به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، بعد از ماهها طرح استیضاح دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از سوی مجلس نمایندگان این کشور، اینک محتمل ترین گزینه برای جانشینی رئیس دولت این کشور در صورت کنار رفتن، مایک پنس معاون او در کاخ سفید است. به دنبال افشاى گفت و گوى جنجالى ترامپ با همتاى اوكراينى اش و درخواستى كه برای یافتن مدرکی دال بر فساد مالی جو بایدن و پسر او داشت ، نشريه نیوزویک عکسی از مایک پنس معاون رئیس جمهور ایالات متحده منتشر و او را آقای رئیس جمهور خوانده است.
در توضيح اين امر مى توان گفت كه برخی تحلیل گران بر این باورند که وضعیت ترامپ پایدار نیست و احتمال مى رود كه تا انتخابات ۲۰۲۰ اتفاقات بسیاری رخ دهد که موجب استعفای رئیس جمهور آمریکا شود یا در نهایت با رسوایی بزرگی که او را در معرض استیضاح قرار داده، برکنار شود درنتيجه اولين فردى كه طبق قانون اساسى اين كشور شانس جانشينى ترامپ را دارد، معاون اوست.
اين در حالی است كه پنس و رودى جوليانى وكيل شخصى ترامپ گفته اند از شركت در روند تحقيقات مجلس نمايندگان به منظور استيضاح رئيس جمهور اين كشور خوددارى مى كنند. سر باز زدن معاون و وكيل شخصى ترامپ از اين تحقيقات را می توان به دلیل ترس آنها دانست، چرا که امکان دارد در جريان تحقيقات مجبور به اعترافاتى عليه ترامپ شوند.
رسوایی بزرگ ترامپ در آستانه انتخابات ۲۰۲۰
ترامپ در مکالمه تلفنی جنجالی ۲۵ ژوئیه (سوم مرداد) خود با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، از این کشور خواسته بود تا درباره فعالیت‌های جو بایدن نامزد پیشتاز دموکرات انتخابات ۲۰۲۰ و پسرش تحقیق کند. این مکالمه به موضوع بحث‌برانگیز در واشنگتن تبدیل شده است و دموکرات‌ها در صدد بهره‌برداری هرچه بیشتر از آن هستند. محتوای گفت و گوی ترامپ و زلنسکی که بوسیله مامور اطلاعاتی آمریکا فاش شد، رسوایی بزرگی برای او در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به شمار می رود كه رئیس دولت ایالات متحده آمریکا را در معرض استیضاح قرار داده است. اما اصل ماجرا چه بود؟ گفته می شود ترامپ طى تماسی تلفنی از رئیس جمهور اوکراین خواسته بود تا تحقیقات درباره فساد مالی جو بایدن و پسرش را تسریع بخشد. افشای این موضوع باعث شد دموکرات‌های مجلس نمایندگان آمریکا بار دیگر گزینه استیضاح را مطرح کنند.
این استیضاح در حالی کلید خورد که بیشتر مردم آمریکا از انجام تحقیقات مربوط به استیضاح رئيس جمهور کشورشان حمایت می‌کنند. اما نظر مردم درباره حذف ترامپ از قدرت در میان احزاب مختلف متفاوت بود. براساس نظرسنجی که در این زمینه انجام شد ۷۵ درصد از دموکرات‌ها و ۱۱ درصد از جمهوری خواهان اعلام کردند که رئیس جمهور آمریکا باید از قدرت برکنار شود، در نتیجه می توان گفت که در مجموع ۵۱ درصد از مردم این کشور خواستار استیضاح و برکناری ترامپ هستند. نکته قابل توجه این است که برای نخستین‌بار اکثریت یک نظرسنجی در آمریکا خواستار برکناری ترامپ شده اند. اما با توجه به نفوذ رئیس جمهور کنونی و وابستگی اغلب اعضای کنگره آمریکا به خصوص مجلس سنا به لابی صهیونیستی، می‌توان گفت آنها سعی خواهند کرد که مدارک را از بین ببرند تا ترامپ استیضاح نشود. در این رابطه برخی می گویند که وزارت خارجه آمریکا و پنتاگون اسنادی در اختیار دارند که می‌تواند منجر به برکناری ترامپ شود، ولی از آنجایی که وزیر دفاع و وزیر خارجه واشنگتن از نزدیکان او هستند، حاضر به ارائه مدارک و اسناد مربوط به تخلفات این فرد نمی شوند.البته برخی هم می گویند ترامپ این سازمان را تحت فشار قرار داده بود تا از انتشار هرگونه مدرکی در این رابطه خودداری کند.
