گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس ـ مریم اویسی، این روزها که موضوع اینترنت داغ شده است، شبکه ملی اطلاعات نیز یکی از دغدغه‌های مردم محسوب می شود، از نهادهایی که برای تحقق شبکه ملی اطلاعات نقش ویژه‌ای را ایفا می‌کنند می‌توان به مجلس شورای اسلامی اشاره کرد، نهادی که برای قانون‌گذاری و نظارت بر فعالیت دولت در اجرای قوانین، به عنوان نمایندگان مردم، باید همت کند و خواسته‌های به حق ملت را پیگیری کنند.
شبکه ملی اطلاعات می‌تواند از آثار زیانباری نظیر هزینه‌های گزاف و بی مورد حمله اطلاعات کشور به خارج و مجدداً وارد نمودن آنها به داخل کشور جلوگیری کند، همچنین با عدم راه‌اندازی این شبکه، تمامی اطلاعات ملی کشور قابل دسترس است و عدم امکان برقراری ارتباطات امن و پایدار میان دستگاه‌ها و مراکز حیاتی و استراتژیک کشور به صورت کاملا مستقل داخلی و حفاظت شده وجود دارد.به همین دلیل الزامات راه اندازی این شبکه، در سندی تدوین شده است.
تعدادی از مخاطبان در سامانه فارس من نیز خواستار بررسی موضوع شدند و این سؤال برایشان مطرح شده بود که آیا ایران صاحب اینترنت ملی می شود؟
یکی از افرادی که می‌تواند در حوزه فناوری اطلاعات و شبکه ملی اطلاعات نظرات و فعالیت‌های مجلس شورای اسلامی را بازگو کند، نصرالله پژمانفر است؛ پژمانفر نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس است که درباره لزوم راه‌اندازی سریع‌تر شبکه ملی اطلاعات با ما گفت‌وگو کرده است. آنچه در این گفت‌وگو می‌خوانید:
* یک تعریف کلی از شبکه ملی اطلاعات
* چگونه امنیت مردم در فضای مجازی تأمین شود؟
* دست اندازهای پیش رو
* جفای دستگاه‌های دولتی به مردم با عدم تحقق شبکه ملی اطلاعات
یک تعریف کلی از شبکه ملی اطلاعات
فارس: در ابتدا درباره شبکه ملی اطلاعات و لزوم راه‌اندازی آن توضیح دهید.
پژمانفر: همان‌طور می‌دانید شبکه ملی اطلاعات یک ضرورت اجتنا‌ب‌ناپذیر برای کشور محسوب می‌شود؛ چراکه نه‌تنها در کشور ما بلکه سایر کشورها که در ارتباطات و فناوری اطلاعات حرف اول را می‌زنند به دنبال این شبکه بوده و هستند، قبل از آنکه بخواهیم درباره ضرورت ایجاد شبکه ملی اطلاعات صحبت کنیم، باید یک تعریف درست از این شبکه داشته باشیم.
شبکه ملی اطلاعات حاکمیتی در فضای مجازی برای حفظ حقوق مردم است و ما نیز به دنبال حفظ حمایت‌های لازمی که برای شکل‌گیری مناسب این شبکه وجود دارد هستیم تا نیازهای مردم تامین شود.
همان‌طور که در حوزه فیزیکی، حاکمیت تامین‌کننده آسایش و امنیت مردم است و زیرساخت‌های لازم را برای این موضوع فراهم می‌کند، باید در فضای مجازی نیز این امنیت وجود داشته باشد.
همان‌طور که در حوزه فیزیکی، حاکمیت تامین‌کننده آسایش و امنیت مردم است و زیرساخت‌های لازم را برای این موضوع فراهم می‌کند، باید در فضای مجازی نیز این امنیت وجود داشته باشد
چگونه امنیت مردم در فضای مجازی تأمین شود؟
فارس: چگونه می‌توان امنیت لازم را در فضای مجازی برای مردم ایجاد کرد؟
پژمانفر: همان‌طور که حاکمیت برای فضای واقعی زیرساخت لازم را ایجاد می‌کند، باید در فضای مجازی نیز فضایی را ایجاد کنیم که خدمات با کیفیت و قیمت مناسب در اختیار مردم قرار گرفته و مردم به سهولت آن را دریافت کنند.
متاسفانه امروز ما در این موضوع با برش‌هایی که برخی از مسؤولان در این بخش ایجاد کرده‌اند، دچار مشکلاتی شده‌ایم.
دست اندازهای پیش رو
فارس: چه مشکلاتی پیش روی راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات قرار دارد؟
پژمانفر: همان‌طور که گفتم مسؤولان برش‌های ناصوابی در تعریف شبکه ملی اطلاعات ایجاد کردند که باعث شده است برخی از اشخاص تعبیر غلطی داشته باشند، یکی از مصداق هایش این است که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این قضیه ادعا می‌کند که ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات را به انجام رسانده است.
