ید یک ماده معدنی ضروری در بدن انسان است که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد آن در غده تیروئید است.
ید در مواد غذایی مختلفی وجود دارد، بهترین منابع غذایی ید انواع سبزی‌های سبز و ریشه‌ها مثل اسفناج است. مواد غذایی ید دار ماهی کاد، ماست، شیر، پنیر چدار، تخم مرغ، شاه میگو، سیب زمینی پخته، سینه بوقلمون و سایر غذا‌های دریایی نام برد.
ماهی کاد
گوشت ماهی کاد نرم، آبدار، و خوشمزه است. هم‌چنین گوشت این ماهی کم‌چرب، کم‌کالری، و مملو از انواع مختلف مواد مغذی است. یک وعده مصرف به اندازه (۸۵ گرم) گوشت ماهی کاد، ۹۹ میکروگرم یا ۶۶ درصد از میزان مصرف توصیه‌شده ید را برای بدن تامین می‌کند. هم‌چنین ماهی کاد منبع سالمی از پروتئین، کلسیم، منیزیوم، پتاسیم، و ویتامین E محسوب می‌شود.
ماست
ماست یکی از مواد غذایی سالم به شمار می‌رود که برخی آن را در صبحانه یا به همراه تنقلات میل می‌کنند. ماست به دلیل دارا بودن میزان بالای و پروتئین مشهور است اما برای آن دسته افرادی نیز که می‌خواهند میزان ید را در رژیم غذایی‌شان افزایش دهند، به عنوان گزینه‌ای عالی شناخته می‌شود. یک فنجان ماست ساده می‌تواند ۵۸ درصد نیاز روزانه بدن را به ید تامین کند.
شیر
شیر معمولا جزو نوشیدنی‌های آن دسته از افرادی قرار دارد که همواره نگران کمبود کلسیم یا ویتامین D بدنشان هستند. شیر حاوی بسیاری دیگر از مواد مغذی نظیر بسیار ضروری به نام ید است. یک فنجان شیر حاوی مقدار چشمگیری ید به اندازه ۵۶ میکروگرم یا حدود ۳۷ درصد از نیاز روزانه یک فرد معمولی به این ماده معدنی است.
پنیر چدار
وقتی در رژیم غذایی‌تان به ید بیش‌تری نیاز دارید، یکی از بهترین گزینه‌های غذایی محسوب می‌شود. آن را به سادگی می‌توانید به صورت برش‌هایی بر روی همبرگر و ساندویچ یا ریختن آن به صورت خردشده در سوپ یا سالاد استفاده کنید. ۲۸ گرم پنیر چدار، حاوی ۱۲ میکروگرم ید است. البته پنیر چدار مانند بسیاری دیگر از انواع پنیر، مملو از کالری است؛ بنابراین در مصرف آن باید اعتدال را رعایت کنید.
تخم‌مرغ پخته
تخم‌مرغ پخته از آن دسته غذا‌های متنوع و سالمی است که مواد مغذی ضروری بدن نظیر ویتامین A، ویتامین D، روی، کلسیم، آنتی‌اکسیدان‌ها و ... را تامین می‌کنند. تخم‌مرغ پخته حاوی ید نیز هست. یک عدد پخته‌شده کمتر از ۱۰ درصد از نیاز روزانه بدن را به ید تامین می‌کند. تخم‌مرغ پخته خرد شده را در سالاد سبزیجات بریزید و آن را به عنوان غذایی سبک و سالم نوش جان کنید.
شاه‌میگو
معمولا شاه را در مناسبت‌های ویژه میل می‌کنند، ولی اگر از کمبود ید در بدنتان رنج می‌برید، مصرف شاه‌میگو می‌تواند برای رفع نیاز‌های بدن راهی عالی باشد. ۱۰۰ گرم شاه‌میگو، حاوی ۱۰۰ میکروگرم از این ماده معدنی ضروری، یا تامین‌کننده حدود دوسوم از ارزش روزانه توصیه‌شده است.
