کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس گفت: تقریبا 80 درصد از موارد مرگ ناشی از مسمومیت در مردان و 20 درصد آن در زنان رخ می‌دهد. یعنی عمدتاً مسمومیت‌های مردان با مواد خطرناک‌تر و با شدت بیشتری بروز می‌کند. ولی تفکیک جنسیتی بیماران مسمومی که به بیمارستان‌های مرجع مسمومیت‌ها مراجعه می‌کنند از الگوی مشابهی در کل کشور تبعیت نمی‌کند.
وی ادامه داد: لازم به ذکر است در بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در سطح کشور، 54٪ از مراجعه کنندگان مرد و 46٪ زن هستند، این در حالی است که مرگ ناشی از مسمومیت در مردان بسیار بیشتر است.
*سهم 88درصدی بزرگسالان از مسمومیت‌ها
جهانپور افزود: به لحاظ پراکندگی سنی، عمدتا مسمومین مراجعه کننده به بیمارستان‌ها بزرگسال بوده‌اند. یعنی 88٪ مسمومیت‌ها بزرگسال، و تنها 12٪ کودکان زیر ۱۲ سال بوده‌اند.
وی گفت: در سال 1397 تعداد 59 دانشگاه علوم پزشکی در سراسر کشور مسمومیت‌ها را با تفکیک عامل مسمومیت‌زا گزارش دادند که این عوامل عبارتند از: 1- مسمومیت غذایی، 2-مسمومیت دارویی، 3-گزش جاندار سمی، 4-سموم و مواد شیمیایی، 5-منوکسید کربن، 6-مواد اعتیادآور مخدر و محرک، 7-قارچ و گیاهان سمی.
سخنگوی وزارت بهداشت ادامه داد: از میان155520 مسمومیت مراجعه شده به بیمارستان‌ها در سال 1397، بیشترین مسمومیت به ترتیب مربوط به دارو، سموم ومواد شیمیایی، ترکیبات اعتیاد آور، گزیدگی، الکل و غذا بوده است.
*داروهای دسته بنزودیازپین‌ها در صدر مسمومیت دارویی
وی افزود: در بررسی‌های بعمل آمده بر اساس آمار ارسالی 52 دانشگاه کشور( که آمار مسمومیت دارویی را به تفکیک ارائه کرده بودند)، در سال 1397 از بین 58508 مورد مسمومیت با انواع داروها، اصلی‌ترین عامل مسمومیت دارویی با اختلاف زیاد، داروهای دسته بنزودیازپین‌ها بوده است.
جهانپور تصریح کرد: داروهای مسکن غیر مخدر و سپس داروهای ضدافسردگی و آنتی سایکوتیک در رتبه بعدی قرار می‌گیرند. مسمومیت با دیگوکسین و داروهای قلبی، آنتی بیوتیک ها ، داروهای کورتون و کنتراسپتیوها (داروهای ضد بارداری) شیوع کمتری دارند.
وی ادامه داد: باید توجه کرد که در دسته بندی دارویی، داروهایی که در دسته مخدر قرار دارند عملا در بخش مواد مخدر و محرک طبقه بندی شده‌اند و متاسفانه ترامادول و متادون در این دسته، عامل اصلی مسمومیت هستند. در نتیجه می‌توان نتیجه گرفت مسمومیت دارویی در حال حاضر در کل شایع‌ترین عامل مراجعه مسمومیت به بیمارستان‌ها هستند.
جهانپور افزود: متاسفانه مشاهده می‌شود کماکان به دلیل عدم ثبت صحیح دسته دارویی یا اطلاعات مشکوک، بخش عمده‌ای از مسمومیت‌های دارویی در دسته سایر و نامشخص دسته بندی شده است که دقت بیشتر در ثبت و استخراج آمار در بیمارستان‌ها را طلب می‌کند.
*مرگ خاموش را جدی بگیرید
وی عنوان کرد: از نظر تعداد مسمومیت های دارویی مراجعه شده به بیمارستان‌ها، دانشگاه‌های شهید بهشتی تهران، گیلان، مازندران، آذربایجان شرقی و غربی و مشهد بیشترین مراجعات را به خود اختصاص داده‌اند. (سه تا شش هزار مورد)
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: اما درصد و سهم مسمومیت ناشی از دارو نسبت به کل مسمومیت‌ها در دانشگاه‌های اردبیل، مازندران، آبادان، یاسوج و شیراز بالاترین درصد را داشته است (در حدود 60 درصد).
وی تصریح کرد: یکی از مسمومیت‌های تهدیدکننده حیات، مرگ خاموش ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن است. بالاترین درصد و سهم مسمومیت ناشی از منوکسید کربن نسبت به کل مسمومیت‌ها، مربوط به حوزه دانشگاه‌های علوم پزشکی شاهرود، مراغه، یاسوج، زاهدان، بیرجند، خمین و بجنورد بوده است. این در حالیست که تعداد مراجعین مربوط به منوکسیدکربن در دانشگاه‌های ارومیه، یاسوج، اردبیل و زاهدان بالا است.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: در بررسی‌های به عمل آمده بر اساس آمار ارسالی 56 دانشگاه کشور، در سال 1397 و نیمه نخست 1398 ، اصلی‌ترین عامل مسمومیت با مواد مخدر و محرک، با اختلاف زیاد از دیگر عوامل مخدر و محرک، داروهای متادون و ترامادول بوده است. تریاک و شیشه و سپس مرفین، هروئین و حشیش در رده‌های بعدی قرار دارند.
به گزارش فارس، بنابر اعلام پزشکی قانونی مسمومیت حاد با فسفیدآلومینیوم ( قرص برنج ) منجر به فوت 825 نفر ( 515 مرد و 310 زن ) در سال 97 شده است.
بر این اساس، قرص برنج به عنوان اولین عامل بروز مسمومیت‌های حاد منجر به فوت ناشی از عوامل شیمیایی در کشور محسوب می‌شود.
مسمومیت حاد با سایر سموم دفع آفات منجر به فوت 184 نفر ( 125 مرد و 59 زن ) شده است. مسمومیت با متانول سبب مرگ 188 نفر (170 مرد و 18زن ) در این دوره زمانی شده و مسمومیت با سیانور نیز منجر به فوت 55 نفر (43 مرد و 12 زن) شد.
انتهای پیام/