حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی درباره عوامل موثر در بروز اظهار کرد: خستگی می‌تواند عامل جسمانی یا روانی داشته باشد که خستگی جسمانی بر اثر انجام فعالیت‌های زیاد و بی‌خوابی بروز پیدا می‌کند. مشکلات زندگی هم با ایجاد درگیری‌های ذهنی برای فرد، او را بی حوصله و به خستگی روانی دچار می‌کند.

او بیان کرد: خستگی و بی‌حالی در همه طبع‌ها می‌تواند بروز پیدا کند، بنابراین با توجه به نوع طبع فرد، درمان متفاوت است. به طور کلی از عوامل موثر در بروز خستگی می‌توان به مصرف غذا‌های ساندویچی، مواد غذایی سنگین، چرب، سرخ شده و کنسرو شده، شیرینی‌های قنادی و تنقلات مصنوعی اشاره کرد. هر نوع رژیم غذایی که موجب شود تا اندام‌های بدن زیاد فعالیت کنند در ایجاد کسالت، خستگی و پُرخوابی موثر است.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: خستگی ممکن است ناشی از نرسیدن اکسیژن کافی به مغز و قلب باشد، بنابراین هنگام آلودگی هوا و در فضا‌هایی که دود ناشی از بخاری‌های گازی وجود دارد، افراد احساس خستگی و بی حالی می‌کنند. غلبه اخلاط بدن هم در بروز خستگی نقش دارد. مصرف ماست و دوغ زیاد، عدس، لوبیا و ماهی هم می‌تواند شخص را خسته کند، بنابراین این غذا‌ها باید به همراه مصلحات آنها (پونه، نعناع، شوید و کاکوتی) مصرف شوند.

وقتی چربی کبد افراد را به خستگی دچار می‌کند

عظمایی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل خستگی و بی‌حوصلگی، ابتلا به کبد چرب است. کبد چرب بر اثر نوشیدن مایعات مانند آب بین غذا، تند غذا خوردن، صحبت کردن بین غذا، اضطراب و استرس به وجود می‌آید که با اصلاح و پاکسازی کبد می‌توان خستگی ناشی از کبد چرب را از بین برد. نوشیدن کم آب هم یکی دیگر از عوامل موثر در بروز خستگی است. افراد صفراوی باید روزانه حدود ۶ لیوان آب با شربت سکنجبین یا عرق شاه‌تره و کاسنی با سکنجبین، اشخاص بلغمی مزاج آب جوشیده ولرم شده با کمی عسل و لیمو ترش، افراد دَموی شربت آب‌لیمو و آب زرشک و اشخاص سوداوی روزانه چهار لیوان شربت سرکه‌انگبین میل کنند.

او تصریح کرد: کم خوابی و پُرخوابی هم از دیگر عوامل موثر در بروز خستگی و بی حالی است. افرادی که ورزش و فعالیت فیزیکی کافی نمی‌کنند هم اغلب به خستگی دچار می‌شوند.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت: یبوست هم در ایجاد خستگی و بی حالی موثر است، بنابراین مبتلایان به یبوست برای رفع مشکل خود باید ۳۵ گرم برگ سنا، ۱۰ گرم گل سرخ، ۱۰ گرم تخم گشنیز، ۱۰ گرم گل ختمی و ۱۰ گرم انیسون را با هم ترکیب و این مخلوط را پودر کنند سپس یک قاشق مرباخوری از ترکیب پودر شده را به همراه سه لیوان آب دَم و قبل از هر وعده غذایی یک لیوان از این دمنوش را میل کنند.

عظمایی اظهار کرد: مصرف گیاهانی مانند جنسینگ، بابونه، شیرین بیان، هوفاریقون، سنبل الطیب و بادرنجبویه و ویتامین‌هایی مانند B ۱ ، B۲ ، C و E نقش موثری در رفع خستگی دارد. خوردن میوه‌ها و سبزی‌های تازه هم خستگی افراد را رفع می‌کند که از میوه‌های مفید در از بین بردن خستگی می‌توان به سیب، پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش، انار، انگور و گریپ فروت اشاره کرد.

او بیان کرد: خستگی و بی حالی می‌تواند ناشی از کم‌خونی باشد که این مشکل بیشتر در زنان دیده می‌شود. برای رفع خستگی ناشی از کم‌خونی مصرف چهار مغز (پسته، بادام، گردو و فندق)، انواع جوانه‌ها، عدس به همراه گلپر و ترکیب تره، اسفناج و جعفری خرد شده به همراه غذا مفید است. رفتن به دامان کوه و طبیعت و استشمام عطر‌هایی مانند نرگس و گل محمدی هم تاثیر چشمگیری در رفع خستگی افراد دارد.

عظمایی یادآوری کرد: نوشیدن دمنوش‌های مانند رزماری، بِه‌لیمو با بادرنجبویه و زنجبیل هم به رفع خستگی افراد بسیار کمک می‌کند. اشخاص دچار خستگی برای رفع مشکل خود می‌توانند هر یک از گیاهان بابونه، چای سبز، سنبل الطیب، بادرنجبویه و هوفاریقون را به نسبت مساوی با هم ترکیب و یک قاشق غذا خوری از مخلوط نیم‌کوب شده را به همراه چهار تا پنج لیوان آب دَم و در طول روز این دمنوش را میل کنند.