به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس ـ حجت عابدی اصل ـ  برای به نتیجه رسیدن فعالیت‌های علمی باید تحقیقات و پژوهش در اولویت قرار گیرد، در واقع قشر دانشگاهی زمانی می تواند از تخصص و علم خود استفاده کند که در کارگاه ها،  آزمایشگاه ها و پژوهشگاه ها به تجربیات عملی بپردازد. امروزه مهارت افزایی و کارآفرینی دانشجویان و فارغ التحصیلان بیش از هر زمان دیگری از اهمیت بسزایی برخوردار است چراکه نه تنها آینده شغلی نیروی انسانی متخصص تضمین می شود بلکه فعالیت های آنها باعث رشد و پیشرفت علمی خواهد شد.

در حال حاضر همه مراکز علمی و دانشگاهی در چند سال اخیر با توجه به مورد توجه قرار گرفتن اشتغال دانشجویان مقوله مهارت افزایی نیروی انسانی تحصیل کرده خود را در اولویت های علمی قرار داده اند به طوری که ایجاد مراکز نوآوری و راه اندازی آزمایشگاه و کارگاه های آموزشی از مهم ترین فعالیت آنها بوده که تا کنون نتایج مطلوبی در کارآفرینی دانشجویان و راه اندازی شرکت های دانش بنیان به همراه داشته است.

دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی از جمله مراکز علمی است که با برنامه ریزی و چشم انداز رو به آینده توانسته است در زمینه های مختلف علمی فعالیت های خوبی را انجام دهد به طوری که مسأله محور کردن موضوع پایان نامه های دانشجویان ، افزایش مهارت افزایی و کارآفرینی و حمایت از ایده دانشجویان و تبدیل آنها به ثروت از اقدامات این دانشگاه است برای آشنایی با جزئیات فعالیت های این دانشگاه ساعتی ر ا با محمد طالعی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی به گفت وگو پرداختیم که خواندن این مصاحبه خالی از لطف نیست.

آنچه در گفت‌وگوی ما با محمد طالعی می خوانید:

* 12 میلیارد از درآمد دانشگاه از قراردادهای پژوهشی است

* دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی جزء 13 دانشگاه برتر کشور است

* دانشگاه به دنبال مساله محور کردن پایان نامه دانشجویان است

* صنعت کشور ما یک صنعت نسل سوم است 

* 40 میلیون یورو از صندوق ملی برای تجهیز آزمایشگاهی اختصاصی داده‌اند

* درآمد اختصاصی دانشگاه‌ هم کفاف تجهیز آ‌زمایشگاه‌ها را نمی‌دهد

* اولویت دانشگاه ارزیابی پژوهشی است

* استانداردترین محصولات در کشور ایران دانشجویان هستند

برای تبدیل علم به ثروت سرمایه گذاری خوبی کرده ایم

* 12 میلیارد از درآمد دانشگاه از قراردادهای پژوهشی است

فارس: وضعیت پژوهش و تحقیقات در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی چگونه است؟

 طالعی: در حال حاضر این دانشگاه توانسته است در حوزه فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقاتی با استفاده از درآمد اختصاصی دانشگاه فعالیت‌های خود را پیش ببرد به طوری که از 20 میلیارد تومان درآمد اختصاصی دانشگاه نزدیک به 12 میلیارد تومان آن حاصل از قراردادهای پژوهشی با حوزه صنعت است در واقع مساله محور بودن تحقیقات توانسته است تا حد زیادی به افزایش و گسترش پژوهش در این دانشگاه کمک کند. 

* دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی جزء 13 دانشگاه برتر کشور است

فارس: درباره جایگاه علمی دانشگاه بگوئید؟

طالعی: دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی خوشبختانه در چند سال اخیر که قطب‌بندی توسط وزارت علوم انجام شده است جزو 13 دانشگاه برتر کشور محسوب می‌شود که در حوزه پژوهش و سیاست‌گذاری این دانشگاه با سایر مراکز علمی دیگر همکاری و هماهنگی مستمری را در حوزه تحقیقات و پژوهش انجام می‌دهد، به طوری که بین 60 تا 80 درصد دستاوردهای پژوهشی کشور مربوط به 13 دانشگاه برتر است درواقع می‌توان گفت این 13 دانشگاه به عنوان موتور محرک دانشگاه‌های دیگر هستند. 

