به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس؛ حجت عابدی اصل _ در هر دوره از زندگی، انسان ها با توجه به امکانات و تجهیزاتی که براساس زمان ساخته می شود دارای سبک زندگی متفاوت و از شرایط خاصی برخوردارند به طور مثال تا همین چند دهه قبل خبری از تلفن همراه نبود اما امروز افراد به راحتی در هر نقطه از جهان با یکدیگر به صورت صوتی و تصویری ارتباط برقرار می کنند در چند سال اخیر با ورود گوشی های نسل جدید و ظهور نرم افزارهای ارتباطی در بسیاری از مشاغل فضای مجازی حرف اول را می زند.

در حال حاضر زمزمه های تغییر سبک زندگی انسان ها با ورود امکانات و تکنولوژی های جدید تری به گوش می رسد به طوری که بسیاری از فعالیت های اجتماعی و حتی خانگی سهل و آسان می شود در واقع با استفاده از سیستم های هوشمند و برنامه های مجازی تنوع زندگی افزایش یافته و نحوه برقراری ارتباط به طور کلی تغییر خواهد کرد در این میان ایجاد بستر مناسب برای ظهور آخرین تکنولوژی ها باید مهیا شود.

یکی از کارهایی که باید در تغییر و تحولات زندگی انسان ها صورت گیرد ایجاد زیر ساخت های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است که بتوان با گسترش و فراگیر شدن فرهنگ استفاده از دستگاه ها و نرم افزارها خود را برای سبک جدیدی از زندگی آماده کرد.

تغییر و تحولات مختلف همیشه از درون دانشگاه ها ، پژوهشگاه ها و مراکز علمی بیرون می آید که می تواند به صورت مویرگی در همه بخش های زندگی انسان ها تأثیر مستقیم بگذارد چند سالی است مرکزی با نام آزمایشگاه تعامل انسان و ربات توسط دانشگاه تهران راه اندازی شده که امروز با فعالیت گروه ها و تیم های مختلفی از نخبگان، دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی پروژه های متنوعی را که به طور مستقیم در صنعت، سلامت و زندگی انسان ها کاربرد دارد را انجام می دهند.

اکنون در این آزمایشگاه دستاورد و محصولاتی تولید شده است که بخش ها و قشرهای مختلف جامعه را در بر می گیرد، ما هم به این آزمایشگاه رفتیم تا از نزدیک شاهد نتیجه فعالیت های محققان ایرانی باشیم و با مهدی طالع ماسوله محقق و مخترع ایرانی و استاد دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران که مدیر آزمایشگاه تعامل انسان و ربات نیز هست به گفت‌وگو نشستیم.

آنچه در گفت وگوی ما با طالع ماسوله می خوانید:

*  آزمایشگاه تعامل انسان با ربات نزدیک به ۶ سال است فعالیت می‌کند

* ربات‌های مختلفی وجود داردکه می توانند در صنایع کشاورزی، داروسازی نقش‌آفرینی کنند

* حوزه برنامه‌نویسی مهمترین خلاء امکانات سخت‌افزاری است

* در حال حاضر بهترین محصول کشور ایران دانشجویان هستند

* از فعالیت‌های این آزمایشگاه ساخت ربات اجتماعی است

* یکی از بارزترین مشخصه کشورهای پیشرفته وجود خودروهای خودران است

*  باید دانشجویان مقاطع دکتری با حضوردر جامعه بین‌المللی و از آخرین رویدادها باخبر شوند

* خلاقیت و فکر کردن باید در محیط دانشگاه انجام شود نه در محیط کار

* باید دولت قانون استخدام دانشجو را ایجاد کند

* مؤسسات در قالب یک کارگاه با دریافت مبالغی به ارتقاء رتبه اساتید می‌پردازند

*  آزمایشگاه تعامل انسان با ربات نزدیک به 6 سال است فعالیت می‌کند

فارس: درباره تعامل انسان با ربات برایمان بگوئید؟

طالع ماسوله: آزمایشگاه تعامل انسان با ربات نزدیک به ۶ سال است فعالیت می‌کند در این آزمایشگاه ۲۳ دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین تعدادی از دانشجویان مقطع کارشناسی فعالیت‌های تحقیقاتی دارند، این در حالی است که از دیگر دانشگاه‌های برتر کشور نیز دانشجویان زیادی در پروژه‌های تحقیقاتی با این مرکز همکاری می‌کنند در واقع تعامل انسان و ربات می‌تواند سبک زندگی افراد را به طور کلی دگرگون کند و جامعه را وارد مرحله جدیدی از تکنولوژی کند.

