به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، «فرهنگ» در سنت و عقیده ما ایرانیان مسلمان از دیرباز مدنظر بوده است، نه تنها برای ما که دارای تمدن باستانی قدیمی هستیم و به کاملترین دین معتقدیم بلکه در تمام کشورها فرهنگ به عنوان عامل راهنما در زندگی انسان مورد توجه است.
فرهنگ هر جامعه دربرگیرنده اعتقادات، ارزشها و رفتارهای مردم آن جامعه است، بنابراین فرهنگ میتواند زندگی نسلهای هر جامعه را تحت تاثیر قرار داده و معرف آداب و رسوم ملل مختلف باشد.
زمانی که یک جامعه دارای فرهنگ غنی باشد، این فرهنگ میتواند پشتوانه نسلهای آینده آن جامعه شود و همین امر پیشرفت یک جامعه در تمام موارد و آسایش و آرامش مردم را در بر دارد چرا که یک فرهنگ غنی سبک زندگی صحیح و تمام راههای اصولی زندگی را به مردم میآموزد و همین امر سبب میشود تا همه روند زندگی و رفتارهای خود را براساس همان اصول برنامهریزی کنند، بنابراین مشکلی در ارتباطات و برخوردها ایجاد نمیشود و آسایش و پیشرفت برای کل جامعه به همراه دارد.
مسؤولان کشور ما نیز مسأله فرهنگ را مدنظر دارند، بخصوص مقام معظم رهبری از سالیان گذشته بر این مسأله تأکید دارند که باید مهندسی فرهنگی در جامعه صورت گیرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار سال 84 با اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اهمیت مسئله فرهنگ عمومی و وظیفه اصلی این شورا برای مهندسی فرهنگی کشور تصریح کردند: در شرایط جدید که مردم با حضور گسترده در انتخابات پایبندی خود به اسلام، ارزشهای انقلاب و آرمانهای امام (ره) را بار دیگر به نمایش گذاشتند، زمینه مناسب برای تصحیح جهت گیریهای فرهنگی کشور براساس سند چشم انداز بیست ساله فراهم شده که لازمه آن پویایی، نشاط و نوآوری مضاعف در شورایعالی انقلاب فرهنگی و شوراهای اقماری آن است.
مسؤولان کشور نیز ستاد مهندسی فرهنگی را تشکیل داده بودند اما این ستاد تاکنون مسکوت مانده بود و اعضای آن هیچ جلسهای برگزار نکرده بودند اما با اعلام سید سعیدرضا عاملی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی قرار است روز شنبه 29 تیرماه جلسه ستاد مهندسی فرهنگی به ریاست اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور برگزار شود.
به همین بهانه به سراغ اساتید دانشگاه رفتیم تا نظر آنها را درباره اهمیت مسائل فرهنگی در جامعه و ضرورت تشکیل جلسات ستاد مهندسی فرهنگی جویا شویم.
عبدالحمید نقرهکار عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت یکی از اساتیدی بود که درباره این موضوع صحبت کرد.
نقرهکار اصلاح فرهنگ را در جامعه ضروری دانسته و آن را سبب اصلاح تمام امور از جمله مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی برشمرد.
* آنچه در گفتوگوی ما با نقرهکار میخوانید:
* اصلاح تمام مسائل جامعه در گروی اصلاح فرهنگ است
* بنیان و پایه اعتقادی و فرهنگی ما فرهنگ اسلامی است
* استکبار جهانی تمام تهاجمها از جمله تهاجم های دفاعی، امنیتی و تحریم ها را علیه کشور ما را انجام داده و ناموفق بوده است
* در حال حاضر تنها امید دشمن و استکبار جهانی برای تهاجم به کشور ما تهاجم به فرهنگ و امید به نفوذ فرهنگی در نهادهای ماست
* هنوز در جامعه ما رویکرد فرهنگی از طریق عوامل نفوذی مد نظر دشمن است
* در کارگروه هنر و معماری و شهرسازی شورای تحول علوم انسانی، نفوذیها اجازه نمیدادند سرفصل دروس را اصلاح کنیم
* اگر سرفصل دروس دانشگاهی اصلاح نشود، فارغالتحصیلان ما فاقد معیارهای ایرانی و اسلامی در حوزه تخصصی خودشان میشوند
* فرهنگ باید بزرگترین مطالبه نیروهای انقلابی باشد
* باید تمام نیروهای انقلابی و اسلامی در این برهه حرکت خود را به صورت مدیریت جهادی و برای اصلاح مسائل فرهنگی به کار گیرند
* دانشگاهیان ما باید فرهنگ لیبرالیستی که فرهنگ مبتذلی است را نقد کند
* اصلاح فرهنگ، مسائل دیگر را هم در جامعه اصلاح میکند
فارس: به طور کلی ضرورت وجود فرهنگ در جامعه چیست؟
نقرهکار: فرهنگ و مهندسی فرهنگی را در هر جامعهای باید به عنوان بنیان و زیربنای تمام مباحث دیگر مدنظر گرفت و به عنوان یک مسئله فردی یا حاشیهای در کنار مسائل دیگر مطرح نمیشود.
