گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس-مریم اویسی، چند سال پیش، اگر در دنیای اقتصاد و نظام بانکداری از پول‌های دیجیتالی سخن به میان می آمد، در حد یک حرف در گوشی باقی می‌ماند و تا مدت‌ها این موضوع از طرف دولت مسکوت مانده بود و در فاز انکار به سر می برد، رسانه ها هم به دلیل عدم استقبال مسؤولان از مصاحبه در این باره، کمتر سراغ آن می رفتند.

رمز ارز در بازار جهانی رشد می‌کرد و دولت در فاز انکار قرار داشت، این ماجرا تا زمانی ادامه یافت که ماینرها سر از زیرخاک بیرون آوردند، استخراج ارز دیجیتال در شهرهای دور افتاده و اماکن مختلف، هر روز خبرساز می‌شد و ورود افراد مختلف جامعه به ارز دیجیتال، یک واقعیت غیر قابل انکار.

این موضوع تا حدی ادامه یافت که حتی در مساجد هم استخراج ماین صورت گرفت و در فضای مجازی خبرساز شد.

همین عکس بارها و توسط کاربران مختلف، مورد بازنشر قرار گرفت و مسؤولان را وادار به واکنش ساخت، واکنشی که شاید دیرهنگام بود اما بالاخره انجام شد، امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات در توئیتر نوشت: تعلل همیشگی ما وضعیت‌های اسفبار ایجاد می‌کند. ای کاش به جای این همه زمان از دست دادن‌ها بفهمیم که اغلب «تصمیم بد بهتر از بی تصمیمی است.»

بیت کوین این واژه نامأنوس برای عده زیادی از مردم، راه خود را در کسب و کار باز کرده است و نظرات درباره این ارز دیجیتالی در فضای مجازی تا حدودی مثبت است.

رسم نامعمول فرهنگ‌سازی پس از ورود تکنولوژی

معصومه حق شناس، جامعه شناس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، با اشاره به تأخیر دولت در ورود به موضوع رمز ارزها گفت: متأسفانه در موضوعات مهمی نظیر استفاده تلفن همراه شاهد این بودیم که اول تکنولوژی وارد شد و پس از آن به دنبال فرهنگ سازی بودیم. 

وی افزود: درباره رمز ارزها نیز چنین اتفاقی افتاد و به دلیل آنکه تا مدت‌ها وجود آن انکار می شد، افراد به طور پنهانی به سمت آن سوق پیدا کردند و حالا می بینیم که دولت در این موضوع ورود کرده و به دنبال قانونی کردن آن است.

حق شناس اضافه کرد: نبود فرهنگ می تواند مشکلات زیادی را برای نظام اقتصادی و اجتماعی ایجاد کند.این مشکلات می تواند گریبان نسل های بعدی را نیز بگیرد چنانکه می بینیم همچنان به دنبال فرهنگ سازی درباره استفاده از تلفن همراه ههستیم.

وی در پایان خاطر نشان کرد: این یک رسم نا پسندیده است که در ایران مرسوم شده که پس از ورود تکنولوژی به دنبال فرهنگسازی هستیم، در حالی که حاکمیت باید به فکر این باشد که پیش از ورود فناوری‌های نو، به فکر نوع ورود به آن تکنولوژی و ایرانیزه کردن آن باشد تا بعدها به دلیل مغایرت با فرهنگ ایرانی دچار مشکلات نشویم.

الفبای بیت کوین

در کنار وجود مسائلی از قبیل عدم فرهنگسازی در این زمینه، باید با دنیای بیت کوین آشنا شد. بیت کوین که  آن را با حروف مخفف BTC می شناسند، همان طورکه از نامش پیداست از دو قسمت بیت و کوین تشکیل شده است. بیت که به عنوان نماد دیجیتال شناخته می شود و coin نیز به معنای سکه در زبان انگلیسی است.

در مجموع بیت کوین یا رمز ارز، پول یا ارز دیجیتالی است که به تمامی فرایند آن نیز به صورت الکترونیکی  انجام می شود، این فرایند شامل توزیع و استفاده است.

بر خلاف پول کاغذی، شبکه این ارز دیجیتال به صورت غیر متمرکز است و هیچ شخص یا نهادی نمی‌تواند این شبکه را کنترل کند، ارز دیجیتال نمی تواند خارج از برنامه ریزی چاپ شودهمچنین تراکنش‌های بیت کوین، در لاگ عمومی با تکنولوژی بلاک چین(blockchain) ذخیره می شود.