* ربات‌های مختلفی وجود داردکه می توانند در صنایع کشاورزی، داروسازی نقش‌آفرینی کنند

فارس: در حال حاضر مقوله تعامل انسان با ربات در چه وضعیتی قرار دارد؟

طالع ماسوله: در حال حاضر در این مرکز ربات‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند در صنایع مختلف مثل کشاورزی، داروسازی و کارگاه تولیدی نقش‌آفرینی کنند در واقع در این مرکز ربات‌ها پس از طراحی به مرحله آزمایش رسیده و بخش‌های مختلف آن مورد بازنگری قرار می‌گیرد، به طوری که بعضی از ربات‌ها نیز دارای نسخه دوم و سوم نیز هستند. در این مرکز رباتی داریم با نام سه درجه آزادی که کارکرد صنعتی دارد که در نسخه اول آن این ربات بسیار کوچک و با سرعت کم و در قالب آزمایشگاهی بود اما در نسخه دوم این ربات از نظر سرعت و استحکام ارتقاء پیدا کرد اما در نسخه سوم این ربات نقش‌های مختلف آن از نظر سرعت عملکرد و توانایی قدرتی می‌تواند همانند یک نیروی انسانی فعالیت کند.

*  حوزه برنامه‌نویسی مهمترین خلاء امکانات سخت‌افزاری است

فارس: در حوزه تعامل انسان و ربات قرار است به کجا برسیم؟

طالع ماسوله: یکی از اتفاقات خوبی که تا کنون در حوزه‌های تئوری و پژوهشی اتفاق افتاده است مقوله آورده‌های پژوهشی از مراکز تحقیق و توسعه و دانشگاه‌ها است که توانسته در بخش‌های مختلف مؤثر واقع شود. به طور کلی باید بگویم همه دستاوردها و محصولاتی که در کشور تولید می‌شود با استفاده از نتایج تحقیقات مراکز علمی و دانشگاه‌ها است. یکی از مشکلاتی که ما در حوزه دستیابی به فناوری‌های نوین و ساخت ابزارهای مختلف صنعتی داریم، موضوع زیرساخت‌ها در دو بخش سخت‌افزاری مالی و نیروی انسانی است به طوری که در بخش اول در حوزه برنامه‌نویسی مهمترین خلاء امکانات سخت‌افزاری است چرا که در این حوزه محدودیت‌های زیادی به خاطر تحریم‌های کشور وجود دارد. از طرفی نیروی انسانی ما که در مقاطع ارشد و دکترا صاحب مهارت و تخصص بالایی هستند متأسفانه از کشور خارج می‌شوند که یکی از علت‌های فعالیت‌های مقطعی به همین دلیل است، در واقع در فعالیت‌های پژوهشی به دلیل نبود متخصصان زبده کارهای تحقیقاتی به عرصه کاربردی نمی‌رسند.

