جعفر مهراد مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس با بیان اینکه اخیرا GlobalPortals  گزارشی را منتشر کرده است که در آن گفته می‌شود در سال ۲۰۱۶ میلادی دانشجویان بین المللی رقمی به ارزش ۳۰۰ میلیارد دلار به اقتصاد جهانی کمک کرده‌اند، گفت: گلوبال پوتالز وب سایتی است در بوستون آمریکا که فعالیت عمده آن انجام مطالعات تطبیقی درباره آموزش است.

وی افزود: برآورد ۳۰۰ میلیارد دلار کمک به اقتصاد جهانی بازتابی از تاثیر اقتصادی مستقیم و غیر مستقیم ۵ میلیون و یکصدهزار دانشجوی بین المللی است که در سال ۲۰۱۶ میلادی به تحصیل اشتعال داشتند. در سال ۲۰۱۶ میلادی آمریکا، بریتانیا، استرالیا، کانادا، آلمان، فرانسه و هلند بر روی هم ثبت نام نیمی از دانشجویان بین المللی را انجام داده اند.

مهراد خاطرنشان کرد: در این سال، کمک‌های دانشجویان بین المللی برحسب کشورها ۵۷/۳ میلیارد دلار به آمریکا، ۲۵/۵ میلیارد دلار به بریتانیا، ۱۹/۸ میلیارد دلار به استرالیا، ۱۴/۵ میلیارد دلار به فرانسه، ۱۴/۴ میلیارد دلار  به آلمان (در آلمان دانشجویان بین المللی از پرداخت شهریه‌های دانشگاهی معاف هستند)، ۱۱/۱ میلیارد دلار به کانادا و ۵/۳ میلیارد دلار به هلند اختصاص دارد.

وی با بیان اینکه تخمین زده می‌شود که در سال ۲۰۳۰ تعداد دانشجویان بین المللی نسبت به سال ۲۰۱۶ حدود ۵۱ درصد بیشتر خواهد شد، گفت: پیش بینی برای سال ۲۰۳۰ میلادی برابر با ۶/۹ میلیون دانشجوی بین المللی است. رقابت برای جذب این تعداد دانشجوی بین المللی بسیار بالا است. عواملی را که در انتخاب محل تحصیل دانشجویان بین المللی، به عنوان کشورهای مقصد، طی ۲۰ سال گذشته تاثیرگذار بوده است، می توان در سه مرحله تشریح کرد.

مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری ادامه داد: در فاز اول که از سال ۲۰۰۱ آغاز و به سال ۲۰۰۸ ختم می‌شود دانشجویان بین المللی مقصدهای دیگری را مانند استرالیا، کانادا و بریتانیا به عنوان آلترناتیو ایالات متحده آمریکا برگزیدند. در این موج، جا به جایی دانشجویان در کشورهای اروپایی به اوج خود رسید و ژاپن در آسیا به کانون جذب دانشجویان بین المللی مبدل شد. این موج شاهد جا به جایی تعداد بیشماری از دانشجویان چینی و هندی است که تا به حال نیز ادامه دارد. در فاصله سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۸ برنامه های دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری در کشورهای مقصد مملو از دانشجویان چینی و هندی بود.

وی خاطرنشان کرد: در موج دوم که شامل سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ میلادی است کالج های چهار ساله در آمریکا با تقویت زیر ساخت ها و با برقراری پیوندهای قوی با انجمن های علمی و آموزشی دست به جذب دانشجویان بین المللی زدند. پردیس های بین المللی یکی پس از دیگری تاسیس و موسسات آموزش عالی آسیا در رتبه بندی های بین المللی درخشیدند. چین، هنگ کنگ، مالزی، ژاپن و سنگاپور تا سال ۲۰۱۶ میلادی به کانون های منطقه ای جذب دانشجویان بین المللی مبدل شدند. جا به جایی های بین منطقه ای ادامه داشت و چین دانشجویان بیشتری را برای تحصیل در دوره های کارشناسی و تحصیلات تکمیلی به کشورهای مقصد اعزام کرد.

مهراد در ادامه گفت: در موج سوم که از سال ۲۰۱۶ میلادی شروع شده است، آموزش عالی شاهد بی ثباتی های ژئوپلیتیکی،  عوامگرایی و سیاست های ضد مهاجرتی مانند آمریکا و برخی از کشورهای جهان است که راه را برای دانشجویان بین المللی در  انتخاب کشورهای مقصد دگرگون ساخته است. در این مرحله، سهم جذب دانشجویان بین المللی در کشورهایی مانند آمریکا و انگلستان کاهش یافته و در عوض استرالیا، کانادا و چین با اجرای سیاست های پذیرفته شده بر تعداد دانشجویان بین المللی خود افزودند. در این دوره، دانشگاه ها باتوجه به جمعیت های جوان و ظرفیت های ناکافی در آموزش عالی برخی از کشورها مانند ویتنام و نیجریه، در جذب دانشجویان بین المللی با یکدیگر به شدت رقابت می کنند.

وی گفت: مساله مهم در کشورهای مقصد این است که سیاست‌های ملی و راهبردهای سازمانی باید در یک راستا بوده و در تقابل با یکدیگر قرار نگیرند. در فضای کنونی، مثال های فراوانی را می‌توان ارایه داد که در آن سیاست های ملی در تقابل با راهبردهای سازمانی قرار دارد. برای مثال، در آمریکا دانشگاه ها علاقه مند به جذب دانشجویان بین المللی هستند. اما، دولت با ایجاد موانع مختلف برای صدور ویزا به ویژه برای دانشجویانی از آمریکای لاتین و خاورمیانه کار را برای دانشجویان و دانشگاه‌ها سخت کرده است یا، دولت هلند بر آموزش زبان هلندی برای دانشجویان بین المللی تاکید می‌کند. دولت فرانسه نیز اکنون شهریه های دانشگاهی را برای دانشجویانی که از خارج از کشورهای اتحادیه اروپا پذیرفته می شوند، سال به سال افزایش می‌دهد.

مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت: اکنون دانشجویان بین المللی به ویژه دانشجویان کشورهای در حال توسعه که برای ادامه تحصیل به دانشگاه های کشورهای مقصد تقاضای پذیرش می‌دهند، به شاخص نتایج استخدام در رتبه بندی های بین المللی مانند QS'S Graduate Employability Rankings  یا Time Higher Education's Global University Employability Rankings  توجه می کنند. در این شاخص مولفه هایی مانند ارتباط معنی دار دانشگاه با صنعت یا گروه های حرفه ای حائز اهمیت است.

انتهای پیام/