در کشور ما بحث مقابله با زلزله معمولا وقتی داغ می شود که یک زلزله بزرگ اتفاق بیافتد اما بعد از مدتی دوباره به دست فراموشی سپرده می شود. به راستی برای مقابله با این بلای طبیعی چه باید کرد؟

آشنایی

در زلزله‌های اتفاق افتاده در دنیا بیش از 90 درصد مرگ و میرها به علت ویران شدن ساختمان‌هایی است که انسان‌ها از آنها به عنوان محل زندگی و یا محل کار و غیره استفاده می‌کنند. بنابراین یکی از راه‌های مهم مقابله با زلزله کاهش و تلفات آن استفاده از ساختمان‌هایی استاندارد از نظر مهندسی زلزله می‌باشد. همچنین آموزش و آگاهی مردم در خصوص راههای مقابله با زلزله نیز حائز اهمیت می باشد.

چگونه خود را برای زلزله آماده کنیم؟

تا حال مطالب بسیار زیادی را درباره اینکه چگونه خود را برای زلزله آماده کنیم دیده و خوانده اید. متاسفانه بسیاری از این مطالب ترجمه متون مربوط به کشورهای پیشرفته است که بدلیل شرایط خاص کشور ایران چه از نظر روحی روانی و چه از نظر منطقه و آب هوا و نیز ساخت و ساز قابلیت اجرائی ندارند. جمعیت کاهش خطرات زلزله ایران (www.EHRSI.com) دستورالعمل جامعی را برای مردم ایران تهیه کرده است. این دستورالعمل کامل‌تر خواهد شد و در نهایت میخواهیم آن را بصورت کتابچه ای در تمام خانه های ایران داشته باشیم.

برای آنکه بتوانید با زلزله روبرو شوید باید هر آنچه در مورد زلزله نیاز دارید را بیاموزید آنگاه دیگر روبرو شدن با آن غیر ممکن نخواهد بود!

برای مقابله با زلزله چگونه بسازیم؟

زلزله در کشورهای پیشرفته خصوصا درزمینه ساختمان که درگیری نزدیکی هم با زلزله دارند، همچون ژاپن و امریکا تقریبا مهار شده است، آنان توانسته‌اند با بهینه سازی ساختمان‌هایشان و رعایت اصول ایمنی در ساخت و نظارت بر اجرا به نقطه ای برسند که بگویند در کشور ما زلزله بلا نیست، بنابراین در ابتدا به شما پیشنهاد می‌کنیم در بخش «چگونه بسازیم» سایت با اصول اولیه محاسبات، طراحی ، ساخت و چگونگی نظارت ویژه برمراحل فوق آشنا شوید تا اگر در حال ساخت خانه ای برای خود هستید آنگونه بسازید که پس از زلزله باز در منزل خود در کنار خانواده محترمتان صحیح و سالم باشید.

به طور کلی نکات ایمنی در ارتباط با کاهش خطرات زلزله که باید در نظر داشته باشیم شامل موارد زیر می باشد:

نکات مربوط به پیش از وقوع زلزله

ساختمانها را بایستی به دور از گسل بنا کرد و اگر مجبور شویم که ساختمانها ار بر روی گسلها بنا نماییم باید طوری ساخته شوند که در مقابل زلزله های قوی آن منطقه که بر اساس محاسبات زلزله شناسی مشخص می‌گردند، مقاومت داشته باشند.

-اصول مهندسی زلزله را در مورد کلیه ساختمانها باید اجرا کنیم.

-نصب و راه اندازی سیستمهای مربوط به برق و گاز و آب ساختمان با توجه به اصول مهندسی زلزله انجام گیرد.

-محکم کردن وسایل خانگی مانند کمد و یخچال و اشیا و ظروف سنگین وزن و لوازم سقوط کننده مانند لوسترها، ساعت دیواری و ...

-نگهداری مواد آتش زا و مواد شیمیایی در مکانهای مورد اطمینان و حتی الامکان به دور از محل زندگی و کار

-حداقل در یک سال یک وضعیت مشابه با زمان وقوع زلزله تمرین و تکرار گردد تا به هنگام وقوع زلزله دچار دست پاچگی و سردرگمی نشویم.

-کمکهای اولیه مربوط به زلزله زدگان را آموزش ببینیم.

نکات مربوط به هنگام وقوع زلزله

-اگر احساس می کنید که می توانید خودتان را به فضای خارج از ساختمان، حداکثر در مدت 10 ثانیه برسانید، این کار را انجام دهید ولی اگر این عمل برایتان مقدور نمی باشد، سعی کنید در داخل ساختمان در جای مناسب پناه بگیرید. مثلا زیر میز محکمی، یا در وسط در یا چسبیده به دیوار

-کنار اشیا سنگین وزن و بدون تعادل و قابل سقوط پناه نگیرید.

-به هیچ عنوان از آسانسور جهت فرار یا پناهگاه استفاده نکنید.

-از تیرهای برق و ایستگاه فشار قوی برق دور شوید.

-اگر دانش آموز هستید در زیر میز و نیمکت پناه بگیرید.

نکات قابل توجه پس از زلزله

پس از وقوع زلزله اگر سالم هستید باید موارد زیر را با سرعت و دقت اجرا نمایید:

-به فکر مصدومین و آسیب دیدگان باشید.

-برق و آب و گاز محل زندگی را قطع کنید.

-نیم نگاهی به پس لرزه ها داشته باشید، چون پس از وقوع هر زلزله اصلی معممولا پسلرزه هایی به وقوع می پیوندند و اگر چه از زلزله اصلی دارای بزرگی کمتری هستند ولی چون ساختمانها ترک برداشته اند، احتمال خسارت آفرینی بالاست، پس نکات ایمنی را رعایت کنید.

نحوه عملکرد شما در حین زلزله

اگر شما از قبل مسیرهای خروج از ساختمان را در ذهن تکرار کرده باشید و با خانواده به صورت یک مانور چند بار خروج سریع از منزل را انجام داده باشید ، میتوانید با اولین لرزش برای خروج از منزل اقدام کنید . البته این در صورتی امکان پذیر است که شما در یک برج و یا آپارتمان بلند مرتبه نباشید ، البته باز هم اگر زلزله ای ضعیف را تجربه کردید پس از پایان آن حتما از خانه بیرون بروید حتی اگر در برج زندگی میکنید !

نقاط امن: این نقاط می‌توانند در صورتی که شما فرصت خروج از منزل را نداشته باشید به داد شما برسند به طور مثال یک میز محکم فلزی یا نهار خوری، گوشه های دیوارهای اصلی و چهار چوب در را میتوان از نقاط امن نامید شرح کامل این نقاط رامیتوانید با مطالعه بخش ایمن سازی سایت در منزل‌تان بیابید!

نقاط خطرناک به هنگام وقوع زلزله

خطرناکترین نقاط هنگام زلزله، بیرون ساختمان در راهروها و کوچه ها و در کنار بیرونی دیوارهاست. بیشترین جراحات و سوانح ناشی از زلزله، در نتیجه فرو ریختن دیوارها، پرت شدن خرده های شیشه و افتادن اجسام است.

بیشتر مرگ و میرها زمانی اتفاق می‌افتد که مردم به سمت بیرون ساختمان می‌روند. مرگ، معمولا در اثر افتادن اجسام، از دیوار در حال ریزش اتفاق می افتد. حرکات زمین حین زلزله بسیار بعید است که عامل مرگ یا جراحت باشد.

بهترین راه محافظت حین زلزله، قرار گرفتن در زیر مبلمان، میز یا نیمکت می باشد.