نائب رئیس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، استئوپروز را یک بیماری خاموش خواند و گفت: شکستگیهای ایجاد شده در اثر این بیماری موجب ناتوانیهای زیادی در جامعه میشود.
دکتر باقر لاریجانی رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه روز ۲۰ اکتبر مصادف با ۲۸ مهر ۱۳۹۸، روز جهانی استئوپروز است، گفت: استئوپروز یا همان پوکی استخوان یک بیماری مزمن است که بیماری خاموش هم نامیده میشود. در این بیماری توده استخوانی کاهش پیدا کرده و بافت استخوان به تدریج تحلیل میرود.
لاریجانی با اشاره به اینکه بیماری پوکی استخوان عامل بسیاری از ناتوانیها در سنین بالا است، گفت: پیشگیری از این بیماری بسیار مهم است و میتواند بار مالی و بار ناتوانیهای تحمیلی توسط این بیماری را در کشور کاهش دهد.
نایب رئیس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر با بیان اینکه از هر سه زن بالای ۵۰ سال یک نفر و از هر پنج مرد بالای ۵۰ سال یک نفر شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه میکند، گفت: علت بسیاری از شکستگیهای استخوان در این سنین استئوپروز است و در هر سه ثانیه یک مورد شکستگی ناشی از پوکی استخوان در جهان رخ میدهد.
وی با بیان اینکه با توجه به تغییرات الگوی جمعیتی کشور و پیشروی به سمت سالمندی ضروری است تا به بیماری استتئوپروز توجه بیشتری شود، گفت: با افزایش جمعیت افراد مسن در جامعه، شیوع استئوپروز و بروز شکستگی ناشی از آن افزایش مییابد و سالانه در جهان حدود ۵.۸ میلیون سال از دست رفته به دلیل شکستگی ناشی از استئوپروز رخ میدهد.
لاریجانی گفت: سالانه حدود ۹ میلیون مورد شکستگی استخوان در دنیا اتفاق میافتد که موجب ناتوانی این افراد میشود؛ به طوری که به دنبال شکستگی لگن، ۴۰ درصد افراد هرگز قادر نخواهند بود بدون کمک راه بروند و حدود ۸۰ درصد افراد نمیتوانند فعالیتهای اولیه مانند خرید روزانه را به طور مستقل انجام دهند.
وی با بیان اینکه شکستگی مهمترین عارضه ناشی از استئوپروز است، گفت: اغلب شکستگی متعاقب سقوط رخ میدهد، ولی در موارد حاد بیماری، حتی ممکن است به دنبال خم شدن برای بستن بند کفش هم شکستگی در ستون مهرهها اتفاق افتد.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه کرد: شکستگی ناشی از پوکی استخوان عمدتا در مچ دست، لگن و مهرهها رخ میدهد.
وی با اشاره به اهمیت توجه به علائم این شکستگیها گفت: به عنوان مثال انحنای ستون فقرات و یا کوتاه شدن قد بیش از ۳ سانتی متر از علائم هشدار دهنده شکستگی در مهرهها است. شکستگی لگن جدیترین و خطرناکترین نوع شکستگی ناشی از پوکی استخوان است که میتواند منجر به بستری طولانی مدت در بیمارستان، ناتوانی طولانی مدت یا برای همه عمر و حتی مرگ شود.
لاریجانی در پاسخ به این سوال که چه عواملی در شکستگیهای ناشی از پوکی استخوان موثرند، گفت: شکستگی قبلی، سن بالا، سابقه فامیلی، یائسگی زودرس، مصرف سیگار و الکل، مصرف طولانی مدت کورتون، لاغری مفرط و بیماریهای گوارشی از عواملی هستند که فرد را برای شکستگی ناشی از پوکی استخوان مستعد میکنند.
وی با اشاره بر اینکه بیماری پوکی استخوان به راحتی قابل تشخیص و عوارض آن قابل پیشگیری است، اظهار داشت: افراد بالای ۵۰ سال باید برای اطمینان از سلامت استخوان خود به پزشک مراجعه کنند. پزشک برای ارزیابی ابتدا عوامل خطر پوکی استخوان را ارزیابی میکند و با استفاده از آنها خطر شکستگی را تخمین میزند. در صورت نیاز ممکن است سنجش تراکم استخوان هم صورت گیرد.
نایب رئیس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر ادامه داد: درمان استئوپروز شامل توصیههایی برای کاهش عوامل خطر و اصلاح سبک زندگی و نیز درمان داروئی است. مصرف کافی کلسیم، پروتئین و ویتامین دی و فعالیت فیزیکی منظم و تقویت قدرت عضلات هم بخشی از پروتکل درمان محسوب میشود.
وی با اشاره به اینکه ۲۰ اکتبر روز جهانی استئوپروز است، گفت: متناسب با شعارها و برنامههای بنیاد جهانی استئوپروز اقدامات متعددی در کشور در این زمینه صورت گرفته یا برنامهریزی شده است.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران از برگزاری سمپوزیوم یک روزه تازههای استئوپروز با حضور متخصصان، سیاستگذاران و صاحبنظران در تاریخ ۲ آبان ماه سال جاری خبر داد و گفت: مستندات آموزشی بر مبنای شعارهای جهانی استئوپروز با همکاری وزارت بهداشت آماده شده و بر روی سایت این وزارتخانه در دسترس عموم است.
لاریجانی ضمن اشاره به تحقیقات گسترده در زمینه بیماری پوکی استخوان در کشور گفت: پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران از طریق همکاری با بنیاد بین المللی پوکی استخوان و عضویت در کمیته علمی این بنیاد اقدامات متعددی را برای همراستا شدن اقدامات کشور با مجامع بین المللی در زمینه استئوپروز انجام داده و به عنوان مرکز همکار سازمان جهانی بهداشت نیز اموری را پیگیری میکند.
بنابر اعلام روابط عمومی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، وی از فعالیتهای شبکه تحقیقات استئوپروز کشور طی سالهای گذشته سخن گفت و افزود: دبیرخانه شبکه تحقیقات استئوپروز کشور و دبیرخانه انجمن کشوری استئوپروز در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران مستقر است و برنامهریزیها و تدوین برنامههای پیشنهادی برای پیشگیری از بیماری پوکی استخوان در این شبکه پیگیری میشود.