محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در سومین میزگرد یارانه نقدی و تأثیر آن بر اقتصاد ایران در جمع فعالان اقتصادی و دانشگاهیان گفت: حذف سوبسید و واقعی کردن قیمت کالا و خدمات از سه دهه قبل یعنی از دوران دولتهای سازندگی و اصلاحات با جدیت تمام مطرح بود ولیکن بنابه دلایل مختلفی هیچگاه به مرحله اجراء نرسید اما در دولت نهم، جناب آقای احمدی نژاد دل را به دریا زد و بقول معروف شجاعتی بخرج داد و یک تنه به میدان آمد و سوبسید کالاهای اساسی و حاملهای انرژی را قطع کرد و بجای آن پرداخت "یارانه نقدی" را در دستور کار دولت قرار داد. جدای از اینکه ایشان با چه نیتی پرداخت پول به مردم را آغاز کرد باید اعتراف کنم که احمدی نژاد جدای از شجاعتی که در این ارتباط بخرج داد اما با این کار خود، کشور را مثلاً از چاله درآورد ولیکن به چاه عمیقی انداخت و گرفتاری را برای دولت‌های آینده درست کرد که به این سادگی ها نمیتوانند از آن خلاصی پیدا کنند.

وی افزود: اطمینان دارم که پرداخت پول به مردم نه بخاطر کاهش مشکلات کشور و ساماندهی اقتصاد ایران بلکه بیشتر با نیت افزایش محبوبیت دولت نهم و دهم، علی الخصوص شخص احمدی نژاد پرداخت شد از همین رو توزیع پول آنهم تحت عنوان "یارانه نقدی" بیش از پیش موجب بروز معضلات و مشکلات اقتصادی از جمله رشد افسارگسیخته تورم و افزایش نقدینگی در جامعه گردید. دولت وقت برای اجرای این پروژه با کمبود ریال مواجه شد لکن برای تأمین پول نقد جهت ادامۀ پرداخت یارانه به ترفندهای گوناگونی متوسل گردید که بارزترین آن تأمین نقدینگی ریالی دولت از طریق چاپ اسکناس بی پشتوانه و همچنین تزریق و فروش مقادیر زیادی سکه و ارزِ دولتی در بازار آزاد آنهم با قیمتهای بالا بود که همین کار دولت باعث شد تا جایگاه بانک مرکزی ایران تا سطح صراف بزرگی برای دولت تنزل یافته و ارزش ریال نیز روز به روز در برابر سایر ارزها کاهش و نهایتاً ارزش پول ملی چند صد درصد سقوط کند. لکن این کار نادرست دولت نهم غیرقابل بخشش بوده و هرگز فراموش نخواهد شد که آینده گان در بارۀ آن قضاوت خواهند کرد.

علیپور تأکید نمود: احمدی نژاد با توزیع پول بین مردم به بهانه پرداخت نقدی یارانه، سنگ بنای کجی را در ایران پایه ریزی کرد و دولت بعدی را هم ناخواسته به راهی هدایت کرد که دورنمای آن بسیار تیره و تاریک است بقول معروف پوست خربزه ای را زیر پای دولت تدبیر و امید گذاشت که راه رفتن روی آن، آنهم در این برهه از زمان که با مشکلات و نابسامانی های اقتصادی، زیادی مواجه هستیم و دست و پای دولت را قطعاً خواهد شکست. هرچند دولت یازدهم و دوازدهم، شش سال گذشته را با ترفندهای خاصی روی همین پوست خربزه راه رفته و با آه و ناله و بصورت سینه خیز، سالهای پیشین را به پایان رسانیده و جهت اجرای این سیاست غلط و بدست آوردن ریال، به همان کارها و شیوه هایی متوسل شده که دولت اسبق جهت تأمین نقدینگی از آن بهره میبرد اما مشکل اصلی دولت روحانی و دولتهای آینده از این به بعد آغاز خواهد شد.

اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها دولت را گرفتار و کشور را با بحران روبرو کرد. کمترین بحرانی که از آنروز به بعد در پی افزایش قیمت حامل های انرژی و سایر کالاهای اساسی، اقتصاد کشور را مریض تر کرد "رشد نقدینگی" در جامعه، تورم 60 الی 70 درصدی، رکود مضائف، ادامه بیکاری و افزایش نرخ ارز و کوچکتر شدن سفره ملت شریف ایران بوده است.   