بلاک‌چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش محسوب می شود که تفاوت عمده آن با سایر سیستم‌ها در این است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شوند همچنین هیچ کسی نمی تواند با  اطلاعات را حذف یا دستکاری کند.

بازار داغ آموزش بیت کوین

طی چند سال اخیر تبلیغات برای آموزش استخراج رمز ارز یا همان ماینینگ یا رسیدن به سود در بیت کوین، از حالت پنهانی خارج شد و حالا در شبکه های مجازی مختلف، اساتید کسب و کار رمزارز با تجربه چندین ساله، دوره‌های آموزشی برگزار می کنند که مشخص نیست این دوره‌ها مجوزهای لازم را اخذ کرده است و اساتید آن که ادعای بی رقیبی دارند، تا چه حد در این حوزه قابل اعتماد هستند؟

براساس طبقه بندی انجام شده، رمز ارز دارای سه سطح کاملا جداگانه است که شامل تکنولوژی بلاک چین، رمز ارز و ماینینگ یا استخراج رمز ارز می‌شود، در حال حاضر و طبق گفته های مسؤولان که موضوعی که در حال حاضر مورد بررسی قرار گرفته سطح سوم است. 

البته دولت در آئین نامه کنونی به استخراج رمز ارزها پرداخته است و دو بخش دیگر هنوز مصوبه‌ای ندارند و بررسی و ارزیابی آن به عهده بانک مرکزی است.

ایجاد بازار ثانویه برای تعیین نرخ برق مصرفی ماینرها

امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، در ابتدا از تقسیم وظایف دولت درخصوص استخراج رمز ارز خبر داد و گفت: رمزارزها لایه‌های مختلفی دارند که  براساس مصوبه هیأت دولت، بخش استانداردسازی تکنولوژی به عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و وزیر ارتباطات نیز این وظیفه را به عهده سازمان فناوری اطلاعات و سازمان تنظیم مقررات رادیویی قرار داده است.

وی ادامه داد: البته برای محاسبه تعرفه استفاده برق ماینرها، وزارت ارتباطات پیشنهادی داشت که متأسفانه موافقت نشد و وزارت نیرو متوسط قیمت صادراتی مصوب را برای ماینینگ درنظر گرفت.

معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات  تصریح کرد: ایجاد بازار ثانویه برای تعیین نرخ برق مصرفی استخراج رمز ارزها، پیشنهاد وزارت ارتباطات بود که متاسفانه تأیید نشد اما ما با قیمت مشخص شده توسط وزارت نیرو هم موافق نیستیم.

 با وجود مصوبه دولت، هنوز  برخی از نهادهای مرتبط با بیت کوین از اظهارنظر درباره آینده این رویداد مهم در عرصه اقتصادی، خودداری می‌کنند و مهلت دادن به آن را عاملی برای مشاهده اثرات استخراج رمز ارزها بر جامعه می‌دانند.

تحقیقات پژوهشکده امنیت بر روی رمزارز

وحید یزدانیان رئیس پژوهشگاه  ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، اظهار کرد: پژوهش‌هایی در این حوزه در پژوهشکده امنیت انجام شده که قابل اطلاع رسانی نیست اما نتایج آن به نهادهای مربوطه رسیده است.

وی تأکید کرد: بهتر است برای اظهار نظر درباره رمزارزها کمی صبور باشیم تا نتایج آن بیشتر مشخص شود.

یزدانیان تصریح کرد: من در این مورد اظهار نظر نمی‌کنم چون متخصص نیستم.بهتر است هرکسی در زمینه تخصصش صحبت کند.

در ادامه این گزارش،  نظر یک کارشناس فناوری اطلاعات را در زمینه رمز ارزها و تأثیرات آن جویا شدیم.

اندر مزایا و معایب رمز‌ارزها

نوید کمالی کارشناس فضای مجازی، مدرس و پژوهشگر حوزه فناوری اطلاعات در گفت وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، درباره بیت کوین توضیح داد: ارزهای دیجیتال از گونه ارزهای بدون پشتوانه هستند و تا زمانی که یک نهاد یا یک کشور برای آن اعتبار حقوقی قائل نشود، ارزش قانونی ندارد.

وی ادامه داد: این گونه از ارزها،  هنوز از لحاظ حقوقی در کشور ما تعریف شده نیستند و اگر فردی اقدام به خرید این ارزها کند، این امکان را ندارد که از مراجع قانونی پیگیری کند.

