مجله فارس پلاس؛ عطیه اکبری: میتوانید خودتان را برای یکلحظه جای دختر 30 ساله روستایی بگذارید که در بهترین سالهای عمرش محکوم است بهتنهایی، آن هم به دلیل نقصی در چهره که از بدو تولد همراهش بوده و هیچ گریزی از آن نداشته است؟ آنقدر که حتی نزدیکانش هم از نگاه کردن به چهرهاش حذر کنند!
30 سال در روستای دورافتاده شهر یاسوج، در را به روی خودش بسته و یقین کرده عمر این تنهایی تا ابد است.اما جراحان پلاستیک صلواتی معجزه زندگیاش میشوند و با یک عمل جراحی یکساعته طلسم تنهایی دختر روستایی شکسته میشود و در آغاز دهه چهارم عمرش دوباره متولد میشود.
شکاف صورت در خانواده مازندرانی
در این روزها که صف طالبان زیبایی در کلینیکهای جراحی پلاستیک طولانیتر میشود، سخت است تصور کردن یک خانواده روستایی که اعضای آن با شکاف عمیق صورت به دنیا میآیند و با این جهش ژنتیکی، غیرعادی زندگی میکنند. اهالی روستا به دلیل خرافات از این خانواده دوری میکنند. نه فقط بزرگِ خاندان که یکی در میان بچهها و نوهها هم با شکاف عمیق صورت به دنیا آمده و با بار سنگین زخم زبان روستاییان بزرگ میشوند و هر روز منزویتر و تنهاتر. در همه این سالها این خانواده روستایی تصور این را هم نمیکردند که روزی بتوانند سراغ جراحان پلاستیک خبره بروند تا شاید آنها بتوانند نجات بخششان باشند. امابعد از سالها جراحان پلاستیک خیر، خودشان این خانواده را شناسایی و همه اعضای آن را بدون دریافت یک ریال فقط با مزد عشق و محبت جراحی میکنند. پس از سالها دری تازه به زندگی این خانواده مازندرانی باز میشود.
7 سال درد و رنج
نوزاد با ناهنجاری شدید صورت به دنیا میآید، نه چشمها سر جای خودش است نه بینی و... مادر بعد از 9 ماه چشم انتظاری، نگاهش را از چهره فرزند تازه به دنیا آمده میدزدد. ناهنجاری صورت به قدری چهره نوزاد معصوم را بدهیبت کرده که حتی مادر هم از در آغوش گرفتن فرزند ابا دارد. عاقبت، پدر و مادر، مستأصل، کودک تازه متولد شده را سر راه میگذراند، کودک به بهزیستی منتقل میشود. نوشتن از این کودک و آنچه در بهترین سالهای زندگی به سرش آمده مثنوی هفتاد من کاغذ است اما همین بس که این قصه پردرد و رنج در 7 سالگی با مهرمندی پزشکان نیکوکار گروه مرهم به پایان میرسد. جراحان پلاستیک خیر، هزینه عملهای جراحی پلاستیک کودک را که از 50 تا 100 میلیون متغیر است تقبل میکنند و بیش از ده عمل جراحی پلاستیک فک و جمجمه را روی صورت او انجام میدهند تا شبیه یک کودک معمولی شود و حق زندگی کردن پیدا کند.
فقر و جهش ژنتیک و ناهنجاری صورت
این سه قصه، مشتی بود نمونه خروار از زندگی صدها ایرانی که هر سال در دورافتادهترین و محرومترین نقاط ایران با شکاف عمیق لب و کام و ناهنجاریهای صورت به دنیا میآیند، با چهرههای غیرعادی زندگی میکنند و به دلیل فقر و عدم توان مالی و ناآگاهی از علم جراحی پلاستیک، محکوم میشوند به سالهای پر از درد و رنج و تنهایی، مشکلی که شاید در مخیله مشتریان پول از پارو بالا رفته کلینیکهای زیبایی که به دنبال زاویهدار کردن صورت و عمل چند باره بینی و لیفتیگ و دهها عنوان ریز و درشت زیباییاند خطور هم نکند.
