به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، شاید دیگر نوشتن از مشکل بورسیه‌ها برای ما هم به یک نامه بی‌پاسخ شبیه باشد، نامه‌ای که از دل پر درد عده‌ای جوان پرامید حکایت دارد ولی به دویدن روی تردمیل می‌ماند که هر چه می‌دوی به جایی نمی‌رسی چرا که گویا عزمی برای درمان این درد وجود ندارد.
به نظر نمی‌آید وزارت علوم کشور و مسؤولان حوزه آموزش عالی آنقدر ضعیف باشند که بعد از مدت ۴ سال از پس حل مشکل چند جوان دانشجو برنیایند، گویا اساساً اراده‌ای برای حل این معضل نیست.
مشکلی که در اوایل برای حل آن وعده و وعیدهایی داده می‌شد و اکنون خبری از آن وعده‌‌ها هم نیست.
البته سال گذشته منصور غلامی وزیر علوم از بسته شدن پرونده دانشجویان بورسیه خبر داد اما همچنان هرگاه از دانشجویان می‌خواهیم که مشکلات خود را با خبرگزاری فارس در میان بگذارند، مشکل بورسیه‌ها به عنوان اصلی‌ترین مشکل در صدر مشکلات قرار می‌گیرد.
درد کهنه و مشکل پیچیده‌ای که گویا هر روز پیچیده‌تر هم می‌شود چرا که پس از گذشت ۴ سال تغییری در وضعیت این دانشجویان ایجاد نشده است.
* شروع یک درد کهنه
مشکل بورسیه‌های دانشجویی از روز چهارم خردادماه سال 93 آغاز شد، مجتبی صدیقی رئیس سازمان امور دانشجویان کشور در یک نشست خبری از 3 هزار بورسیه غیرقانونی در دولت دهم خبر داد و تأکید کرد که ردپای آقازاده‌ها در این بورسیه‌ها دیده می‌شود.
این خبر مانند یک بمب در آموزش عالی ترکید و نهادهای قانونی به سرعت برای بررسی آن اقدام کردند.
حتی مقام معظم رهبری نیز در این زمینه اظهارنظر کردند و پس از بررسی‌های صورت گرفته، ایشان جریان بورسیه‌ها را غلط‌ترین کار دولت دوازدهم در امر آموزش عالی برشمردند.
دانشجویان بورسیه نیز که آبروی خود را از بین رفته دیدند اعتراض کردند تا حدی که پس از بررسی‌های بسیار و عدم صحت این موضوع، وزارت علوم مجبور به صدور بیانیه عذرخواهی شد.
* پرونده‌ای که خیال بسته شدن ندارد
عذرخواهی وزارت علومی‌ها، داروی درمان نبود چرا که مشکلی از بورسیه‌ها حل نشد.
بورسیه‌ها همچنان با مشکل مواجه بودند و اعتراضات خود را ادامه دادند و این مساله سبب شد تا نجفی سرپرست وقت وزارت علوم از تشکیل کمیسیون 5 نفری مسئول تطبیق بورسیه‌ها با قوانین وقت خبر داد.
پس از آن نتایج بررسی بورسیه‌ها توسط وزارت علوم اعلام شد که «براساس آن از تعداد 3772 نفر بورسیه شده بین سال‌های 88 تا 92 بورسیه 508 نفر لغو شده اما با پرداخت هزینه مجاز به ادامه تحصیل هستند و فقط از تحصیل 36 نفر جلوگیری می‌شود.»
در پی اعلام نتیجه بررسی وزارت علوم درباره وضعیت دانشجویان بورسیه که بر اساس آن از 3772 دانشجو تنها از ادامه تحصیل 36 نفر جلوگیری خواهد شد، کمیته هماهنگی دانشجویان بورسیه از طرح شکایت قضایی علیه آقایان فرجی دانا(وزیر علوم سابق)، صدیقی(رئیس سازمان امور دانشجویان) و نیز برخی روزنامه‌ها به دلیل اتهام به خود خبر داد.
باز هم همه تصور کردند که پرونده بورسیه‌ها بسته شد، اما این افراد که از نظر خود وزارت علوم بورسیه قانونی هم محسوب شدند همچنان برای جایابی با مشکل مواجه بودند.
