خبرگزاری فارس؛ «هنر ضد تحریم ها؛ پاسخی از درون میدان» عنوان سلسله یادداشت هایی به قلم دکتر محمدرضا ناری ابیانه است که در این خبرگزاری منتشر می شود. این سلسله یادداشت ها در پاسخ به کتاب «هنر تحریمها؛ نگاهی از درون میدان» اثر ریچارد نفیو، مسئول تیم طراحی تحریم های علیه ایران در دولت اوباماست. در ادامه قسمت دوازدهم این سلسله یادداشت ها آمده است:
آشفتگی وضعیت منابع طبیعی در کشور نشان از ناتوانی و روزمرگی دست اندرکاران آن در اداره امور آن دارد. تعرض به منابع طبیعی در سطوح مختلف فردی، گروهی و اجتماعی حکایت از غلبه گفتمان تخریب منابع طبیعی بر حفظ و گسترش آن دارد. آب، هوا، خاک، انرژی، کوه، کویر، مرتع، جنگل، تنوع زیستی، حیات وحش و زیستگاه های انسانی از منفعت طلبی ها و سودجویی های سودجویان در امان نیست. روزی نیست که از کاهش سفره های آب زیرزمینی، آلودگی هوا در اثر تردد وسایل نقلیه، آلودگی خاک به انواع شیرابه های صنعتی، اقتصاد وابسته به نفت، کوه خواری معادن، چرای بی رویه در مراتع، برداشت بی رویه چوب از جنگل ها، رو به انقراض بودن تنوع زیستی و حیات وحش، مشکلات متعدد زیستگاه های انسانی و ناتوانی در حاکمیت غذایی در رسانه های گروهی خبری منتشر نشود. همه نسبت به منابع طبیعی نگران اند و تقریبا هیچ کس کاری نمی کند و شاید از متولیان امور مرتبط با منابع طبیعی کاری بر نمی آید. روند رو به رشد تخریب و نابودی منابع طبیعی در چهار دهه گذشته در همه دولت ها تقریبا با شیب و شتاب ثابت ادامه یافته است.
آسیب شناسی منابع طبیعی موید این حقیقت است که هدف گذاری، سازماندهی و نظارت بر منابع طبیعی نتوانسته و با روش های فعلی نمی تواند گفتمان اجتماعی مرتبط با خود را بوجود آورد یا نهادها و دستگاه های مسئول در این زمینه قادر به گفتمان سازی موثر پیرامون منابع طبیعی کشور نیستند.
پدیده های فاقد گفتمان یا دارای گفتمان ناقص، قادر به تحقق اهداف از پیش تعیین شده خود نیستند. مطالعه گذشته نگر در وضعیت منابع طبیعی در اسناد فرادست کشور از قانون اساسی، چشم انداز بیست ساله، سیاست های کلی نظام، برنامه های توسعه پنج ساله و سالانه کشور به دلیل سرگردانی در خلاء گفتمانی، هیچ یک به اهداف خود نرسیده و نخواهند رسید.
بی گفتمانی اداره امور منابع طبیعی در جامعه در اثر این است که مدیریت کلان کشور و نهادهای حاکمیتی، توانایی تحلیل منابع طبیعی را بر اساس منطق اجتماعی ندارند. گفتمان اجتماعی با ارائه چند خبر و گزارش در رسانه های گروهی ایجاد نمی شود که اگر شده بود امروز در وضع موجود با مشکلات عدیده در حوزه منابع طبیعی مواجه نبودیم. گفتمان اجتماعی بر مبنای منطق اجتماعی اداره امور ایجاد می شود که دستاورد مهم آن مشارکت اجتماعی در حفظ و نگهداری، رشد و گسترش و تکامل و تعالی منابع طبیعی است. در گفتمان اجتماعی منابع طبیعی، همه مردم پاسدار منابع طبیعی اند و بر امور آن نظارت دارند.