* دانشگاه به دنبال مسآله محور کردن پایان نامه دانشجویان است

فارس: ویژگی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی چیست؟

طالعی: دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی دارای 3 هزار نفر دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است که این مساله به تنهایی نشان از پتانسیل بالای این دانشگاه دارد. از طرفی باید به این نکته اشاره کنم که در سال‌های گذشته به دلیل عدم توجه صنعت فعالیت‌های تحقیقاتی ما به سوی تولید مقالات علمی حرکت می‌کرد اما اکنون به دنبال این موضوع هستیم که پایان نامه‌های دانشجویان را مساله محور کنیم تا بتوانیم از این طریق به بخش قابل توجهی از نیاز جامعه پاسخ دهیم. 

* ایران در تولید علم رتبه اول را در خاورمیانه دارد

فارس: در حوزه ارتباط با صنعت وضعیت دانشگاه چگونه است؟

طالعی: در حال حاضر صنعت کشور ما یک صنعت نسل سوم است که باید با استفاده از پتانسیل دانشگاه‌ها، نخبگان و دانشمندان صنعت کشور را متحول کند. اکنون موضوعات تحقیقات و پژوهش دانشگاه خواجه‌نصیر نزدیک به 10 درصد  مساله‌محور است که در این رابطه ما در حال بازنگری هستیم. درواقع می‌توان گفت در تولید علم رتبه اول را در خاورمیانه داریم اما به عقیده من باید خروجی تحقیقات تبدیل به تجاری‌سازی و ثروت برای کشور شود تا بتوان در حوزه علم و فناوری و حل مسائل مختلف کشور یک جهش مناسب انجام داد. 

* 40 میلیون یورو از صندوق ملی برای تجهیز آزمایشگاهی اختصاصی داده‌اند

فارس: روند فعالیت های تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاه خوب است؟

طالعی: در حال حاضر این دانشگاه داری 140 آزمایشگاه است که از این تعداد 90 کارگاه پژوهشی و 50 کارگاه آموزشی هستند اما متاسفانه در سال‌های اخیر با توجه به مشکلات اقتصادی در اختصاص بودجه، تجهیز آزمایشگاه‌ها انجام نشده است و این موضوع به تنهایی برای پیشرفت در حوزه علم و فناوری و انجام تحقیقات از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. البته در بودجه سال 98 نزدیک به 40 میلیون یورو از صندوق ملی برای تجهیز آزمایشگاهی اختصاصی داده‌اند که در واقع اکنون در مرحله تخصیص اعتبار قرار دارد. 

* درآمد اختصاصی دانشگاه‌کفاف تجهیز آ‌زمایشگاه‌ها را نمی‌دهد

فارس: در حال حاضر وضعیت آزمایشگاه و کارگاه های پژوهشی چگونه است؟

طالعی: به طور میانگین در حال حاضر نزدیک به هفت سال است که آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های پژوهشی تجهیز نشده‌اند؛ این در حالی است که دانشگاه‌‌ها نیز قدرت خرید لوازم و تجهیزات را با توجه به افزایش قیمت ارز ندارند. همچنین درآمد اختصاصی دانشگاه‌ هم کفاف تجهیز آ‌زمایشگاه‌ها را نمی‌دهد. 

* اولویت دانشگاه ارزیابی پژوهشی است

فارس: اولویت دانشگاه بر روی چه مباحثی تمرکز دارد؟

طالعی: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی دارای واحدهای مختلف مدیریتی است که فعالیت‌های آنها در راستای مدیریت توسعه پژوهش انجام می‌شود. در واقع مقوله‌هایی مانند ارزیابی پژوهشی مساله محور کردن پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی و اجرای سیاست‌های تشویقی از اولویت‌های این معاونت در حوزه تحقیقات است. 

*  این دانشگاه دارای سه هزار پایان‌نامه در طول سال است

فارس: سالانه چه مقدار تولید پایان نامه دارید؟

طالعی: در حال حاضر این دانشگاه دارای سه هزار پایان‌نامه در طول سال است که 50 درصد این مقالات توسط دانشجویان خانم و 50 درصد دیگر توسط دانشجویان آقای تهیه می‌شود. البته از آنجایی که این دانشگاه دارای 700 دانشجوی دکتری است این دانشجویان نقش بسیار مهمی را در تهیه و تولید پایان‌نامه‌ها دارند. 