این اقتصاددان در ادامه گفت: در همین راستا دولت تدبیر و امید وارد راهی شد که ظاهراً امکان برگشت در آن وجود نداشت و تصمیم گرفت تا سیاست غلطِ پرداخت "یارانه نقدی" را هر طور شده اجراء کند که جهت ادامۀ این پروژه، همچون گذشته با کمبود نقدینگی نیز روبرو میباشد لکن دولت محترم برای غلبه بر این مشکل به شگردها و ترفندهای گوناگونی از جمله تفکیک مردم به دارا و ندار، فقیر و غنی و درخواست از یارانه بگیران جهت انصراف داوطلبانه از دریافت پول متوسل شده که این روند تا به امروز همچنان ادامه دارد. در این راستا مردم را تا سرکشی به حسابهای بانکی اشان تحت فشار گذاشته و حتی اعلام نمودند که اگر افراد متمکن، یارانه نقدی بگیرند آنها را چند برابر پولی که گرفته اند جریمه نقدی خواهند نمود. از سوی دیگر وزیر اقتصاد در فروردین سال 93 اعلام نمود که 10 میلیون نفر پولدارِ یارانه بگیر شناسایی شده اند که نام آنها از لیست یارانه بگیران حذف خواهد شد و چندی قبل از آن نیز اظهار داشتند کسانیکه از دریافت یارانه انصراف دهند جایزه میگیرند و یا به آنها کارت همیاری ملی ارائه خواهد شد.

لکن همان زمان اینجانب از جناب آقای روحانی سؤال کردم که آن دسته از ایرانیانی که از ابتدای این پروژه در زمان دولت اسبق جهت دریافت یارانه نقدی ثبت نام نکرده و تاکنون نیز یک ریال هم دریافت نکرده اند مستحق چه پاداشی هستند؟ و دولت محترم چگونه از آنان قدردانی و از خجالت آنان در خواهد آمد؟ آیا واقعاً به فکر این افراد هم بوده اید یا اینکه چون از ابتدا جهت دریافت یارانه نقدی ثبت نام نکرده اند فراموش شده اند؟ که البته برخورد دولت تا به امروز نشان داده که ظاهراً آن دسته از مردم هیچ کار شاقی نکرده و وظیفه خودشان یعنی نگرفتن یارانه عمل کرده اند. در همین راستا، سه سال پیش مجدداً آقایان دولتمرد اعلام کردند که حسب تصمیم جدید دولت، خانواده هایی که سالانه حداقل 35 میلیون تومان درآمد دارند از دریافت یارانه نقدی محروم میشوند.

علیپور با اشاره به اینکه دریافت یارانه نقدی حق مسلم همه ایرانیان میباشد ادامه داد: در قانون توزیع "یارانه نقدی"، هرگز به این موضوع اشاره نشده است که به این شخص بدهید و به آن یکی ندهید بلکه به صراحت تصریح شده که وقتی سوبسید کالا و انرژیها حذف گردید بجای آن بین همه مردم ایران (تأکید میکنم همه مردم ایران) "یارانه نقدی" توزیع شود پس دریافت "یارانه نقدی" حق مسلم همه ایرانیان اعم از دارا و ندار، فقیر و غنی، پولدار و  بی پول میباشد زیرا وقتیکه کالاها را گران کرده و میکنید بطور خودکار این گرانی را به همه مردم ایران تحمیل نموده و می نمایند بطور مثال: وقتی دولت اسبق و فعلی در راستای هدفمند کردن یارانه ها، سوبسیدها را قطع و نرخ بنزین را از صد تومان بابت هر لیتر به هزار تومان افزایش دادند همه مردم ایران بنزین را به نرخ هزار تومان میخرند و فشار این گرانی به هر دو قشر فقیر و غنی وارد میشود با این تفاوت که شاید افراد فقیر و متوسط جامعه اصلاً خودرو نداشته باشند و یا حداکثر یک اتومبیل در اختیارشان باشد و هیچگاه بنزین نخرند یا کمتر بنزین مصرف نمایند ولی برعکس غالب خانواده های پولدار چند خودرو دارند و مجبورند بنزین را برای مصرف همه خودروهایشان گرانتر از قبل خریداری کنند پس ملاحظه میفرمائید که فشار این افزایش قیمت بر همه مردم وارد میشود نه فقط به افراد بی پول و فقیر.

