لمس تولیدات استعدادهای ایرانی در زندگی مردم/صاحبان سوپرمارکت‌ها هم دانش‌بنیان شوند

گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس-مرضیه حسن‌پور؛ انسانی که خلیفه خدا در زمین است، انسانی که می‌تواند تا معراج بالا برود، انسانی که از همه مخلوقات بالاتر آفریده شده است، توان انجام بسیاری از کارها مانند رفع نیازهای روزمره‌اش از طریق به روزترین فناوری‌ها را دارد و چه لذت‌بخش است وقتی با چنین انسان‌هایی رو به رو شویم که فکر و ذکرشان رفع نیازهای همنوعان‌شان است و از پتانسیلی که خداوند به آن‌ها داده به بهترین شکل بهره می‌برند تا نیازی از نیازهای مردم را از طریق علم روز برطرف کنند.

از این دست افراد در کشور ما هم کم نیستند؛ افرادی که با وجود پیشنهادهای بسیار خوب خارجی در وطن مانده‌اند تا از استعداد خدادادی‌شان برای رفع نیازهای هموطنان‌شان بهره بگیرند.

با یکی از این افراد گفت‌وگو کردیم؛ فرید ستاری فارغ‌التحصیل مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف که کارشناسی ارشدش را در رشته کارآفرینی دانشگاه تهران گذرانده و حالا ۲۷ ساله است.

آنچه در گفت‌وگوی ما با ستاری می‌خوانید: 

* ناحیه نوآوری شریف می‌تواند «سیلیکون‌ولی» کوچک باشد

* تاثیر حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در کنار دانشگاه در پیشرفت علم و اقتصاد

* علل ماندن استعدادهای برتر در کشور با وجود پیشنهادهای خارجی

* تاثیرات ملموس رشته فناوری اطلاعات در زندگی مردم

* صاحبان سوپرمارکت هم باید از ایده‌های دانش‌بنیان در کارشان استفاده کند

فارس: درباره شرکت دانش‌بنیان‌ خود توضیح دهید که در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کنید؟

ستاری: شرکت دانش‌بنیان ما در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کند، در این شرکت ما درباره زیرشاخه رانش ابری فناوری اطلاعات کار می‌کنیم، در این بخش خدماتی که ما ارائه می‌کنیم این است که به شرکت‌هایی که نرم‌افزاری هستند و می‌خواهند بر روی اینترنت به مردم سرویس دهند، خدماتی ارائه می‌شود. 

فارس: یعنی عامه مردم به طور مستقیم مشتری شما نیستند؟

ستاری: خیر، مشتریان ما شرکت‌های نرم‌افزاری هستند، ما با شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات کار می‌کنیم، همانطور که می‌دانید در حال حاضر مردم بسیاری از کارهای‌شان را به صورت اینترنتی انجام می‌دهند به طور مثال کارهایی مانند تردد، خرید و غیره بر بستر اینترنت انجام می‌شود و برخی شرکت‌های فعال در این حوزه، خدمات مربوط به محصولات فناوری اطلاعات‌شان را به ما می‌سپارند که این خدمات در حوزه فناوری اطلاعات و به صورت دانش‌بنیان انجام می‌شود. 

فارس: این شرکت‌ها هم در همین ناحیه نوآوری شریف مستقر هستند؟

ستاری: برخی از این شرکت‌ها به ما نزدیک هستند.

فارس: درباره ناحیه نوآوری شریف توضیح دهید و اینکه آیا استقرار ۵۰۰ شرکت در کنار یکدیگر می‌تواند به بهبود فعالیت شرکت‌ها هم کمک کند؟

ستاری: در ناحیه نوآوری شریف 500 شرکت وجود دارد و به نظرم اگر این شرکت‌ها با یکدیگر همکاری کنند اتفاقات خوبی در پیشرفت علم و اقتصاد کشور رخ می‌دهد.

در کشورهای مختلف دنیا نیز چنین ناحیه‌هایی وجود دارد، به طور مثال اگر تاریخچه ایجاد سیلیکون‌ولی( نام رایج و غیررسمی منطقه‌ای در حدود ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی سانفرانسیسکو در حومهٔ سانتا کلارا، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا است که شهرت این منطقه به دلیل قرار داشتن بسیاری از شرکت‌های مطرح انفورماتیک جهان در این منطقه‌ است.) را بخوانید از همان زمان جنگ جهانی یک سری شرکت‌های دانشگاهی دور هم جمع شدند تا مشکلات را حل کنند و پس از مدتی رشد کرده و یک اکوسیستمی ایجاد شده است.