* امیدی شبیه سراب
در همین زمان وزارت علوم چند وزیر و سرپرست عوض کرد تا اینکه منصور غلامی سکان هدایت وزارت علوم را برعهده گرفت و در همان ابتدای ورودش به وزارت علوم نسبت به بورسیه‌ها قول‌های مساعدی داد تا دانشجویان بورسیه با خوش‌بینی به آینده و قول وزیر امیدوار باشند.
غلامی در نخستین واکنش خود از تلاش برای جذب و ورود فارغ التحصیلان بورسیه به تدریج در دانشگاهها خبر داد و گفت: «مشکل آنها در بررسی پرونده‌ها کاملاً حل شده است و وضعیت افراد معلوم است.»
وزیر علوم گفت: «تعدادی از این افراد بعد از فارغ التحصیلی جذب دانشگاهها شده‌اند، برخی نیز به دلیل گذشت زمان و محدودیت هایی که در استخدام هیات علمی در دانشگاه ها ایجاد شده است، این بررسی طول می‌کشد ولی وزارت علوم در حال انجام این قضیه است. این دانشجویان به وزارت علوم مراجعه کرده و با همکاران ما نیز صحبت کرده‌اند. در حال تلاش هستیم جذب و ورود فارغ التحصیلان بورسیه به دانشگاهها به تدریج انجام گیرد.»
پس از آن نیز وزیر علوم در مصاحبه‌های مختلف از پیگیری‌ها برای حل مشکل بورسیه‌ها خبر داد به طوریکه دانشجویان بورسیه امیدوار به حل مشکلشان با عزمی جزم در وزارتخانه شدند.
حتی هنوز چندی از انتشار صحبت‌های وزیر نگذشته بود که محمدرضا رضوان‌طلب رئیس مرکز جذب اعضای هیأت علمی وزارت علوم نیز تاکید کرد این وزارتخانه نمی‌خواهد مسئله جذب بورسیه‌ها به یک چالش در نظام آموزش عالی تبدیل شود و از دانشگاهها خواست تقاضای عضویت بورسیه‌ها را با نگاه مثبت بپذیرند و آنان را در بررسی و رقابت عادلانه با سایر متقاضیان بدون هرگونه بدبینی و پیش داوری نسبت به آنان سهیم کنند.
رضوان‌طلب خاطرنشان کرد: البته این به معنای آن نیست که تقاضا یا پذیرش بورسیه به معنای تقاضا یا پذیرش عضویت هیأت علمی باشد یا تعهدی از سوی وزارت علوم بر پذیرش پذیرفتگان بورس به عنوان عضو هیأت علمی وجود داشته باشد، ولی در یک منظومه مدیریتی گذشته و حال این گونه پیش‌بینی شده است که سرمایه‌گذاری دولت برای اعطای بورسیه به افراد دارای استعداد برتر هدر نرود و حتی الامکان از وجود این افراد پس از دوره تحصیل استفاده شود. حتی دانشگاهها و موسساتی که به آنان جایابی نداده‌اند اما به گرایش و تخصص آنان نیاز دارند، باید جذب این افراد را در اولویت قرار دهند.
وزیر در روز 29 بهمن 96 در نشست با فراکسیون نمایندگان ولایی با بیان اینکه مشکل کلی در بورسیه‌ها حل شده است، گفت: از نظر من و وزارت علوم وضعیت تک تک افراد بورسیه شده حل شده که 21 نفر از آن ها به دلیل آنکه سوابقشان از لحاظ قانون تطبیق نداشته محروم از تحصیل شد اند و بدون هیچ مشکلی رفته‌اند ولی دو گروه دیگر باقی مانده است.
وی با بیان اینکه یک گروه آن‌هایی هستند که هنوز تحصیلاتشان تمام نشده است، افزود: بخشی از گروه دیگری که تحصیلات آن ها تمام شده مشغول به کار شدند ولی بخش دیگری از فارغ التحصیلان به دلیل آن که بورسیه هستند منتظر ماندند و مدعی هستند که باید جایی برای آن ها تعیین شود ولی از آنجاییکه پذیرش در دانشگاه ها کند شده هنوز مشغول به کار نشده‌اند و برنامه ما این است تا سیستم های دانشگاهی اعلام نیاز کنند.
