به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، براساس آماری که اواخر سال 96 از سوی مسؤولان اعلام شده، نرخ بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی ۱۸.۵ درصد بوده که این میزان از نرخ عمومی بیکاری بیشتر اعلام شده است.

این موضوع سبب نگرانی اعضای ستاد راهبری نقشه جامع علمی شده و براین اساس برای توسعه اشتغال آفرینی برنامه‌ریزی شد.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز که از شرکت‌های دانش بنیان حمایت می‌کند به طور مستقیم یا غیرمستقیم برنامه‌هایی برای ایجاد کارآفرینی و اشتغال‌زایی داشته است.

فرهنگ‌سازی برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان نیز یکی از اساسی‌ترین موضوعات در رابطه با این موضوع است چرا که عناصر حوزه دانش‌بنیان با حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان در بحث اشتغال‌آفرینی نیز فعالیت می‌کنند.

در مورد این موضوعات با پرویز کرمی مشاور عالی معاون علمی و فناوری رئیس جمهور گفت‌وگو کردیم.

* آنچه در گفت‌وگوی ما با کرمی می‌خوانید: 

* طرح صدف درهای ورود به بازار کار را برای جوانان باز می‌کند

* اقتصاد دانش بنیان در زندگی مردم لمس می‌شود

* ضرورت دخالت مردم در توسعه دانش‌ بنیان

* نیروی انسانی اصلی‌ترین رکن اکوسیستم دانش‌بنیان است

* نقش اساسی دانشگاه‌ها در پیشرفت اقتصاد دانش‌بنیان

* نیروی انسانی ایران در همه دنیا خواهان دارد

* محکوم به پیشرفت هستیم

فارس: در سال‌های اخیر واژه اقتصاد دانش‌بنیان را می‌شنویم، پس از تأکیدات بسیار مقام معظم رهبری بر تولید ثروت از علم، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور این عبارت را در سخنرانی‌ها بسیار مطرح می‌کنند، درباره این موضوع توضیح دهید.
کرمی: اگر بخواهم اقتصاد دانش‌بنیان را تعریف مختصری کنم باید بگویم واژه و ترم اقتصاد دانش بنیان را می‌توانیم اقتصاد دانش پایه و بها دادن به نیروی انسانی متخصص و خلاق در مقابل اقتصاد منبع محور و نفتی تعریف کنیم؛ روش جدیدی در اقتصاد که بر مبنای تولید ثروت از علم متکی است.

اقتصاد دانش‌بنیان یکی از مؤلفه‌های اصلی اقتصاد مقاومتی است چرا که در اقتصاد مقاومتی باید در نحوه ایجاد ثروت و خلق ارزش‌افزوده و درآمد برای کشور و منابع آن تنوع داشته باشیم و اقتصاد دانش‌بنیان نیز به همین موضوعات اشاره دارد، ما از طریق اقتصاد دانش‌بنیان می‌توانیم اتکا و وابستگی خود را به بیگانگان کمتر کنیم و حتی به‌جای منابع به نیروی انسانی خودمان تکیه می‌کنیم.

مفهوم اقتصاد دانش‌بنیان پس از ابلاغ سند چشم‌انداز بیست ساله کشور وارد ادبیات توسعه کشور شده است، البته راه زیادی تا تحقق کامل آن داریم.

باید اقتصاد نفتی کاملا از اذهان پاک شود و به سمت تولید برویم و از تولید داخلی حمایت کنیم، البته این مهم نیاز به زمان زیادی دارد اما ما این موضوع را شروع کردیم و تا حدود خوبی هم پیش رفته ایم.

درآمدزایی از علم و تجاری‌سازی فناوری‌ها به طور معمول در کشورهایی که دانش‌بنیان هستند صورت می‌گیرد و علم‌شان در اقتصادشان تاثیر گذار است و نقش اساسی دارد.

البته مردم نیز باید در اقتصاد دانش‌بنیان مثمر ثمر بوده و نقش داشته باشند، مردم باید از تولید دانش‌بنیان حمایت کنند، شرکت‌های دانش‌بنیان تبلور اجتماعی حضور مردم در توسعه هستند.اما اینکه موضوع اقتصاد دانش‌بنیان به یک گفتمان تبدیل شود و بتوانیم آن را در زندگی مردم لمس کنیم، پس از طرح موضوعات توجه به تولید علم و جنبش نرم افزاری از سوی رهبر فرزانه انقلاب و پیگیری‌های ایشان و سپس بعد از تصویب قانون تاسیس و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در مجلس شورای اسلامی مطرح شد و از این رو ما در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری این موضوع را پیگیری کردیم و بر این موضوع در معاونت تأکید بسیاری داریم.

البته بجز مقام معظم رهبری و مسؤولان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که توجه ویژه‌ای به موضوع اقتصاد دانش‌بنیان دارند در این حوزه، مجموعه‌های دیگری هم نقش دارند که با همکاری یکدیگر اکوسیستم دانش‌بنیان را به پیش می‌برند.