در ناحیه نوآوری شریف هم همین امر صورت گرفته اما ارتباطات کمتر است، اگر ما با این ۵۰۰ شرکت مستقر در ناحیه نوآوری شریف در ارتباط باشیم بسیار بهتر می‌توانیم کسب و کار خودمان را رشد دهیم، می‌تواند در ایران نیز این فرهنگ ارتباط شرکت‌ها جا بیفتد زیرا ارتباط شرکت‌ها با یکدیگر می‌تواند بستری را برای رشد فراهم کند.

فارس: از شرکت خودتان و همکاران‌تان بگویید.

ستاری: افراد شرکت ما بیشتر بچه‌های دانشگاه صنعتی شریف هستند، البته تعدادی هم از دانشگاه‌های دیگر با ما همکاری می‌کنند.

برخی از همکاران شرکت ما دوره کارآموزی خود را در گوگل گذراندند و مدال جهانی و افتخارات بسیاری دارند. ما افرادی را که رتبه یک کنکور سراسری هستند در شرکت داریم، خودم مدال جهانی فیزیک دارم، رتبه‌های دو رقمی کنکور سراسری هم در شرکت ما کار می‌کنند. 

* تاثیر حضور شرکت‌های دانش‌بنیان کنار دانشگاه‌ها در پیشرفت علم و اقتصاد

فارس: تمام اعضا از شهروندان تهران هستند؟

ستاری: خیر، من از شهر تبریز هستم و خانواده‌ام در حال حاضر تبریز زندگی می‌کنند؛ افراد دیگری هم در شرکت ما فعالیت می‌کنند که تهرانی نیستند.

به طور کلی می‌خواهم بگویم اینکه شرکت‌ها در کنار دانشگاه مستقر باشد بسیار خوب است زیرا افرادی که وارد شرکت می‌شوند هم پرانرژی هستند و هم می خواهند نکات جدیدی یاد بگیرند و ماهیت کار ما این است که نکات جدید یاد بگیریم و اصلا به دنبال افرادی نیستیم که نکات ثابتی را بلد باشند زیرا تکنولوژی‌های کار ما در حال تغییر است و نکته مثبت دیگری که شرکت ‌های کنار دانشگاه دارند این است که افراد از داخل دانشگاه می‌آیند و به همین دلیل فضای دانشجویی دارند و انتظارات مادی آنچنانی ندارند.

فارس: گفتید این‌ها افرادی هستند که مدال‌های جهانی دارند و در کارشان خبره هستند، چطور برای کارشان انتظار مادی آنچنانی ندارند؟

ستاری: بچه‌های ما جزء استعدادهای برتر کشور هستند و حتی می‌توانستند به خارج از کشور بروند و آنجا حقوق بسیار خوبی دریافت کنند اما انگیزه‌های دیگری دارند که می‌مانند.

بحث این نیست که ما در قیمت رقابت کنیم بحث این است که در رضایت کار کنیم، تاثیرگذاری در کار برای ما مهم است.

اگر ما در کشورهای خارجی کار کنیم وارد سیستمی می‌شویم که جزء کوچکی از آن سیستم هستیم.

* چرا استعدادهای برتر با وجود پیشنهادهای خارجی در کشور می‌مانند؟

فارس: برای اینکه مهاجرت کم شود چه کسانی مسؤول هستند؟

ستاری: در این زمینه همه مسئول هستند اینگونه نیست که همه کارها بر عهده دولت باشد هر کسی باید در حد  توانایی خودش کار کند. 

ماندن یا نماندن مربوط به فکر افراد است، واقعا اگر کسی بماند می‌تواند تاثیرگذارتر باشد و روی فرایندها تاثیر بگذارد آنهایی که می‌روند دلیلش این است که از تاثیرگذاری ناامید می‌شوند، که البته ناامیدی جزء بدترین مسائل بازدارنده از پیشرفت است، البته برخی می‌روند تا برگردند اما در سیستم هضم می‌شوند.

ممکن است برخی به علت اعتقادات باوری بمانند و راه دیگر آینده فرد است، ما استادی داشتیم که در مورد این مساله صحبت می‌کرد و تولید در ایران را حساب کرده بود که بر این اساس درمورد بحث مالی نیز وقتی سطح رفاه مادی در کوتاه‌مدت در نظر گرفته شود ممکن است افراد ندای رفتن سر دهند اما بکر بودن کار در ایران بسیار مهم است و وقتی کسی به فکر رقابت نباشد کار به مشکل می‌خورد اما باید رقابت وجود داشته باشد، اگر از نظر اخلاقی هم نگاه کنیم هم کار جذاب است و انسان بر روی کار خودش کنترل دارد هم در بحث کلان‌تر می‌توانیم برای خودمان کار کنیم و این بحث در دین نیز آمده است که حتی با حقوق کمتر، کار برای خودتان را به کار برای دیگران ترجیح دهید. 

من هم رفتم و برگشتم، سه ماه دوره کارشناسی را در هنگ‌کنگ‌ تحصیل کردم و حتی پس از آن به این نتیجه رسیدم که دکتری علمی نخوانم و تحصیلاتم را به صورت آکادمیک ادامه ندهم. 

