گروه شهری خبرگزاری فارس-سید اسد رجبی: زهرا صدراعظم نوری متولد ۱۳۴۱ در تهران عضو شورای شهر تهران و اولین شهردار زن در جمهوری اسلامی ایران است.
وی در سال ۱۳۷۵ با حکم غلامحسین کرباسچی به‌عنوان شهرداری منطقه ۷ تهران منصوب شد و دکترای مدیریت محیط زیست دارد و همچنین مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران در زمان تصدی ابتکار بوده است.
صدر اعظم نوری برای شرکت در انتخابات شورای شهر تهران در سال ۱۳۹۶ نامزد شد و در لیست امید قرار گرفت و هم اکنون عضو و رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران است.
نوری چندی قبل بازدیدی از خبرگزاری فارس داشته و در مصاحبه‌ای درخصوص موضوعات مختلف شهری شرکت کرد که در زیر متن این مصاحبه را می‌خوانید.
فارس: چندی قبل آقای یزدانی معاون خدمات شهری شهرداری تهران گفتند بیشترین درخواستهای مردم در حوزه خدمات شهری است امروز وضعیت تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید. بحث تمیزی رفت و روب و جمع آوری زباله ها موضوعات درخواستی مردم است در این حوزه چه اقداماتی انجام شده است؟
نوری: در تهران مدیریت شهری خیلی تلاش می‌کند و در ادوار مختلف هم این تلاش وجود داشته است و سبک و سیاق مدیریت نوعی عادتها را در مردم ایجاد کرده و نوعی توقع برای مردم ایجاد کرده است که مدیران در ادوار مختلف نمی‌توانند به آن سطح توقع نپردازند.
در حال حاضر می‌بینید که روزانه بارها و بارها یک محله و منطقه نظافت می‌شود و زباله‌هایش تخلیه می‌شود و وقتی به کل تهران نگاه می‌کنی تهران را شهری تمیز می‌بینی.
جالب است وقتی که با افراد خارجی آمده به تهران مواجه می‌شویم آنها هم شهر تهران را شهری تمیز توصیف می‌کنند امروز در خیلی از شهرها جمع آوری زباله در هفته یک بار یا نهایتا روزهای فرد یا زوج جمع آور یمی‌شود اما امروز در تهران خیابا‌ن‌هایی وجود دارد که سه بار زباله از آنها جمع آوری می‌شود.
در مجموع باید بگوییم که تلاشهای زیادی می‌شود و هزینه قابل توجهی هم صورت می‌گیرد البته این به معنای ایده آل بودن نیست بلکه حتما بهتر از این هم می‌تواند رخ بدهد که لازمه‌اش نظارت بیشتر است.
وقتی کار از حالت امانی به حالت پیمانکاری در می‌آید و به بخش خصوص واگذار می‌شود باید دستگاه کارفرمایی نظارت کافی داشته باشد هرچقدر نظارت بیشتر باشد کیفیت کار بالا می‌رود و خدمات ارائه شده بهتر می‌شود.
امروز علیرغم همه اقداماتی که صورت می‌گیرد و زحمت‌هایی که کشیده می‌شود باید نظارت قوی تری صورت بگیرد تا سطح انتظارات به خوبی پاسخ داده شود و رضایتمندی مردم حداکثری شود.
وی افزود: البته در برخی موارد هم شاهد این هستیم که متاسفانه کار به درستی انجام نمی‌شود که البته این موارد خیلی جزئی است آن هم در وسعت 700 کیلومتر مربعی شهر تهران.
در این وسعت پیش می آید که مواردی را داشته باشیم که نظافت به درستی انجام نشود اما همان نظارت‌هایی که در خصوصش صحبت کردیم باعث می‌شود تا با افراد خاطی برخورد شده و کیفیت کار بهبود پیدا کند.
فارس: چندی قبل صحبت‌هایی شده بود مبنی بر اینکه 17 هزار نفر در بخش خدمات شهری و رفت و روب وجود دارد و برایشان حقوق رد می‌شود در حالی که عدد واقعی کارگران 12 هزار نفر است و 5 هزار نفر این وسعت برای شان فقط حقوق رد می‌شود در حالی که کاری نمی‌کنند.