وی تصریح کرد: جدای از قیمت بنزین، نرخ همه حامل های انرژی اعم از (نفت، گاز مایع، گازوئیل و یا آب، برق، تلفن و....) و همچنین نرخ نان، غلات، روغن، برنج، قند و شکر، دارو، حمل و نقل، تحصیلات و هزاران مورد دیگر از یک و نیم دهه قبل تا به امروز با شیب تندی، آنهم به بهانه آزادسازی قیمتها و هدفمندی یارانه ها دهها و شاید صدها برابر گرانتر شده است پس همه ما به عینه می بینیم و در میابیم که تمام ملت ایران نسبت به اوضاع مالی و سطح زندگی خود از این گرانی ها سهم برده و میبرند و افزایش قیمتها مختص عدۀ خاصی نبوده و بخشی از جامعه را تحت فشار قرار نداده است. با توجه به واقعیت موجود، هیچ کسی حتی دولت هم حق ندارد و نمیتواند بخشی از مردم ایران را از دریافت رقم ناچیز 45 هزار تومان یارانه نقدی محروم و آنان را بدلیل اینکه پولدار هستند و یا درآمد بالاتری دارند مکلف به تحمل گرانی و گذشت از حق خود نمایند.   

وی گفت: حال اگر کسی از ابتدا یارانه نگرفته و یا از امروز آنهم بطور آزادانه و طبق خواسته خود و همچنین از روی میل و رغبت از دریافت یارانه انصراف میدهد قطعاً در حق دولت محبت کرده و میکند پس احتیاجی به تهدید مردم شریف ایران جهت انصراف از دریافت یارانه نیست فقط فرهنگ سازی میخواهد اما گذشته از این بحث ها، هشدار میدهم که پرداخت یارانه نقدی طرحی غلط و کارشناسی نشده بوده و اجرای این پروژه به شکل کنونی آن، دیر یا زود محکوم به شکست است و عواقب جبران ناپذیری درپی خواهد داشت و اینجانب از ابتدا با اجرای چنین سیاستی مخالف بوده و هستم و به همین خاطر از روز اول هیچ اقدامی برای گرفتن "یارانه نقدی" برای خود و خانواده ام نکرده ام.

وی درخصوص اجرای فازهای اول و دوم و سوم هدفمندی یارانه ها گفت: دولت نباید به طرح هدفمندی یارانه ها و افزایش نرخ کالاها و حامل های انرژی به چشم یک منبع درآمد برای خود نگاه کند لکن یکی از بزرگترین اشتباهات دولت تدبیر و امید این است که درست همانند دولتهای نهم و دهم و به شکل احساسی و هیجانی و بدون اتکاء به مطالعات کارشناسی شده درباره آثار و پیامدهای فاز اول، در صدد اجرای فازهای بعدی این طرح میباشد. لذا شایسته و عاقلانه این بود که دولت از نظرات کارشناسان برجسته اقتصادی در این زمینه استفاده میکرد و بی گدار به آب نمیزد زیرا هرچند که بحث پرداخت یارانه های نقدی یک موضوع کاملاً اقتصادی است اما این موضوع خواسته یا ناخواسته با بحث سیاسی نیز درگیر شده است ولیکن بنظر میرسد که آقای روحانی در اجرای فازهای هدفمندسازی یارانه ها اصرار داشته و ظاهراً پا در مسیری گذارده که میتواند به حیثیت ایشان و دولت تدبیر و امید ضربه مهلکی زده و به اقتصاد ایران لطمات جبران ناپذیری بزند.