فارس: در حال حاضر این مساله در دانشگاه شریف جا افتاده که همه نباید تحصیلات آکادمیک داشته باشند و می‌توانند از طریق یک شرکت دانش‌بنیان به رشد علمی برسند؟

ستاری: به آن شکل جا نیفتاده اما شیب مثبتی دارد، به همین دلیل هم هست که می‌گوییم نگاهمان به کشور نگاهی با حرکت مثبت است، وقتی به اطرافم می‌نگرم رشد را به صورت واقعی و ملموس می‌بینم اما هنوز به ایده‌آل نرسیدیم و باید به آن برسیم؛ البته می‌دانیم که یک شبه نمی‌توان به آرمان‌ها رسید اما باید به سمت آن حرکت کنیم به این شکل که یکسری افراد باید پیشرو شوند و حرکت کنند.

از این دست افراد در ناحیه نوآوری شریف داریم که این افراد برای بسیاری از بچه‌ها نقش الگو و پیشرو را دارند به طوریکه بچه‌ها می‌گویند فلانی در کشور مانده و در ناحیه نوآوری کار می‌کند من هم بمانم حتما می‌توانم کار کنم.

شرکت‌هایی در حال حاضر وجود دارند که بچه‌های دانشگاه شریف این شرکت‌ها را راه انداخته‌اند، دانشگاه شریفی‌ها در ایجاد تاکسی‌های اینترنتی هم نقش داشته‌اند.

* تاثیرات رشته فناوری اطلاعات در زندگی مردم ملموس است

فارس: با این وجود رشته شما به صورتی است که مردم می‌توانند پیشرفت علمی در این رشته را در زندگی روزمره خودشان لمس کنند.

ستاری: بله، فناوری اطلاعات از طرق مختلف به طور مثال از طریق تاکسی‌های اینترنتی در زندگی مردم کاملا لمس می‌شود و حتی از این طریق اشتغال‌زایی بسیاری هم صورت گرفته است.

می‌توانم بگویم در زمینه کاربردی شدن طرح‌های علمی نطفه‌ای شکل گرفته ولی هنوز رشد آنچنانی نداشته است، بخش عمده‌ای از اقتصاد آمریکا از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان حاضر در سیلیکون‌ولی تأمین می‌شود، شرکت‌های دانش‌بنیان ما هم باید بتوانند بخش عمده‌ای از اقتصاد کشور را به خود اختصاص دهند؛ البته هنوز صنعت ما به معنای جامع صنعت دانش‌بنیان نشده است؛ ما صادرات بسیاری داریم که میزان کمی از آن دانش‌بنیان است، بنابراین باید بتوانیم این کار را انجام دهیم.


فارس: برای اینکه بتوانیم در این مسیر حرکت کنیم، چه کارهایی لازم است؟

ستاری: ما در حال حاضر در آموزش عالی مشکل داریم، یعنی سیستم آموزش عالی ما مستقل از صنعت ما پیش می‌رود؛ عمده تحقیقاتی که صورت می‌گیرد در راستای این است روی لبه دانش خارجی باشد در نتیجه این مقاله به درد صنعت ما نمی‌خورد،  صنعت باید وقتی تولید می‌شود قابل رقابت جهانی باشد و ما کمتر اینگونه هستیم، البته این حرکت شکل گرفته و در حال قوی شدن است؛ افراد زحمتکشی در مراکز رشد حضور دارند و یکسری افراد پیشرو شدند که می‌توانند این کار را انجام دهند و اگر بگوییم فضا نیست فرد ناامیدی است.

فارس: شما چه کردید که موفق هستید؟

ستاری: ما کار خاصی نکردیم فقط در مسیر قرار گرفتیم، یک تیم ۱۵ نفره هستیم که تلاش می‌کنیم که  خودمان را رشد دهیم و شیب رشدی خیلی خوبی هم داریم، در حال حاضر هر قسمتی که افراد بخواهند کار کنند کار هست یعنی نیازها بسیار است اما باید به شکل به روز بر روی نیازمندی‌های مردم کار کنیم.

 

کاری که ما انجام دادیم یک کار دانش‌بنیان است و هر فردی می‌تواند از دانش در کار خودش بهره بگیرد، به طور مثال فردی که سوپرمارکت دارد می‌تواند ایده‌های جدید ارائه کند، ارائه ایده‌های جدید همان کار دانش‌بنیان است؛ هر کسی در کار خودش می‌تواند یک کتاب بیشتر درباره کار خودش بخواند

دنیا به سمت مردم نهاد شدن می‌رود و در کشور ما نیز این موضوع وجود دارد و ما باید به این موضوع فکر کنیم همانطور که تاکسی‌های اینترنتی ما این مساله را انجام دادند. 

انتهای پیام/