فرانک شیروانی عضو کمیته علمی کنفرانس علوم شناختی و رسانه خبرگزاری فارس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، در تعریفی از علوم شناختی اظهار داشت: می‌توان به وسیله شناخت ساختارهای نماینده در ذهن انسان و فرآیندهای محاسباتی که بر روی این ساختارها عمل می‌کنند، به بهترین شکل ممکن فرآیند فکر کردن را درک کرد. همچنین به مطالعه علمی و بین‌رشته‌ای ذهن و فرایندهای آن علوم شناختی اطلاق می‌شود. این شاخه از علم، به بررسی ماهیت، وظایف و کارکردهای شناخت می‌پردازد.

* تاثیرگذاری رسانه‌ها در ترویج علوم شناختی

وی در پاسخ به این سوال که رابطه علوم شناختی با رسانه‌ها و وظایف رسانه‌ها در برابر مخاطبانشان، به چه نحوی‌است؟ با بیان اینکه رسانه‌ها می‌توانند در ترویج علوم شناختی تاثیر‌گذار باشند،‌ادامه داد: رسانه‌ها می‌توانند باعث پذیرش موضوعات مختلف در ذهن مخاطبان شوند و به جهت‌دهی آن بپردازند.همچنین فکر و ذهن و آداب و رسوم جامعه را بشناسند و شیوه مناسبی را در میان خودشان به کار بگیرند که این مهم به علوم شناختی وابسته است. باید دقت کرد که آنچه از دل جامعه و با شناخت صحیح از فرآیندهای ذهنی مردم یک جامعه به دست می‌آید، لاجرم بر دل مردم آن جامعه خواهد نشست.

*رسانه‌های جمعی تأثیر بسزایی در تغییر نگرش و سبک زندگی انسان‌ها دارند

شیروانی در ادامه یادآور شد: مطالعات انجام شده و مشاهدات عینی حاکی از آن است که رسانه‌های جمعی تأثیر بسزایی در تغییر نگرش، رفتار و سبک زندگی انسان‌ها داشته‌اند و می‌توانند با اطلاع‌رسانی مسؤولانه و ترویج الگوهای سالم در کاهش وقوع جرم و تأمین احساس امنیت مؤثر باشند.

این فعال علوم شناختی خاطر نشان کرد: از طرف دیگر بر اساس دیدگاه سلبی، رسانه‌های دیداری، شنیداری و نوشتاری با انعکاس اخبار و رویدادهای جنایی، قبح و زشتی رفتارهای مجرمانه را می‌توانند از بین ببرند و وقوع جرم را امری عادی و طبیعی نشان دهند. در این شرایط و با گذر زمان، زشتی‌ها امری عادی محسوب شده و برخی از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی سقوط خواهند کرد. 

این روانشناس سلامت بیان کرد: مسلماً از نوع موسیقی پخش شده در تلویزیون و احساسی که به موجب آن در مخاطب برانگیخته می‌شود تا تبلیغاتی که در رسانه انجام می‌شود و درک مخاطب را تحریک می‌کند، با علوم شناختی مرتبط و از آن متأثر هستند.

شیروانی علوم شناختی را یک رشته میان‌رشته‌ای( Inter disciplinry) دانست و افزود: شاخه‌های روانشناسی، علوم عصبی، علم رایانه، انسان‌شناسی، زبان‌شناسی، فلسفه و ... را دربرمی‌گیرد. همه علوم نامبرده در کنار ذهن به موضوع‌های دیگری نیز می‌پردازند بنابراین آن بخش از این علوم که به نوعی به موضوع علوم شناختی بپردازند جزء  علوم شناختی محسوب می‌شوند.

* علوم شناختی منجر به پر محتوا شدن برنامه‌های سیما می‌شود

عضو کمیته علمی نخستین کنفرانس علوم شناختی و رسانه خبرگزاری فارس با تاکید بر اینکه علوم شناختی می‌تواند به پر محتوا شدن برنامه‌های سیما منجر شود،‌ ادامه داد: علوم شناختی می‌تواند به وجود غنای آموزشی (به روز بودن و بازتولید مطالب نوشتاری در مطبوعات)، به تصویر کشیدن جامع مضامین و معانی غنی یافته از ساختار ایرانی و اسلامی در فیلم‌ها و ... کمک کند. تلویزیون نیز به مثابه رسانه دوران مدرن، می‌تواند برداشت‌های انسان را از جهان شکل ببخشد زیرا امروزه واقعیت از شیشه تلویزیون به مردم نمایش داده می‌شود.