فارس: چه مجموعه‌هایی؟

کرمی: دانشگاه‌ها، استارت‌آپ‌ها، پارک‌های علم و فناوری، مراکز نوآوری، مراکز رشد، شتاب‌دهنده‌ها و سرمایه‌گذاران خطرپذیر و اخیرا کارخانه‌های نوآوری و شرکت‌های دانش بنیان در این مجموعه و زیست بوم فعالیت می‌کنند و در واقع با توجه به نوع تعاملی که هر مجموعه با اقتصاد دانش‌بنیان دارد می‌توانند در این اکوسیستم نقش ایفا کنند و رشد هر یک از این مجموعه‌ها در رشد کلی اقتصاد دانش‌بنیان اثرگذار است.

* اصلی‌ترین رکن اکوسیستم دانش‌بنیان کدام است؟

فارس: نقش کدام یک از این مجموعه‌ها را در توسعه اکوسیستم دانش‌بنیان پر رنگ‌تر می‌دانید؟
کرمی: به نظر من اصلی‌ترین رکن اکوسیستم دانش‌بنیان نیروی انسانی است، نیروی انسانی متخصص و خلاق می‌تواند در پیشرفت اقتصاد دانش‌بنیان موثر باشد و هر چقدر شرایط نیروی انسانی از نظر کیفی و کمی پررنگ تر باشد در پیشرفت اقتصاد دانش‌بنیان تاثیر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ گذارتر است.

* نقش دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری در پیشرفت اقتصاد دانش‌بنیان

فارس: نقش دانشگاه‌ها به چه میزان است؟

کرمی: تمام مجموعه‌هایی که در اکوسیستم دانش‌بنیان هستند در این اکوسیستم نقش موثر دارند، دانشگاه‌ها در این زمینه نقش اساسی ایفا می‌کنند، بخصوص اینکه کشور ما دارای دانشگاه‌های رتبه‌دار منطقه‌ای است که این دانشگاه در اقتصاد دانش‌بنیان بسیار موثر هستند،چرا که آنها تربیت کننده نیروی انسانی این اکو سیستم و نیز زایشگاه شرکتهای دانش بنیان هستند این کار در اقتصاد دانش‌بنیان تاثیر زیادی دارد.

فارس: پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان چطور؟

کرمی: پارک‌های علم و فناوری نیز در این زمینه نقش اساسی دارند، شتاب‌دهنده‌ها و سرمایه‌گذاران خطرپذیر نیز در زمینه رشد اقتصاد دانش‌بنیان بسیار تلاش می‌کنند. شتاب‌دهنده‌ها به استارت‌آپ‌ها کمک می‌کنند تا بازده بالاتری داشته باشند و کمک‌های مالی و مشاوره‌ای نیز برای استارت‌آپ‌ها انجام می‌دهند. و در واقع حامی مالی حقوقی و پرورش دهنده استارت آپ ها در طی مسیر بلوغ و رشد و ماندگاری آنها هستند.

این مجموعه‌ها با همکاری یکدیگر می‌توانند در اقتصاد کشور و اشتغال‌آفرینی نیز نقش داشته باشند.

* طرح صدف؛ کلید درب اشتغال جوانان

فارس: طرحی هم با عنوان «صدف» هم در معاونت علمی اجرا می‌کنید که این طرح مربوط به کارآفرینی است؛ در رابطه با این طرح توضیح دهید.

کرمی: همه می‌دانیم که در حال حاضر، شغل به عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جوانان کشور مطرح است، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز که ارتباط زیادی با جوانان بخصوص جوانان کارآفرین و استارت‌آپ‌ها دارد، این طرح توسط پارک فناوری پردیس و دانشگاه علم و صنعت جشنواره کار صدف را با هدف ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان برنامه‌ریزی کرده است. به نوعی می‌توان گفت، از طریق برگزاری این جشنواره بین کارفرمایان صنایع در حوزه‌های مختلف با کارجویان ارتباط برقرار می‌شود تا صنایع بتوانند به نیروی جوان، متعهد و متخصص دسترسی بیابند.

از طریق این طرح، ارتباط دانشگاه با بازار کار تقویت شده و همچنین مسیر اشتغال دانشجویان و فارغ‌التحصیلان در شرکت‌ها هموار می‌شود.

* نحوه برگزاری جشنواره صدف

فارس: این جشنواره به چه صورت برگزار می‌شود؟

کرمی: در حال حاضر نخستین دوره جشنواره کار صدف به منظور توانمندسازی شغلی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان برگزار می‌شود و داوطلبان می‌توانند از طریق سایت sadafjobfair.ir تا ۳۰ آبان ماه برای حضور در این جشنواره ثبت‌نام کنند، به این صورت که در این جشنواره ۶۰۰ فرصت شغلی ارائه می‌شود.

در فاز اول جشنواره، کارگاه‌های آموزشی برای افزایش مهارت‌های عمومی افراد دایر می‌شود، همچنین آزمون‌های روانشناسی فردی و شغلی، مشاوره و هدایت شغلی با بهره‌گیری از دانش و تجربه مدیران و دانش آموختگان مجرب، بازدید از زیست بوم نوآوری و فناوری در پارک فناوری پردیس و معرفی برگزیدگان برای کارورزی در شرکت‌های دانش‌بنیان نیز از دیگر خدماتی است که از طریق این جشنواره ارائه می‌شود.

