نشان داده بودند، ولی سازوکار آن بسیار کند پیش رفته و اگر دولت بتواند در مدت در نظر گرفته شده، موفق شود و کار جایگزینی را با برخی کشور‌ها انجام دهد، بسیار مفید خواهد بود.
وی همچنین افزود: یکی از دلایل فشار تحریم‌ها به این دلیل است که ما در مبادلات تجاری خود به دلار وابسته هستیم و اگر این وابستگی‌ها برطرف شود، توان مبادلاتی ما نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
وی در پاسخ به این که شاید برخی کشور‌ها حاضر به همکاری با ایران نشوند، در این صورت تکلیف چیست، گفت: بسیاری از کشور‌ها خودشان پیش قدم شده اند، ولی ما کمی تعلل کرده ایم و با برخی کشور‌ها مانند عراق طبق صحبت‌هایی که شده، بالای ۲۰ میلارد دلار و با ترکیه حدود ۳۰ میلیارد دلار تبادل مالی داریم. اما متأسفانه سازوکار آن هنوز مشخص نشده و ما بسیار ضعیف عمل کرده ایم.