به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ابراهیم رحیم پور معاون سابق وزیر امور خارجه در حوزه آسیای مرکزی و قفقاز با حضور در باشگاه خبرنگاران جوان به تشریح سابقه حضور ایران در سازمان همکاری های شانگهای پرداخت.
باشگاه خبرنگاران جوان: سازمان شانگهای سازمانی غیر آمریکایی بوده و از بعد امنیتی اهمیت بسیاری دارد، تاجایی که از آن به عنوان ناتو شرق یاد می‌کنند نظر شما درمورد جایگاه این سازمان در منطقه چیست؟
رحیم پور:بیشکک پایتخت قرقیزستان مقصد اولین سفر روحانی در سال ۸۲ وپس از انتخاب شدن در دور اول انتخابات ریاست جمهوری بود. در آنجا هم جلسه مربوط به شانگهای برگزارشد. هم اکنونچین، روسیه، تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان شش کشور عضو شانگهای هستند.
این ۶ کشور موسس سازمان همکاری شانگهای هستند پس از آن پاکستان و هند هم عضویت پیداکرده و کشور‌هایی مانند افغانستان و ایران هم عضو ناظرماندند.
درخصوص فلسفه تشکیل سازمان همکاری‌های شانگهای هم باید بگویم که با فروپاشی شوروی کشور‌های جدیدی ایجاد شده و به مرور از کنترل مسکو خارج شده بودند؛ و قبل از آن چین و شوروی دو قدرت بزرگ بوند که مسائل امنیتی خود را بایکدیگر هماهنگ می‌کردند، ولی بعد شوری خلا امنیتی چه در داخل این کشور‌ها و چه برای نفوذ دولت‌هایی مثل آمریکا، اسرائیل، اروپا و برخی از کشور‌های منطقه مشکلاتی در این زمینه ایجاد شد.
در همین راستا سازمان شانگهای را بنا کردند تا بتوانند ساختار امنیتی را بنا کنند و همین کار را هم انجام دادند.
تنها ترکمنستان عضو نشد و دلیل آن هم به سیاست بی طرفی باز می‌گردد که این کشور اعلام کرد و به طور طبیعی در این سیاست نباید عضو هیچ سازمان امنیتی باید.
غربی‌ها و بخصوص آمریکا عضو این سازمان نیستند و همین امر جاذبه‌هایی برای ما دارد چراکه چین و روسیه دو قدرت بزرگ هستند و در حال حاضر حضور هند، پاکستان و کشور‌های آسیای میانه هم به وزن اجلاس شانگهای افزوده است. بعد از مسائل امنیتی، تعاملات اقتصادی، همکاری‌ها و ترانزیت عواملی بودند که پس از ثبت و اجرای تفاهم امنیت
بین خودشان، به سراغ امور اقتصادی و به خصوص رفتند و چین موضوع جاده ابرایشم را طراحی کرد و سرمایه زیادی روی آن گذاشته و ترانزیت آنرا از بخش آسیای میانه شروع کرد و به توفیقاتی هم در این زمینه دست یافت.
از سال ۸۲ تا کنون ما در تمام جلسات این سازمان حضور داشتیم البته رو حانی در دو یا سه جلسه سران شرکت نکرد و در سطح معاون وزیر جلسه دنبال شد که دلیل آن هم به پاره‌ای از سو تفاهمات باز می‌گردد که لزومی برای شرکت ما در سطح بالا وجود نداشت.
به نظر می‌رسد در حال حاضر این سو تفاهمات مهار شده و امروز شرایط بهتری حاکم است بویژه اینکه ایران، چین و روسیه در شرایط تحریمی به سر می‌برند. طبیعی است که به واسطه سیاست‌های غرب با ما بهتر است در منطقه خودمان تحرک بیشتری داشته باشیم و علاوه کشور‌های هم مرزمان که در اولویت هستند به کشور‌هایی مانند هند، آسیای میانه‌ها و ... به چشم همسایه نگاه کنیم. بعد از مدتی که بر عضویت کامل در شانگهای اصرار می‌کردیم امروز دیگر اشتیاق شدیدی نشان بدهیم٬ البته اگر در این زمینه با استقبال روبرو شویم به بررسی جدی قوانین در مورد عضوریت خواهیم پرداخت.
انتهای پیام/