برترین‌ها: در سال‌های اخیر، بررسی محبوبیت شبکه‌های اجتماعی به تعداد کاربران فعال محدود بود و دراین‌بین، فیس‌بوک به دلیل قدمت بیشتر از اغلب شبکه‌های اجتماعی، در جایگاه نخست این رده‌بندی قرار می‌گرفت. بااین‌حال، محبوبیت شبکه‌های اجتماعی را می‌توان از زاویه‌ای دیگر نیز موردبررسی قرار داد.
ما در این مقاله با بررسی تمامی جوانب از جمله میزان تأثیرگذاری شبکه‌های اجتماعی در سطح جامعه، تعداد پست‌ها، تعداد کاربران و زمان سپری‌شده در این پلتفرم‌ها، به یک بررسی جامع از محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی جهان در سال ۲۰۱۹ رسیده‌ایم.
۱. اینستاگرام
بر خلاف باور بسیاری از وب‌سایت‌های فناوری، این اینستاگرام است که در بین تمامی شبکه‌های اجتماعی، در رتبه نخست محبوبیت در بین کاربران قرار دارد. هرچند تعداد کاربران اینستاگرام، یک میلیارد نفر است و این تعداد، معادل نیمی از کاربران فیس‌بوک است، اما کاربران اینستاگرام از نظر تعامل با این شبکه اجتماعی، در جایگاهی بسیار بالاتر از فیس‌بوک قرار دارند.
بسیاری از کاربران فیس‌بوک به‌صورت هفتگی و ماهیانه به این شبکه اجتماعی مراجعه می‌کنند، اما کاربران اینستاگرام معمولاً روزی چندبار در این شبکه حضور دارند. همین موضوع باعث شده تا از نظر بازاریابی، اینستاگرام در جایگاه نخست محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی جهان قرار بگیرد.
طبق اطلاعات ارائه شده توسط فیس‌بوک که مالکیت اینستاگرام را به عهده دارد، کاربران فعال این شبکه اجتماعی، روزانه حدود ۶۳ دقیقه را به‌صورت متوسط در این شبکه اجتماعی می‌گذرانند. همین موضوع باعث شده تا اینستاگرام، راهکار‌هایی را برای کاهش اعتیاد به این شبکه اجتماعی، در اختیار کاربران قرار دهد.
اینستاگرام، به‌عنوان یک پلتفرم اشتراک‌گذاری عکس، فعالیت خود را به‌صورت رسمی، از سال ۲۰۱۰ آغاز کرد، اما بعد از مدتی با فاصله گرفتن از ایده اولیه، به یک شبکه اجتماعی جامع برای اشتراک‌گذاری اطلاعات، عکس، ویدیو و فروش محصولات به‌صورت اینترنتی تبدیل شد.
سودآوری ۵۰۰ میلیون دلاری اینستاگرام در سال‌های اولیه ارائه باعث شد تا این برنامه با قیمت ۱ میلیارد دلار توسط فیس‌بوک خریداری شود. اینستاگرام در ایران نیز در کنار تلگرام، محبوب‌ترین شبکه اجتماعی کاربران ایرانی به حساب می‌آید.
۲. یوتیوب
یوتیوب که یک شبکه اجتماعی و وب‌سایت اشتراک‌گذاری ویدیو است، در سال ۲۰۰۵ به دنیای فناوری معرفی شد. با گذشت کمی بیش از یک سال از زمان ارائه این پلتفرم، گوگل یوتیوب را با قیمت ۱/۶۵ میلیارد دلار خریداری کرد تا بزرگ‌ترین وب‌سایت ویدیویی جهان، در اختیار قدرتمندترین شرکت فناوری جهان قرار بگیرد.
در سال ۲۰۱۹، یوتیوب حدود ۲ میلیارد کاربر فعال را به خود اختصاص داده و البته بینندگان این وب‌سایت نیز فراتر از ۳ میلیارد نفر پیش‌بینی می‌شوند. همین موضوع باعث شده تا در عمل یوتیوب به مهم‌ترین پلتفرم اشتراک‌گذاری ویدیو در جهان تبدیل شود.
