اسماعیل قادری‌فر رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس با بیان اینکه حوزه علوم شناختی یکی از حوزه‌های نوظهوری است که در دنیا به عنوان فناوری‌های نوظهور و بین رشته‌ای شناخته می‌شود، گفت: علوم‌شناختی حوزه‌ای است که به کشف اسرار مغز، شناخت ذهن و کارکردهایی که متأثر از آن است می‌پردازد و در پدیده انسان تمرکز دارد تا بتواند از این عنصر به عنوان یک ودیعه الهی حداکثر بهره‌گیری را انجام دهد.
وی افزود: علوم شناختی به دلیل بین‌رشته‌ای بودن حوزه‌های مختلف مانند علوم اعصاب در حوزه پزشکی، حوزه‌هایی مانند روانشناسی، زبان شناسی و علوم تربیتی در بخش علوم انسانی وهوش مصنوعی یا حتی فلسفه ذهن را در برمی‌گیرد.
قادری‌فر اظهار داشت: خوشبختانه کشور ما با پیشرفت‌های روز دنیا در حوزه‌های مختلف فناوری‌های نوظهور تحت عنوان نانوفناوری، بایوفناوری، فناوری‌های دیجیتال، در حوزه علوم شناختی هم ورود معناداری داشته است.
رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری عنوان کرد: اینکه ما با ظهور فناوری‌های جدید توانسته‌ایم ثبت علائم مغزی، تصویربرداری‌های پویا از کارکردهای مغز و همین طور شناخت ماهیت ذهن و تسلط بر قوه عاقله و اراده را در این حوزه داشته باشیم و در کنار تربیت متخصصان مربوطه در قله‌های دانش این حوزه ورود پیدا کنیم یکی از افتخاراتی بوده که در سایر افتخارات علمی کشور در سال‌های اخیر به وجود آمده و تلاش ما این است که با تلاش متخصصان، فناوران، نخبگان و نوآوران مرتبط با این دانش نو در ایران بتوانیم در سایر زمینه‌های علوم فناوری شناختی هم مثل حوزه‌های دیگر به خوبی کار کنیم.
قاری‌فر گفت: در حال حاضر در حوزه نانوفناوری رتبه چهارم جهان را داریم و در حوزه زیست فناوری دوازدهم دنیا هستیم، در حوزه علوم شناختی نیز جایگاه مناسبی را برای خودمان احساس می‌کنیم که پیش‌بینی ما این است در زمینه تولید دانش‌شناختی باوجود اینکه ما حدود 6 سال است که این حوزه را با تشکیل ستاد توسعه علوم و فناوری شناختی شکل داده‌ایم برآورد می‌کنیم که رتبه هفدهم یا هیجدهم را در دنیا به خودمان اختصاص دهیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه اواخر سال گذشته در تاریخ 4 اسفند ماه جمعی از متخصصان و نخبگان حوزه علوم شناختی کشور برای نخستین بار محضر رهبر انقلاب اسلامی شرفیاب شدند که در آن جلسه و دیدار صمیمانه که حدود سه ساعت به طول انجامید گزارش جامعی از دستاوردهای حوزه شناختی کشور هم خدمت رهبر معظم انقلاب تقدیم شد، رهبر معظم انقلاب به عنوان پرچم‌دار حوزه نوآوری و سکان‌دار حوزه علمی کشور، تدوین نقشه راه و سند توسعه فناوری‌های شناختی در کشور را از دستاوردهای حوزه علوم شناختی دانستند.
وی افزود: اما ستاد توسعه فناوری‌های شناختی در گام دوم توسعه علوم و فناوری شناختی در نظر دارد که از شرکت‌های دانش‌بنیان این حوزه برای تولید محصولات و فناوری‌هایی که در حوزه شناختی کاربرد دارند حمایت‌های جدی کند، از طرف دیگر باید مباحث ترویجی توسعه یابد تا از این فناوری نوظهور در سطح زندگی روزمره مردم استفاده کنند به عنوان مثال در حوزه آموزش و پرورش شناختی ما حداکثر استفاده را داریم.
قادری‌فر ادامه داد: ما می‌توانیم از ظرفیت دانشمندان حوزه شناختی برای ارتقاء و شناخت کارکردهای ذهن برای سنین پایین‌تر و نسل دانش‌آموزی استفاده کنیم یا در حوزه تولیدات دانش‌بنیان الان شرکت‌های بسیار خوبی شکل گرفتند، تولیدات مختلفی از جمله سنجش بینایی شناختی، تدوین نقشه مغز و اثرات شناختی بر روی کارکردهای مغز را در حال مطالعه هستند.
* حرکت پرشتاب ایران در علوم شناختی
وی ابراز امیدواری کرد: با حرکت پرشتابی که دانشمندان، فناوران و نوآوران حوزه شناختی در پیش دارند امیدواریم به زودی بتوانیم در این قطب علمی هم به عنوان شاخص در دنیا مطرح شویم، البته ما در حوزه علوم شناختی در حال حاضر رتبه اول در منطقه آسیای جنوب غربی و خاورمیانه را در اختیار داریم ولی با هدفگذاری‌هایی که معاونت علمی فناوری و ستاد توسعه و علوم فناوری شناختی در این حوزه داشتند ما در زمینه‌های تولیدات دانش‌بنیان و نفوذ ارتقای فناوری‌های شناختی هم حرکت جدی‌تری را آغاز می‌کنیم.
* تأمین زمینه کارهای تحقیقاتی مرز خدمات رسانی دانش علوم شناختی در آزمایشگاه علمی مغز
قادری‌فر گفت: یک اتفاق بزرگ و خوبی که در سال 95 در کشور افتاده راه‌اندازی نخستین آزمایشگاه علمی نقشه‌برداری مغز در کشور بوده است که این آزمایشگاه نقشه‌برداری مغز که در دانشگاه تهران به کمک معاونت علمی و همین طور حضور سایر عناصر در این حوزه، عناصر فعال علمی و فناوری را در این حوزه ایجاد شده زمینه‌ای را برای کارهای تحقیقاتی مرز خدمات رسانی دانش و سطح بالا برای محققان فراهم کرده آن آزمایشگاه وظیفه سرویس‌دهی و محققان و نوآوران این حوزه را بر عهده دارد.
وی با اشاره به فعالیت‌های معاونت علمی برای توسعه علوم شناختی عنوان کرد: ستاد علوم و فناوری‌های شناختی به عنوان یکی از ستادهای دوازده‌‌گانه معاونت علمی در حال فعالیت است، ما در چارچوب نظام نامه ارزیابی متوازن راهبردی ستادهای توسعه فناوری یکی از فعالیت‌هایی که برای ستادها از جمله ستاد فناوری‌های شناختی در نظر گرفتیم، بحث ترویج، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی است این بحث هم از سطوح پایه یعنی در حوزه دانش‌آموزی آغاز می‌شود و در سطوح بالاتر مثلا در حوزه دانشجویی و برنامه‌ای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در حمایت از حوزه ترویج فعالیت‌های شناختی برنامه‌های خاصی دارد.
به گفته وی، برگزاری مسابقات مختلف، شتاب‌دهنده‌های تخصصی، استارتاپ‌هایی که می‌خواهند در این حوزه فعالیت کنند و در نهایت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان از برنامه‌هایی است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دنبال می‌کند.
انتهای پیام/