آنچه که وزارت ارتباطات اعلام کرده این است که بالغ بر ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات که به آنان واگذار شده انجام شده است و این به این معنی است که مردم به ۸۰ درصد از خواسته‌های خود به فضای مجازی از لحاظ قانونی رسیده‌اند. تعبیر درست از این ادعا این است که اگر مردم به ۸۰ درصد خواسته خود رسیده باشند، شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، حال این که این وزارتخانه به غیر از فیبر نوری و استفاده از سیم و چند کابل برای توسعه روستایی هیچ اقدام دیگری را برای شبکه ملی اطلاعات انجام نداده است
ادعای تحقق ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات،غلط است
فارس: یعنی از نظر شما این ادعای وزارت ارتباطات که توانسته 80 درصد شبکه ملی اطلاعات را محقق کند ادعای نادرستی است؟
پژمانفر: آنچه که وزارت ارتباطات اعلام کرده این است که بالغ بر ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات که به آنان واگذار شده انجام شده است و این به این معنی است که مردم به ۸۰ درصد از خواسته‌های خود به فضای مجازی از لحاظ قانونی رسیده‌اند. تعبیر درست از این ادعا این است که اگر مردم به ۸۰ درصد خواسته خود رسیده باشند، شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، حال این که این وزارتخانه به غیر از فیبر نوری و استفاده از سیم و چند کابل برای توسعه روستایی هیچ اقدام دیگری را برای شبکه ملی اطلاعات انجام نداده است.
کابل کشی و فیبر نوری خواسته ما از این وزارتخانه نبود
فارس: از نظر شما وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات چه وظایفی را برای تحقق شبکه ملی اطلاعات دارد؟
پژمانفر: به طور قطع ایجاد و راه‌اندازی فیبر نوری و کابل‌کشی در برخی مناطق، خواسته و انتظاری نیست که از وزارت ارتباطات برای تحقق این شبکه داشتیم. شبکه ملی اطلاعات در کنار توسعه زیرساخت‌ها نیاز به پلتفرم‌های متعددی دارد که پشتوانه نیازهای مردمی باشد و این نیازهای ارتباطی را پاسخ داده و تامین کند. امروز به ایجاد پلتفرم‌ها و خدمات و ارائه سرویس‌ها توجه چندانی نمی‌شود.
مسؤولان برش‌های ناصوابی در تعریف شبکه ملی اطلاعات ایجاد کردند که باعث شده است برخی از اشخاص تعبیر غلطی داشته باشند. یکی از مصداق‌هایش این است که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این قضیه ادعا می‌کند که ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات را به انجام رسانده است.
مردم در دنیا از خدمات مختلفی به عنوان خدمات دولت الکترونیک در فضای مجازی استفاده می‌کنند که این خدمات توانسته زندگی مردم را تسهیل کند و از رفت و آمدهای بیهوده و کاغذبازی‌های اداری آنها را رها کند. اگر ما کشورمان را در مقابل چنین کشورهایی یک مقایسه ساده کنیم، متوجه می‌شویم که فاصله فراوانی با این کشورها داریم. حتی مردم ما به این نوع از خدمات آشنا نیستند و آگاهی ندارند.
فعالیت برای تحقق پلتفرم شبکه ملی اطلاعات
فارس: چه کارهایی برای راه‌اندازی پلتفرم‌های موردنیاز شبکه ملی اطلاعات انجام شده است؟
پژمانفر: در این موضوع راه‌اندازی پلتفرم‌ها و سرویس‌هایی که نیاز دارد در کنار محتوایی که مردم به آن احتیاج دارند معنا پیدا می‌کند و از جمله مسائل و بخش‌های مختلفی که مردم با آن مواجه هستند، این موضوع است که چگونه می‌توان از شبکه ملی اطلاعات و دولت الکترونیک برای کاهش مراجعه برای فرایندهای اداری استفاده کرد.
باید این سوال مطرح شود که آیا مردم موتور جستجوی ایرانی قوی دارند و فضای زیرساختی برای فعالیت در بستر شبکه ملی اطلاعات برای آنها فراهم است؟ با پاسخ دادن به این سوال‌ها می‌توان پلتفرم‌های موردنیاز را طراحی و به راه‌اندازی سریع‌تر شبکه ملی اطلاعات کمک کرد.
فارس: به نظر شما راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات تا چه حد می‌تواند به کاهش هزینه‌های ناشی از استفاده از اینترنت جهانی کمک کند؟
پژمانفر: متاسفانه آنچه که شاهد آن هستیم این موضوع است که امروز تمام اینترنتی که در کشور مورد مصرف قرار می‌گیرد، مربوط به اینترنت بین‌المللی است که بر اساس گزارش‌های داده شده مردم با استفاده از اینترنت بین‌المللی هزینه‌های زیادی را صرف می‌کنند و هزینه‌های گزافی برای استفاده از سرورهای خارجی شده است.
این به این معنی است که گران‌ترین اینترنت را مردم به ناچار باید استفاده کنند که البته در مقایسه با کشورهای اطراف ما هم قیمت گزافی برای اینترنت پرداخت می‌کنیم و هم اینترنت بی‌کیفیتی را به مردم ارائه می‌کنیم.