در گفتمان منابع طبیعی، داشته های امروز، میراث گذشتگان ما برای آیندگان پس از ما با کیفیت بهتر و بالاتر از وضع فعلی است. آسیب های فراوان موجود در حوزه منابع طبیعی ناشی از نقص گفتمانی است که مردم در تعدی بیشتر از حفظ و نگهداری تمایل دارند! چرا با وجود تاکیدات مکرر اراده قوی برای عبور از اقتصاد نفتی وجود ندارد؟ چرا آسیب های موجود در منابع طبیعی ریشه کن نمی شود؟ ایجاد اراده قوی و ریشه کنی پدیده های مخرب، نشانه های آشکار اموری است که در جامعه بصورت گفتمان غالب در آمده باشند. دوران دفاع مقدس مثال مناسبی در این مورد است.
دفاع در دوران هشت ساله، گفتمان اجتماعی متناسب با خود را تولید کرد که توانست شاهد جانسپاری هزاران نفر و نقص عضو و مجروحیت و اسارت چند صد هزار ایرانی مسلمان باشد. این پدیده شاید در طول تاریخ پر فراز و نشیب این مرز و بوم بی نظیر باشد. آیا منابع طبیعی و نقش آنها در مقابله با تحریم ها دارای گفتمانی مشابه با گفتمان دوران دفاع مقدس است؟ پاسخ به این پرسش کلیدی کار دشواری نیست.
بی گفتمانی منابع طبیعی است که اجازه نمی دهد ظرفیت های بی شمار منابع طبیعی در راستای منافع ملی کشور بکارگیری شود. گفتمان اصیل منابع طبیعی کشور مبتنی بر منطق اجتماعی است و در صورت عدم وجود آن قطعا خرده فرهنگ های مخرب و مزاحم همچون علف هرز شروع به رشد و نمو می کنند و نهایتا می کوشند که با اتصال و اتحاد با یکدیگر به چالش اجتماعی تبدیل شوند و موضوع مهم منابع طبیعی کشور را با تهدید مواجه سازند.
اگر تعیین و تعریف منابع طبیعی به همراه تطبیق موضوعات آن با شواهد اجتماعی و تحلیل دقیق آن در تبلیغات و آموزش های خرد و کلان کشور به فرهنگ سازی منظم منتهی شود می تواند از همه ظرفیت های گفتمانی خود بصورت بهینه استفاده نماید. البته گفتمان اجتماعی مقابله با تحریم ها از تبلیغات روزمرگی و سیاسی کاری های بدون پشتوانه جداست و بدون پرسشگری از تقسیم کار ملی امکان تحقق آن وجود ندارد. پرسشگری آغازین مرحله گفتمان سازی است. تفاوت ایران و آمریکا در موضوع تحریم ها، تفاوت در گفتمان وابسته با تحریم هاست. دشمنان با استفاده از تمام ظرفیت های خود به گفتمان سازی پیرامون تحریم ها در کشور آمریکا (در سطح ملی) و در سطح جهانی از طریق رسانه های گروهی و ده ها موسسه تحقیقاتی و آموزشی و فرهنگی پرداخته است اما در ایران، موضوع مقابله با تحریم ها در برهوت بی گفتمانی و اقدامات روزمره و نمایشی اسیر است و فشار ناشی از تحریم ها زندگی را بیش از پیش برای مردم دشوار نموده است.
مقابله با تحریم ها دارای گفتمان درون سازمانی در تقسیم کار ملی هماهنگ با جامعه نیست. کندی آنها در پاسخگویی به پرسش های مطرح شده در این سلسله یادداشت ها همانند عملکرد آنها در مقابله با تحریم ها کاملا قابل پیش بینی است اما انقلاب اسلامی و مقتضیات آن در دهه پنجم و ضرورت حل مشکلات متعدد در زندگی مردم از همه ملاحظه کاری ها و محافظه کاری ها ارجح است. از این رو پرسشگری تا شکل گیری گفتمان متناسب با مقابله با تحریم ها ادامه خواهد یافت.