* در حال حاضر بهترین محصول کشور ایران دانشجویان هستند

فارس:  مقوله رباتیک در کشور ایران و در جهان چگونه است؟

طالع ماسوله: یکی از راهکارهای پیشرفت علمی و سرعت بخشیدن به دستاوردهای روز دنیا این است که به مقوله ارزش‌گذاری بپردازیم، در حال حاضر بهترین محصول کشور ایران دانشجویان هستند. به طوری که به راحتی کشورهای خارجی دانشجویان ما را با پیشنهادهای مختلف مالی و حتی امکانات و تحصیلات رفاهی جذب می‌کنند. اگر بخواهم در این زمینه مثال بزنم باید بگویم دانشجویان ما راحت‌تر از محصولاتی که از کشور صادر می‌شوند به خارج از کشور می‌روند.امروزه در خارج از کشور فارغ‌التحصیلان می‌توانند با ارائه مدارک دانشگاهی خود تسهیلات مختلف بانکی دریافت کنند و با استفاده از آن یک کسب و کار تازه را راه‌اندازی کرده و نه تنها برای خود بلکه برای افراد دیگر نیز شغل ایجاد می‌کنند. این در حالی است که در کشور ما این اتفاق نمی‌افتد. در واقع کشور ما تنها مدرک صادر می‌کند اما استفاده از آن تخصص در خارج از کشور اتفاق می‌افتد. من معتقدم مدارک دانشگاهی باید ارزش‌گذاری شود. به طور مثال می‌توان همه مدارک دانشگاهی را همانند اوراق بهادار اعتبار ببخشیم. در واقع این کار شروع یک فرهنگ‌سازی است که باید هر چه زودتر اتفاق بیفتد.

* از فعالیت‌های این آزمایشگاه ساخت ربات اجتماعی است

فارس: اکنون ایران در علم رباتیک  در دنیا چه جایگاهی دارد؟

طالع ماسوله: باید در جواب این سؤال اینگونه بگویم که یکی دیگر از فعالیت‌های این آزمایشگاه ساخت ربات اجتماعی دیگری است که می‌تواند در رستوران‌ها سرویس‌دهی دهد در واقع این ربات حمل و نقل ندارد و تنها توانایی پذیرش را دارد به طوری که می‌تواند با افراد مختلف تعامل صوتی و تصویری برقرار کند. این در حالی است که ما توانسته‌ایم چند نوع پوست رباتیکی بسازیم به طور مثال پوست رباتیکی را برای اندام پا شروع کرده‌ایم که با استفاده از کفپوش مجهز و سیستم انتقال داده‌های هوشمند به گوشی یا سرور می‌تواند نحوه حرکت افراد را مورد بررسی قرار دهد که این ربات برای بیماران دچار مشکلات ستون فقرات کاربرد دارد. همچنین پوسته کفپوشی را طراحی و ساختیم که قابلیت تشخیص بیماری را در افراد مختلف دارد. از طرفی باید بگویم گروهی از محققان ایرانی پوتین هوشمندی را طراحی کرده‌اند که استفاده نظامی دارد به طوری که این پوتین طراحی شناسایی وضعیت جسمانی سربازان کاربرد دارد همچنین کفش دیگری را نیز طراحی کرده‌ایم که برای ورزش افراد مختلف مناسب بوده و به آنها انرژی می‌دهد. در واقع باید بگویم در طراحی و ساخت کفش ورزشی سیستم هوشمندی در آن طراحی شده که این کفش می‌تواند بسیاری از بیماری‌ها را مانند دیابت را مشخص کند.

* یکی از بارزترین مشخصه کشورهای پیشرفته وجود خودروهای خودران است

فارس: ربات های ساخته شده توسط محققان و نخبگان ایرانی تا چه میزان کاربردی است؟

طالع ماسوله: باید توضیح دهم که ما در این مرکز به دنبال آن هستیم که زندگی انسان‌ها را با توجه به پیشرفت‌های علمی و با استفاده از ابزارهای تکنولوژی جدید تغییر دهیم در واقع با رشد فزاینده‌ای که در کسب و کار اینترنتی به وجود آمده است کشور ایران متأسفانه هنوز نتوانسته از پتانسیل ربات‌های هوشمند در بخش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی استفاده کند. این در حالی است که کشوری مانند آمریکا در حال حاضر دارای تاکسی بدون سرنشین است. 

