ر دپای اکوسیستم استارتاپی در دورافتاده‌ترین روستاهای کشور/ پوست‌انداخته‌ها هم آمدند

به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، در هشتمین دوره نمایشگاه اینوتکس با آن‌ها آشنا شدم؛ تعدادی جوان که با راه‌اندازی یک مرکز با عنوان «مرکز نوآوری فناوری‌های اشتغال» هم برای خودشان شغل ایجاد کرده‌اند و هم به دنبال ایجاد کسب و کار برای جوانان دیگر هستند.

از همان جوان‌ها که سورنا ستاری معاون رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه نمایشگاه اینوتکس با صدای بلند به آن‌ها افتخار کرد.

این جوانان در غرفه‌ای در نمایشگاه اینوتکس به معرفی مرکزشان پرداختند، ما هم با حسین قدسی‌زاده مدیر این مرکز که اتفاقا خودش از جوانان فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته کارآفرینی دانشگاه تهران است، گفت‌وگو کردیم.

قدسی زاده درباره چگونگی اتصال کارفرما و کارجو و نحوه توسعه کارآفرینی سخن گفت و درباره شرایط فضای استارتاپی کشور ابراز امیدواری کرد.

* پژوهش برای توسعه کسب‌وکار جدید

فارس: درباره عملکرد و برنامه‌های مرکز نوآوری فناوری‌های اشتغال توضیح دهید.

قدسی‌زاده: ما در مرکز نوآوری فناوری‌های اشتغال بر روی سرمایه‌های انسانی متمرکز هستیم به عبارتی می‌توانم بگویم ما درباره موضوعاتی مانند تکنولوژی‌های جذب، نگه‌داشت و توسعه سرمایه‌های انسانی تحقیق و پژوهش می‌کنیم و نحوه توسعه مدل‌های کسب‌و‌کار جدید را بر اساس تحقیقات‌مان ارائه می‌دهیم.

فارس: کار مرکز را چطور آغاز کردید؟

قدسی‌زاده: ما در درجه اول رقابت‌های فناورد را برگزار کردیم که یک رقابت تخصصی نخبگانی مورد تائید بنیاد ملی نخبگان بود و از طریق فناورد به تعداد مناسبی از افراد در حوزه‌های تخصصی مختلف مانند فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیریت، هنر و صنایع خلاق دسترسی یافتیم.

اما با توجه به اینکه مراجعات منابع انسانی در حال توسعه بود، در فاز بعدی آزمون استخدامی بخش خصوصی را طراحی و اجرا کردیم، در این آزمون بیش از ۲۰۰ هزار نفر متقاضی داشتیم و بیشتر از ۲۰۰ عنوان شغلی را پوشش دادیم.

پس از برگزاری موفقیت آمیز این ۲ رویداد و چند رویداد دیگر مانند استارتاپ ویکندها و رویداد بین‌المللی کنز به یک بازیگر جدی و اصلی در حوزه بخش خصوصی منابع انسانی تبدیل شدیم و برای تکمیل زنجیره ارزشی خودمان در حوزه منابع انسانی یک سری نیازهایی داشتیم که تصمیم گرفتیم مرکز نوآوری تاسیس کنیم تا هم به تحقیق و توسعه بپردازیم و هم حمایت‌هایی را از استارتاپ‌ها داشته باشیم، در مرکز به یک سری نیازها با تشکیل گروه‌های جدید پاسخ می‌دهیم و از نیروهای خارج از مجموعه خودمان ( البته نیروهای متخصص در حوزه منابع انسانی) نیز برای تکمیل زنجیره ارزشی بهره می‌گیریم.

فارس: عملکرد مرکز را تاکنون چگونه ارزیابی می‌کنید؟

قدسی‌زاده: ما در حوزه منابع انسانی نخستین شتاب دهنده هستیم، اما ما کارمان را از سال ۹۷ آغاز کردیم، طبیعتا یک شتاب دهنده در دوره کوتاه مدت نمی‌تواند راجع به نتایج کارش صحبت کند و نیاز به یک بازه ۳ تا ۵ ساله دارد، اما ما در مدت ۶ ماه توانستیم از دو استارتاپ در حوزه کاریابی آنلاین و حوزه آموزش بین المللی نیروی انسانی حمایت کنیم؛ یک سری استارتاپ هم در مرحله شتاب دهی هستند و هنوز محصول اولیه را طراحی نکردند، یک سری خدمات هم در حوزه تحقیق و توسعه داریم.

* راه‌اندازی موتور جستجوگر منابع انسانی

فارس: چه نوع خدماتی؟

قدسی‌زاده: به طور مثال پروژه راه اندازی نخستین موتور جستجوگر ملی منابع انسانی را در مرکز تعریف کردیم و فکر می‌کنم این موتور جستجوگر در ۳-۴ ماه آینده رونمایی می‌شود.