وقتی جراحان پلاستیک گروه مرهم پای کار آمدند
10 سال قبل تعدادی از جراحان پلاستیک، قید دستمزد میلیونی عملهای جراحی پلاستیک در مطلبهای لاکچری شمال شهر را زدند و دل به دل کسانی دادند که از آینه گریزانند و در حسرت دوستی هستند که نگاه پر مهرشان را از آنها دریغ نکند. به همت این پزشکان خیر، عملهای رایگان جراحی پلاستیک در مناطق محروم برای ریشه کن کردن بیماری شکاف لب و کام و صورت آغاز شد. بانی گروه، پروفسور «جلیل کلانترهرمز» بود و اولین سفر او برای عملهای جراحی رایگان: اهواز. درخت مهربانی ریشه داد، تنومند شد، بهترین جراحان پلاستیک ایران، تیم پرستاری و داوطلبان نیکوکار در هر رشته و تخصص به این گروه پیوستند و آنچه امروز به لطف خدا و مهر پزشکان رقم زده شد نه تنها بر تارک تاریخ علم پزشکی ایران که در دنیا بی سابقه است.
عاشقانهها این بار در کرمانشاه...
حالا گروه جراحان پلاستیک مرهم در حال تدارک بیست و ششمین سفر به مناطق محرومند و این بار سهم خواهی عاشقانهشان در کرمانشاه است برای نشاندن لبخند بر صورت بیمارانی که با لبخند غریبهاند. اغراق نیست! غریبهاند با لبخند و منزجر از همه
آینههای دنیا!
در آستانه این سفر با چند تن از اعضای گروه مرهم گفت وگو کردیم؛ از جراحان پلاستیک تا اعضای پشت پرده گروه؛ مثل نخبه دهه هفتادی که دکترای هوش مصنوعی دارد و آتش به اختیار و با پای دلش پای کار آمده، و مستندسازی که از همان سفر اول پا به پای پزشکان بوده و لحظات به یادماندنی در این سفرها را ثبت کرده است.
معجزه جراحان پلاستیک در زندگی دو هزار بیمار
«از سال 1388 تا امروز جراحان پلاستیک گروه مرهم، مرهم زخم دل 2 هزار بیمار مبتلا به شکاف لب و کام شدهاند، از نوزاد چندروزه و کودک 4ساله تا زن جوان و پیرزن و پیرمرد روستایی. همه 2 هزار بیمار، رایگان عمل شدند. یک تیم 250 نفره متشکل از 40 جراح پلاستیک، 60 نفر کادر جراحی اتاق عمل و یک گروه از جوانان عاشق که همگی داوطلبانه برای شناسایی بیماران نیازمند و فراهم کردن مقدمات سفرها پای کار آمدهاند، شالوده گروه مرهم را تشکیل دادند.» این توضیحات پروفسور کلانتر از بزرگترین گروه فوق تخصص جراحی پلاستیک دنیاست که برخلاف تصور، پول در آن بی مقدارترین است. پروفسور کلانتر اولین سفر را با 7 جراح پلاستیک آغاز کرد و میگوید: «سفر اول آنقدر برکت داشت که 7 جراح پلاستیک تبدیل به 40 جراح داوطلب شد و همه میخواستند ورقهای تقویم دلشان را در این سفرها طلایی کنند.»
مرهمیها رکورد زدند؛140 عمل جراحی پلاستیک در دو روز
جراحان پلاستیک مرهم در هر سفر، رکورد سفر قبلی را میشکنند. در سفر به ایلام رکورد 64 عمل در یک روز، در سفر به دزفول رکورد 65 عمل در یک روز و در سفر به نیشابور رکورد 70 عمل در یک روز توسط آنها شکسته شد. دکتر «کامیار اژدری» معتقد است پیشرفتهترین بیمارستانهای دنیا هم تا به حال چنین آماری را ثبت نکردهاند، اینکه در دو روز 140 عمل جراحی، آن هم جراحی زیبایی در یک بیمارستان انجام شود، فقط زاییده یک عشق بی پایان است. در سفرهای گروه مرهم خستگی معنا ندارد؛ «اشک شوق بیماران وقتی بعد از عمل صورتهایشان را در آیینه میبینند اگر هم خستگی باشد از تن ما بیرون میکند.»
دکتر اژدری در 17 سفر دهها و شاید صدها بیمار را جراحی کرده و فصل به فصل کتاب خاطرات او و پزشکان دیگر از هر سفر شنیدنیست: «باور نمیکنید اما کلمهها در توصیف مهر و محبتی که در سفرهای گروه مرهم وجود دارد کم میآورد. من سالها جراح پلاستیک بودم اما عملهایی که در این 17 سفر انجام دادم کفه ترازوی زندگیام را حسابی سنگین کرده است.
