به گزارش خبرنگار علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، نخستین نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید امسال برگزار شد و قرار است برگزاری آن به صورت ملی و استانی ادامه‌دار باشد.
این نمایشگاه با همت وزارت صنعت، معدن و تجارت و توسط سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران اجرا شد و وزیران صنعت و علوم این نمایشگاه را افتتاح کردند. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی از دیگر همکاران وزارت صنعت در برگزاری این نمایشگاه بودند.
بنابراعلام محمد باقر عالی رئیس هیات عامل ایدرو، «۲۱۰ شرکت بزرگ در حوزه خودرو و قطعات، لوازم خانگی، صنایع معدنی فلزی و غیرفلزی، مخابرات، صنایع دریایی و نفت، گاز و پتروشیمی کمبودها و نیازهای خود را به نمایش گذاشتند و از صنعت‌گران، دانشگاهیان، کارگاه‌های کوچک و متوسط و استارت‌آپ‌ها دعوت کردند تا برای رفع این نیازها پیش‌قدم شوند و ۲ هزار نیاز بخش صنعت و معدن را جمع سپاری کنند؛ همچنین ۹ انجمن تخصصی صنایع و چهار صندوق حمایتی برای ارائه تسهیلات به تولیدکنندگان در نمایشگاه حضور شدند.»
همچنین در این نمایشگاه شبکه فن بازار ملی ایران با 7 مشاور حضور داشت و خدماتی از جمله هماهنگی جلسات، تنظیم صورت‌جلسه و مقدمات تفاهم اولیه را ارایه می‌کرد.
*سابقه برگزاری نمایش‌‌های حمایت از تولید داخل و معرفی نیازهای تولید
اما این اولین بار نیست که نمایشگاهی برای حمایت از تولید داخل و رونق تولید برگزار می‌شود.
همین اواخر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هم نمایشگاهی با این موضوع برگزار کرد و در نمایشگاه تقاضای ساخت و تولید ایرانی (تستا) نیازمندی‌های صنعت را معرفی کرده بود و قرار است باز هم این نمایشگاه را برگزار کند.
علاوه بر وزارت صنعت و وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم اقداماتی را برای حمایت از تولید داخل انجام می‌دهد. زیرا هر 3 مجموعه طبق قانون وظایفی را در حمایت از تولید داخل با اعطای تسهیلات و فراهم کردن امکانات برعهده دارند.
مسعود برومند معاون پژوهشی وزارت علوم درباره تفاوت نمایشگاه نیازمندهای تولید وزارت صنعت با نمایشگاه نیازمندهای تولید وزارت علوم، توضیح داد: دو نمایشگاه از نظر ماهیتی تفاوتی باهم ندارند اما در نمایشگاه وزارت علوم نیازهای همه بخش‌ها و در نمایشگاه وزارت صنعت، نیاز مرتبط با این وزارتخانه عرضه می‌شود.
*نمایشگاهی برای معرفی نیازمندی‌ها به جای توانمندی‌ها
هدف کلی برگزاری این نمایشگاه این بود شرکت کنندگان به جای معرفی محصولات و دستاوردهای خود، نیازمندی‌های خود را به نمایش بگذارند. بنابراین طبیعی است که انتظار بود با توجه به فلسفه برگزاری نمایشگاه، شرکت‌کنندگان برای نحوه حضور توجیه شده باشند.
در برخی غرفه‌ها تناسب حضور با موضوع نمایشگاه به خوبی دیده می‌شد و غرفه‌داران به درستی نیازمندهای خود را بازدیدکنندگان که قرار است از تولیدکنندگان، دانشگاهیان، و استارت‌آپ‌ها باشند معرفی کرده بودند و در واقع اعلام نیاز برای جلب همکار و اخذ مشارکت داشتند. همچنان که بسیاری از غرفه‌ها در بنرهایی نیازهای خود را لیست کرده و در معرض دید قرار داده بودند.