فارس: کارایی این موتور جستجوگر چیست؟

قدسی‌زاده: کارفرماها و نهادهای مختلف از طریق این موتور جستجوگر، می‌توانند منابع انسانی با هر کیفیتی که نیاز دارند را جستجو کنند به این صورت که اطلاعات درباره نیروهای کارجو یک جا جمع می‌شود و نهادها می‌توانند از خروجی آن استفاده کنند.

فارس: چه میزان اطلاعات در این موتور جستجو وجود دارد؟

قدسی‌زاده: بیش از ۲۰۰ هزار داده از سمت کارجو و حدود ۳۰ هزار تقاضا  از سمت کارفرما داریم.

فارس: این موتور از نظر کارایی چه تفاوتی با آزمون استخدامی دارد؟

قدسی‌زاده: آزمون استخدامی مبتنی بر آزمون است و موتور از نظر کارایی از آزمون وسیع‌تر است.

از طریق این موتور جستجوگر ما می‌توانیم امیدوار باشیم که شانس کاریابی کسانی که بیشترین شایستگی را برای هر کار دارند افزایش دهیم، حتی فردی که در یک روستای دورافتاده است اما توانایی لازم را دارد، از طریق این موتور جستجوگر به نهادهای کارفرما معرفی می‌شود اما اینگونه نیست که تمام ۲۰۰ هزار نفر معرفی شده از سوی موتور جستجوگر کار به دست بیاورند.

ما  می‌خواهیم رابطه میان کارفرما و کارجو را کمتر کنیم و این موتور جستجوگر فضایی را فراهم می‌کند تا جوانان خلاقی که جویای شغل هستند، بتوانند به راحتی هر چه تمام‌تر به کارفرمایان معرفی شوند و کار خود را آغاز کنند، اما ما در حال توسعه اطلاعات این موتور جستجو هستیم تا کارفرماها هم بدانند که با مراجعه به این موتور جستجو حتما می‌توانند به نیروی انسانی خود دست یابند.

* گام‌های ایده‌آل کشور در حوزه اکوسیستم استارتاپی

فارس: شما که از طریق مرکز خود با استارتاپ‌های مختلف اینچنینی در ارتباط هستید، فضای استارتاپی کشور را چطور ارزیابی می‌کنید؟

قدسی‌زاده: سوالتان چند بعدی است و راحت نمی‌توان به آن پاسخ داد، طبیعتا برای ارزیابی هر فضایی باید مجموعه‌ای از مزایا و معایب را باید در کنار یکدیگر ببینیم اما  با توجه به مطالعات شخصی و مشاهداتی که در ایران و خارج از ایران داشته‌ام، فکر می‌کنم در چند سال گذشته ما واقعا به لحاظ اکوسیستم سازی موفق بودیم، این را قاطعانه می‌گویم که در ایجاد اکوسیستم گام‌های خیلی خوبی برداشته‌ایم، به طوریکه هرکدام از اجزای اکوسیستم نوآوری کشور در حال حاضر مورد اتکای گروه‌هایی است و بخشی از آنها خروجی‌های ملموس و خوبی داشته است. 

در حال حاضر مرکز نوآوری شتابدهی پارک فناوری پردیس به بیش از ۷۰ شتاب دهنده مجوز فعالیت داده که کارهای این شتاب دهنده‌ها در کل کشور توسعه یافته است.

* ادبیات استارتاپی در روستاها هم شناخته شده است

ذهنیت‌ها درباره اکوسیستم استارتاپی بسیار خوب آماده شده است، در چند سال گذشته وقتی در یک شهرستان راجع به استارتاپ صحبت می‌کردیم کسی اصلا این ادبیات را نمی‌دانست، اما حالا این ادبیات توسعه یافته و این مساله کمک می‌کند ما مدل‌ها را توسعه دهیم.

آیین نامه‌هایی در حوزه حمایت از استارتاپ داشتیم که می‌تواند بستر مناسبی را برای فعالیت مناسب در این حوزه به وجود آورد اما در برخی جاها هم خلأ قانونی داریم که باید مورد توجه قرار بگیرد.

* از قافله استارتاپی دنیا عقب نیستیم

فارس: در مقایسه با کشورهای دیگر به چه صورت هستیم؟

قدسی‌زاده: به نظرم ما از قافله کشورهای دنیا در این حوزه عقب نیستیم، یعنی اگر فعالیت نخستین شتاب دهنده‌های دنیا را در نظر بگیریم، آن‌ها حدود ۱۷ سال سابقه دارند و ما خیلی عقب نیستیم زیرا ما حدود ۱۰ سال پیش کار در این حوزه را شروع کردیم.