پسر 21 ساله روستایی که تا پیش از این نگاهش را از همه آدمهای دور و برش میدزدید بعد از عمل جراحی با کارت دعوت عروسیاش و چند تخم مرغ محلی برای قدردانی به دیدنت میآید و میتوانی از نگاهش بفهمی این حس را که انگار خوشبختترین آدم دنیاست. این حس در میان همه روزمرگیها تا مدتها حال دلت را خوب میکند و ثانیه شماری میکنی برای سفر بعدی و عملهای جراحی دیگر. ما در کشورمان جراحیهای زیبایی انجام میدهیم که بسیاری از آنها هیچ ضرورتی برای متقاضی ندارد اما با کارهای گروه مرهم ورق زندگی یک انسان با عمل یکساعته بر میگردد.»
راز رکوردهای بی سابقه
روایتها از سفرهای گروه مرهم فراوان است و روایتهای دکتر «محمدرضا ترحمی» هم شنیدنی؛ «تا قبل از اینکه به این گروه بپیوندم تصور نمیکردم در روستاهای دورافتاده اینقدر ناهنجاریهای صورت در میان مردم زیاد باشد، دختر 7 ساله که کامش سوراخ بوده و چون پدر و مادرش پول نداشتند 7 سال با سق سوراخ هر غذایی که میخورده از بینیاش بیرون میآمده، آدمهایی با این قصههای تلخ آنقدر زیادند که تو از خودت دلگیر میشوی که تا حالا کجا بودی؟ کجا بودی که یک بچه روستایی یا مرد و زن جوان و پیرمرد روستایی این همه درد و رنج را تحمل کرده و فریادرسی نداشته. من در 8 سفر همراه گروه بودم و اینطور برایتان بگویم که بیماری نیست که تو قرار باشد منجیاش شوی و برای حال و روزش اشک نریزی و همراه او بعد از عمل جراحی اشک شوق نریزی. برای همین است که پزشکان گروه مرهم هربار رکورد سفر قبلی را در عملهای جراحی میشکنند.»
شماره کارت نداریم با وقت و تخصص در خدمتتان هستیم
«اهدای وقت و تخصص»؛ شعار گروه مرهم است. در این گروه خیریه پزشکی از شماره کارت خبری نیست و حرف وقف وقت و تخصص در میان است. هر کس با هر تخصصی میتواند به جمع مرهمیها بپیوندد. دکتر «علیرضا ابراهیمی»؛ با دکترای هوش مصنوعی مصداق بارز این شعار است و مسئولیت فن آوری اطلاعات و برنامه ریزی گروه را بر عهده دارد.
پشت پرده رکوردزنی تیم جراحان پلاستیک در سفرهای استانی تلاش چند ماهه او و اعضای داوطلب گروه است. توضیحات این نخبه دهه هفتادی شنیدنیست؛ «سال 93 در دانشگاه با گروه مرهم آشنا شدم، چون دانشجوی پزشکی نبودم تصور کردم نمیتوانم با آنها همکاری داشته باشم اما بعد از صحبت با یکی از داوطلبان متوجه شدم هر سفر جراحان پلاستیک به استانهای محروم مقدمات مفصلی دارد. تاریخ سفر از چند ماه قبل مشخص میشود، بعد از تعیین تاریخ، کار گروه پشت صحنه آغاز میشود. داوطلبان نیکوکار قبل از آغاز سفر باید همه بیماران نیازمندی که گرفتار ناهنجاریهای فک و صورت هستند را شناسایی کنند که این مرحله مهمترین بخش کار است. چون اکثر بیماران نیازمند در دورافتادهترین روستاها زندگی کرده و به دلیل نقص در چهرهها خودشان را از دید مردم پنهان میکنند، شناسایی این افراد بسیار سخت و این مرحله بر عهده داوطلبان مرهم در استانهای مختلف ایران است.