فارس: در این طرح برای استعدادهای برتر تحت پوشش بنیاد ملی نخبگان هم تسهیلات خاصی در نظر گرفته‌اید؟

کرمی: بله، برای هزینه ثبت نام افراد تحت پوشش بنیاد ملی نخبگان تخفیف در نظر گرفته شده است، به این صورت که هزینه ثبت‌نام برای این افراد با 90 درصد تخفیف در نظر گرفته می‌شود.

فارس: از جشنواره ایران ساخت چه خبر؟

کرمی: جشنواره ایران ساخت هم یکی دیگر از برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است که من این جشنواره را حرکتی به سمت خودباوری می‌دانم چرا که این جشنواره سبب فرهنگ‌سازی در مردم برای خرید کالای ایرانی در کنار نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی ساخت داخل ضمن تحریک تقاضا و بازارسازی می‌شود.

جریان سازی فرهنگی اقتصاد دانش بنیان برای کمک به تحقق شعار حمایت از کالای ایرانی، فرهنگ سازی در راستای حمایت از تولیدات ایرانی و اشتغال افزایی برای سرمایه‌های انسانی کشور، نفی واردات بی رویه و اجناسی که مشابه آن در داخل کشور با کیفیت مناسب تولید می‌شود، زمینه سازی در راستای شکوفایی زیست بوم کار آفرینی و نوآوری با رویکرد اشتغال زایی، فرهنگ سازی، ترویج و انتشار آثار تولید شده در فضای مجازی، رسانه ها و صدا و سیما، با کمک عناصر و فعالان فرهنگی و هنری کشور، کمک به برند سازی و تجاری سازی کالاهای با کیفیت و دانش بنیان ایرانی از اهداف برگزاری این جشنواره است که سال گذشته برگزار شد.

فارس: به طور کلی برای تحقق مطالبه مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از کالای ایرانی چه نهادهای وظیفه دارند؟

کرمی: همانطور که می‌دانید در عملیاتی شدن حمایت از کالای ایرانی و رونق تولید سه قشر و سه گروه باید باهم همکاری کنند.

فارس: چه گروه‌هایی؟
کرمی: نخست حاکمیت شامل قوه مجریه، قضائیه و مقننه که وظیفه حمایت سیاستگذاری تسهیل گری و استاندارد سازی و ارتقا را به عهده دارند و قشر دوم تولیدکنندگان هستند که باید وظیفه تولید خوب باکیفیت و استاندارد را در دستور کار داشته باشند و تکریم مشتری را از طریق ارائه کالا و محصول خوب و خدمات پس از فروش ارائه دهند، قشر سوم هم مصرف کنندگان و مردم هستند.

فارس: مردم به چه صورت می‌توانند در این زمینه کمک کنند؟

کرمی: مردم ضمن داشتن عرق ملی و خرید کالای ایرانی باید در حمایت از آن بکوشند، این موضوع سبب رونق تولید ملی می‌شود، البته به نظرم مردم باید همزمان مطالبه‌گری خودشان را از آن دو قشر دیگر به منظور حمایت و صیانت از بازار و کالای ایرانی داشته باشند.

ما به واسطه داشتن نیروی انسانی جوان و فعال که در همه دنیا خواهان دارد محکوم به پیشرفت هستیم و باید این مسیر را با امید و اقتدار ادامه دهیم و آینده روشن را برای ایران و ایرانی رقم بزنیم.

حتی دشمنان ما با وجود تمام اقدامات‌شان برای وارونه جلوه دادن واقعیات درباره ایران، نمی‌توانند استعداد جوانان ما و پیشرفت علمی کشور پس از انقلاب اسلامی را انکار کنند، ما از نظر نیروی انسانی و تولید علم در منطقه و حتی دنیا صاحب جایگاه و رتبه هستیم.

البته هنوز راه نرفته بسیار زیادی در مسیر پیشرفت داریم اما به یاری خداوند و همت مسؤولان و با کمک اساتید و دانشجویان جوان‌مان توانایی‌های بیشتری را هم کسب می‌کنیم؛ در حال حاضر توانایی‌های ما منحصر به چند رشته نیست و در رشته‌های بسیاری دارای رتبه جهانی هستیم که این مسیر را حضور و فعالیت و حمایت از استعدادهای جوان‌مان طی شد.

آن‌ها که موفقیت‌های ما را نمی‌بینند می‌توانند چند قدم عقب تر رفته و تصویر ایران را در سال‌های گذشته مشاهده کنند تا با مقایسه گذشته با امروز، پیشرفت‌ها را متوجه شوند.

امروز ما شاهد رشد اکوسیستم نوآوری هستیم که از این طریق می‌توانیم وارد حوزه‌های جهانی شویم، این توسعه دانش‌بنیان از طریق فعالیت جوانان‌مان در شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها حاصل شده است.

انتهای پیام/‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