ایجاد تمدن نوین اسلامی فرایندی است که یک ریشه و سرچشمه دارد و آن ریشه، سرچشمه و بنیان فرهنگ است که باید درست شود زیرا تا زمانی که فرهنگ در یک جامعه اصلاح نشود سایر مسائل اقتصادی، امنیتی، سیاسی و اجتماعی هم حل نمیشود؛ بنیان و پایه اعتقادی و فرهنگی ما نیز فرهنگ اسلامی است که به عنوان مهمترین مسأله در جامعه باید مد نظر قرار گیرد.
* تنها امید استکبار جهانی برای تهاجم علیه ما فرهنگ است
دومین نکته این است که امروز استکبار جهانی تمامی تهاجمها را علیه کشور ما تجربه کرده و ناموفق بوده است چه از نظر نظامی، چه از نظر تحریمهای دفاعی و امنیتی هر کار توانسته انجام داده و تنها امید استکبار جهانی و شیطان بزرگ مسائل فرهنگی و هنری است.
اگر دقت کنید هنوز در جامعه ما رویکرد فرهنگی و هنری از طریق عوامل نفوذی و سیاستهای مراکز امنیتی و جاسوسی آنها مد نظر است، مانند حجاب که بنیان فرهنگی دارد و مد نظر آنهاست.
| پس از چند سال 2 واحد درس حکمت اسلامی در هنر و معماری را برای تمام دروس گروه هنر تصویب کردیم اما از سوی وزارت علوم ابلاغ نشده است |
به نظر من در حال حاضر استکبار جهانی بیشترین امید خود را به همین مسائل فرهنگی بسته است، به طوریکه چه در دانشگاه و حتی در حوزههای علمیه به این مسأله میپردازند، به طور مثال مسأله جدایی دین از سیاست را در حوزهها پیگیری میکنند و در دانشگاه به دنبال ابتذال فرهنگی و هنری هستند.
* اعتراف میکنم عوامل نفوذی اجازه اصلاح سرفصل دروس را نمیدهند
فارس: اگر بخواهید برای مساله نفوذ عوامل غربی که مطرح کردید، مصداق بیاورید چه مسالهای را مطرح میکنید؟
نقرهکار: همه میدانیم که مقام معظم رهبری مدتها قبل اعلام کردند که باید در دانشگاهها سرفصل و محتوای دروس علوم انسانی اصلاح شود و من مدتی مسؤول کارگروه هنر و معماری و شهرسازی بودم و همینجا اعتراف میکنم که در کارگروه ما عوامل نفوذی وجود داشتند که اجازه نمیدادند سرفصلها را اصلاح کنیم.
برای نمونه عرض میکنم که ما پس از چند سال تلاش کردیم 2 واحد درس حکمت اسلامی در هنر و معماری را برای تمام دروس گروه هنر تصویب کردیم( این درس پس از انقلاب فرهنگی به عنوان درس اختیاری در نظر گرفته شده بود).
متاسفانه تا امروز خود وزارتخانه این 2 واحد را اعلام نکرده است و درس «حکمت معماری ایرانی» را اعلام کرده که نشان میدهد هنوز نفوذیها در وزارت علوم حضور دارند که اجازه نمیدهند 2 واحد درس که در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده جزء دروس دانشکدهها قرار بگیرد.
| مقام معظم رهبری حدود 10 سال پیش شورای عالی انقلاب فرهنگی را مسؤول کردند که سرفصل دروس علوم انسانی و میان دانشی مانند هنر و معماری و شهرسازی اصلاح شود اما متاسفانه هنوز اتفاقی رخ نداده است |
ایران چه از نظر جغرافیایی و چه فرهنگی یک عنصر متغیر نسبی است و نمیتواند به ما معیارهای ثابت ارزیابی برای معماری و شهرسازی ارائه دهد، اما اسلام به عنوان یک مکتب الهی میتواند به ما شاخصهای ارزیابی و ثابت ارائه دهد.
* ضرورت حرکت جهادی نیروهای انقلابی در زمینه مسائل فرهنگی
از همین یک نکته میتوان متوجه شد که متاسفانه هنوز تا چه حد نفوذیها اجازه نمیدهند فرهنگ اسلامی ایرانی در دروس ما وارد شود و تا زمانی که این اتفاق نیفتد قطعا فارغالتحصیلان ما فاقد معیارها و ارزشهای فرهنگی ایرانی و اسلامی در حوزه تخصصی خودشان میشوند، بنابراین آثاری چه در حوزه سینما و چه در تئاتر و چه در معماری تولید میکنند که با گذشته و فرهنگ ما و هنر غنی، الهی و بیبدیل ما سنخیتی ندارد، بنابراین به نظر من باید تمام نیروهای انقلابی و اسلامی در این برهه حرکت خود را به صورت مدیریت جهادی و انقلابی در حوزه اصلاح مسائل فرهنگی و هنری ارائه دهند.
