به گزارش گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این مطلب که دانشکده مطالعات جهان از 34 کشور مختلف در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو در رشته مطالعات ایران داشته است، ابراز امیدواری کرد فارغ‌التحصیلان این رشته بتوانند پایه ایران‌شناسی جدید و ایران‌شناسی امروز را استوار کنند.
رئیس دانشکده مطالعات جهان از چهار رویکرد شرق‌شناسان، تمدن‌شناسان، باستان‌شناسان و رویکرد تحولی به ایران‌شناسی سخن گفت.
وی با اشاره به این مطلب که سابقه ایران‌شناسی به مستشرقین بازمی‌گردد، افزود: «در باب ایران‌شناسی نگاه‌های متفاوتی وجود داشته است و سنت شرق‌شناسی علی‌رغم نقدهایی که بر آن وارد است، پیشینه تاریخی طولانی دارد.»
شناخت ایران امروز به نگاه‌های ایدئولوژی رسانه‌ای غرب گره خورده است
عاملی ضمن انتقاد از اینکه در مطالعات ایران‌شناسی غالباً نگاه از دور است، از خلأ موجود در شرق‌شناسی درباره ایران‌شناسی سخن گفت که شناخت از ایران امروز را با اختلال همراه کرده است و تصریح کرد: شناخت ایران امروز به نگاه‌های ایدئولوژی رسانه‌ای غرب گره خورده و از درون ایران هراسی، اسلام هراسی و شیعه هراسی ایران انقلاب اسلامی را معرفی کرده‌اند که سراسر دروغ پردازی و یک‌سویه نگری در آن دیده می‌شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه از منظر تمدن‌شناسی ایران را با آن پهنه گسترده تاریخی مورد مطالعه قرار می‌دهند، گفت: سابقه تمدن ایران بسیار طولانی است و سوابق تاریخی ایران را به سه دوره برمی‌گردانند.
وی اضافه کرد: دوره اول آن دوره پارینه‌سنگی قدیم است که به 100 هزار سال قبل برمی‌گردد و شواهدی از آثار انسانی در خراسان، بلوچستان و آذربایجان شرقی و لرستان یافت شده است و دوره دوم، دوره پارینه‌سنگی میانه است که سابقه آن به چهل هزار سال قبل می‌گردد و آثار ثبت شده بسیار متعلق به این دوره است.
عاملی با بیان اینکه دوره سوم که دوره پارینه‌سنگی جدید است به 13 هزار سال قبل برمی‌گردد، گفت: ایران صاحب ادوار تمدنی بسیار زیادی است و اینجانب در کتاب میراث تمدنی ایران، به 7 دوره تمدنی اشاره‌کرده‌ام که دو دوره آن مربوط به دوره ایران باستان و دوره ساسانیان است و پنج دوره آن به بعد از ورود اسلام به ایران مربوط می‌شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: «با اینکه تمدن‌شناسان ترجیح می‌دهند با گذشت یک سده از تمدن سخن گویند، مفاخری در دوران تمدن ایران انقلاب اسلامی رخ داده است که سزاوار بررسی است.»
عاملی در بیان نگاه باستان‌شناسی به ایران، به نگاه دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران اشاره کرد که کاوش‌های باستان‌شناسی درباره ایران همچنان ادامه‌دار است و افزود: «باستان‌شناسی گردوخاک لایه‌های تمدنی گم‌شده در ویرانه‌های تاریخ و زیبایی‌های نادیده را به منصه ظهور می‌رساند.»
عاملی در تبیین رویکرد تحولی به ایران‌شناسی گفت: در این رویکرد تحولات تاریخی ایران است که بررسی می‌شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به این مطلب که ایران معاصر را عموماً از مشروطه به بعد لحاظ می‌کنند، افزود: «در ایران معاصر توجه ما به ایران امروز است که آغاز آن را از دوران انقلاب اسلامی می‌دانیم.»
وی ضمن انتقاد از نگاه دیگری‌هراسی، اسلام هراسی، ایران هراسی و شیعه‌هراسی، از پراختلال‌بودن بررسی‌های این مقطع تاریخی سخن گفت که موجب شده است فهم بیرونی از ایران امروز بسیار خدشه‌دار و دچار اختلال باشد.