پرسشگری از مجمع تشخیص مصلحت نظام
- ظرفیت های گفتمانی چشم انداز بیست ساله در استفاده از منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها چیست؟
- نقش سیاست های کلی نظام در گفتمان سازی مقابله با تحریم ها چیست؟
- آیا در سیاست های کلی نظام برای گفتمان سازی استفاده از منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها پیش بینی های لازم صورت گرفته است؟
- آیا در مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام به گفتمان سازی استفاده از منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها توجه می شود؟
- آیا اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام به اصول و فنون گفتمان سازی استفاده از منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها در مصلحت سنجی های خود آگاهی لازم و کافی را دارند؟
پرسشگری از دولت
- برنامه دولت برای گفتمان سازی اجتماعی در استفاده از منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها چیست؟
- آیا انتقال فشار اقتصادی ناشی از اعمال تحریم ها به طبقات میانی و پایین جامعه بدون ساماندهی گفتمان اجتماعی مقابله با تحریم ها تاکنون جواب داده است؟
- آیا دولت توانایی ایجاد گفتمان اجتماعی مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی را دارد؟
- آیا عملکرد دولت ها در چهار دهه گذشته در رویارویی با تحریم های ظالمانه دشمنان مبتنی بر گفتمان سازی پیرامون استفاده بهینه از منابع طبیعی بوده است؟
- آیا برنامه های توسعه پنج ساله ششم و برنامه های سالانه کشور قابلیت کاهش دردپذیری کشور از فشار تحریم ها و افزایش تحمل جامعه از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها را دارد؟
پرسشگری از مجلس شورای اسلامی
- سرنوشت ده طرح ضد تحریمی رونمایی شده اخیر از سوی مجلس شورای اسلامی به کجا انجامید؟
- آیا مجلس شورای اسلامی در مصوبات خود پیرامون مقابله با تحریم ها به موضوع گفتمان سازی اجتماعی در باره استفاده بهینه از منابع طبیعی توجه دارد؟
- گزارش عملکرد نظارتی مجلس شورای اسلامی بر حسن اجرای قوانین مرتبط با گفتمان سازی مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی کشور چیست؟
- آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی آگاهی لازم و کافی پیرامون گفتمان سازی مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی کشور را دارند؟
- دلیل سکوت مجلس شورای اسلامی پیرامون انتقال فشار ناشی از اعمال تحریم ها به طبقات میانی و پایین جامعه توسط دولت چیست؟
پرسشگری از شورای نگهبان
- دلیل تایید قوانین فاقد هر گونه ظرفیت گفتمانی در راستای استقلال ملی، خودکفایی و عدم وابستگی به بیگانگان در استفاده از منابع طبیعی چیست؟
- تفسیر شورای نگهبان از ظرفیت های گفتمان و گفتمان سازی موجود در قانون اساسی چیست؟
- آیا برنامه های توسعه پنج ساله و سالانه که توانایی حفظ استقلال ملی، خودکفایی و قطع وابستگی به بیگانگان در مقابله با تحریم ها را ندارند با شرع و قانون اساسی مغایرت ندارد؟
- آیا روح حاکم بر مصوبات ضعیف مجلس شورای اسلامی و ناتوانی آنها در حفظ استقلال ملی، خودکفایی و قطع وابستگی به بیگانگان با شرع و قانون اساسی مغایرت ندارد؟
- وجود تاییدیه شورای نگهبان در تمامی قوانین ضعیف و ناتوان کشور که یارای مقاومت در برابر تحریم ها را ندارند نشانه چیست؟
پرسشگری از قوه قضاییه
- گزارش نظارتی سازمان بازرسی کل کشور پیرامون مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور چیست؟
- هدف گذاری تبیین منابع طبیعی کشور چگونه از سوی سازمان بازرسی کل کشور تحت نظارت قرار می گیرد؟
- نحوه نظارت بر سازماندهی تبیین منابع طبیعی کشور چگونه است؟
- برنامه سازمان بازرسی کل کشور برای نظارت بر ایجاد و گسترش گفتمان اجتماعی منابع طبیعی توسط دستگاه های متولی چیست؟
- نظارت های مستمر و موردی سازمان بازرسی کل کشور پیرامون استفاده بهینه از منابع طبیعی کشور چیست؟
پرسشگری از رسانه های گروهی
- نقش رسانه های گروهی در گسترش مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور چیست؟
- بجز رسانه های گروهی، مدیریت تبیین منابع طبیعی وظیفه کدام نهاد و دستگاه اجرایی است؟
- رابطه متقابل منابع طبیعی فاقد گفتمان اجتماعی با رسانه های گروهی چیست؟