سیب‌زمینی پخته
برای دریافت مواد مغذی مورد نیاز بدن، مصرف سیب‌زمینی پخته‌شده از پوره سیب‌زمینی بسیار بهتر است. مهم‌ترین اجزای یک رژیم غذایی سالم نظیر، انواع ویتامین‌ها، و پتاسیم در پوست سیب‌زمینی یافت می‌شوند. هم‌چنین سیب‌زمینی پخته منبع بسیار خوبی برای تامین ید بدن به شمار می‌رود؛ یک عدد سیب‌زمینی متوسط می‌تواند حدود ۴۰ درصد از ارزش روزانه توصیه‌شده را برای تامین‌ید در بدن فراهم کند.
سینه پخته‌شده بوقلمون
۸۵ گرم گوشت سینه پخته‌شده حاوی ۳۴ میکروگرم ید است. این رقم حدود ۲۳ درصد از نیاز ضروری‌مان را به این ماده معدنی تامین می‌کند. بهتر است بدانید، حجم ۸۵ گرم گوشت تقریبا به اندازه یک دست ورق بازی است. هم‌چنین بوقلمون حاوی مجموعه‌ی ویتامین‌های B، پتاسیم، و فسفر است که همگی برای داشتن بدنی سالم و قوی بسیار ضروری هستند.
میزان مصرف روزانه ید
این نیاز بر اساس سن متفاوت است، ولی به طور کلی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میکروگرم متغیر است. نیاز مردان و زنان به ید یکسان است، ولی نیاز زنان در زمان حدود ۲۲۰ میکروگرم و در زمان شیردهی بیشتر و در حدود ۲۹۰ میکروگرم در روز می‌شود. برای دریافت ید مورد نیاز روزانه تنها کافی است ترکیبی از منابع غذایی ذکرشده در بالا را به صورت روزانه مصرف کنید.
عوارض کمبود ید
کمبود ید در دوران حاملگی باعث اختلال در رشد و تکامل جنین می‌گردد و متاسفانه کمبود ید، شایع‌ترین علت تولد کودکان با عقب افتادگی ذهنی در جهان است که به سادگی قابل پیشگیری است. کمبود این ماده در دوران نوزادی و کودکی نیز باعث اختلالات رشد و تکامل می‌شود. در سنین بالاتر، کمبود ید باعث بزرگ شدن غیرطبیعی غده و برجستگی آن در ناحیه جلوی گردن می‌شود که به آن گواتر می‌گویند. بزرگ شدن غده تیروئید (بر اثر کمبود ید) به این علت صورت می‌گیرد که با افزایش میزان خونی که از این غده می‌گذرد، کمبود ید را جبران کند. در صورت ادامه کمبود ید، فرد دچار کم کاری غده تیروئید یا می‌شود.
کدام افراد بیشتر در خطر کبود ید هستند؟
بیشتر ذخیره ید در کره زمین در اقیانوس‌ها است و میزان کمی از آن در خاک یافت می‌شود. از سوی دیگر هر چه از اقیانوس‌ها دور می‌شویم، میزان ید موجود در خاک کمتر می‌شود. از این رو گیاهانی که در مناطق کوهستانی رشد می‌کنند، دارای مقادیر ناچیزی از ید هستند و افراد ساکن در این مناطق در معرض خطر کمبود ید قرار دارند.
این افراد باید حتما از نمک یددار و یا غذا‌های حاوی ید کافی استفاده کنند، تا از خطر کمبود ید در امان بمانند. زنان حامله نیز باید مقادیر کافی ید را در رژیم روزانه خود دریافت کنند. خوشبختانه چند سالی است که صنایع اقدام به تهیه نمک ید دار برای رفع این مشکل کرده اند.
عوارض مصرف بیش از حد ید
مصرف بیش از حد ید می‌تواند باعث ، افزایش ترشح هورمون محرک غده تیروئید، کاهش تولید هورمون‌های تیروئید می‌شود. برای افرادی که به دلیل کمبود شدید ید برایشان دارو‌های حاوی ید تجویز می‌شود، خطر مسمومیت با ید وجود دارد. علائم مسمومیت به شکل سوزش دهان، گلو ومعده، تب، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، درد شکمی، نبض ضعیف و در موارد شدیدتر رفتن به حالت کما است.
توصیه می‌شود افراد ید مورد نیاز بدنشان را به صورت ترکیبی از منابع غذایی ذکرشده و نمک ید دار تامین کنند، تا افراد از خطر کمبود ید در امان بمانند. اهمیت این موضوع در زنان حامله و در زمان بیشتر است.