* فرهنگ باید بزرگترین مطالبه نیروهای انقلابی باشد
فارس: با این وجود به نظر شما تحول در دانشگاهها میتواند در اصلاح فرهنگ جامعه هم موثر باشد؟
نقرهکار: قطعا اینگونه است، مقام معظم رهبری حدود 10 سال پیش شورای عالی انقلاب فرهنگی را مسؤول کردند که سرفصل دروس علوم انسانی و میان دانشی مانند هنر و معماری و شهرسازی اصلاح شود و محتواها با هویت اسلامی و ایرانی تدوین شود، کتابهایی در این زمینه نوشته شود، نظریهپردازیها و هم اندیشیهایی صورت گیرد، کارگاههای هم افزایی دایر باشد، اما متاسفانه این کارها به خصوص در چند سال اخیر متوقف است و این مسائل نه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نه در وزارت علوم، نه در دانشگاهها، نه در شورای عالی انقلاب فرهنگی پیگیری نشده است و به نظر من این مسئله باید بزرگترین مطالبه نیروهای انقلابی باشد.
* تا وقتی نفوذیها از نهادها پاکسازی نشوند وضعیتمان اصلاح نمیشود
فارس: به نظر شما تشکیل جلسه ستاد مهندسی فرهنگی میتواند در اصلاح مشکلات موثر باشد؟
نقرهکار: به نظرم تا زمانی که نفوذیها و کسانی که غرب زده هستند و خودآگاه یا ناخودآگاه فرهنگ مبتذل غربی را چه از نظر سیاسی، اقتصادی و هنری تبلیغ میکنند پاکسازی نشوند وضعیتمان به همین صورت باقی میماند.
* باید بتوانیم تمدن نوین اسلامی را مبتنی بر فرهنگ ایرانی و اسلامی ایجاد کنیم
فارس: به نظر شما وظیفه اساتید دانشگاه و رسانهها در این زمینه چیست؟
نقرهکار: مقام معظم رهبری مسؤولیت خودشان را در این زمینه انجام دادهاند، شورای تحول علوم انسانی باید سرفصل دروس را اصلاح میکرد که این کار صورت نگرفته است، کرسیهای نظریهپردازی برای این موضوع باید انجام شود، نظریهپردازیهای جدید صورت گیرد و نقد شود.
دانشگاهیان و کارشناسان ما باید با فرهنگ لیبرالیستی و اومانیستی غرب که ثابت شده فرهنگ مبتذلی است و پاسخگوی نیازهای جامعه نیست مبارزه و نقد کنند و در برابر آن نظریه پردازی و نوآوری داشته باشند، کارگاههای هماندیشی و دانشافزایی و مباحثههای عمومی و فرهنگ سازی داشته باشند.
فرهنگ اسلامی، فرهنگ اصلاح دنیا و آخرت است؛ اگر فرهنگ اسلامی داشته باشیم علاوه بر مسائل اجتماعی و فرهنگی، اقتصاد و سیاست هم اصلاح میشود | |
صدا و سیما و رسانهها نیز در این حوزه باید بسیار فعال شوند تا در مجموع بتوانیم تمدن نوین اسلامی را که جهان تشنه چنین تمدنی است، بر اساس فرهنگ ایرانی و اسلامی ایجاد کنیم.
* فرهنگ اسلامی فرهنگ اصلاح 2 دنیا است
فارس: به نظر شما اصلاح فرهنگ میتواند در مسائل دیگر جامعه هم تاثیر گذار باشد؟
نقرهکار: به نظر من فرهنگ اسلامی، فرهنگ اصلاح دنیا و آخرت است و در این فرهنگ فقط مباحث اخلاقی مطرح نیست بلکه اگر فرهنگ ما اسلامی شود اقتصاد ما نیز اصلاح میشود. سوءاستفادهها، حقوقهای نجومی، قاچاق و تمام رانتهایی که وجود دارد از بین میرود. فرهنگ اسلامی تبعیض اقتصادی را به هیچ وجه نمیپذیرد و عدالت اجتماعی را میخواهد، فرهنگ اسلامی اصلا قبول نمیکند که روز به روز عدم عدالت اجتماعی در جامعه توسعه یابد و تبعیض وجود داشته باشد.
* وجود فرهنگ اسلامی در جامعه سبب اصلاح اقتصاد و سیاست میشود
فارس: بنابراین به نظر شما اصلاح فرهنگ جامعه علاوه بر مسائل اجتماعی و فرهنگی در اقتصاد و سیاست و مسائل دیگر هم تاثیرگذار است؟
نقرهکار: بله دقیقا به همین صورت است، به نظر من اگر فرهنگ اسلامی داشته باشیم اقتصاد اصلاح میشود، زمانی که اقتصاد در جامعه اصلاح شود، سیاست ما نیز اسلامی میشود، دوقطبیها و دروغگوییها در فضای سیاسی ما اصلاح می شود.
احزاب و جریانات سیاسی ما نیز اصلاح میشوند و به همین ترتیب سایر نهادهای جامعه ساز نیز اصلاح میشوند.
بنابراین فرهنگ فقط مربوط به تئوری و نظریه اخلاقی نیست بلکه از طریق فرهنگ تمام عناصر و قوانین ما، نهادهای ما مانند قوه قضائیه، مجریه و مقننه اصلاح میشود.
انتهای پیام/