در واقع یکی از بارزترین مشخصه کشورهای پیشرفته وجود خودروهای خودران است. اکنون بسیاری از کشورها به وسیله هواپیما یا هلی‌کوپتر پرنده نقش تاکسی را برای شهروندان ایفا می‌کنند.در کشور ایران نخستین رباتی که وارد خانه‌ها شد  جاروبرقی بود و بعد از آن تا کنون هیچ اتفاق دیگری در خصوص طراحی و ساخت ربات‌های هوشمند انجام نشده است ما با راه‌اندازی آزمایشگاه تعامل انسان با ربات بر روی ربات‌های اجتماعی کار می‌کنیم به طوری که در حال حاضر یکی از تیم‌های محقق ایرانی بر روی پوسته رباتیکی کار می‌کند که یک ربات هوشمند را در قالب انسان‌نما با وارد کردن نیرو در همه اندام و جهات آن به او احساس بخشیده و با نزدیک شدن به آن این ربات می‌تواند انسان را حس کند و با او ارتباط برقرار کند.

*  باید دانشجویان مقاطع دکتری با حضوردر جامعه بین‌المللی و از آخرین رویدادها باخبر شوند

فارس: به نظر شما چقدر زمان می برد که ایران مثل کشور های چین و ژاپن بیشتر فعالیت ها توسط ربات ها انجام شود؟

طالع ماسوله: جمهوری اسلامی باید با کمی ارزش‌گذاری بر روی دانشجویان محیط را برای ورود این قشر از جامعه به عرصه فناوری باز کنند اما باید به این نکته اشاره کنم که ما از نظر زیرساخت‌های استراتژیکی هنوز با جامعه جهانی فاصله داریم که باید با استفاده از تعامل با کشورهای دیگر این فاصله را کاهش دهیم. به عقیده من تعامل با کشورهای دیگر کمک می‌کند تا ایران نیز در حوزه‌های مختلف فناوری‌های نوین و علم رباتیک نه تنها پیشرفت کرده بلکه یک جهش قابل توجهی پیدا کند از طرفی در نظر گرفتن بودجه واقعی برای فعالیت‌های علمی و پژوهشی و همچنین مهیا کردن حضور اساتید در کنفرانس‌ها از اقداماتی است که نقش بسیار مهمی در ارتقاء علمی و در نهایت رسیدن به دستاوردهای روز دنیا دارد. این در حالی است که به عقیده من باید دانشجویان مقاطع دکترا در جامعه بین‌المللی حضور یابند و از آخرین رویدادها باخبر شوند به طوری که حداقل سالی یک کنفرانس شرکت کرده و دستاوردهای کشورهای دیگر را از نزدیک مشاهده کنند. تا زمانی که ارتباط بین کشورهای مختلف دنیا با ایران وجود نداشته باشد بدون شک اتفاق خوبی نخواهد افتاد هر چقدر ما بتوانیم ارتباطات خود را با کشورهای مختلف دنیا برقرار کنیم شاهد پیشرفت و دستاوردهای علمی زیادی خواهیم بود. در واقع باید اساتید دانشگاهی ارزش‌گذاری شوند و حضور آنها در کنفرانس‌های بین‌المللی را یکی از قوانین آموزش عالی در نظر بگیرند.