از سال ۲۰۰۷، یوتیوب برای بیش از ۴۵ کشور جهان بومی‌سازی شده و نسخه اختصاصی کشور‌های مختلف در اختیار کاربران قرار دارد. هرچند در ایران و از سال ۱۳۸۸، یوتیوب در بین سایت‌های فیلتر شده قرار دارد و امکان دسترسی مستقیم کاربران ایرانی به این شبکه اجتماعی وجود ندارد.
۳. فیس‌بوک
فیس‌بوک از نظر تعداد کاربران فعال، با ۲ میلیارد و نیم کاربر، در جایگاه نخست شبکه‌های اجتماعی قرار دارد، اما نکته مهم، دقت به این موضوع است که تنها ۳ درصد از کاربران فیس‌بوک، به صورت روزانه به این پلتفرم سر می‌زنند. همین موضوع باعث شده تا در عمل، این شبکه اجتماعی در ماه حدود ۱ میلیارد نفر کاربر را به خود اختصاص دهد.
فیس‌بوک در آغاز تنها برای کاربرانی از دانشگاه هاروارد در دسترس بود، اما پس از مدتی، محبوبیت این شبکه اجتماعی به حدی رسید که کاربرانی از سراسر جهان در آن به عضویت درآمدند. بااین‌حال این شبکه اجتماعی مخالفان زیادی را نیز به خود اختصاص داده است.
بسیاری از مخالفان فیس‌بوک، این پلتفرم را یک ابزار جاسوسی از کاربران و فروش اطلاعات به حساب می‌آورند. جولین آسانژ مؤسس و مدیر وبگاه ویکی‌لیکس می‌گوید:
«فیس‌بوک تنفرآمیزترین ابزار جاسوسی است که تاکنون ایجاد شده‌است. هر کس که نام و مشخصات دوستان خود را به شبکه اجتماعی فیس‌بوک اضافه می‌کند باید بداند که به شکل رایگان در خدمت دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکاست و این گنجینه اطلاعاتی را برای آن‌ها تکمیل می‌کند.»
فیس‌بوک در مقاله‌ای در دسامبر ۲۰۱۳ اعلام کرد، از این امکان برخوردار است که پیش‌نویس نوشته‌های کاربر را که نهایتاً تصمیم به انتشار آن‌ها نمی‌گیرد، همان‌طور که تایپ می‌شوند، ذخیره و نگه‌داری کند. مقاله مشخص می‌کند که فیس‌بوک بر اندیشه‌های اشخاص حتی بدون انتشار نظارت دارد.
فیس‌بوک در ایران چندین بار فیلتر و رفع فیلتر شده است. بااین‌حال پس از انتخابات ۱۳۸۸، فیس‌بوک به‌طور کامل در ایران فیلتر شد و در حال حاضر به‌صورت مستقیم امکان دسترسی به این شبکه اجتماعی وجود ندارد.
۴. توییتر
توییتر یک شبکه اجتماعی و میکروبلاگ است که به کاربران اجازه می‌دهد محتوای متنی، عکس و ویدیو را به صورت محدود و کوتاه به اشتراک بگذارند. این اپلیکیشن که در قالب وب‌سایت و برنامه موبایل ارائه شده، اولین بار در سال ۲۰۰۸ به دنیای فناوری معرفی شد.
توییتر این‌روز‌ها به پتلفرم محبوب اشتراک‌گذاری اطلاعات جدی و مهم در فضای اینترنت شده است. بسیاری از سیاست‌مداران مشهور، هنرمندان و اشخاص تأثیرگذار در سطح جهان، اطلاعات مد نظر خود را به‌صورت رسمی از توییتر به اشتراک می‌گذارند.
توییتر بیش از ۳۰۰ میلیون کاربر فعال دارد، با این حال باید به این موضوع اشاره شود که نزدیک به ۱ میلیارد نفر به صورت هفتگی به صفحات یا توییت‌های انتشار یافته در این شبکه اجتماعی، مراجعه می‌کنند.