اما مشکل بورسیه‌ها همچنان ادامه داشت و دانشجویان بورسیه که در ابتدا از حرف‌های وزیر امیدوار شده بودند در عمل چیزی ندیدند.
* ناامیدی از وزارت علوم و چشم امید به کمک نهادهای دیگر
به تدریج دانشجویان با مشاهده عملکرد بی تفاوت وزارت علوم نسبت به پرونده‌شان از این وزارتخانه ناامید شده و در نامه‌هایی اعلام کردند که هیچ عزم و اراده‌ای برای پایان دادن به این موضوع وجود ندارد، بنابراین اعتراض‌شان را به مراجع دیگر بردند.
در این زمینه شورای عالی انقلاب فرهنگی هم ورود کرد، حتی دانشجویان بورسیه اعتراض‌شان را به دیوان عدالت اداری هم بردند.
دیوان نیز پس از بررسی حکم به جذب این دانشجویان در دانشگاهها داد و حتی در مواردی اجرای این احکام تا مرحله انفصال از خدمت روسای دانشگاهها نیز پیش رفت.
درست زمانی که احکام دیوان عدالت اداری دوباره دانشجویان بورسیه را امیدوار کرد، وزیر در چرخشی 180 درجه‌ای نسبت به صحبت‌های گذشته‌اش عنوان کرد که معتقدیم که احکام قضایی وقتی نهایی می‌شود لازم‌الاجرا است و امری مسجل است اما نگاه ما آن است که در تعیین سطح صلاحیت‌های علمی مناسب برای یک شغل از جمله استادی دانشگاه تشخیص داده نمی‌شود با حکم قضایی نمی‌توان ورود کرد.
وی افزود: تایید صلاحیت علمی اساتید دانشگاهها بحثی علمی و تخصصی است و لذا دستگاه‌های خارج از وزارت علوم در مواردی که در مورد تایید صلاحیت‌های علمی است بهتر است ورود نکنند.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اظهار داشت: امیدواریم که از این به بعد دستگاه‌های خارج از وزارت علوم در این خصوص اظهارنظر نکرده و هیات‌های جذب در این خصوص به تنهایی می‌توانند کارهای این موضوع را انجام دهند ضمن اینکه این هیات‌های جذب زیرمجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و امیدوارم این موضوع به شکل قانونی حل و فصل شود. هرچند که استنکاف و عدم توجه به قانون را قبول نداریم ولی بهتر است که اجازه دهند وزارت علوم کار خود را نیز انجام دهد.
صحبت‌های وزیر، این مسأله را به ذهن دانشجویان بورسیه متبادر کرد که شاید به طور کلی در وزارت علوم عزمی برای حل مشکل این دانشجویان نیست، از همین رو دانشجویان بورسیه می‌خواهند بدانند چرا و به چه جرمی مشکل آنها حل نمی‌شود.
بر اساس آخرین پیگیری‌ها منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری روز سه شنبه (22 آبان 97) در حاشیه جلسه ستاد راهبری نقشه جامعه علمی کشور طی گفتگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، گفت: مشکل بورسیه‌ها به طور کلان برطرف شده است و اگر مسئله‌ای اعلام شده احتمالا به صورت موردی است، اگر کسی مشکلی دارد می‌تواند به وزارت علوم مراجعه کرده و درخواست دهد تا مشکل حل شود.
وی افزود: احتمالا مشکل جابجایی است که نمی‌توان به صورت ضرب الاجلی افراد را به یک دانشگاه تحمیل کرد و مسئله جایابی به زمان نیاز دارد.
همچنین منصور کبگانیان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با بیان اینکه باید آمار دقیقی از تعداد دانشجویان بورسیه که هنوز مشکلشان برطرف نشده است، داشته باشیم گفت: اگر آمار دقیقی باشد ما موضوع را پیگیری می‌کنیم، من به دنبال آمار هستم که بدانم چه تعداد هنوز مشکل دارند و چرا مشکلشان تاکنون حل نشده است.
وی افزود: چند نفری مشکل را اعلام کردند که وزارت علوم و بهداشت علت حل نشدن مشکلشان را ضعیف بودن بار علمی پرونده‌ها دانستند.
انتهای پیام/