* خلاقیت و فکر کردن باید در محیط دانشگاه انجام شود نه در محیط کار

فارس: درباره مشکلاتی که بر سر راه پیشرفت علمی وجود دارد، بگویید؟

طالع ماسوله: یکی دیگر از مشکلاتی که ما در جامعه داریم این است که ارگان‌های دولتی به تازگی وارد مقوله استارت‌آپ‌ شده‌اند و دانشجویانی را برای حضور در این رویدادها جذب می‌کنند که متأسفانه باعث می‌شود جوانان ترک تحصیل کرده و بدون تخصص لازم وارد بازار کار شوند. به طور مثال در حال حاضر دانشجویان رشته برق و کامپیوتر با کوچک‌ترین پیشنهاد از سوی شرکت‌های معتبر تحصیل خود را رها کرده و استخدام می‌شوند. به طوری که این شرکت‌ها یکسری مطالب آموزشی را در حد کارشناسی تکنسین به دانشجویان یاد می‌دهند و از آنها به عنوان یک نیروی مهارت‌آموز استفاده می‌کنند. این در حالی است که این کار شرکت‌های معتبر باعث می‌شود ایده و نوآوری دانشجویان را از آنها سلب کرده و توانایی فکر کردن را در آنها از بین می‌برند. در واقع باید بگویم خلاقیت و فکر کردن باید در محیط دانشگاه انجام شود و نه در محیط کار. متأسفانه یکی از مشکلاتی که امروز در حوزه رونق تولید در کشور وجود دارد این است که صنعت ما محافظه‌کار است به طوری که برای استفاده از دستاوردها و امکانات موجود هیچگونه گامی بر نمی‌دارند چرا که اگر بخواهند همراه با پیشرفت علمی حرکت کند خط تولیدش برای مدتی تعطیل خواهد شد که در این زمینه باید با استفاده از راهکارهای نیمه‌دولتی این بخش را تقویت کنیم. متأسفانه بیشتر مراکز علمی و دانشگاه‌ها به تولید مقالات مختلف در مجلات معتبر می‌پردازند اما مهمتر از آن این است که بدانیم میزان تأثیرگذاری مقالات در صنعت چقدر است که این خود به تنهایی می‌تواند نجات‌بخش اقتصاد کشور باشد.

*  باید دولت قانون استخدام دانشجو را ایجاد کند

فارس: راهکاری برای مشکلات پیشنهاد می کنید؟

طالع ماسوله : یکی از راهکارهای برون‌رفت از مشکلات دانشجویان برای اشتغال این است که باید دولت قانون استخدام دانشجو را ایجاد کند. به طوری که کار دانشجو باید در درون دانشگاه شروع شود چرا که دانشجویان باید بعد از تربیت و دریافت مدرک وارد رویدادهای استارت‌آپی شوند.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم باید با تشکیل کارگروه صنایع به معضل عدم تأثیرگذاری مقالات علمی بر روی حوزه صنعت بپردازند چرا که من معتقدم از ابتدای فعالیت‌های علمی ارزش‌گذاری آن اشتباه بوده به طور مثال در حال حاضر دانشیاری و استادیاری در دانشگاه‌ها توسط بعضی مؤسسات و مراکز پولی شده است و هیچ نهادی به عنوان متولی پیگیر این موضوع نیست. از طرفی باید به این نکته اشاره کنم که باید برای ارزش بخشیدن به فعالیت‌های علمی و دستیابی به آخرین تکنولوژی‌ها یک کار ضربتی انجام شود. در حال حاضر به عنوان نمونه اگر گشتی در خیابان انقلاب بزنیم با سیر عظیمی از فروش مقالات مختلف روبه‌رو می‌شویم که این به تنهایی برای دانشگاه تهران به عنوان یک دانشگاه مادر در جمهوری اسلامی بسیار زشت است که باید ارگان‌هایی مانند نیروی انتظامی، قوه قضائیه، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم در یک اقدام هماهنگ این مشکل را برای همیشه برطرف کنند.

* مؤسسات در قالب یک کارگاه با دریافت مبالغی به ارتقاء رتبه اساتید می‌پردازند

فارس: آیا نکته ای در حوزه علم و فناوری ایران دارید؟

طالع ماسوله : در حال حاضر من به عنوان یک استاد دانشگاه روزانه از سوی شرکت‌ها و مؤسسات مختلف یک ایمیل ارتقاء رتبه علمی دارم به طوری که این مؤسسات در قالب یک کارگاه با دریافت مبالغی به ارتقاء رتبه اساتید می‌پردازند که این برای جامعه علمی کشور یک آفت بزرگ است و باعث می‌شود هیچگاه ارتباط علم و صنعت شکل نگیرد. این در حالی است که ما در کشور ایران مقدار زیادی از مسیر سخت فعالیت علمی را سپری کرده‌ایم که مهمترین آن پروش نیروی انسانی است. اکنون زمان آن رسیده تا با استفاده از ارتباطات بین‌المللی با کشورهای دیگر از تجربیات آنها برای جهش علمی استفاده کنیم.

انتهای پیام/