- رسانه های گروهی تا چه حد به غفلت زدایی از حاکمیت پیرامون مدیریت تبیین منابع طبیعی می پردازند؟
- برنامه رسانه های گروهی برای گفتمان سازی پیرامون مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور چیست؟
پرسشگری از اندیشمندان و نخبگان
- گفتمان سازی اجتماعی پیرامون منابع طبیعی کشور موضوع چه علمی است؟
- چه بخش از منابع طبیعی کشور بدون گفتمان اجتماعی می توانند در مقابله با تحریم ها اثرگذار باشند؟
- آیا اندیشمندان و نخبگان حوزه تبیین منابع طبیعی در جامعه از جایگاه مورد انتظار برخوردارند؟
- آیا بدون آگاهی و مهارت یابی در گفتمان سازی اجتماعی می توان به مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور پرداخت؟
- آیا گفتمان سازی مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور موضوع علم مدیریت، منابع طبیعی یا جامعه شناسی است؟
پرسشگری از رسانه ملی
- جایگاه رسانه ملی در گفتمان سازی اجتماعی در مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی چیست؟
- آیا رسانه ملی توانایی گفتمان سازی پیرامون منابع طبیعی کشور را دارد؟
- آیا استفاده از امکانات و برنامه های دیداری و شنیداری روزمره منجر به تولید گفتمان برای استفاده بهینه از منابع طبیعی کشور می شود؟
- پشتوانه علمی و عملی رسانه ملی در گفتمان سازی پیرامون مدیریت تبیین منابع طبیعی چیست؟
- مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور در راستای مقابله با تحریم ها در رسانه ملی چگونه انجام شده و می شود؟
پرسشگری از فرهنگ و ارشاد اسلامی
- آیا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توانایی گفتمان سازی پیرامون منابع طبیعی کشور را دارد؟
- گزارش عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای گفتمان سازی موثر پیرامون منابع طبیعی چیست؟
- مدیریت تبیین منابع طبیعی در حوزه فرهنگ و هنر چگونه انجام می شود؟
- تجسم فرهنگی و هنری گفتمان اجتماعی منابع طبیعی در مقابله با تحریم ها چیست؟
- فرهنگ و هنر فاقد گفتمان اجتماعی امکان وقوع در جامعه برای مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی را دارد؟
پرسشگری از شورای عالی انقلاب فرهنگی
- وظیفه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مدیریت گفتمان سازی پیرامون منابع طبیعی چیست؟
- در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تا چه حد به مدیریت گفتمان سازی پیرامون منابع طبیعی توجه شده است؟
- آیا مجموعه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی به گفتمان اجتماعی مورد نیاز انقلاب اسلامی در مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی کمک می کند؟
- آیا اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی نسبت به مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور آگاهی لازم و کافی را دارند؟
- گفتمان اجتماعی موثر و معطوف به مدیریت تبیین منابع طبیعی نیازمند چه نوع مصوباتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی است؟
پرسشگری از وزارت آموزش و پرورش
- سیستم آموزشی و تربیتی وزارت آموزش و پرورش دارای گفتمان اجتماعی معطوف به استفاده بهینه از منابع طبیعی است؟
- آیا محتوای درسی وزارت آموزش و پرورش به مدیریت تبیین منابع طبیعی توجه دارد؟
- جایگاه مدیریت تبیین منابع طبیعی در طرح تحول بنیادین آموزش و پرورش کجاست؟
- آیا در وزارت آموزش و پرورش به امر آموزش و تربیت پیرامون مدیریت تبیین منابع طبیعی توجه می شود؟
- وظیفه وزارت آموزش و پرورش در مدیریت تبیین منابع طبیعی کشور چیست؟
پرسشگری از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- جایگاه مدیریت تبیین منابع طبیعی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی چیست؟
- آیا در کتب دانشگاهی به مدیریت گفتمان سازی منابع طبیعی توجه لازم و کافی شده است؟
- مجموعه عملکرد نظام آموزش عالی کشور دارای گفتمان اجتماعی معطوف به مدیریت تبیین منابع طبیعی است؟
- آیا دانش آموختگان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در گفتمان اجتماعی مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی احساس هویت می کنند؟
- آیا دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی توانایی لازم برای گفتمان سازی اجتماعی مقابله با تحریم ها از طریق استفاده بهینه از منابع طبیعی را در خود دارند؟
انتهای پیام/