یک غرفه‌دار در این باره به خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، گفت: در این نمایشگاه نیازمندی‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری شرکت در حوزه‌های مختلف را اعلام کرده‌ایم تا شرکت‌ها و افرادی که توانایی تأمین آنها را دارند پیدا کنیم.
اما برخی غرفه‌ها هم حضور متفاوتی از موضوع نمایشگاه را به نمایش گذاشتند و حال و هوای برخی غرفه‌ها نشان می‌داد که شرکت‌کنندگان رسم همیشگی حضور نمایشگاهی خود را تغییر نداده‌اند و همچنان درصدد معرفی محصول و دستاورد خود به بازدیدکنندگان هستند. برخی از این غرفه‌ها با معرفی دستاوردها و توانمندی‌های خود به بازدیدکنندگان در صدد جذب سفارش کار بودند.
برخی غرفه‌ها هم به نظریه‌های بحث حمایت از تولید اشاره کرده بودند؛ برای مثال برخی غرفه‌ها در بنرهایی قدم‌های نیازمندی‌های تولید شامل حمایت مالی از طریق وام کم‌بهره، بومی‌سازی تکنولوژی روز، ایجاد بستر مناسب تولید، تسهیل فرایند تخصیص ارز و ترخیص قطعات اولیه، تسهیل فرایند جذب نخبگان، ایجاد فضای رقابت سالم برای حضور در بازار در کنار دیگر تولیدکنندگان، تنظیم و اجرای سیاست‌های هم‌راستا با گسترش کسب‌وکارهای مرتبط، امکان بازگشایی LC ریالی در پروژه های داخلی و در آخر ممنوعیت واردات کالاهای مشابه خارجی را از نیازمندهای تولید دانسته بودند.
*نقطه قوت نمایشگاه فرصت ساخت داخل در حضور صنعت خودروسازی و حضور کمرنگ دیگر صنایع
همان‌طور که از در ابتدا تاکید شد محور اصلی این نمایشگاه نیازهای وزارت صنعت بود و مخاطبان اصلی نمایشگاه هم تولیدکنندگان برای صنایع بزرگ کشور بودند و گشت و گذار در نمایش هم نشان می‌دهد بخش خودرویی‌ها بیشترین و پررنگ‌‌ترین حضور را در این نمایشگاه داشتند و بهترین سالن‌ها و غرفه‌ها در اختیار بازیگران این صنایع بود.
در نتیجه برپایی این نمایشگاه زیر نام وزارت صنعت، حضور دیگر بخش‌های صنعت در این نمایشگاه کمرنگ‌تر بود و اگرچه خیلی‌ها عنوان فعال صنعت را دارند اما در واقع بازیگر یا مخاطب اصلی این نمایشگاه به حساب نیامدند. بنابراین ارزیابی این نمایشگاه از دید فعالان صنعت در زیرمجموعه وزارت صنعت و فعالان دیگر صنایع خارج از مسئولیت این وزارتخانه متفاوت خواهد بود.
*جانمایی دور سالن‌های نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید
نخستین دوره این نمایشگاه البته در مقیاس نه چندان بزرگ و در فضای حدود ۱۱ هزار متر مربع و در چند سالن برگزار شد.
برگزاری این نمایشگاه با نمایشگاه الکامپ 25 همزمان بود. این همزمانی از جهانی نقطه قوت و از جهاتی ضعف به حساب می‌آمد. نمایشگاه الکامپ که یکی از پرمخاطب‌ترین نمایشگاه‌های سالانه کشور است کاملا محصول محور و نمایش دستاوردها است و در مقابل نمایشگاه در واقع نباید فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید محصولی برای ارایه داشته باشد و به دنبال محصول می‌گردد. بنابراین مخاطبان این نمایشگاه کاملا متفاوت بودند.