*  استانداردترین محصولات در کشور ایران دانشجویان هستند

فارس: نظرتان درباره تولید محصولات دانشگاهی چیست؟

طالعی: به عقیده من در حال حاضر استانداردترین محصولات در کشور ایران دانشجویان هستند. به طوری که خارجی‌ها در گرفتن و پذیرش دانشجویان ایرانی کوچکترین شکی نمی‌کنند اما به طور مثال کشورهای خارجی در صنعت خودرو هیچ تمایلی به گرفتن محصولات ایرانی ندارند که این نشان می‌دهد که بهترین محصول کشور ما همین نیروی انسانی متخصص است چرا که از طرفی جذب این دانشجویان نشان از کیفیت و سطح بالای آموزشی در نظام آموزش عالی کشور دارد. 

* برای تبدیل علم به ثروت سرمایه گذاری خوبی کرده ایم

فارس: برای جلوگیری از خروج دانشجویان چه اقداماتی باید انجام شود و آیا شما گامی برداشته اید؟

طالعی: این دانشگاه در راستای منویات مقام معظم رهبری در تبدیل علم به ثروت سرمایه‌گذاری خوبی را برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و گسترش رونق شرکت‌های دانش‌بنیان انجام داده است؛ به طوری که فناور کردن دانشجویان از اهداف و اولویت‌های این دانشگاه است. از طرفی باید به این نکته اشاره کنم که برای جلوگیری از خروج نخبگان و دانشجویان دانشگاه‌ها باید برای شغل و آینده آنها تضمینی وجود داشته باشد؛ به طوری که در دوره قبل از تحریم‌ها بخش دانشگاهی سرمایه انسانی را بر روی یک موضوع معطوف کرده و سرمایه‌گذاری می‌کردند اما بعد از این کار نهادها و بخش‌های مختلف با کشورهای خارجی قرارداد همکاری بسته که این کار باعث می‌شد اعتماد جامعه علمی از بین برود. 

* باید پایان‌نامه‌ها به یک شرکت دانش‌بنیان تبدیل شود

فارس: چگونه باید آینده شغلی جوانان را تضمین کرد؟

طالعی: در حال حاضر باید این پتانسیل در بین دانشجویان ایجاد شود که بتوانند هرکدام از آنها پایان‌نامه‌های خود را تبدیل به یک شرکت دانش‌بنیان کنند که اگر این اتفاق نیفتد نیروی انسانی متخصص با علم و فناوری بالا را از دست خواهیم داد. به طوری که کشورهای کانادا و آلمان اگر بر روی ایده دانشجویان ما به نتیجه مثبت برسند آنها را بدون هیچگونه شرایط و ضوابطی جذب می‌کنند. 

*  سومین دوره فعالیت‌های مهارتی را برگزار می‌کنیم

فارس: آیا برنامه ای برای کارآفرینی دانشجویان دارید؟

طالعی: بله ، این دانشگاه دارای یازده دانشکده است که ما از پتانسیل این دانشکده‌ها یک مدرسه کسب وکار راه‌اندازی کرده‌ایم که امسال نیز سومین دوره فعالیت‌های مهارتی را برگزار خواهیم کرد؛ درواقع در این مدرسه دیدگاه تبدیل ایده به کسب و کار و تجاری‌سازی شرکت‌های دانش‌بنیان را برای مدیران مراکز فناور و دانشجویان اجرا می‌کنیم. این در حالی است که ما در مرکز رشد دانشگاه برای هسته‌های دانشجویی فعالیت‌های مشارکتی داریم به طوری که دانشجویان طی برنامه مشخص دوره‌های مهارت افزایی را مانند مهارت بیمه، روابط عمومی و گفتار و بیزینس را می‌گذرانند. 

