سال هاست که کابوس آتش سوزی جنگل ها و مراتع کردستان را تهدید می کند و به دلیل بی اعتنایی های مردم و مسئولان به این موضوع، هر سال صدها هکتار از جنگ های استان در آتش می سوزد.
سالهاست که داستان آتش سوزی در جنگلها و مراتع استان کردستان به یک کابوس برای مردم این منطقه تبدیل شده و هر سال با آغاز فصل گرما بار دیگر آتش در کمین مراتع و جنگلهای استان قرار میگیرد.
طی یک دهه اخیر و علیرغم تمامی کارهای فرهنگی و همچنین اقدامات صورت گرفته از سوی مدیران و مسئولان استان کردستان، ولی همچنان داستان آتش سوزی در جنگل و مراتع این استان ادامه دارد و متأسفانه هر سال وضعیت به مراتب از سال قبل نیز بدتر میشود.
داستان آتش سوزی در جنگلها و مراتع کردستان تنها مربوط به این استان نیست ولی داستان این آتش سوزیها در کردستان به دلیل دارا بودن پوشش مناسب گیاهی و جنگلی آن هم در سالهای با باران مناسب به نوعی ویژهتر است و میزان انعکاس آن در فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی تا حدود زیادی بیشتر جلوه میکند.
بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده از سوی منابع طبیعی، بالغ بر ۱.۷ میلیون هکتار از وسعت استان کردستان را جنگلها و مراتع تشکیل میدهند و به همین دلیل این میزان ۶۲ درصد از کل مساحت این استان را شامل میشود و از این حیث کردستان جزو استانهای با بیشترین میزان جنگل در سطح کشور به شمار میرود.
از سوی دیگر طی چند سال گذشته اعلام آمار آتش سوزیها در جنگلها و مراتع کردستان یک امر محرمانه تلقی میشد و مسئولان و متولیان امر از اعلام آمار این بخش امتناع میکردند و به همین دلیل ارزیابی مشخصی از میزان آتش سوزیها در این استان وجود نداشت.
هر ساله با آغاز فصل گرما هشدارها در خصوص رعایت موار ایمنی از سوی مردم آغاز میشود و البته مدیران و مسئولان نیز اعلام میکند که تمامی امکانات برای مقابله با آتش سوزیهای احتمالی بسیج شده است ولی وقتی که آتش سوزیها آغاز میشود بار دیگر همه دست به دامن مردم میشوند تا آنها نیز در امر مهار و خاموش کردن آتش مشارکت کنند.
هشدارهای سازمانهایی مردم نهاد زیست محیطی و همچنین فعالان این بخش از روزهای قبل در خصوص احتمال وقوع آتش سوزیها آغاز شد و این سازمانهای مردم نهاد با توجه به میزان مناسب بارشها و همچنین پوشش گیاهی منطقه اعلام کردند که تابستان امسال احتمال وقوع آتش سوزی در کردستان بیشتر است.
وقوع بیش از ۱۰۰ مورد آتش سوزی در کردستان
علیرغم تمامی این هشدارهای صورت گرفته متأسفانه طی سال جاری تاکنون آتش سوزیها رشد قابل ملاحظهای داشته و به همین دلیل مدیرکل منابع طبیعی استان کردستان از رشد دو و نیم برابری میزان آتش سوزیها در جنگلها و مراتع استان طی سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل خبر میدهد.
سعدی نقشبندی بیان کرد: تعداد آتش سوزیها طی سال جاری و تاکنون به بیش از ۱۰۰ مورد رسیده است و این در حالی که است که در مدت مشابه سال قبل این میزان تنها ۳۹ مورد بود و مقایسه این آمار حکایت از افزایش دو نیم برابری میزان آتش سوزیها دارد.
وی گفت: با توجه بارشهای مناسب در استان کردستان طی سال جاری، پوشش گیاهی و مراتع استان نیز بسیار خوب بوده و به همین دلیل نیز میزان حریقها در مراتع استان بسیار بیشتر از آتش سوزی در جنگلهای استان بوده است.