کمالی با اشاره به مزایای رمز ارزها توضیح داد: این نوع از ارز برخلاف اسکناس های موجود در جهان ، نیاز به پشتوانه هایی نظیر طلا ندارند و خلق این نوع از پول برای افراد و کشورها بسیار آسانتر از اسکناس و پول های سنتی است.

مدرس و پژوهشگر حوزه فناوری اطلاعات در ادامه بیان کرد: رمز ارزها در برابر بحران های اقتصادی هم انعطاف بیشتری دارند و دولت ها می‌توانند با ثبات بیشتری روی آن سرمایه گذاری کنند.همچنین، رمز ارزها نیاز به سیستم ایمنی قدرتمند برای نگهداری ندارند و با حداقل هزینه می توان از سرمایه محافظت کرد و مبادله آسانی دارد.

در شکل زیر نموداری از ارزش بیت کوین قرار دارد، با وجود آنکه بیت کوین انواع مختلفی دارد اما با یک نگاه گذرا به این نمودار مشخص می شود که این پول دیجیتالی تا چه حد توانسته نبض بازار را در دست بگیرد.

میزان بازده داخلی (IRR) معادل نرخ سودی است که سرمایه‌گذار می‌تواند با سرمایه‌گذاری در یک طرح تجاری بدست آورد. شاخص IRR پرکاربردترین شاخص مالی برای توجیه‌پذیری مالی و مقایسه طرح‌های تجاری با یکدیگر است.

بررسی استخراج رمزارز در ایران

نوید کمالی، مدرس و پژوهشگر حوزه فناوری اطلاعات در گفت وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، درباره معایب استخراج رمز ارز در ایران توضیح داد: استخراج رمز ارز آسیب جدی به محیط زیست وارد می کند. همچنین به مصرف بالای انرژی می انجامد.به همین منظور عده زیادی از کشورهای مختلف به دنبال این هستند که تجهیزات استخراج رمز ارز را وارد ایران کنند .

وی ادامه داد: در کشور ما نرخ انرژی پایین است و یارانه هر کیلو وات برق تنها 500 تومان است. این درحالی است که برای استخراج هر بیت کوین نیاز به مصرف 24 سال از برق مصارف خانگی است.

کمالی اضافه کرد: به همین دلیل، تولید هر رمز ارز 35 میلیون تومان هزینه دارد و هر بیت کوین نیز 8500 دلار قیمت دارد که با کسر هزینه استخراج،107 میلیون تومان درآمد، عاید ماینر می شود.

تیغ رمزارز، صنعت ایران را می‌بُرد؟

وی تصریح کرد: این موضوع در شرایطی که کشور مورد تحریم ظالمانه قرار گرفته و موضوع بیکاری نیز شدت گرفته، یک خطر مهم برای صنعت است، چرا که برخی از کارخانه‌ها، با تعطیلی خط دولت، کارخانه را به مزرعه برداشت ماین تبدیل می کنند.

کمالی اضافه کرد: با توجه به آنکه 50 درصد نیروگاه‌های برق فرسوده هستند و تولید و توزیع برق به طور متوازن صورت نمی گیرد ما شاهد این موضوع خواهیم بود که استخراج ماین ها به تأمین برق مورد نیاز خانگی و صنعت هم لطمه می زند.

کارشناس فناوری اطلاعات در ادامه بیان کرد: باید ورود رمزارزها در ایران توسط مجلس شورای اسلامی بررسی شود و با توجه به آنکه هنوز برنامه دقیقی در این خصوص وجود ندارد، مجلس باید قانون گذاری کند.

وی خاطرنشان کرد: طبق تحقیقات انجام شده، تاسال 2030، به میزان دو درجه دمای کره زمین گرمتر می‌شود که این موضوع نیز از مخاطرات رمز ارزها به شمار می رود.

براساس مشاهدات و گفته‌های مسؤولان و نظرات کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات، رمز ارزها دنیای پیچیده‌ای دارند که ایران را هم ناگزیر درگیر خود کردند. از مزایا و معایب آن سخن به میان آمد اما نتیجه واقعی ورود به دنیای رمز ارزها زمانی مشخص می شود که یک آمار مستند از آن وجود داشته باشد.

 همکاری نهادهای دولتی برای رسیدن به یک اجماع نظر و تصویب آئین نامه و قانون مدون می‌تواند تا حد زیادی از آسیب‌های ورود این تکنولوژی نوظهور جلوگیری کند.

انتهای پیام/