گمانه زنی ها برای شکست قطعی ترامپ در انتخابات آتی آمریکا
از سوی دیگر گفته می شود که مجلس نمایندگان آمریکا در حال حاضر مدارک کافی برای برکناری ترامپ در اختیار دارد که به لحاظ حقوقی برای اجرایی کردن استیضاح کفایت می‌کند، اما گویا تمایلی ندارند در شرایط فعلی بحرانی را به سیستم سیاسی شان تحمیل کنند در نتیجه آنها تصمیم دارند اگر به هدف خود نرسیدند مجدد و در آینده نزدیک این پرونده را به جریان بیندازند که در صورت پیگیری آن، شکست رئیس جمهور این کشور در انتخابات آتی ریاست جمهوری قطعی خواهد بود. همچنین به نظر می‌رسد کنگره به این نتیجه رسیده که می‌تواند اسناد قوی‌تری در اختیار داشته باشد و با استدلال بهتری موضوع استیضاح ترامپ را پیگیری کند، با نگاهی به این جریانات می توان اینطور جمع بندی کرد که تصمیم که مجلس نمایندگان آمریکا قصد ندارد در قبال استیضاح رئیس جمهور این کشور اقدامی شتاب زده انجام دهد.
ترامپ در دو راهی استعفا یا استیضاح؟
با این حال مجلس نمایندگان آمریکا به خصوص نانسی پلوسی همچنان با جدیت موضوع استیضاح ترامپ را دنبال می‌کنند، البته گفته می شود که تمام مقدمات این استیضاح جنجالی فراهم شده بود، اما از آنجایی که لابی صهیونیستی در سیاست‌های آمریکا تاثیر زیادی دارد، این احتمال وجود دارد که توصل ترامپ به سران این لابی، مسئله استیضاح او برای مدتی به تعویق انداخت. در همین راستا امکان دارد این پرونده تا تکمیل اسناد و مراحل تحقیق به تعویق بیفتد و ممکن است ظرف ۳ ماه آینده مدارک جدیدی علیه ترامپ ارائه و در آن صورت روند استیضاح جدی تر پیش برود.
با این تدابیر تا انتخابات ۲۰۲۰ امکان استیضاح و برکناری ترامپ دور از انتظار نخواهد بود. اما در این صورت هم طبق قانون ایالات متحده آمریکا اگر رئیس جمهوری استعفا دهد تا پایان عمر از مزایای ریاست جمهوری برخوردار خواهد بود، ولی اگر کنگره او را استیضاح و برکنار کند از تمام امتیازات بی بهره و به عنوان شخص عادی تلقی خواهد شد پس با استناد به این قضیه می‌توان گفت که رایزنی‌هایی در حال انجام است تا خود ترامپ استعفا دهد.
خروج نیرو‌های آمریکایی از سوریه و لرزه ای که بر کاخ سفید انداخت
برخی دیگر از کارشناسان هم می‌گویند تصمیم ترامپ درمورد خروج نیرو‌های آمریکایی از سوریه احتمال شورش سناتور‌های جمهوری‌خواه علیه او را افزایش داده است، چراکه محبوبیت رئیس جمهور این کشور به دلیل خارج کردن ناگهانی نیرو‌های خود از سوریه و حمله ترکیه به کرد‌های ساکن شمال شرقی این کشور به شدت پایین آمده است.
