برترینها: امکان ندارد سری به رسانهها بزنید و خبری از سرنگونی پهپاد آر. کیو۴ گلوبال هاوک (RQ-۴ Global Hawk) به گوش شما نخورد. انصافاً هم باید گفت با خبر مهمی طرف هستیم که از قدرت پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران حکایت دارد. اما برای اینکه دقیقاً متوجه شویم که پدافند سپاه پاسداران چه غول بزرگ و بیشاخ و دمی را بهراحتی و در عرض یک چشم به هم زدن از اوج آسمان روانه قعر دریا کرد باید نگاهی به مشخصات فنی این پهپاد داشته باشیم.
به همین دلیل پس از دستمریزاد گفتن به پدافند هوا فضای سپاه پاسداران، نظر شما را به مشخصات پهپاد گلوبال هاوک که اکنون تکههای آن در قعر خلیج همیشه فارس قرار دارد جلب میکنیم.
این پهپاد توسط شرکت نظامی «نورثروپ گرومن» (Northrop Grumman) ساخته شده و مراحل ساخت ابتدایی آن را شرکت «رایان آیروناتیکال» (Ryan Aeronautical)، بر عهده داشت، زمانی که این پهپاد مراحل ساخت را پشت سر میگذاشت با نام تییِر ۲ پلاس (Tier II+) شناخته میشد. گلوپال هاوک به لحاظ فنی قادر به انجام عملیاتهایی است که پهپاد لاکهید یو ۲ (Lockheed U-۲) انجام میدهد و در بیشتر مواقع نقش شناسایی مواضع دشمن را در میادین نبرد بر عهده دارد.
گلوبال هاوک به رادارهای بسیار دقیقی با نام «رادار دهانه ترکیبی» (synthetic aperture radar) مجهز است و سنسورهای اینفرارد اپتیک و مادون قرمز دوربردی دارد (long-range electro-optical/infrared) که به لطف این سیستمهای پیشرفته به راحتی میتواند در روز مساحتی بیشتر از صد هزار کیلومتر مربع را در مواضع دشمن شناسایی کند. جالب است بدانید چنین مساحتی چیزی حدود مساحت کشورهای کرهجنوبی یا ایسلند میشود و به همین دلیل نیز گلوبال هاوک در میان رسانهها با عنوان «جاروبرقی اطلاعات» شناخته میشود.
همانگونه که از یک پهپاد جاسوسی انتظار میرود، گلوبال هاوک در ارتفاع بسیار بالا از سطح زمین پرواز میکند و نهتنها از جدیدترین امکانات پیشرفته جاسوسی برخوردار است، بلکه به لحاظ نظامی نیز تا دندان مسلح شده و در عملیاتهای مختلف نظامی قادر به مداخله است. نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا وجود تجهیزات پیشرفته جاسوسی را در این پهپاد به این معنا میداند که قدرت نظامی این پهپاد نیز دقت بیشتری پیدا میکند و در درگیریها با بالاترین دقت میتواند مواضع دشمن را زیر آتش بگیرد و پشتیبانی دقیقی از نیروهای خودی داشته باشد.
کاملاً مشخص است ساخت چنین پهپادی هزینه زیادی روی دست نیروی هوایی آمریکا گذاشته است و از پهپادی صحبت میکنیم که گفته میشود ساخت هر فروند آر. کیو ۴ گلوبال هاوک چیزی حدود ۲۲۲ میلیون دلار روی دست نیروی هوایی آمریکا خرج میگذارد و با این حساب نابودی آن توسط پدافند هوا فضای سپاه پاسداران حسابی دل آمریکاییها را کباب کرده است.
داستان ساخت آر. کیو ۴ گلوبال هاوک به دهه ۹۰ میلادی باز میگردد و در آن زمان نیروی هوایی آمریکا پروژه ساخت چندین پلتفرم از پهپادهای هوشمند را در دستور کار داشت که یکی از آنها پهپاد رادارگریز «آر. کیو ۳ دارک استار» (RQ-۳ Dark Star) و پهپاد دیگری نیز با نام «گلوبال هاوک» بود. از آنجایی که ساخت و توسعه این پهپادها هزینههای زیادی به دنبال داشت، نیروی هوایی آمریکا ترجیح میدهد پروژه ساخت این دو پهپاد را به ساخت یک پهپاد تغییر دهد. در نتیجه از آنجایی که پهپاد گلوبال هاوک مسافت و برد بیشتری داشت، ساخت این پهپاد را به ساخت پهپاد دارک استار ترجیح داد.