فارس: عملکردمان چطور بوده است؟

قدسی‌زاده: روند رو به رشدی داریم؛ البته باید ببینیم شاخص‌های ما چیست، اگر به تعداد شتاب دهنده‌ها و استارتاپ‌ها و میزان سرمایه گذاری به نسبت تولید ناخالص ملی نگاه کنیم به نظرم آمار خوبی داریم و به رشد مناسبی رسیدیم و سهم تولید استارتاپ‌ها به نسبت تولید ناخالص ملی عدد قابل توجهی است.اما طبیعتا مثل هر اکوسیستم دیگری نقاط ضعف هم داریم.

* نقاط ضعفی که باید ترمیم شود

فارس: چه نقاط ضعفی؟

قدسی‌زاده: از نظر من شاید یکی از نقاط ضعف ما در حوزه استارتاپ‌ها، عدم ورود شرکت‌های بزرگ به این حوزه باشد.

کمتر بودن رغبت شرکت‌های بزرگ مساله ای است که باید مورد توجه قرار بگیرد اگر شرکت‌های بزرگ هم در این زمینه ورود کنند، شاهد پیشرفت بیشتری خواهیم بود که احتمالا این موضوع هم حل می‌شود.

بخش دیگر مربوط به عدم تطابق سیاست‌های کلان کشور با جهت گیری‌های شتاب دهنده‌های تخصصی و غیر تخصصی است، به هر حال ما مزیت‌های ملی مانند اسناد ملی علم و فناوری را داریم که حرکت در این چارچوب به سودمان است چرا که با حرکت در این مسیر می‌توانیم به افق هایی که از پیش بر اساس مزیت‌هایمان طراحی کرده‌ایم، برسیم.

گاهی اوقات احساس می کنم که این‌ها به اندازه کافی با یکدیگر همگرایی ندارد البته تلاش‌های خوبی در حال انجام است که امیدواریم همچنان ادامه یابد.

* امیدواری‌هایی برای بهتر شدن

فارس: چه نکاتی در اکوسیستم استارتاپی کشور وجود دارد که به پیشرفت آن امیدوارید؟

قدسی‌زاده: اکوسیستم نوآوری به ثبات رسیده و در این حوزه واقع گراتر شدیم و فهمیدیم که کار سختی است و باید عرق زیادی ریخته شود، سرمایه گذاری‌ها هوشمندانه‌تر شده، افراد قوی و پوست انداخته‌تر وارد سیستم شده اند.

  به هر حال باید آنقدر مطالعه کنیم، سعی و خطا کنیم و تلاش کنیم تا به نتیجه مطلوب‌مان برسیم اما در مجموع برآیند اکوسیستم استارتاپی ایران را مثبت می‌بینم

* با توسعه استارتاپ‌ها جوانان علاقه‌ای برای مهاجرت ندارند

فارس: گفتید سفری به انگلستان داشتید و به طور اختصاصی بر روی فعالیت شتاب دهنده‌ها و مراکز نوآوری کار کرده‌اید، آنجا پیشنهاد کار هم داشتید؟

قدسی‌زاده: همیشه در معرض پیشنهادات خارجی چه به صورت تحصیل در مقطع بالاتر، چه به صورت کاری و راه اندازی استارتاپ یا همکاری دو جانبه بوده‌ایم که البته من بحث همکاری دو جانبه را می‌پسندم.

فارس: به نظر شما ایجاد و توسعه استارتاپ‌ها در ایران و رشد اکوسیستم استارتاپی می‌تواند از روند مهاجرت استعدادهای ما به کشورهای دیگر بکاهد؟

قدسی‌زاده: قطعا استارتاپ‌ها سبب می‌شود تا از روند مهاجرت کم شود اما این کافی نیست و به نظر می‌رسد در این حوزه باید تلاش بیشتری شود، یکی از مسائل ما هم بین‌المللی‌سازی استارتاپ‌هاست که ما در این حوزه کماکان ضعف داریم؛ نداشتن تجربه بین‌المللی تا حدودی سبب شده که استارتاپ‌های ما تاب‌آوری کافی را در رقابت با استارتاپ‌های بزرگ بین المللی نداشته باشند و گاهی حتی به بازار بین المللی فکر نکنند،  اما تلاش‌هایی در حال انجام است و ما استارتاپ‌های بین المللی زیادی داریم که موفق هم هستند.

به طور مثال در مرکز خودمان چند استارتاپ بین المللی داریم که تفاهم نامه‌ها را هم منعقد کرده‌اند به نظرم هر چقدر بیشتر در این زمینه تلاش کنیم استارتاپ‌ها بیشتر رشد می‌کنند و از خروج نیروهای نخبه هم جلوگیری می‌شود.

البته این خروج همیشه تلقی منفی ندارد چرا که تجربه بین المللی منتقل می شود ولی ما باید هنر استفاده از این تجربیات هم داشته باشیم تا برکاتش به کشور برسد.

انتهای پیام/