وی ضمن اشاره به بیشترین میزان آتش سوزیها در مراتع استان کردستان طی سال جاری، افزود: البته در بخش از شهرستانهای استان نیز آتش سوزی در جنگلها را شاهد بوده ایم که خوشبختانه با هوشیاری مردم و حضور به موقع نیروهای ما این آتش سوزیها کنترل شده است.
مدیرکل منابع طبیعی استان کردستان با اشاره به وضعیت آتش سوزی در شهرستانهای مختلف این استان، گفت: از ابتدای سال جاری کامیاران با ۱۷۵ هکتار بیشترین و شهرستان دیواندره نیز با حدود پنج هکتار کمترین میزان آتش سوزی را در سال جاری داشته اند.
کوهستانی بودن امکان کنترل آتش سوزیها را مشکل کرده است
وی به روند مهار و کنترل آتش سوزیها در استان کردستان اشاره کرد و اظهار داشت: با توجه به کوهستانی بودن استان کردستان و همچنین راههای صعب العبور، تنها امکان برای کنترل و مهار آتش سوزی در جنگلها و مراتع کردستان نیروی انسانی است و به همین دلیل نیز این کار با سختی بسیار زیادی انجام میشود.
نقشبندی به ارزیابیهای صورت گرفته در خصوص دلیل آتش سوزیها در جنگلها و مراتع استان کردستان اشاره کرد و گفت: در این بخش نیز متأسفانه خطای انسانی عامل اصلی آتش سوزی هاست و به همین دلیل معمولاً در روزهای تعطیل ما شاهد بیشترین آتش سوزی در جنگلها و مراتع استان کردستان بوده ایم.
در همین حال یکی از فعالان زیست محیطی کردستان در گفتگو با ضمن اشاره به نیاز این استان به روشها و شیوههای جدید در راستای کنترل و مهار آتش سوزی در جنگلها و مراتع، گفت: کردستان به دلیل شرایط ویژه نیازمند بالگرد اختصاصی برای کنترل و مهار آتش سوزی در جنگلها و مراتع است.
عباس محمدیانی ادامه داد: ما هر روز شاهد وقوع آتش سوزی در سطح مراتع و جنگلهای استان کردستان هستیم و با توجه به گرمای بیش از حد هوا و همچنین خطای انسانی این روند کنترل شدنی نیست و به همین دلیل نیاز است که ناوگان مهار و کنترل آتش سوزیها نیز تقویت شود.
وی با بیان اینکه همه باید فرهنگ سازی در بین مردم را به عنوان دومین راهکار در اولویت قرار دهیم، ادامه داد: فرهنگ سازی در بین مردم با استفاده از تمامی ظرفیتهای در اختیار یکی از نیازهای لازم و ضروری است و انتظار میرود که در این بخش رسانهها نیز مشارکت و همراهی بهتری داشته باشند.
خطای انسانی عامل اصلی آتش سوزی در جنگلها و مراتع کردستان است
این فعال زیست محیطی استان کردستان افزود: متأسفانه امروز خطای انسانی به عنوان عامل اصلی در وقوع آتش سوزیها در جنگلها و مراتع استان کردستان مطرح شده است و به همین دلیل در صورت فرهنگ سازی میتوان بخشی از این وضعیت را کنترل و مدیریت کرد.
وی با اشاره به هوشیاری مردم برای کمک به کنترل آتش سوزی در جنگلها و مراتع استان کردستان، بیان کرد: هم اکنون شمار زیادی از آتش سوزیها به صورت خودجوش از سوی مردم محلی کنترل میشود و خوشبختانه مردم حساسیت ویژه نسبت به این موضوع دارند.
بدون شک با توجه به وسعت جنگلها و مراتع کردستان از یک سو و همچنین وضعیت بارش باران و رشد مراتع از سوی دیگر زمینه را برای رشد آتش سوزیها فراهم کرده است و در این راستا نیز است که سازمانهای مسئول و متولی امر و اقشار مختلف مردم با حساسیت بیشتری با این موضوع برخورد کنند.
تقویت ناوگان موتوری و تجهیزاتی ادارات و سازمانهای مسئول از جمله اداره کل منابع طبیعی و استفاده از گروههای محلی توانمند از جمله سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی از جمله راهکارهای مناسب در راستای کنترل و مهار آتش سوزی در جنگلها و مراتع استان کردستان به شمار میرود.