از بین سهمیههای کنکور سراسری، سهمیه مناطق پرجمعیتترین سهمیه کنکور است که تمام داوطلبان گروههای آزمایشی کنکور تجربی، ریاضی، انسانی، هنر و زبانهای خارجه را شامل می شود.
از بین سهمیههای کنکور سراسری، سهمیه مناطق پرجمعیتترین سهمیه کنکور است که تمام داوطلبان گروههای آزمایشی کنکور تجربی، ریاضی، انسانی، هنر و زبانهای خارجه را شامل میشود. هر یک از شهرهای استانهای مختلف کشور بر اساس کیفیت و دسترسی به امکانات آموزشی به سه منطقه یک، دو یا سه تقسیم میشوند.
اساس دسته بندی سهمیه مناطق عدالت آموزشی است و سعی شده داوطلبان سهمیه هر منطقه از لحاظ دسترسی به امکانات آموزشی در یک سطح قرار گیرند. به ترتیب هر چقدر از شهرها و مناطق تحت پوشش سهمیه منطقه یک به شهرها و مناطق تحت پوشش سهمیه منطقه سه حرکت میکنیم دسترسی به امکانات آموزشی کمتر میشود.
نحوه تقسیم بندی داوطلبان در سهمیه مناطق در کنکور
در تقسیم بندی سهمیه مناطق کلانشهرها مانند تهران، اصفهان، مشهد منطقه یک محسوب میشوند، شهرها و شهرستانها در منطقه ۲ و مناطق محروم و شهرهای کوچک در منطقه سه قرار میگیرند؛ بنابراین اساس تقسیم بندی امکانات آموزشی است و داوطلبان کنکور بر اساس این که سه سال آخر تحصیل خود را در کدام منطقه درس خوانده اند، مشمول یکی از سهمیههای مناطق ۱، ۲، ۳ میشوند اما ممکن است شرایط خاصی پیش بیاید که در ادامه به بررسی این حالتهای خاص میپردازیم:
در صورتی که دانش آموزی در مناطق مختلف تحصیل کرده باشد منطقه مورد اثر در کنکور سراسری برای آن دانش آموز منطقه مرفهتر خواهد بود.
فارغ التحصیلان دورههای کاردانی (فوق دیپلم) پیوسته، بر اساس بخش محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دوره دبیرستان و یا هنرستان (سال اول، دوم و سوم دبیرستان و یا هنرستان) جزو یکی از سهمیههای مناطق ۱، ۲ یا ۳ محسوب میشوند.
داوطلبانی که دو سال آخر تحصیل خود را در خارج از کشور گذرانده اند (دوره پیش دانشگاهی و سال ماقبل آن)، جزو منطقه ۳ محسوب میشوند.
کلیه داوطلبان معلول (نابینا، ناشنوا، نیمه بینا، نیمه شنوا و معلولین جسمی حرکتی که بند معلولیت را در تقاضانامه ثبت نام علامتگذاری و مدارک مربوطه را نیز به سازمان ارسال نموده اند)، جزو سهمیه منطقه ۳ محسوب میشوند.
هر کد رشته محل در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری دارای ظرفیتی است که این ظرفیت در آزمون سراسری بین سهمیههای مختلف توزیع میشود یعنی برای هر کد رشته محل ظرفیتی برای سهمیههای مختلف در نظر گرفته شده است و داوطلبان واجد شرایط در آن پذیرش میشوند.
ظرفیت هر کدرشته محل پس از کسر سهمیه ایثارگران ۲۵ درصدی و ایثارگران ۵ درصدی، با توجه به نوع گزینش هر رشته (گزینش کشوری یا گزینش بومی استانی، ناحیهای و قطبی) در دوره هـای مختلـف توزیـع میشود.
رشتههای کشوری: در رشتههایی که نوع گزینش آنها کشوری است ظرفیت هر کدرشته محل به نسبت تعداد شرکت کنندگان هر یک از سهمیههای مناطق یک، دو، سه و خانواده شهدا به تعداد کل شرکت کنندگان هر گروه آزمایشی تعیین میشود.
رشتههای بومی: در رشته محلهایی که نوع گزینش آنها بومی (قطبی، ناحیهای، استانی) بوده، حدود ۲۰ درصد ظرفیت به داوطلبان آزاد بر اساس سهمیه منطقه یک و دو و سه و خانواده شهدا تقسیم میشود و مابقی آن (۸۰ درصد) به نسبت تعـداد شـرکت کنندگان هر یک از سهمیههای مناطق یک، دو، سه و خانواده شهدا در بوم مربوطه (قطب، ناحیه یا استان) و به تعداد کل شرکت کنندگان آن بوم در هـر گـروه آزمایشـی اختصـاص مییابد البته در رشتههای پرطرفدار این نسبت ۶۰ به ۴۰ است، به این شکل که ۶۰ درصد ظرفیت به داوطلبان بومی و ۴۰ درصد آن به داوطلبان غیر بومی تعلق می یابد.
نحوه تقسیم ظرفیت هر رشته در دورههای روزانه دانشگاهها به نسبت مجازشدگان هر منطقه در دوره روزانه بین سهمیه مناطق ۱، ۲، ۳ تقسیم میشود.
تاثیر سهمیه مناطق در کنکور چقدر است؟
سهمیه مناطق باعث میشود که داوطلبان به جای این که با کل داوطلبان کنکور سراسری به رقابت بپردازند نسبت به داوطلبان دیگر در همان سهمیه مورد مقایسه قرار می گیرند.
داوطلب سهمیه منطقه ۱ با سایر داوطلبان منطقه یک نه با کل داوطلبان، داوطلب سهمیه منطقه ۲ با سایر داوطلبان منطقه دو نه با کل داوطلبان، داوطلب سهمیه منطقه ۳ با سایر داوطلبان منطقه سه مقایسه میشود. به عنوان مثال اگر ظرفیت پذیرش یک کد رشته محل را ۱۰۰ نفر در نظر بگیریم و تعداد داوطلبان منطقه ۱، ۲۵ درصد و منطقه ۲، ۳۵ درصد و منطقه ۳، ۴۰ درصد از کل شرکت کنندگان باشد در ابتدا ۳۰ درصد از ظرفیت را به داوطلبان سهمیه ایثارگران اختصاص میدهند (۲۵ درصد ظرفیت برای داوطلبان سهمیه ۲۵ درصد و ۵ درصد ظرفیت مربوط به ایثارگران زیر ۲۵ درصد و همسر و فرزند رزمندگان تعلق دارد) و از ظرفیت باقی مانده، ۲۵ درصد ظرفیت به داوطلبان منطقه ۱، ۳۵ درصد ظرفیت به داوطلبان منطقه ۲ و ۴۰ درصد ظرفیت به داوطلبان منطقه ۳ اختصاص پیدا می کند.