در آستانه روز معلم نیم نگاهی داریم به مشکلات معلمان که مواقعی از سال به حدی جدی میشود که آنها را به مرز اعتصاب میرساند.
به گزارش گروه اجتماعی خبر فوری، با شدت گرفتن مشکلات اقتصادی، قشرهای ضعیف و کم درآمد جامعه بیشترین آسیب را میبینند، یکی از این گروهها معلمان هستند. همین خود دلیل محکمی بود که سال گذشته در چند ماه متوالی و در مناطق مختلفی از کشور، با اعتصاب گسترده معلمان روبه رو شدیم. اما این تنها مطالبه معلمان نیست، یکی از مهمترین دغدغه معلمان این روزها مشکلات صنفی آنهاست. نبود سازوکار درست برای ابراز انتقادات، دستگیری تعدادی از فعالان حوزه آموزشی و بیتوجهی وزارت آموزش و پرورش به آنها از دیگر وجوه انتقادات معلمان در سال گذشته بوده است. در گزارش زیر به صورت کلی به تعدادی از مشکلات اشاره خواهیم کرد.
معوقات و درآمد پایین
معوقات، پاداش، حقوق پایین، این روزها پای دردل هر معلمی که بنشینی این کلمات را از او میشنوی، «با این مشکلات اقتصادی به نظرت حقوقمان کفاف میدهد؟»، «پاداش ندادند، عیدیمان را دیر پرداخت کردند، به چه دردی میخورد؟» معلمان همیشه از دریافتی پایین شکایت دارند و مجموعه آموزش و پرورش کشور هم دائما تاکید میکند که در آیندهای نزدیک این پرداختیها جبران خواهد شد. سال گذشته نیز سخنگوی وقت کمیسیون آموزش مجلس اعلام کرده بود: هماکنون مدتهاست معلمان مطالبات خود را دریافت نکردهاند و برای پرداخت آن وعدههای متعددی داده شده که هیچ کدام محقق نشده است و آموزش و پرورش توپ را داخل میدان خزانه کشور انداخته که ماههاست اسناد تحویل شده اما همکاری نمیکنند. در چنین شرایطی نه تنها نمیتوان معلمی را شغل انبیا دانست بلکه نمیتوان از فرهنگیان به عنوان یک کارمند ساده هم سخن گفت چرا که از حداقل مزایای کارمندان محروم هستند.
میرزاده همچنین بیان کرده بود: شأن معلم را در همایشها و نوشتهها آنقدر بالا بردیم که فراموش کردیم آنها نیز همانند سایر کارمندان خرج زندگی دارند و معتقدم اگر قانون مدیریت خدمات کشوری برای آنها به درستی اجرا شود بسیاری از مشکلاتشان در بحث حقوق حل میشود و اگر معلمان را کارمند نمیدانند باید برای آنها نظام نامه خاصی را تعریف کنند تا شیوه استخدام و وضعیت پرداخت حقوقشان مشخص شود.
اما شاید یکی دیگر از عوامل نارضایتی معلمان در بحث حقوق و معوقات به تبعیض دولت در پرداختی کارمندانش باشد. این موضوعی بود که وزیر آموزشوپرورش در نامه ۲۱ فرودین ماه سال گذشته خطاب به معاون اول رئیسجمهور، به آن اشاره کرد. او گفت: یکی از مهمترین عوامل نارضایتی در میان کارکنان دولت، وجود نابرابریهای عدیده در نظام پرداختهای مستمر و غیرمستمر است که متأسفانه به دلایل مختلف با صدور مجوزهای مختلف این فرآیند رو به تزاید است.
بر اساس مجوزهای موردی که در سالهای گذشته صادرشده است، در کنار منابع و درآمدهای اختصاصی برخی دستگاههای اجرایی بهویژه شرکتهای دولتی، تبعیض آشکاری را در بین کارکنان دولت به وجود آمده که نارضایتی و کاهش کیفیت کار را در پی داشته است. تفاوت در دریافتیهای مستمر برخی دستگاههای اجرایی تا ۲.۵ برابر بوده و در برخی موارد که در احکام کارگزینی نیز ثبت نمیشود تا ۶ برابر میرسد.
او پیشنهاد داد برای برقراری استقرار نظام عادلانه پرداختها مقرر فرمایید کارگروهی مشتمل از نمایندگانی از وزرای محترم و اعضای شورای حقوق و دستمزد، نظامنامهای را برای کاهش نابرابری در پرداختهای مستمر و بهویژه غیرمستمر کارکنان دولت تهیه و عنداللزوم به تصویب هیئتوزیران برسد.
اکنون اما پرداخت معوقات معلمان سرعت گرفته است اما هنوز هم مطلقا راضی کننده نیست.
مشکلات صنفی٬ دردلهای معلمان
از بحثهای مالی و مشکلات معیشتی که این روزها گریبان بیشتر جامعه را گرفته که بگذریم به مقوله تشکلهای صنفی میرسیم. کانون های صنفی برای دفاع از حقوق فرهنگیان تشکیل و مجوزهای لازم را بین سال های ۷۷تا ۸۷ از وزارت کشور گرفتند و این کانون ها دارای شناسنامه و اساسنامه مجوز از کمیسیون ماده ۱۰احزاب هستند، تمامی کانون های صنفی مجوز فعالیت دارند و انتخابات مجمع عمومی جدید را کانون ها انجام داده اند. همچنین کانون ها رابطی بین بدنه فرهنگیان با مسئولان هستند و می توانند به انتقال افکار و نزدیک سازی این افکار کمک کنند و موجب کاهش تنش های اجتماعی شوند و در آسیب شناسی و ارائه راهکارها به مسئولان کمک کنند. اما یکی از مهمترین زاویههای این تشکل صنفی و هر تشکل دیگری تفاوت دیدگاه اعضای آن با تفکر بر حاکمیت نهادی است که اتفاقا آن تشکل با هدف بهبود آن ساخته شده است. مسالهای که البته وزیر آموزش پرورش در شهریور سال گذشته آن را نادرست دانست و گفت: آموزش و پرورش، تشکلها را تهدید نمی داند و از اولین روزهای حضورم به عنوان وزیر به دنبال ورود موثر تشکل ها در امور آموزش و پرورش بودهام.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به مسایلی که در جلسه مطرح شد، افزود: مسایل با اهمیتی که امروز در این جلسه طرح شد را باید روزها و ساعت ها وقت می گذاشتیم و هزینههای زیادی را صرف می کریم تا به همین مطالب مطرح شده در این جلسه برسیم و همین مطلب نشان از اثر ثمر بخش حضور تشکل ها و اعلام نظرات و انتقادات آن ها دارد. در مورد مجوزهای لازم کانونهای صنفی معلمان هر کمکی که بتوانم انجام می دهم تا این مجوزها صادر شود.
از شهریور گذشته تا زمستانی که گذشت اما مشکلات صنفی معلمان کاهش پیدا نکرد، این را تعدادی از معلمان عضو صنف فرهنگیان میگویند. محمد معلم مقطع ابتدایی است و معتقد است تشکلها باید استقلال خود را حفظ کنند و از هر عضوی که انتقاد سازنده میکند دفاع کنند٬ او میگوید: وزاتخانه اتفاقا فقط باید شنونده و حلال مشکلات باشد و در قوانین تشکل دخالتی نکند.
دغدغه بیشتر معلمان در دو بحث بالا متمرکز میشود٬ شما اگر معلم هستید یا معلمی در خانوادهتان دارید به ما بگویید چه مشکلاتی گریبان گیر این افراد است؟