از نگاه دیگری می‌توان تفسیر کرد که بازدیدکنندگان الکامپ که برای اطلاع از آخرین دستاوردهای صنعت فناوری اطلاعات به این نمایشگاه سر زده‌اند و برخی از آنها پس از اطلاع از آینده بازار و آینده محصولات در صدد ورود به عرصه تولید و فروش محصول هستند می‌توانند نیازمندی‌های نمایشگاه صنعت در نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید را هم به عنوان یکی از بازارهای احتمالی آینده برای خود در نظر داشته باشند که اما اگر سالن‌های پرتعداد و شلوغ نمایشگاه الکامپ رمقی برای رسیدن بازدیدکننده به سالن‌های دور و خلوت نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید باقی بگذارد.
در عمل دیده شد که به جز محل اصلی نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید که در سالن‌های 38A و B واقع شده بود و محل حضور صنایع بزرگ از جمله خودرویی‌ها بود باقی سالن‌ها حتی چندان رفت‌وآمدی نداشت.
*ارزیابی شرکت‌کنندگان از نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید
یکی از غرفه‌دار در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس از تعداد کم بازدیدکنندگان گلایه کرد و گفت: «نمایشگاه آن طور که تصور می‌کردیم نبود و نمی‌دانیم آورده‌ای برایمان داشته باشد یا خیر.»
غرفه‌دار دیگری در سالن 21 حضور داشت گفت: «مذاکراتی در نمایشگاه داشته‌ایم اما اغلب افرادی که با آنها صحبت کردیم از کسانی بودند که از قبل ما رو می‌شناختند و البته چند مراجعه‌کننده جدید هم داشته‌ایم.»
غرفه‌دار دیگری که در غرفه خود لیست نیازمندی‌هایشان را ارایه کرده بود، گفت: «چند متخصص داخلی که در قالب استارتاپی کوچک فعالیت می‌کنند وارد مذاکره شده‌ایم و برای انجام بخشی از پروژه‌های نرم‌افزاری مورد نیاز ما اعلام آمادگی کرده‌اند. نقطه مثبت این نمایشگاه در سامانه ثبت نتایج مذاکرات و بازدیدها است که می‌توانیم توافقات اولیه را در آنها ثبت کنیم و قرار است که دولت برای به سرانجام رسیدن این توافقات پیگیری کند. از بین مذاکراتی که انجام داده‌ایم هنوز موردی را ثبت نکرده‌ایم اما امیدواریم به یک مورد مناسب و ارزشمند برای پیگیری دست پیدا کنیم.»
مسئول غرفه در یک غرفه دولتی با بیان اینکه تا پیش از این در نمایشگاهی با این موضوع حضور نداشته‌ایم، گفت: موضوع نمایشگاه این بود که شرکت‌ها لیست نیازمندی‌های خود را ارایه کنند و متقاضیان ارایه خدمت مطلع شوند که آیا این کار با ارایه سامانه یا از روش دیگری جز برگزاری نمایشگاه امکان‌پذیر نبود؟ غرفه ما دولتی است اما باید دید آیا برای شرکتی که با هزینه شخصی در این نمایشگاه حضور دارد نتیجه ارزشمندی حاصل می‌شود؟ ما از کسانی که مدعی هستند می‌توانند در تامین نیازهای ما مشارکت کنند صحبت می‌کنیم و اطلاعات تماس می‌گیریم تا پس از نمایشگاه با آنها وارد مذاکره جدی شویم؛ علاوه بر این همواره در طول سال از روش‌های دیگری هم همکاران مورد نیاز خود را تامین می‌کنیم و همین افراد در طول سال هم می‌توانند به ما مراجعه کنند.در نهایت تصور می‌کنم بهترین حالت برگزاری این نمایشگاه حضور شرکت‌های بزرگ برای پیداکردن تامین‌کننده است و بهتر است این نمایشگاه در مسیری هدایت شود که دری به روی ارایه‌دهندگان خدمت برای ورود به پروژه‌های سازمان‌‌های بزرگ باشد.