نوری: در حوزه خدمات شهری دو حوزه است که نیروی کارگری زیادی دارد یکی حوزه فضای سبز و دیگری رفت و روب است که براساس آمارهایی که داده شده و این آمارها در سنوات گذشته بوده است چیزی حدود 18 هزار و 100 نفر در حوزه خدمات شهری و 15 هزار نفر در حوزه فضای سبز کار می‌کنند.
اینها اسمی‌شان وجود دارد که حدود 33 هزار نفر است اما همه اینها حضور خارجی در محدوده خدمات شهری ندارند و بنابراین باید شفاف سازی شود و نظارت کافی صورت گیرد که 33 هزار نفر لیست حقوق برایشان رد می‌شود اما حضور خارجی و فیزیکی اینها خیلی کمتر از این است.
باید مشخص شود که کجا هستند یک سری از اینها اصلا وجود خارجی ندارند اما برخی هم در جاهای دیگری از شهرداری به کارگیری شده‌اند و عجیب تر اینکه برخی از اینها حتی در داخل شهرداری هم کار نمی‌کنند و فقط اسم‌شان در لیست حقوق وجود دارد.
ما برای اینکه این را ساماندهی کنیم یک الزامی برای شهرداری ایجاد کردیم تا سامانه 4 گانه‌ای را طراحی کند که سامانه نیروی کارگری، سامانه توزین پسماند، سامانه پیمانکاران و سامانه ماشین آلات که بر مبنای این سامانه‌ها باید نیروی کارگری اسم و اثر انگشتش ثبت شود و روزانه باید حضورش را ثبت کند تا بر اساس این سامانه میزان نیروی انسانی مشخص شود.
فارس: آیا فعالیت این سامانه شروع شده؟
نوری: این سامانه فعالیتش شروع شده است و در سامانه توزین پسماند به طور کامل اجرا می‌شود یعنی کل زباله‌هایی که از مبدا می آید در ایستگاه میانی تا به آرادکوه منتقل شود وزن می‌شود. سامانه نیروی انسانی تنها بخشی است که هنوز تکمیل نشده است.
پیگیر این هستیم که حتما تا پایان سال جاری سامانه نیروی کارگری تکمیل شده و به طور کامل مشخصات کارگران در آن ثبت و ضبط شود.
البته متاسفانه یک سری مقاومت‌هایی با اجرای این سامانه می‌شود اما ما در تلاشیم و فشار می‌آوریم از جانب شورا تا این سامانه تکمیل شود.
فارس: شما خودتان شهردار منطقه بوده‌اید اگر شما فردی را از پایین شهر تهران به مناطق بالا شهر ببرید خواهند گفت که مناطق شمالی تمیز تر و شکیل تر است اما در جنوب تهران شاید آسفالت مشکل داشته باشد یا حتی زباله‌هایش دیرتر جمع آوری شود. این تفاوت در نوع نگاه شهرداران مناطق است یا در خصوص اختصاص بودجه تفاوت‌هایی دارند. ایراد کجاست که همه بخش‌های شهر تهران در حوزه آراستگی و تمیزی و زیبایی متقارن رشد نکرده است.
نوری: وقتی که بودجه نوشته می‌شود در هر سالی و برنامه‌ای که برای آن بودجه در نظر گرفته می‌شود به وسعت و جمعیت و مسائل و مشکلات آن منطقه توجه می‌شود و آن بودجه تخصیص پیدا می‌کند.
سیاست شهرداری تهران این است که توسعه متوازن و همه جانبه رخ بدهد و تلاش می‌شود تا فاصله شمال تا جنوب کاهش پیدا کند و این شکاف با ارائه خدمات پر شود و اتفاقا به جرأت می‌گویم که خدماتی که در جنوب شهر داده می‌شود خدمات کمی نبوده است.
البته بخشی از آن به خود مردم و سطح فرهنگ مردم و برخورد با خدمات ارائه شده از طرف مردم بر می‌گردد زیرا وقتی درباره تهران صحبت می‌کنید همه کوچه ها و محلات جزئی از آن است و برای مدیران فرقی بین شمال و جنوب و شرق و غرب ندارد و این مردم کوچه‌های مختلف هستند که تفاوت‌های فرهنگی و سطح فرهنگ‌شان و نوع تعاملاتشان در شهر تأثیر گذار است.