در حقيقت تصميم ترامپ براى خروج نيروهای آمریکا از سوريه با انتقاد جدی، بسيارى از جمهورى خواهان روبه رو شده كه همين موضوع شانس استيضاح او را بيشتر خواهدكرد. توافق تلفنى رئيس جمهور آمريكا در ششم اكتبر با رجب طيب اردوغان رئيس جمهور تركيه براى بيرون بردن سربازان آمريكايى از سوريه موجب عصبانيت بسيارى از سناتورهاى جمهورى خواه شده است. چراکه رهبران حزب جمهورى خواه تصميم بدون تدبیر ترامپ براى خروج نيروها از مناطق شمالی سوریه را واگذار كردن این کشور به داعش و روسیه تلقی كنند.
وحشت جمهورى خواهان آمريكا از اين است كه اين استيضاح مى تواند موقعيت ترامپ را براى انتخابات سال بعد تضعيف كرده و اين فرصت را به دموكرات ها بدهد تا دولت را مجددا از آن خود كنند.
چه کسی جایگزین ترامپ می‌شود؟
اگر ترامپ استعفا دهد یا با رسوایی های بزرگی که به جا گذاشته برکنار شود، طبق قانون اساسی مایک پنس معاون او شانس اول جانشینی ترامپ را خواهد داشت و پس از انتخابات ۲۰۲۰ یکی از دو حزب جمهوری خواه و دموکرات نامزد‌هایی تعیین کرده و رقابت‌های انتخاباتی آغاز و در نهایت یکی از این دو حزب انتخاب می‌شوند. ولی اگر نام پنس نیز در جریان تحقیقات پرونده اوکراین گیت مطرح شود، طبق قانون نوبت به نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان می‌رسد که تا ژانویه ۲۰۲۱ بر ایالات متحده آمریکا ریاست کند.
در بهترین سناریو دموکرات‌ها امیدوارند که رسوایی اوکراین دامن‌گیر ترامپ و معاونش شود، چراکه پای پنس هم تا حدی درخصوص رسوایی اوکراین به میان آمده و ترامپ در ماه سپتامبر او را به لهستان فرستاد تا رئیس جمهور اوکراین را برای مقابله با فساد تحت فشار بگذارد، هر چند که در مورد بایدن‌ها صحبت نکرده است. همچنین در تاریخ ۹ اکتبر پنس در زمانی که با سوال خبرنگاری مواجه شد که از او پرسید آیا او از اشتیاق ترامپ برای زمین زدن بایدن آگاه بوده یا نه، پاسخی نداد.
بیشتر بخوانید:استیضاح ترامپ؛ موضع مشترک نامزد‌های دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا
اگر پنس به نوعی در این ماجرا سقوط کند در این شرایط نانسی پلوسی که دموکرات است، رئیس‌جمهور خواهد شد. این سناریو البته در حال حاضر چندان متحمل به نظر نمی رسد، اما سناریو محتمل تر این است که سنا در مورد ماندن یا رفتن ترامپ رای خواهد داد. درحال‌حاضر تعداد آرا برای برکناری او کافی نیست. اما ناخشنودی جمهوری‌خواهان از رئیس‌جمهوری آشکار بوده و هر لحظه میزان نارضایتی جمهوری‌خواهان در حال افزایش است که احتمال ریاست پنس را پررنگ‌تر می‌کند.
ترامپ تاکنون عملکرد سیاسی خوبی نداشته است و تعدادی از نمایندگان به خصوص دموکرات‌ها علیه او به دنبال جمع آوری اسناد و مدارکی بوده و هستند تا بتوانند جریان استیضاح رئیس جمهور آمریکا را به راه بیندازند. این اقدام آنها نه صرفا به عنوان یک رقابت حزبی بلکه به عنوان دفاع از حقوق مردم و حیثیت ایالات متحده آمریکا انجام می‌شود، چراکه رفتار ترامپ در بسیاری از موارد باعث نارضایتی مردم، نمایندگان و روشنفکران جامعه آمریکا شده است تاجایی که حتی اگر استعفا ندهد و استیضاح هم نشود، با مرحله بسیار دشواری مواجه خواهد شد، چراکه در مدت باقی مانده تا پایان ریاست جمهوری اش نمی تواند افکار عمومی را راضی نگهدارد در نتیجه شکست ترامپ در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا قطعی خواهد بود.
گزارش از فاطمه زهرا نصراللهی
انتهای پیام/