*ارزیابی بازدیدکنندگان از نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید
از آنجا که نقطه قوت این نمایشگاه در بخش صنایع خودروسازی بود، این تفاوت حضور را می توان در نظر مخاطبان صنعت خودرو و مخاطبان دیگر صنایع هم مشاهده کرد.
نظر کلی مخاطبان صنایع غیرخودرویی حاضر در نمایشگاه حاکی از این بود که از برگزاری نمایشگاه این‌چنینی رضایت داشتند و چند نکته برای بهبود نمایشگاه در دوره‌های بعد تذکر می‌دادند.
یکی از بازدیدکنندگان که در غرفه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید با خبرنگار علمی و دانشگاه خبرگزاری فارس، گفت‌وگو کرد، از اینکه در این نمایشگاه با امکانات مختلف حمایتی دولت از صاحبان ایده آشنا می‌شد رضایت داشت و گفت: با صندوق‌های مختلفی در نمایشگاه وارد صحبت شده و راهنمایی گرفته که پیش از این درباره این تسهیلات اطلاع نداشته است.
بازدیدکننده جوانی که به همراه دوست خود از راه‌روی نمایشگاه عبور می‌کرد در پاسخ به سوال خبرنگار فارس درباره اینکه آیا در سامانه ثبت نتایج مذاکرات و بازدیدها موفق به ثبت توافقی شده است، گفت: یک توافق برای ثبت در نظر دارم که امیدوارم طبق وعده داده شده توسط وزارت صنعت پیگیری شود. ما به همراه گروهی از فارغ‌التحصیلان از زمان دانشگاه پروژه‌ای را تعریف کرده‌ایم که این پروژه امروز مرحله تست را به پایان رسیده و در صورت حمایت مالی می‌توانیم با احتمال زیادی از موفقیت پروژه را در ابعاد تجاری اجرا کنیم.
بازدیدکننده دیگری که از جامعه علمی به نمایشگاه سر زده بود و خود را استاد یک دانشگاه در شهرستان معرفی کرد، گفت: در نمایشگاه وزارت علوم درباره نیازمندی‌های تولید داخل هم حضور داشته و این نمایشگاه شبیه نمایشگاه قبلی است که حضور جدی صنایع بزرگ وجهه صنعتی بیشتری به نمایشگاه داده است؛ فکر می‌کنم نمایشگاه وزارت علوم برای شرکت‌های علمی دانش‌بنیان که در ابعاد کوچک‌تر فعالیت می‌کنند حتی بهتر هم باشد.
بازدیدکننده جوانی با یک بورد الکترونیکی در دست در پاسخ به سوال فارس، محصول خود را برای خبرنگار فارس معرفی کرد و توضیح داد که امروز در نمایشگاه با شرکت‌های زیادی ملاقات داشته که می‌توانند مشتری شرکت کوچک‌شان باشد و از این بابت که راه رسیدن به مشتری برایش کوتاه‌تر شده خوشحال بود.
*دورهمی 4 روزه مشتری و کارفرما در نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید
ایده برپایی نمایشگاه نیازمندی به جای عرضه محصول، اگر نتوان گفت که ایده نویی است، ایده‌ای در جهت خرق عادت‌های نمایشگاهی است.
طبیعی است که پیرو ذات این نمایشگاه، نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید نمی‌تواند مانند نمایشگاه‌های محصول محور پرتحرک و مملو از بازدیدکنندگان عام و تخصصی باشد و همواره نمایشگاهی تخصصی با قشر خاص بازدیدکنندگان خواهد بود؛ اما اصل مهم در موفقیت نمایشگاه‌های موضوعی این چنینی فارغ از نهاد مسئول برگزار کننده، در تداوم برگزاری آنها است؛ اینکه اگر هدف ایجاد کانال ارتباطی مستقیم بین مشتری و کارفرما مدنظر است تا ایجاد، تقویت و پایدار شدن این کانال، این راه ادامه یابد و رها نشود.
انتهای پیام/