باید این سوال مطرح شود که آیا مردم موتور جستجوی ایرانی قوی دارند و فضای زیرساختی برای فعالیت در بستر شبکه ملی اطلاعات برای آنها فراهم است؟ با پاسخ دادن به این سوال‌ها می‌توان پلتفرم‌های موردنیاز را طراحی و به راه‌اندازی سریع‌تر شبکه ملی اطلاعات کمک کرد
بسیاری از سرورهای اینترنت جهانی در کشورهای آمریکا و کانادا قرار دارد و به دلیل فاصله ما با این کشورها هم امنیت داده‌ها پایین آمده و هم افت کیفی زیادی را شاهد هستیم.
فارس: به نظر شما چرا تعبیرهای نادرست از شبکه ملی اطلاعات ایجاد شده است؛ چراکه برخی از کاربران و مخاطبان نیز از وضعیت شبکه ملی اطلاعات ابراز نگرانی کردند و حتی برخی گمان می‌کنند که ایجاد این شبکه موجب می‌شود تا ما به اینترنت جهانی متصل نباشیم، نظر شما درباره این موضوع چیست؟
پژمانفر: آنچه که واضح است این است که به طور عمدی تعابیر غلطی در تعریف شبکه ملی اطلاعات و فضای مجازی ارائه کردند و بخشی از آنها ادعاهای غیرواقعی در باره این موضوع است که می‌خواهند با ایجاد تعابیر غلط مردم را از این شبکه ناامید کرده یا آنها را از راه‌اندازی آن نگران کنند.
این درحالی است که در کره جنوبی تمامی مردم از اینترنت داخلی استفاده می‌کنند، به این ترتیب که ۹۳ درصد استفاده مردم از اینترنت داخلی است و تنها ۷ درصد استفاده آنها مربوط به اینترنت بین‌المللی مربوط می‌شود، لطفا به این موضوع توجه کنید که آنها از اینترنت داخلی استفاده می‌کنند و نه اینترانت یا همان شبکه داخلی، بلکه اینترنت که نشان از قدرت بالای شبکه ملی اطلاعات آنها دارد.
فارس: با وجود آنکه تمامی کارشناسان و صاحب‌نظران این حوزه از لزوم راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات سخن می‌گویند اما این همچنان این شبکه راه‌اندازی نشده است، به نظر شما چه دلیلی برای توقف کار و یا پیشرفت آرام کار وجود دارد؟
پژمانفر: متاسفانه امروز یک وضع نامناسبی در موضوع شبکه ملی اطلاعات ایجاد شده است و با وجود آنکه این شبکه مصوبه شورای عالی فضای مجازی است و باید این شورا در ارتباط با این موضوع فعالیت‌هایی بکند، اما دست این شورا هم بسته است و دستگاه ها برای همکاری با آن هیچ اقدامی نمی‌کنند.
در کره جنوبی تمامی مردم از اینترنت داخلی استفاده می‌کنند، به این ترتیب که ۹۳ درصد استفاده مردم از اینترنت داخلی است و تنها ۷ درصد استفاده آنها مربوط به اینترنت بین‌المللی مربوط می‌شود. لطفا به این موضوع توجه کنید که آنها از اینترنت داخلی استفاده می‌کنند و نه اینترانت و یا همان شبکه داخلی، بلکه اینترنت که نشان از قدرت بالای شبکه ملی اطلاعات آنها دارد
جفای دستگاه‌های دولتی به مردم با عدم تحقق شبکه ملی اطلاعات
فارس: یکی از مسائلی که در گفت‌وگو با مسؤولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح شد این موضوع است که برخی از دستگاه‌ها و نهادهای دولتی برای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات همکاری نکرده و داده‌های خودشان را برای قرارگیری در بستر مرکز ملی تبادل اطلاعات در اختیار قرار نمی‌دهند. در این باره مجلس فعالیتی انجام داده است؟
پژمانفر: همان‌طور که پیش از این گفتم تحقق شبکه ملی اطلاعات مصوبه شورای عالی فضای مجازی است و این شورا باید در این ارتباط از اهرم‌هایی استفاده کند. اگر دستگاه‌های مختلف به خصوص دستگاه‌های دولتی پای این کار نیایند، نمی‌توان انتظار داشت تا شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی شود و عدم حضور دستگاه‌های دولتی در این طرح واویلاست.
دستگاه‌هایی که دارند از مردم حقوق می‌گیرند و از خدمات محتوا و پلتفرم‌هایی استفاده می‌کنند که پول آن را مردم داده‌اند. اگر پای کار نیایند و اطلاعاتشان را در اختیار شبکه ملی اطلاعات نگذارند، جفا در حق مردم کرده‌اند.
همچنین در کنار این موضوع متولیان شبکه ملی اطلاعات هم اسامی‌شان روشن و شفاف است و وظیفه دارند که این موضوع را پیگیری کنند.
شورای عالی فضای مجازی به عنوان نهادی که بر گزارش‌های راه‌اندازی این شبکه نظارت دارد، موظف است که برای همکاری دستگاه‌ها اقدامی کند، همچنین رئیس‌جمهور نیز باید برای راه‌اندازی این شبکه تلاش کند و دغدغه این موضوع را داشته باشد.
انتهای پیام/