وی افزود: لکن سؤال اساسی این است که اگر دولت در این مسیر موفق نشود که قطعاً نخواهد شد چه میشود؟ اگر بواسطه اجرای فازهای هدفمندی یارانه ها موتور افزایش تورم روشن شود و این سیاست موفق نگردد، اولاً نیروها و جناحهای مخالف و معارض، انتقادات خود را برعلیه دولت تشدید خواهند نمود و ثانیاً مردم علی الخصوص کسانیکه به دولت تدبیر و امید دل بسته اند ناامید شده و بنوعی جامعه به فاز کنش منفی فرو میرود که البته تا حدودی در این فاز فرو رفته است.ناهنجاریهای اجتماعی، ناراضایتی ها و رفتارهای منفی آغاز میگردد. در این صورت بقول یکی از دوستان و صاحب نظران اقتصادی تیغه های یک قیچی به کار می افتند که یک تیغه آن مخالفین سیاسی داخلی دولت هستند و یک تیغه دیگر همین کسانیکه رأی سلبی به روحانی داده اند. که این روند میتواند کارآمدی "دولت روحانی" را از بین ببرد به گونه‌ای که تا پایان دوره ریاست جمهوری، غرق در مشکلات بشود. در ضمن وقتی حمایت مردمی را از دست بدهد، از طرف سایر قوا هم تحت کنترل و فشار قرار میگیرد که بسیار خطرناک است.

سبزعلیپور تصریح کرد: با تمام مواردی که خدمتتان عرض کردم، سه چهار روز قبل مجدداً دولت اعلام کرده بنابه تکلیفی که مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه 98 برای دولت مشخص کرده، مقرر گردیده تا سه دهک بالای درآمدی از دریافت "یارانه نقدی" حذف شوند که در دوره شهریور امسال حدود 200 هزار خانوادۀ پردرآمد، از دریافت "یارانه نقدی" حذف شده اند. مقامات مسئول دولتی اعلام کرده اند که در این راستا از اولین روز هفته جاری برای سرپرستان خانوار‌هایی که یارانه نقدی آنها در این مرحله قطع شده پیامکی با عنوان "خانوار شما مشمول حذف دریافت یارانه نقدی است" ارسال میشود که سرپرستان خانوار در صورت داشتن اعتراض میتوانند پس از دریافت این پیامک به نزدیکترین دفتر پیشخوان خدمات دولت مراجعه و اعتراض خود را ثبت نمایند که مطمئنم دولت به هیچ اعتراضی رسیدگی نخواهد کرد.

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران به دولت توصیه نمود که اولاً بهتر است که از اجرای فازهای بعدی هدفمندی یارانه ها آنهم به شکل کنونی و پرداخت پول نقد به مردم پرهیز کرده و شیوه جدیدی را با مشورت صاحب نظران طراحی نماید از جمله ارائه خدمات مطلوب رفاهی و درمانی و یا اعتبار خرید به مردم و پر کردن چاله هایی که موجب نارضایتی ایرانیان شده اما اگر دولت بر اجرای طرح هدفمندی یارانه ها همچون گذشته ابرام و اصرار دارد صلاح براین است تا بجای پیگیری طرح انصراف اجباری مردم از دریافت یارانه، فرهنگ سازی را پیگیری نموده و بدنبال منابع معقول و مطلوب ریالی جهت تأمین بودجه طرح هدفمندی آنهم برای حداقل50 میلیون نفر باشد و بجای استقراض و یا چاپ اسکناس بدون پشتوانه و یا فروش سکه و ارز در بازار آزاد، بسمت دریافت مالیات از شرکتها، سازمانها و مجموعه هایی برود که تاکنون بنوعی از پرداخت مالیات شانه خالی کرده و یا کارهای دیگری را انجام دهد که بنابه دلایلی در اینجا نمیتوانم به نوع این کارها اشاره کنم درغیر اینصورت دولت قادر به ادامه این راه نخواهد بود و دیر یا زود شاهد شکست پروژه توزیع پول نقد بین مردم و زمینگیر شدن دولت خواهیم بود البته چند سال پیش اطلاعاتی را دوستان دولتمردم از درون دولت به من دادند مبنی بر اینکه آقای روحانی پس از تشکیل دولت دوازدهم قطعاً پرداخت یارانه نقدی را بطور کامل قطع و پرونده آنرا برای همیشه خواهد بست که ظاهراً قدم به قدم این اتفاق در حال رخ دادن میباشد و دولت بدون برنامه ریزی صحیح و مدون و فقط با توسل به زور درصدد قطع یارانه ناچیز مردم میباشد

انتهای پیام/