وی تاکید کرد: ایران دوره انقلاب اسلامی در میان بغض‌ها و کینه‌ها و دیگری هراسی گم شده است و نادیده‌های زیادی در تفکر شرق شناسی غرب در مورد ایران امروز وجود دارد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به سابقه انقلاب‌های کبیر در جهان که منشأ تحولات عمیق در نهادهای سیاسی و اجتماعی شده است، تأکید کرد: انقلاب اسلامی در ایران را با شواهد مختلفی می‌توان انقلاب کبیر اسلامی نام برد چرا که منتهی به تغییر و تحولات عمیقی در نهادهای سیاسی و اجتماعی کشور شده است و آغاز آن در انتخابات و پذیرش اصل نظام جمهوری اسلامی با کسب آرای همگانی بوده است.
وی تصریح کرد: شکل‌گیری نظام مردم‌سالار در ایران معاصر از همان روزهای آغازین شکل‌گرفت که به‌دنبال آن انتخابات دیگر نظیر انتخابات ریاست جمهوری و مجلس و شورای شهر و انواع انتخابات در ایران پا گرفت و نهادهای حکمرانی سیاسی ایران را تغییر داد و به‌دنبال آن نهادهای اجتماعی نیز تغییر پیدا کرد.
تغییر در سازوکار منابع انسانی مهم‌ترین و عمیق‌ترین تغییرات ایران معاصر بوده است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سابقه توسعه علمی در ایران معاصر تصریح کرد: «در این دوران تغییرات زیادی برای تحول ایران به‌وقوع پیوسته است که تغییر در ساز وکار منابع انسانی ایران یکی از مهم‌ترین و عمیق‌ترین این تغییرات بوده است.»
ایران رتبه چهارم رشد علمی در جهان را داراست و در نانو رتبه هفتم جهان را به‌دست آورده‌ایم
وی افزود: به عنوان مثال باید از تغییر و رشد و پویایی منابع انسانی ایران دوره انقلاب اسلامی صحبت کرد.
عاملی ادامه داد: رشد علمی جمهوری اسلامی ایران به رتبه چهارم جهان رسیده است و در سال 2018 بر اساس شاخص‌های اسکوپوس و وب‌آوساینس، رتبه 16 تولید علم به جمهوری اسلامی ایران اختصاص یافته است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در ایران معاصر در برخی حوزه‌ها، مثل نانو، رتبه هفتم جهان را به‌دست آورده‌ایم و استانداردهای جدید در حوزه نانو از مسیر تأیید ایران می‌گذرد.
وی اضافه کرد: تعداد مقالات علمی در سال 2018، 51هزار مقاله بوده است که در مقایسه با 1998 که 1000 مقاله بود، 50 برابر شده است و دایسبرای ایرانی (جامعة ایرانی پراکنده در جهان)، نشانه‌ای از توان علمی جامعه ایرانی نیز هست و سهم جمهوری اسلامی ایران در تولید علم جهان 2/2 درصد است.
عاملی گفت: این درحالی است که سهم جمعیتی ما 1 درصد جهان است و در آمار اخیر، 36 دانشگاه برتر در میان دانشگاه‌های ایران بوده است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: «باید ریشه‌های این تغییر و تحولات را در تاریخ تمدنی ایران جستجو کرد که تاریخ بسیار بسیار پرماجرایی بوده است و باید میان ایران امروز و دیروز پیوند برقرار کرد تا بتوان به درک عمیق‌تری دست‌یافت.»
بناهای مهم تمدنی ایران مثل پارسه محصول مشارکت ملیت‌های مختلف بوده است
عاملی گفت: تمدن ضمن آنکه ابعاد مادی و معنوی، و ذهنی و عینی دارد، ولی تمدن‌ها برخاسته از زیبا نگری به هستی و همکاری و مشارکت جمعی است که از ایران باستان تا کنون خصلت جامعه ایرانی بوده است.
وی افزود: به عنوان مثال شهر پارسه یا کاخ آپادانا یا شهر هکمتانه محصول مشارکت ملیت‌های مختلف در ساخت این آثار معماری فاخر بوده اند و در عین حال باید توجه داشت که تمدن‌ها در بعد مادی و معنوی بر هم اثر می گذارند و در واقع زیبایی محصول زیبا نگری و زیبا نگری منشاء خلق تمدنی است.
عاملی در پایان گفت: در واقع امر تمدنی مثل علم و دانش ماهیت فرا مکانی و جهانی دارد و به همین دلیل است که وجه اشتراک ملل جهان تمدن دوستی است؛ ایران‌شناسی معاصر نیز نیازمند نگاه زیبا نگر به ایران این دوره است که واقعیت‌ها و حقایق ایران انقلاب اسلامی درست درک شود.
انتهای پیام/