در حوزه ساخت پارک سیاست شهرداری این است که در تمام سطح تهران پارک بسازد و گستره فضای سبز را بالا ببرد. حال نگاه کنید که در گذشته وقتی در برخی مناطق پارکی احداث میشد یا فضای سبزی ساخته میشد یک مقدار مردم می‌رفتند به سمت تخریب آنجا به خصوص وقتی حفاظی هم نداشت اما به مرور فرهنگس‌ازی شد و امروز به طور قطع می‌گوییم که همه مردم برخوردشان با پارک یک برخورد معقول و منطقی است.
امروز دیگر شما نمی‌بینید که فردی وارد پارک شده و آن را تخریب کند یا برود گل‌ها را بکند یا برود آبنمای پارک را از بین ببرد این یعنی سطح برخورد مردم با پارک متفاوت شده است.
نوع رانندگی مردم را در سطح شهر ببینید. در برخی جاها که تراکم جمعیت بالاست نوع رانندگی بی نظم تر است و کمتر قوانین رعایت می‌شود شهرداری در ارائه خدمات فرقی نمی‌گذارد و وظیفه‌اش را انجام می‌دهد اما یک مقداری بر می‌گردد به اینکه برخی مناطق از گذشته کم برخوردار بوده‌اند و هر چه تلاش کنید این کم برخورداری وجود دارد تا زمان ببرد و جبران شود.
البته نکته دیگری هم هست که در برخی مناطق بخش خصوصی علاقه‌مند به سرمایه گذاری است و در برخی مناطق این علاقه مندی وجود ندارد. همین سرمایه‌گذاری‌ها باعث می‌شود تا مناطق درآمد بیشتری داشته باشند و در آنجا کارهای بزرگتری رخ بدهد.
البته برای اینکه این شکاف بیشتر نشود و برای مناطقی که دارای درآمدهای کمتری هستند مشکلی به وجود نیاید این تصمیم گیری شده است که همه درآمدها به خزانه آمده و بعد از طریق خزانه تخصیص پیدا می‌کند تا مناطق کم بره هم بهره‌مند شوند.
من از مردم می‌خواهم که مردم خودشان کمک کنند به مدیریت شهری و همراهی کنند و شهر خودشان را خانه خودشان بدانند و همانطور یکه از خانه شان مراقبت می‌کنند از نهرها خیابانها فضای سبز نزیدک محل زندگی و به طور کلی از همه امکانات شهری حفاظت و مراقبت کنند تا به آسایش خودشان کمک کرده باشند.
به این ترتیب خدمات شهرداری برای همه‌در دسترس تر قرار خواهد گرفت و بودجه‌های اندک صرف رفع خرابی‌ها نشده و ساخت چیزهای جدید را در بر خواهد داشت.
فارس: اگر شما امروز شهردار تهران بودید اولویت کاری خودتان را بر چه مواردی استوار می‌کردید یعنی فکر می‌کنید تهران به چه چیزی نیاز دارد.
نوری: این سوال کمی سخت است و شاید نشود به طور کامل گفت اما خیلی موضوعاتی در تهران داریم که باید در اولویت قرار بگیرند و رفع مشکلات ناشی از آنها اثربخشی بیشتری در شهر دارد.
یکی از مسائل امروز تهران بخش جمعیت است جمعیت در تهران باید کنترل شود و باید سقفی برای آن در نظر گرفته شود زیرا این جمعیت است که برنامه‌ریزی‌های شهری و برنامه ریزی‌های مدیران را تحت تأثیر خود قرار داده و باعث می‌شود که اجرای یک برنامه با خلل مواجه شود.
امروز فشاری که از حومه تهران روزانه وارد شهر تهران و مرکز تهران می‌شود مشکلات عدیده‌ای را برای این شهر ایجاد کرده است و حمل و نقل و ترافیک و آلودگی و اشتغال را تحت تأثیر قرار داده است.
باید به سقف جمعیتی توجه کرد و باید الزامی ایجاد شود تا سیسات‌هایی بنا شود که منجر به کنترل جمعیت ساکن شهر تهران شود.
اگر قرار است تهران طبق افق 1400 جمعیتش بر مبنای برامه‌ها 8 میلیون نفر باشد باید تلاش شود در بارگذاری‌ها و ساخت و سازها این موضوع لحاظ شود و براساس همین عدد پیش برویم.