*رسانه برای آموزش‌های کاربردی باید از علوم شناختی یاری بگیرد

وی اظهار داشت: به دلیل رویکرد غالب شبکه‌های خبری که رویکردی جهت‌دار است، وجوهی کنار گذاشته شده و تنها وجوهی از واقعیت به نمایش درمی‌آیند. بنابراین برداشت افراد از واقعیت، برداشتی است که تلویزیون ارائه می‌دهد و این برداشت می‌تواند به عنوان برداشتی مسلط در ذهن افراد بر رفتار آنها در چهارچوب اجتماع تأثیرگذار باشد. به طور کلی برای اینکه مهندسی رسانه به سمت آموزش‌هایی برود که کاربردی بوده و از کلیشه به دور باشد، حتماً باید از علوم شناختی یاری بگیرد.

* رسانه می‌تواند معرفی خوبی از علوم شناختی داشته باشد

شیروانی افزود: آموزش‌هایی مثل آشنایی جوانان با ناهنجاری‌های اخلاقی، آگاهی خانواده و جوانان از رفتارهای پرخطر، آشنایی با مسؤولیت‌های اجتماعی، گسترش عقلانیت و تفکر و ...) ارتباط متقابل رسانه‌ها و علوم شناختی را نیاز دارند و این دو علم تأثیر بسزایی در موفقیت یکدیگر می‌توانند ایفا کنند و در واقع با توجه به کمتر پرداخته شدن به علوم شناختی رسانه می‌تواند معرفی خوبی از علوم شناختی نیز داشته باشد. 

*اندیشه و شناخت از مفاهیم کاربردی حوزه علوم شناختی است

این فعال علوم شناختی با تاکید بر اینکه نقش علوم شناختی در زندگی مردم، کاملاً مشهود است و کاربردهای متفاوتی دارد که همگی در زندگی روزمره مردم دخیل هستند، یادآور شد: قسمت زیادی از این کاربردها به علت ناشناخته بودن مهجور مانده‌اند، شاید زمانی که به کاربرد علوم شناختی پرداخته می‌شود مباحثی مثل فلسفه ذهن، تفکر و استدلال کردن، حافظه، توجه و یادگیری و ... بیشتر برای مردم تداعی شود اما این در حالی است که در صورتی که قسمت ناشناخته علوم شناختی برای مردم مشخص شود، بسیار حیطه گسترده‌تری از زندگی مردم را تحت تأثیر قرار خواهد داد. انسان‌ها تقریباً در تمام طول زندگی خود در حال اندیشیدن هستند و اندیشه محتوایی جز شناخت ندارد و اندیشه و شناخت از مفاهیم کاربردی حوزه علوم شناختی هستند.

این روانشناس سلامت بر تدوین و انجام طرح‌های پژوهشی جامع و کاربردی جهت انجام بررسی‌های دقیق‌تر در حوزه مفاهیم علوم شناختی ارتقای توانمندی‌های شناختی مراجعین و دانشجویان در سطح گسترده و همچنین تهیه منابع بیشتر در جهت شناساندن علوم شناختی به مردم و در رأس کار  قرار  گرفتن آن تاکید کرد.

گفتنی است نخستین کنفرانس ملی علوم شناختی و رسانه در دوازده محور شامل روش‌های تحقیق در علوم شناختی و رسانه، فلسفه ذهن و رسانه، انسان ‌شناسی و زبان شناسی شناختی و رسانه، علوم اعصاب و رسانه، هوش مصنوعی و رسانه، علوم تصمیم و رسانه، روان‌شناسی شناختی و رسانه، جامعه‌شناسی شناختی و رسانه، اقتصاد رفتاری و رسانه، بازاریابی عصبی و رسانه، سیاستگذاری عمومی و رسانه، تربیت فردی و رسانه برگزار می‌شود.

زمان برگزاری نخستین کنفرانس ملی علوم شناختی و رسانه توسط خبرگزاری فارس اول اسفندماه سال جاری خواهد بود.

انتهای پیام/