*  با سفارش حوزه صنعت دانشجویان را تربیت و آموزش می دهیم

فارس: برای مهارت افزایی دانشجویان فکری کرده اید؟

طالعی: بله ، یکی دیگر از فعالیت‌های دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی راه‌اندازی مدرسه  اشتغال است که دوره‌های مهارت‌افزایی را به عنوان یک دوره سازمانی برگزار خواهد کرد این مدرسه براساس سفارش حوزه صنعت دانشجویان را تربیت و آموزش می‌دهد. درواقع مدرسه اشتغال در یک دوره عمومی دانشجویان را با مقوله‌های تیم‌سازی، کسب و کار و مستند کردن ایده آشنا می‌کند و در دوره تخصصی نیز دانشجویان در رشته تحصیلی خود آموزش‌های مهارتی و عملی را پشت سر می‌گذرانند. 

* کیفیت آموزشی را در هر ترم ارزیابی می کنیم

فارس: وضعیت کیفیت آموزشی در دانشگاه چگونه است؟

طالعی: ما برای افزایش کیفیت آموزشی در دانشگاه خواجه‌نصیر بخشی به نام مدیریت نظارت ارزیابی داریم که دارای کمیته‌‌های مختلفی است که هر یک از این کمیته‌ها گروه‌های آموزشی را در هر ترم مورد ارزیابی قرار می‌دهد به طوری که اعضای هیات علمی نیز از نظر کیفیت آموزشی مورد بررسی قرار می‌‌گیرد. این در حالی است که همه اساتید دانشگاهی را نمی‌توان با یک معیار خاص مورد ارزیابی قرار داد چرا که یکسری از اساتید دارای طرح‌های صنعتی هستند و توانایی تبدیل علم به محصول را دارند اما عده‌ای دیگر دارای توان آموزشی تئوری بوده و نمی‌توان آنها را مانند دیگر اساتید مورد ارزیابی قرار داد؛ البته یکسری اساتید دیگری هستند که نگاه آنها صنعتی بوده و توانایی انجام طرح‌های مطالعاتی را دارند که به طور کلی باید برای ارزیابی آنها تقسیم‌بندی آموزشی انجام شود که در این رابطه متاسفانه براساس آیین‌نامه ارتقاء اساتید همه اعضای هیات علمی با یک ظرف و معیار سنجیده می‌شوند که این موضوع درست نیست. 

* 40درصد از بودجه اصلی دانشگاه هنوز پرداخت نشده است

فارس: از اعتبارات دانشگاه راضی هستید؟

طالعی: خیر ، در حال حاضر دانشگاه خواجه‌نصیر محدودیت بودجه دارد به طوری که 40درصد از بودجه اصلی دانشگاه را هنوز پرداخت نکرده‌اند که این موضوع به روند کار تحقیقات و پژوهش آسیب می‌زند اما به ناچار از درآمدهای اختصاصی دانشگاه برای فعالیت‌های پژوهشی استفاده می‌کنیم. درواقع باید بگویم پروژه‌های مساله محور نیاز به ماده اولیه دارد اما به دلیل نبود بودجه مجبور می‌شویم این پروژه‌ها را در قالب موضوع تئوری انجام دهیم و درنتیجه دیگر شاهد دانشجوی کارآفرین نخواهیم بود. 

* دانشجویان ما پس از فارغ‌التحصیلی از کشور خارج نمی‌شوند

فارس: آیا فارغ التحصیلان دانشگاه اشتغال به کار دارند؟

طالعی: بله ، فارغ‌التحصیلان دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی خوشبختانه در بخش‌های مختلف صنعت مشغول به کار هستند درواقع دانشجویان ما پس از فارغ‌التحصیلی از کشور خارج نمی‌شوند و در داخل کشور مشغول به کار می‌شوند که این نشان از عملکرد خود ما در حوزه آموزش صنعتی است از طرفی باید بگویم دانشجویان مقطع کارشناسی ما به دلیل بالا بودن کیفیت آموزشی با سهولت در مقطع تحصیلات تکمیلی نمره قبولی را کسب می‌کنند که این اتفاق در دانشگاه‌های  بزرگ دیگر مانند تهران و شریف نمی‌افتد. دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی یک دانشگاه سطح یک و جزو 5 دانشگاه صنعتی کشور است. 

