گروه شهری خبرگزاری فارس - سید اسد رجبی: اوایل دهه ۸۰ بود که شهروندان مناطق ۱۷ و ۱۸ شهرداری تهران نسبت مسؤولان وقت شهرداری تهران نسبت به مشکلات ایجاد شده از سوی راه آهن تهران - تبریز گلایه‌هایی مطرح کردند.
مردم نسبت به سر و صدای ایجاد شده از سوی این خط راه آهن و آشفتگی‌های ایجاد شده به واسطه عبور قطارها و خطرات احتمالی آن اعتراض داشتند که همین امر منجر به اجرای پروژه‌ای بزرگ در تهران شد.
این عملیات و پروژه بزرگ چیزی نبود جز انتقال خط راه آهن به زیر زمین و به این ترتیب عملیات اجرایی این پروژه از مهرماه سال 1387 آغاز شد تا با اجرای آن خط آهن محور تهران - تبریز از پل نواب ( تقاطع قلعه مرغی) تا بازار آهن شادآباد به زیر زمین منتقل شود. بدین ترتیب با بهره‌برداری از آن موجبات کاهش ترافیک و آلودگی صوتی و زیست محیطی برای ساکنان مناطق 17 و 18 تهران فراهم شد.
عملیات انتقال خط‌آهن تهران - تبریز در منطقه 17 و 18 تهران به زیرزمین، به عنوان یکی از پروژه‌ها در اواخر سال ۹۱ به اتمام رسید و این پروژه در خرداد سال ۹۲ با حضور وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
افزایش طول پروژه به ۱۰ کیلومتر
بر اساس طرح اولیه راه‌آهن تهران - تبریز از پل نواب به زیر زمین منتقل و بعد از عبور از گذرگاه های مختلف در بزرگراه آیت الله سعیدی از تونل خارج می‌شد که با توجه به خواسته‌های مکرر مردم و ساکنان منطقه برای تطویل تونل، در بازدید مجدد رئیس جمهور از این پروژه درسال 1388 قرار شد طول این تونل به 10 کیلومتر افزایش یابد.
این مسیر ریلی در منطقه 17 و 18 در راستای کاهش تولید آلاینده‌های زیست محیطی و صداهای ناهنجار به تونل زیرزمینی انتقال داده شد. عدم برخورد عابران با قطار، کاهش ترافیک شهری و کاهش بافت فرسوده، از اهداف اجرایی این طرح بود که به دلیل عبور خط آهن و تردد قطارها در مناطق 17 و 18، مردم ساکن این منطقه با مشکلاتی مواجه بودند.
آلودگی های صوتی، آلودگی های بصری، ترافیک بین دو منطقه، وجود خیابان های کم عرض و آلودگی های زیست محیطی از دلایلی بود که موجب شد شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران به دستور رئیس‌جمهور مسیر قطار در این دو منطقه را به زیر زمین منتقل کند.
تونل زیرزمینی ریلی مناطق 17 و 18 تهران یکی از پرمعارض‌ترین پروژه‌های ریلی
این پروژه با معارضان فراوانی نظیر کانال فاضلاب بزرگ شهر تهران، کانال انتقال بنزین فرودگاه مهرآباد، لوله اصلی انتقال نفت، لوله‌های فشار قوی برق و لوله‌های آب آشامیدنی مواجه بود که رفع هر کدام از این معارضان مشکلات زیادی بر سر اجرای این پروژه به وجود آورد؛ اما برای اجرای این پروژه مسایل فنی خاصی در نظر گرفته شد و رفع معارضان صورت گرفت؛ به عنوان مثال زیرگذر الغدیر که یکی از بزرگ‌ترین و سخت ترین معارضان راه‌آهن در این پروژه بود به سختی برطرف شد.
عبور همزمان چهار قطار از تونل ریلی مناطق 17 و 18
در این پروژه مسیر از نظر اندازه ابعاد (طول، عرض و ارتفاع) طوری طراحی شده است که هم برای قطارهای معمولی و هم برای قطارهای برقی قابلیت استفاده را دارد. همچنین سیستم‌های اضطراری مربوط به آتش‌سوزی، تهویه، پلکان اضطراری و از این قبیل در این تونل مطابق با استانداردهای روز تعبیه شده است.
این پروژه طوری طراحی شده است که از لحاظ مشخصات فنی می‌تواند چهار خط قطار از خود عبور دهد. در این پروژه قطار در دو باند رفت و دو باند برگشت از تونل استفاده می‌کند، ضمن اینکه عرض تمام شده تونل 23 متر و ارتفاع آن 7.20 متر است و علاوه بر این مشخصات امکان استفاده از قطار برقی هم در این تونل وجود دارد.
در واقع 40 کیلومتر خط‌آهن در قالب 4 خط 10 کیلومتری (2 خط رفت و 2 خط برگشت)، توسط پیمانکاران ایرانی (قرارگاه خاتم‌الأنبیاء) در تونل زیرزمینی راه آهن در مناطق 17 و 18 تهران احداث شد.
۴ خط ریل‌گذاری برای استفاده دو منظوره
در حالی خط راه آهن تهران - تبریز به زیر زمین منتقل شده است که همانطور که گفته شد این تونل و ریل گذاری در ۴ خط ۱۰ کیلومتری به بهره‌برداری رسیده است حال آنکه در طول سال تنها دو خط آن مورد استفاده قرار میگیرد و به طور کلی دو خط رفت و برگشتی آن خاک میخورد.
دو خط را به ما بدهید
اما شب گذشته محسن هاشمی رئیس شورای اسلامی شهر تهران در جریان سالگرد پنجاهمین سال تأسیس سازمان نوسازی شهر تهران که در محل موزه دفاع مقدس و با حضور اسلامیان وزیر راه و شهرسازی برگزار شد فرصت را مغتنم شمرد تا آورده‌ای برای متروی تهران داشته باشد.
وی خطاب به اسلامیان گفت: همانطور که می‌دانید پروژه خط راه آهن تهران تبریز از آن جهت چهار خطه ساخته شد که دو خط آن را به متروی شهر تهران بدهند.
هاشمی گفت: خودتان می‌دانید که اگر این دو خط را به متروی شهر تهران بدهید ما به راحتی می‌توانیم مردم و ساکنان قلعه حسن خان و حومه شهر قدس را به خط ۳ متروی تهران متصل کنیم.
۳۰۰ میلیاردی که خاک میخورد
محسن هاشمی گفت: آقای اسلامیان برای احداث این ۴ خط و ریل گذاری آن ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است و حال آنکه اگر مردم بفهمند که شما چنین هزینه‌ای کردید اما نمی‌گذارید با دو خط بلا استفاده آن متروی بین شهری راه بیافتد حتما جنجالی به پا می‌کنند.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران گفت: من هر کجا که مسؤولی را می‌بینم تلاش می‌کنم آورده ای برای متروی تهران داشته باشم و الان هم از شما آقای وزیر می‌خواهم با این موضوع موافقت کنید تا کارهای مترو بر روال بیشتری باشد و موفق به جا به جایی مسافر میان شهر قدس و تهران شویم.
انتهای پیام/