در ایران توییتر به‌صورت مستقیم در دسترس نیست. این عدم دسترسی به سال ۱۳۸۸ و حواشی پس از انتخابات بر می‌گردد. هرچند محبوبیت توییتر در بین کاربران ایرانی با فیلترینگ این شبکه چندان دچار کاهش نشده و حتی مسئولین دولتی نیز در توییتر مشغول به اشتراک‌گذاری اطلاعات هستند.
۵. اسنپ‌چت
اسنپ‌چت یک پلتفرم اشتراک‌گذاری عکس و ویدیو است که اغلب مورد استفاده کاربران نوجوان و جوان اینترنت قرار می‌گیرد. تمامی تصاویر ارسال‌شده در اسنپ‌چت، می‌توانند دارای محدودیت زمان و تعداد مشاهده باشند.
با استفاده از این برنامه، کاربران می‌توانند عکس گرفته یا ویدئو ضبط کنند و سپس به آن‌ها متون یا نقاشی اضافه و آن‌ها را به لیستی از دریافت‌کنندگان مشخص‌شده ارسال کنند. فیلتر‌های استفاده‌شده در این برنامه به حدی قدرتمند است که آن را می‌توان با تغییرات حرفه‌ای عکاسی مقایسه کرد.
اسنپ‌چت با ایده حفاظت از داده‌های کاربران در سال ۲۰۱۱ طراحی شد و مدتی بعد نیز به بازار عرضه شد. بااین‌حال این برنامه برخلاف ایده اولیه، مسیری متفاوت رو طی نموده است و این روز‌ها به راهی برای ارسال تصاویر سلفی و بسیار شخصی تبدیل شده است.
کاربران فعال اسنپ‌چت در جهان بیش از ۴۰۰ میلیون نفر هستند که مدت‌زمانی نزدیک به ۳۵ دقیقه در روز را در این شبکه اجتماعی محبوب سپری می‌کنند.
زمان دقیق فیلتر شدن اسنپ‌چت در ایران مشخص نیست، اما می‌توان تأیید کرد که بسیاری از توانایی‌های این برنامه از جمله ساخت اکانت کاربری، با آی‌پی ایران غیرممکن است.
۶. پینترست
پینترست یک شبکه اجتماعی اشتراک‌گذاری مولتی‌مدیا است که در سال ۲۰۰۹ و با سرمایه‌ای سنگین برای یک استارت‌آپ، شروع به فعالیت کرد. کاربران این شبکه می‌توانند تصاویر و مطالب مد نظر خود را به پینترست اضافه کنند و یا حتی پست‌های دیگر کاربران را نیز به اشتراک بگذارند.
تعداد کاربران فعال پینترست، بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون نفر پیش‌بینی می‌شود. بیش از ۶۸ درصد کاربران این شبکه اجتماعی را زنان تشکیل می‌دهند. همین موضوع باعث شده تا پینترست به بازار هدفی مشخص برای بازاریابی محصولات مناسب بانوان تبدیل شود.
پینترست در ایران در سال ۱۳۹۱ فیلتر شد، اما در سال ۱۳۹۶ برای مدتی به صورت مستقیم در دسترس کاربران قرار گرفت. در این سال‌ها پینترست چندین بار فیلتر شده است. هرچند در حال حاضر، استفاده از این شبکه اجتماعی به صورت مستقیم امکان‌پذیر است.
۷. لینکدین
لینکدین یک شبکه اجتماعی متمرکز بر فعالیت‌های تجاری است. نسخه اولیه این شبکه اجتماعی در سال ۲۰۰۳ بازار ارائه شد. کاربران این شبکه در سال ۲۰۰۶ از ۲۰ میلیون نفر گذشتند و این روز‌ها بیش از ۶۳۰ میلیون نفر در این شبکه عضویت دارند. هرچند کاربران فعال لینکدین را بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ میلیون نفر پیش‌بینی می‌کنند.