* مشکل دانشگاه عدم حمایت مناسب در اجرای طرح تجمیع در سطح تهران است

فارس: مهم ترین خلاء دانشگاه در فعالیت های علمی چیست؟

طالعی: یکی از مشکلات دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی عدم حمایت مناسب در اجرای طرح تجمیع در سطح تهران است. به طوری که پتانسیل موجود در بین دانشکده‌های این دانشگاه در سطح تهران پراکنده شده است که این باعث می‌شود دانشجویان ضعیف‌تری به خاطر امکانات رفاهی پذیرش شوند. البته باید بگویم به دلیل افزایش کیفیت آموزشی دانشجویان ضعیفی که پذیرش می‌شوند هنگام فارغ‌التحصیلی ما شاهد خروجی قابل توجه و  سطح بالایی از دانشجویان هستیم. درواقع باید بگویم این دانشگاه به جای تمرکز بر روی جذب تعداد دانشجو کیفیت آموزشی را اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. 

* اشتغال 56 درصد فارغ التحصیلان

فارس: چند درصد فارغ التحصیلان شاغل هستند؟

طالعی:  دانشجویان دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی براساس آمار وزارت کار 56 درصد فارغ‌التحصیلان ما شاغل هستند البته این در حالی است که براساس طرح پایش 81 درصد دانشجویان ما در حوزه تخصص خودشان کار می‌کنند. 

* در حوزه IT گام های خوبی برداشته ایم

فارس: آیا در دانشگاه رشته علوم شناختی دارید؟

طالعی: ما در دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی رشته علوم شناختی را نداریم اما دانشکده‌های ما در این حوزه در بخش‌های مختلف فعالیت می‌کنند به طوری که در حوزه IT دانشکده کامپیوتر و دانشکده برق ما فعالیت‌های خوبی را دارند. همچنین در حوزه زیست فناوری کارگروه تخصصی تشکیل دادیم و در ماه آینده در حوزه بایوتکنولوژی کارگاه آموزشی برگزار خواهیم کرد. البته ایجاد رشته علوم شناختی در این دانشگاه در دستور کار قرار دارد. 

* امسال برای 7 استاد و 25 دانشجو فرصت مطالعاتی داریم

فارس: امسال برای اساتید و دانشجویان فرصت مطالعاتی دارید؟

طالعی: بله ، فرصت‌های مطالعاتی برای دانشجویان و اعضای هیات علمی وجود دارد اما با توجه به مشکلات ارزی که وجود دارد تعداد افرادی که برای فرصت مطالعاتی اعزام می‌شوند کاهش پیدا کرده است. به طوری که امسال 7 نفر از اعضای هیات علمی و 25 دانشجو برای فرصت‌های مطالعاتی به اروپا و کانادا اعزام می‌شوند. به طوری که اساتید دانشگاه در مدت زمان 5 تا 6 ماه و دانشجویان در مقطع زمانی 3 تا 6 ماه می‌توانند از فرصت مطالعاتی استفاده کنند. 

* دانشگاه دارای طرح راهبردی در حوزه پژوهشی است

فارس: آیا دانشگاه طرح راهبردی یا چشم انداز برای آینده دارد؟

طالعی: بله ، ما دارای طرح راهبردی در حوزه پژوهشی در دانشگاه هستیم که امسال آخرین سال طرح راهبردی ما است. به طوری که در راستای اجرای طرح راهبردی اولویت تحقیقات مربوط به رشته‌های بین رشته‌ای بوده و حمایت‌های تشویقی انجام می‌شود. همچنین مشارکت پایان‌نامه در تحصیلات تکمیلی براساس نیاز جامعه و تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی از جمله بندهای این طرح است. 

* محصولات و ایده‌های دانشجویان را به سرمایه ‌گذاران معرفی می‌کنیم

فارس: از ایده دانشجویان در دانشگاه حمایت می شود؟

طالعی: بله ، یکی از فعالیت‌های ما در حوزه پژوهش این است که پروژه‌های تحقیقاتی را مشاوره داده و آنها را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. درواقع محصولات و ایده‌های دانشجویان را به سرمایه ‌گذاران معرفی می‌کنیم. این در حالی است که هنوز در حوزه تولید علم به فناوری و همچنین محصول دچار نقص و ضعف هستیم. 

انتهای پیام/