باشگاه خبرنگاران جوان حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی، روز گذشته دولت ترکیه تجاوزی نظامی در مناطق شمال و شمال شرق سوریه انجام داد که با واکنش‌های منفی کشورها و سازمان‌های بین‌المللی روبه‌رو شد.
به گفته مولود چاووش اغلو وزیر امور خارجه ترکیه، کشورش یک یادداشت دیپلماتیک به کنسولگری سوریه در استانبول فرستاده و در آن دولت سوریه را در جریان عملیات فرامرزی خود در شمال سوریه قرار داده است و همچنین، دولت ترکیه همه نهاد‌های لازم از جمله سازمان ملل و ناتو را از این حمله مطلع کرده است.
حال این سوال پیش می‌آید که آیا توجیهات ترکیه قابل قبول است؟ و یا اینکه چرا ترکیه این یادداشت را به جای سفارت به کنسولگری فرستاده است؟
سیدرضا میرظاهر، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به صحبت‌های مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه مبنی بر اطلاع دولت سوریه از تجاوز به مناطق شمال و شمال شرق این کشور گفت: ادعای دولت ترکیه مبنی بر اطلاع سوریه از تجاوز به خاک این کشور، با موافقت این دولت کاملا متفاوت است.
او افزود: ترکیه پیش از تجاوز به شمال سوریه، دولت‌های منطقه از جمله تهران، مسکو و دمشق را از این اقدام مطلع کرده بود، اما این اطلاع به معنای موافقت آنها نیست؛ افزون بر این پیش‌تر هم دولت سوریه درباره اشغال مناطقی از این کشور در شمال و شمال شرق به ترکیه هشدار داده بود و آن را به مثابه نقض حاکمیت و تمامیت ارضی تلقی کرده بود.
دولت ترکیه تلاش می‌کند اقداماتش را در فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد جای دهد
میرطاهر با اشاره به اقدامات تجاوزگرایانه ترکیه در شمال سوریه تصریح کرد: اقدامات اخیر ترکیه مصداق بارز اشغال خاک کشوری دیگر با استفاده از زور است که مطابق قوانین بین المللی و مفاد منشور سازمان ملل غیرقانونی است؛ البته دولت ترکیه تلاش می‌کند اقدامات خود را در چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد و به ویژه در بخش دفاع از خود جای دهد؛ اما کاملا مشخص است که این اقدام بدون رضایت دولت سوریه انجام شده است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه هیچ کدام از طرف‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از اقدامات ترکیه حمایت نکرده‌اند، توضیح داد: روسیه به صراحت به ترکیه درباره عواقب حمله به شمال سوریه هشدار داده بود، اتحادیه اروپا به شدت مخالف این اقدام بوده و از همه مهم‌تر، حتی واشنگتن به عنوان متحد فرامنطقه‌ای آنکارا حداقل در ظاهر مخالف این تجاوز است؛ مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا ادعا کرده که ترکیه با چراغ سبز این کشور به سوریه تجاوز نکرده و ترامپ نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد هجوم ترکیه به سوریه، «ایده بدی» است.
بیشتر بخوانید: آمریکا پشت کردهای سوریه را خالی کرد/به رسمیت شناختن دولت دمشق بهترین راهکار برای پایان مصیبت‌های سوریه است
او با بیان اینکه ترکیه نمی‌تواند ادعا کند دیگر کشورهای منطقه با تجاوز به خاک سوریه موافق بوده‌اند، ادامه داد: اگر هجوم به خاک سوریه ابعاد گسترده‌تری پیدا کند، نگرانی‌هایی درباره به راه افتادن موج جدیدی از پناهجویان به سمت اروپا وجود دارد که موجب نگرانی این اتحادیه شده است، ضمن اینکه سرکوب کردهایی که با داعش مبارزه می‌کردند باعث قوت‌گیری مجدد داعش در مناطق شمال و شمال شرق سوریه می‌شود که مسلما این مسئله در راستای منافع دولت سوریه نخواهد بود.
تجاوز ترکیه به شمال سوریه، تاثیری بر روند آستانه نخواهد گذاشت
میرطاهر در پاسخ به این سوال که آیا اقدام دولت سوریه تأثیری بر روند مذاکرات صلح آستانه خواهد گذاشت یا خیر، توضیح داد: روند مذاکرات صلح آستانه تا کنون قوام گرفته است و تصور نمی‌شود اقدامات اخیر ترکیه در خاک سوریه تأثیری بر ساختار یا چارچوب آستانه داشته باشد؛ گرچه ایران و روسیه اعتراضات شدیدی به این اقدام کرده‌اند. البته آنکارا توجیهات خاص خود را دارد از جمله اینکه ادعا می‌کند کردهای سوریه همراهی و همکاری‌هایی با سازمان تروریستی پ.ک.ک (P.K.K) ترکیه دارند و سلاح و مهمات در اختیار آنها می‌گذارند؛ افزون بر این ترکیه ادعا می‌کند هدفشان از ایجاد یک منطقه امن در شرق فرات این است که بتوانند حدود ۲ میلیون آواره و پناهجوی سوری را از ترکیه به این مناطق منتقل کنند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: تجاوز آنکارا به شمال سوریه باعث می‌شود که کردهای ترکیه در مناطق مختلف این کشور علیه دولتشان موضع‌گیری کنند، زیرا کردها یک موجودیت قومی واحد دارند و سرکوب کردهای سوریه مطلوبشان نیست، بنابراین می‌توان پیش بینی کرد اعتراضات در ترکیه افزایش پیدا کند و حتی این احتمال وجود دارد که پ.ک.ک میزان حملات خود به ارتش ترکیه را افزایش دهد.
میرطاهر با اشاره به ایدئولوژی «نو عثمانیسم» و ارتباط احتمالی این اقدامات با این مسئله گفت: نو عثمان گرایی و ایده گسترش نفوذ منطقه‌ای ترکیه از ایده‌هایی است که آقای «داوود اغلو» از ایده پردازان وزارت و توسعه ترکیه در یکی از کتاب‌های خود اعلام کرد؛ هرچند به دلیل اختلافات شدیدش با اردوغان ار صحنه سیاسی کنار گذاشته شده است، اما می‌توان گفت ایده‌های او همچنان وجود دارد و ترکیه به دنبال گسترش نفوذ منطقه‌ای خود است؛ اما درباره اقدام اخیر، ترک‌ها بیشتر دغدغه‌های امنیتی را مطرح می‌کنند تا مسائل سیاسی و اقتصادی.
انتهای پیام/