در سفرهای اول روال کار به این شکل بود که بعد از ورود گروه جراحان پلاستیک، صدها بیمار همراه با خانواده به بیمارستان میآمدند، بیماران یکی یکی ویزیت و برای عمل آماده میشدند. این ازدحام، سرعت کار گروه را کُند میکرد. من تصمیم گرفتم با اهدای تخصصم که دکترای هوش مصنوعی است سایتی طراحی کنم که بیماران، به صورت آنلاین قبل از آغاز سفر توسط جراحان پلاستیک ویزیت شوند. چند ماه برای طراحی سایت وقت گذاشتم، اما حالا این اتفاق افتاده و روال کار به قدری منظم شده که قبل از آغاز سفر، برنامه عملها چیده شده و مشخص میشود هر بیمار چه روزی، چه ساعتی و توسط کدام گروه پزشکی عمل میشود. نام و مشخصات بیمار، تصویر چهره و مشکل او در سایت ثبت شده و جراحان پلاستیک یک ماه قبل از سفر، بیماران را به صورت آنلاین ویزیت میکنند. هر بیمار پرونده الکترونیک دارد.
تحلیل اطلاعات و دادهها از ناهنجاریهای صورت هم یکی از مهمترین برنامههای ما در گروه مرهم است. الان بعد از 26 سفر با استناد به دادههای آماری موجود می دانیم معضل شکاف لب و کام در کدام استانها و شهرستانها و حتی روستاهای کشور زیاد است. در هر سفر دادهها و اطلاعات آماری از این معضل در اختیار متولیان وزارت بهداشت قرار میگیرد.»
روایتهای مستند ساز مرهم از مهر مردم
تاریخ سفر که مشخص میشود عشق بازی هم آغاز میشود و «علیرضا چیت سازان» تصاویر ماندگار را ثبت میکند تا بماند به یادگار. چیتسازان از اولین سفر و شکلگیری گروه مرهم پای کار گروه بوده و مثل بقیه اعضای گروه حرفهای گفتنی زیاد دارد اما بسنده میکند به روایتهایی خاص از مهر و محبت مردم و میگوید: «ما از ابتدا اعلام کردیم که شماره کارت نداریم، هرکسی که قصد کمک دارد باید پاشنههایش را ور بکشد و وارد گود شود. این اتفاق به زیباترین شکل ممکن افتاد، آنقدر که مسئولان آژانسهای هواپیمایی هر بار بخشی از هزینه بلیت هواپیمای گروه را تقبل میکنند.
در سفر به ایلام یک خیر، 100 خانه و 100 تاکسی اجاره کرد برای بردن و آوردن بیماران و خانوادههایشان از در خانه تا بیمارستان و اقامت آنها و اقامت پزشکان، این اتفاق در همه سفرها می افتد. تا آن زمان در ایلام هیچ گروه خیریه پزشکی فعالیت نمیکرد، اما بعد از سفر گروه مرهم پای پزشکان خیر به شهرهای محروم این استان آغاز شد و حالا 36 گروه خیریه پزشکی در شهرستانهای استان ایلام فعالیت میکنند.
دکتر زعفرانچی؛ رییس یک بیمارستان خصوصی 5ستاره در بندرعباس، داوطلبانه سه روز کامل بیمارستانش را در اختیار گروه مرهم گذاشت و همه امکانات و تجهیزات پزشکی مورد نیاز برای عملهای جراحی پلاستیک را فراهم کرد. علاوه بر تأمین تجهیزات پزشکی، فضای حیاط بیمارستان برای استراحت خانواده بیماران مسقف شد. شرایط اسکان خانواده بیماران و پزشکان را فراهم کرد و پذیرایی صفر تا صد از خانوادهها و گروه پزشکان در این چند روز با هزینه این خانم دکتر انجام شد. این خانم جنوبی در سه روز 600 میلیون تومان هزینه کرد بدون هیچ چشمداشتی، عشق و مرام و معرفت در سفرهای گروه مرهم بی نظیر است، هر کسی به سهم خودش باری بر میدارد.
در سفرها بیماران با احترام و منزلت از درخانه شان به بیمارستان آورده میشوند، یعنی پزشکان منتظر نمیمانند تا مریض سراغشان بیاید. ما خودمان دنبال بیمار و خانوادهاش میرویم، چون بسیاری از خانوادهها حتی هزینه آمدن از روستا به بیمارستان شهر را هم ندارند. خانواده بیمار با احترام اسکان داده میشوند تا زمانی که بیمار عمل جراحی شده و ترخیص شود و مجدد به منزل برگردانده میشوند. بعضی از بیماران به عملهای جراحی بیش از یک بار نیاز دارند، مقدمات سفر آنها به تهران برای عمل جراحی در تاریخ مقرر فراهم میشود.»
انتهای پیام/