پروژه ساخت گلوبال هاوک تا سال ۱۹۹۸ ادامه پیدا کرد تا اینکه در این سال، گلوبال هاوک اولین پرواز رسمی خود را در تاریخ ۲۸ فوریه ۱۹۹۸ انجام داد و هفت دستگاه از این پهپادها زیر نظر آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی «(DARPA) ساخته شد. در این بین از آنجایی که بیشتر عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه صورت میگرفت، تقاضا برای ساخت گلوبال هاوک بیشتر شد و نمونه آزمایشی این پهپاد در افغانستان به خدمت نیروی هوایی آمریکا درآمد.
از این پهپاد نسخههای مختلفی با قابلیتهای متفاوت تولید شده و به احتمال زیاد پهپادی که سپاه پاسداران به قعر دریا فرستاد یکی از پیشرفتهترین مدلهای این پهپاد است.
درست است که با یک پهپاد بدون سرنشین سروکار داریم، اما عظمتی که گلوبال هاوک دارد باعث شده تا کنترل آن نیاز به ۳ خدمه در روی زمین داشته باشد. دو نفر از این خدمهها کنترل پهپاد در هوا را بر عهده دارند و وظیفه کنترل سنسورهای این پهپاد نیز بر عهده یک خدمه دیگر است.
این سنسورها اطلاعات مختلف و بهروزی را از میادین نبرد جمعآوری کرده و به پایگاه مخابره میکنند و از پهپادی صحبت میکنیم که موتور رولزرویس مدل اف. ۱۳۷. آر. آر.۱۰۰ در آن قرار گرفته و به لطف این موتور، گلوبال هاوک بهعنوان دوبردترین پهپاد دنیا شناخته میشود.
در سال ۲۰۰۱ و زمانی که مدلهای گلوبال هاوک هنوز در حال ساخت بودند، به دلیل حملات ۱۱ سپتامبر این مدلها به پرواز درآمدند و مدلهای آزمایشی گلوبال هاوک در نبرد افغانستان و عراق حضور داشتند. گزارش شده است که شرکت نورثروپ گرومن تا نوامبر سال ۲۰۱۲ تعداد ۳۷ فروند از این پهپادها را در اختیار نیروی هوایی آمریکا قرار داده و در حال حاضر چیزی نزدیک به ۴۲ پهپاد گلوبال هاوک برای مقاصد مختلف در آسمان به پرواز در میآیند.
به غیر از آمریکا، کرهجنوبی، ژاپن و ناسا از دیگر کشورها و سازمانهایی بهحساب میآیند که مدلهای مختلف پهپاد گلوبال هاوک را در اختیار دارند. همانگونه که اشاره کردیم گلوبال هاوک یکی از بزرگترین پهپادهای حال حاضر دنیا است و چیزی نزدیک به ۱۴.۵ متر درازا دارد. فاصله بالهای این پهپاد غولپیکر چیزی نزدیک به ۴۰ متر است و گلوبال هاوک ۴.۷ متر ارتفاع دارد. این پهپاد بیشتر از ۳۲ هزار ساعت در ارتفاع ۱۸ کیلومتری از سطح زمین پرواز میکند و با یک بار سوخت حدود ۲۲ هزار کیلومتر را پشتسر میگذارد.
همانگونه که اشاره کردیم مدلهای مختلفی از پهپاد گلوبال هاوک تولید شده است و از آنجایی که با یک پهپاد جاسوسی طرف هستیم اطلاعاتی از مدل دقیق پهپادی که در خلیج فارس به قعر دریا رفت نداریم و مشخصاتی که از گلوبال هاوک برای شما فهرست کردیم، مشخصات مدل اصلی این پهپاد است.
در پایان پیشنهاد میکنیم اگر شما هم به هوا فضا علاقه دارید و در جریان اطلاعات سودمندی از پهپاد آر. کیو.۴ گلوبال هاوک هستید، این اطلاعات مفید را در قسمت نظرات با ما و دیگر خوانندهها به اشتراک بگذارید.
منابع: military, wikipedia