سرویس فرهنگ و هنر مشرق - نمایش «چشم به راه میرغضب» محتوای بسیار ملتهبی دارد که در گزارش پیشین مشرق به برخی مصدایق محتوایی آن اشاره شد. اما بر اساس شنیدهها قرار است که این نمایش در نوزدهمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی اغلب جوایز مهم این جشنواره را به خود اختصاص دهد و به همین دلیل علیرغم سالن سنگلج محل اجرای نمایش، زمان اجرا تا بیستم مرداد ماه ادامه دارد.
اما آنچه محتوای این نمایش را ملتهب میکند اشارات کنایهداری است که بر اساس متن نمایش قابل بررسی است. آنطور که در صفحه نخست نمایش قابل ارزیابی است، استفاده از کلمه انتظار است که بدست ممیزان همانطور که در تصویر زیر مشهود است به چشم براه میرغضب تغییر یافته است.
بیشتر بخوانید:
اصلاحطلبان جیرهخوار انگلیس و اصولگرایان نوکر شاه هستند!؟ +عکس
در نمایشنامه همانطور که در گزارش نخست مشرق منتشر شد رضی الله (اصلاحطلب) و ذبیح الله(اصولگرا) در استخری منتظر میرغضب هستند تا هر کدام به علت جرمی که انجام دادهاند سر آنها را از تنشان جدا کند.
در بخش پایانی نمایش دو شخصیت اصلی متوجه میشوند که میرغضب فوت کرده و قرار است که فرزند او جانشینش شود و سرهای این دو را از بدن جدا کند و این دو نفر باید انتظار بکشند تا فرزند میرغضب بزرگ شود تا سرهایشان جدا شود.
در نمایشنامه چشم انتظار بودن برای اینکه توسط میرغضب زده شود، بسیار ثواب دارد. در واقع یکی از دو شخصیت اصلی به ثواب گردن زده شدن نیز اشاره میکند.
البته نمایش خلاصه به تمثیلهای موهن انتظار و میرغضبی که قرار است که گردن همه را بزند نمیشود. در بخشی از این هجویه سراسر وهن و متلک، زیرساختهای اعتقادی ادیان ابراهیمی به تمسخر گرفته میشود و نیستانگاری قیامت، بخشی از آن را شامل میشود.
و حتی کنایههایی نظیر نه شرقی و نه غربی در متن نمایش که با خنده توامان حضار همراه میشود، کاملا استعاری و کنایی است.
تئاتر به هیچ نشانهای برای هجو تمسخر رحم نمیکند. ذبیح الله اصولگرا نیز باید گردن زده شود و قبل از اعدام یقه پیراهن اعدامی باید بریده شود. اما پیرهن ذبیح مثل اغلب دیپلماتهای ایرانی یقه ندارد و این دیالوگ نشانه موثری است که برخی مصدایق سیاسی را به ذهن متبادر میکند.
و همانطور که در گزارش پیشین مشرق اشاره شد این نمایش هر دو جناح سیاسی کشور را مورد هجوی تمام عیار قرار میدهد که با تفسیری مستقیم در آن گزارش به این بخش از تئاتر چشم به راه میرغضب اشاره شد.
حسین کیایی، کارگردان مورد علاقه شهرام کرمی( مدیر کل هنرهای نمایشی ) است که متن مذکور بواسطه و حمایت او تصویب شده و تالار سنگلج با حمایت ایشان به مدت ۲ ماه در اختیار این نمایش قرار گرفته است تا با همزمانی اجرای این نمایش و اجرای نوزدهمین جشنواره تئاتر، جوایز مهم این جشنواره نصیب این نمایش و عوامل آن شود. این سطح حمایت از حسین کیایی چندان جای تعجب ندارد.
پناهجویان شهرنو قبل از انقلاب، مسئولان انقلابی شدند
در نمایشنامه «روز عقیم» حسین کیایی، عدهای از انقلابیون، قبل از پیروزی انقلاب از دست نیروهای امنیتی حکومت قبلی به خیابان جمشید معروف به شهرنو پناه میبرند و پس از پیروزی انقلاب تمامی آنان صاحب مسئولیتهای متعدد دولتی میشوند. در این میان یکی از انقلابیون با یکی از این زنان ارتباط نامشروع میگیرد و همزمان با پیروزی انقلاب، بچه این رابطه نامشروع در روز ۲۲ بهمن به دنیا میآید.
جمهوری اسلامی شورهزار حسین کیایی است؟
در نمایش تمثیلی شورهزار مشاغل و طیفهای مختلف مردمی در شورهزار هستند و یک نگهبان از آنان مراقبت میکند که از شورهزار خارج نشوند و موتیف دیالوگی نمایش این است که یکی خواهد آمد و در نهایت کسی برای نجات آنان از شورهزار نمیآید.
آثار حسین کیایی و محتوایی که او روی صحنه نمایش میبرد، عمدتا با این حواشی همراه است و او نمیتواند کارگردان بیحاشیهای باشد و شنیدههای حاکی از آن است که او در جشنواره تئاتر آیینی قرار است جوایز اصلی را دریافت کند؟ باید منتظر ماند و دید سکانداران فرهنگ و نهادهای نظارتی چگونه به وظایف ذاتی خود عمل خواهند کرد.
مشرق این موضوع و دستهای پشت پرده جریان حاکم بر تئاتر کشور را بیشتر پیگیری خواهد کرد.