فارس: شهرداری می‌تواند کنترل جمعیت کند؟
نوری: یک مقداری بارگذاری و ساخت و سازها می‌تواند جمعیت پذیری را کنترل کند. اگر ساخت و سازها مبتنی بر افق برنامه نباشد می‌تواند میزان جمعیت ورودی به شهر را افزایش دهد حال آنکه کنترل ساخت و سازها نتیجه عکس گذاشته و می‌تواند منجر به کنترل جمعیت شود.
فارس: امروز یک بخشی از جمعیت داخل تهران ساکن نیستند و داخل حومه شهر ساکننند و روزها قط به داخل شهر می آیند این جمعیت فرقی نیم‌کند برایش که شما ساخت و سازی در تهران داشته باشید یا خیر بلکه می‌رود در هشتگرد و پردیس و بومهن و کرج و نزدیکی‌های شهر تهران خانه می‌گیرد و برای او دیگر فرقی نمی‌کند و فقط بر بار روز تهران تآثیر می‌گذارد
نوری: وقتی عمده فعالیت‌ها را در تهران متمرکز می‌کنید و در یک مناطقی از تهران بارگذاری‌های عدیده‌ای صورت می‌گیرد باعث آن می‌شوید که جمعیت بیش از اندازه وارد شهر شده و برای حل مشکلاتش در شهر تردد داشته باشد.
این باعث افزایش هزینه ها شده و چالش‌های متعددی برای ما که مدیران شهری هستیم اجیاد کرده و به جای آنکه یک توزیع متوازن را شاهد باشیم مواجه با یک توزیع نامتوازن خواهیم شد.
اگر به عنوان مثال بخشی از این توسعه و برنامه‌ها را ببریم در نقاط کم برخوردار و ببریم در مناطق پایینی این باعث می‌شود که به جای آنکه جمعیت خودش را به منطقه مرکزی تهران بکشاند به جای دیگری رفته و نیازهایش در جای دیگری تأمین شود.
از سوی دیگر خدماتی که دارد به شهروندان ارائه می‌شود برای شهرهای بزرگ از یک ارزشی برخوردار شود و برای شهرهای کوچک هزینه دیگری داشته باشد به طور ساده یعنی اینکه باید هزینه خدماتی که در شهرهای بزرگ داده می‌شود گران تر باشد و آن عده‌ای که پر هزینه هستند باید هزینه‌های خودشان را بپردازند و برعکس آن عده‌ای که افراد کم هزینه هستند و اصلا خدماتی از دولت و شهرداری نمی‌گیرند باید عدد کمتری به عنوان پول خدمات ارائه کنند.
این افراد باید در جایی ساکن شوند که حسابشان از افراد پرهزینه جدا شده و به راحتی در آن منطقه که هزینه کمتری دارد زندگی کنند. سیاست ما در مدیریت شهری و حاکمیت بسیار می‌تواند در کنترل جمعیت و سکناپذیری شهرهای بزرگ تأثیر گذار باشد.
فارس: امروز مردم گلایه‌شان از مدیریت شهری چیست؟
نوری: امورز در برخی مواقع مواجه می‌شویم با افرادی که نسبت به مدیریت شهری گلایه مند هستند و وقتی با آنها به گفت‌وگو می‌نشینیم می‌فهمیم که شهرداری در رفع یک مشکل کوچک برای مثال درست کردن درپوش یک چاله یا یک سطل زباله کوتاهی کرده است و این شده است دلیل نارضایتی شهروندان.
امروز به نظر بنده و به نظر بسیاری از افراد صاحب نظر دیگر تهران تاب و کشش ساخت یک پروژه بزرگ مقیاس مانند برج میلاد یا اتوبان صدر را ندارد بلکه باید پول اجرای چنین پروژه‌هایی تقسیم بر هزاران پروژه کوچک شود تا رضایتمندی اقشار مختلف جامعه را در پی داشته باشد.
به این ترتیب به جای آنکه بخش کوچکی از جامعه از ساخت یک پروژه بزرگ مقیاس منتفع شود بخش عمده‌ای از جامعه از نتیجه اجرای پروژه‌های کوچک مقیاس سود برده و منتفع می‌شوند.
انتهای پیام/