گروه اجتماعی خبرگزاری فارس، انتخابات شورایاری‌ها قرار است ظرف چند روز آینده در تهران برگزار شود. برگزاری این انتخابات محل حرف و حدیث‌های بسیار زیادی است و هنوز مشخص نیست که این انتخابات قانونی است یا غیرقانونی.
اولین دوره انتخابات شورایاری‌ها با عنوان طرح معتمدین محلات در شورای اول در کمیسیون فرهنگی - اجتماعی پایه‌گذاری شد و در آن دوره این طرح در فرمانداری تصویب و در کمتر از محله اجرا شد. اطلاعات دقیقی در خصوص سازوکار، نحوه اجرا و نظارت این دوره از انتخابات مردمی وجود ندارد، لکن انتخابات با عنوان انجمن معتمدین محلات برگزار و افراد کار خود را آغاز کردند.
دومین دوره انتخابات این نهاد مردمی در مدیریت شهری توسط رسول خادم رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورا در تمامی محلات برگزار شد و بیشتر جنبه اجرا مورد توجه بود و انتخابات نسبتاً خوبی برگزار شد. در این دوره، انتخابات انجمن معتمدین محلات به انتخابات شورایاری‌ها تغییر نام پیدا کرد.
سومین دوره انتخابات شورایاری‌ها با مشکلات فراوانی از جمله نداشتن مصوبه اجرا روبه‌رو شد. وزارت کشور به طور جد با برگزاری این انتخابات مخالفت کرد و مهدی چمران و مسجدجامعی از اعضای شورای شهر با مرحوم کردان وزیر کشور وقت جلسه‌ای برای رفع مشکلات برگزار کردند. وزارت کشور با این شرط که سومین دوره انتخابات شورایاری‌ها آخرین مرحله این انتخابات باشد، با برگزاری این دوره موافقت کرد.
توافق انجام و سومین دوره انتخابات برگزار شد. در آن دوره نیز ستاد شورایاری‌ها برگزارکننده و شهرداری پشتیبان بود. سازوکار اجرایی و نظارتی پیش‌بینی شده بود و این انتخابات در محلات و بدون مداخله شورای شهر برگزار شد و انتخابات با محوریت مسجدجامعی (ستاد شورایاری‌های وقت) برگزار شد.
در دوره چهارم شورای شهر به دلیل توافقی که گذشتگان انجام داده بودند که دور سوم پایان شورایاری‌ها است، مشکلاتی در خصوص اجرا پیدا کردند، کشمکش‌ها بالا گرفت و کار به هیأت دولت کشید.رحمانی فضلی وزیر کشور در هیأت دولت موضوع را مطرح و به استناد موارد متعدد برای برگزاری چهارمین دوره انتخابات شورایاری‌ها مصوبه داده شد. در دوره چهارم ستاد شورایاری‌ها برگزارکننده، شهرداری پشتیبان و شورای شهر به عنوان ناظر تعیین شد.
14 هزار و 500 نفر در چهارمین دوره انتخابات شورایاری‌ها کاندید و نزدیک به 700 هزار نفر در این انتخابات شرکت کردند و میزان مشارکت نسبت به دور سوم تقریبا دو برابر شده بود.
برگزاری پنجمین دوره انتخابات شورایاری‌ها مصادف با تحولات در شورای شهر شد. با ورود مدیران جدید موضع‌گیری‌ها بالا گرفت و این نهاد اجتماعی به طورکل زیر سؤال رفت و انواع و اقسام اتهامات به آنها زده شد. در مسیری قرار گرفتند که هدفشان حذف شورایاری‌ها بود و از طرفی، سیاسی کردن این نهاد مردمی بود. ستاد شورایاری‌ها تبدیل به باشگاه سیاسی یک جریان خاص شد.
احمد مسجدجامعی رئیس ستاد شورایاری‌هاست ولی در این مدت هیچ خبری از وی نبوده است. برخی معتقدند که اصلا قرار نیست رئیس ستاد دخالتی در انتخابات داشته باشد و قرار است عناصر دیگری این انتخابات را هدایت کنند. انتخابات شورایاری‌ها در این دوره توسط شهرداری برگزار می‌شود و عملاً استقلال این نهاد مردمی با این کار زیر سؤال می‌رود.
از اسفند سال گذشته کرکره شورایاری‌ها پایین کشیده شد. سرای محلات دراختیار شهرداری نواحی قرار گرفت و شورایاری‌ها تبدیل به یک شیر بی‌یال و کوپال شدند. نتیجه این رفتارهای سیاسی این بود که میزان شرکت‌کنندگان در ثبت‌نام کاهش یابد و بعد از آن، از خانواده شهرداری خواستند که در انتخابات شرکت کنند تا افراد به حدنصاب برسند.
در این مرحله شاهد بدعت‌هایی هستیم که با روح نهاد اجتماعی شورایاری‌ها صددرصد در تعارض است. قرار بود شورا ناظر بر عملکرد باشد و ستاد شورایاری‌ها برگزارکننده، اما می‌بینیم ورق برگشته است. سازوکار اجرایی انتخابات باید دراختیار مردم باشد، ولی تشکیلات اجرا و نظارت در محلات جمع‌آوری و به طور متمرکز در مناطق بیست و دوگانه شهرداری دفاتر ایجاد کرده است.
جای تأمل در اصلاح اساسنامه شورایاری‌ها دارد که مهمترین و بزرگترین خطا این بود که حسن شهرت داوطلبان را برداشته و هر کسی با هر سابقه‌ای می‌تواند برای حضور در این نهاد ثبت‌نام کرده، آن هم نهادی که قرار است چشم و گوش مردم باشد و ناظر بر عملکرد شهرداری، همچنین برگزاری انتخابات به روش الکترونیک نیز حرف و حدیث‌های زیادی دارد.
چرا باید یک نهاد اجتماعی به یک نهاد سیاسی تبدیل شود؟ چرا احزاب سیاسی به انتخابات شورایاری‌ها ورود کرده‌اند و هریک از تشکل‌های اصلاح‌طلب به نوعی در این موضوع دخیل شده‌اند؟ مگر یک نهاد اجتماعی چه آورده‌ای می‌تواند برای احزاب سیاسی داشته باشد که تمام قد ورود کرده‌اند که نتیجه مطلوب خود را به دست آورند؟
فقط 27 درصد شورایاری‌های سابق دراین انتخابات حضور پیدا کردند، 50 درصد خانواده کارکنان شهرداری و الباقی از احزاب اتحاد ملت است. گفته می شود مدیریت شهری می‌خواهد از نهاد شورایاری‌ها به عنوان ابزاری برای رسیدن به مقاصد و جریان سیاسی که مغایر اصل شورایاری‌هاست استفاده کند. این انتخابات مردمی نیست، بلکه سیاسی است، در اصل به نام مردم است و به کام احزاب سیاسی.
اصل برگزاری این انتخابات زیر سؤال است، آیا این انتخابات به نفع مردم است؟ آیا برگزاری انتخابات با این شیوه درست است؟ باید دستگاه‌های نظارتی ورود کنند و اگر قرار است انتخاباتی به نام شورایاری‌ها برگزار شود، از این به بعد از دست یک جریان سیاسی خاص خارج و به سمت و سوی مردمی برده شود تا بتوان دوباره این نهاد مردمی را احیا کرد.
انتهای پیام/