به نظر می‌رسد بازدید ماهانه از وب‌سایت لینکدین حدود ۶۵ میلیون نفر در آمریکا و ۱۸۰ میلیون نفر در سطح جهان باشد. اعدادی که نشان‌دهنده اهمیت این شبکه اجتماعی در فعالیت‌های تجاری، بازاریابی و کاریابی است.
لینکدین در ایران یک شبکه اجتماعی آزاد و کم‌وبیش محبوب به‌حساب می‌آید که به روشی استاندارد برای انتشار رزومه کاری تبدیل شده است.
۸. ردیت
ردیت یک وبگاه و برنامه اشتراک‌گذاری نظرات و بحث است که در سال‌های اخیر، به جایگاهی برای مقابله بسیاری از کاربران و کارشناسان تبدیل شده است. یکی از بخش‌های معروف ردیت، گزینه «من هستم» است که به کاربران اجازه می‌دهد تا از اشخاص مشهور جهان، هر پرسشی که دوست دارند، بپرسند. تاکنون بسیاری از افراد مشهور نظیر، باراک اوباما، جیمی کیمل، ران پال، استیون کلبر، زاک براف و نیل استراس در این بخش شرکت کرده‌اند.
وب‌سایت ردیت در حال حاضر حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون کاربر فعال دارد. هرچند بینندگان بسیار زیادی بدون ثبت‌نام از صفحات این وب‌سایت دیدن می‌کنند. پس از چندین بار فیلتر و رفع فیلتر شدن، در حال حاضر امکان استفاده از این شبکه اجتماعی، در ایران فراهم است.
۹. تیک‌تاک
تیک‌تاک یک شبکه اجتماعی اشتراک‌گذاری مولتی‌مدیا است که در کشور چین محبوبیتی بسیار زیاد دارد. حدود ۵۰۰ میلیون کاربر اغلب نوجوان، از این شبکه اجتماعی استفاده می‌کنند. با این حل پیش‌بینی می‌شود که کاربران بین‌المللی تیک‌تاک، بین ۱۰۰ میلیون تا ۲۰۰ میلیون نفر باشند.
کاربران تیک‌تاک می‌توانند ویدیو‌هایی کوتاه را از خود به اشتراک بگذارند. موضوعی که در دیگر شبکه‌های اجتماعی نیز امکان‌پذیر است، اما به نظر می‌رسد محبوبیت تیک‌تاک، مرتبط با استفاده نوجوانان از این شبکه اجتماعی باشد.
از ۲۱ مهر ۱۳۹۸، برنامه تیک‌تاک در ایران به‌صورت مستقیم در دسترس نیست. هرچند فیلترینگ این برنامه به‌صورت رسمی اعلام نشده است.
۱۰. تیندر
تیندر یک شبکه اجتماعی و برنامه دوست‌یابی و آشنایی اینترنتی است که به کاربران اجازه می‌دهد، اشخاص نزدیک به خود را تا فاصله ۱۰۰ کیلومتری مشاهده، لایک و یا دیس‌لایک کنند. درصورتی‌که هر دو فرد شرکت‌کننده در این قسمت، گزینه لایک را انتخاب کرده باشند، امکان برقراری ارتباط بین این دو فرد وجود دارد.
به نظر می‌رسد بیش از ۵۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان از تیندر برای روابط مختلف آشنایی، دوستی، همسریابی استفاده می‌کنند. تاکنون مخالفت‌های زیادی با این شبکه اجتماعی در سطح جهان انجام شده است. عدم وجود امنیت کافی، کاربران فیک و کلاه‌بردار و مهم‌تر از همه، تمرکز بر روی چند عکس برای انتخاب اشخاص، باعث شده تا بسیاری از کاربران تیندر بعد از مدتی این شبکه را ترک کنند.
تیندر در ایران به‌صورت مستقیم در دسترس نیست و امکان استفاده از امکانات مالی و پولی این شبکه نیز از سوی شرکت ارائه‌کننده برای ایرانیان محدود شده است. بااین‌حال به نظر می‌رسد تیندر در ایران حدود ۵۰۰۰ نفر کاربر فعال داشته باشد.
منابع: ویکی‌پدیا، Verge