خبرگزاری مهر - گروه استانها، عاطفه علیان: دهم دی ماه بود که معاون امور آسیبها و مسائل اجتماعی سازمان امور اجتماعی وزارت کشور، اصفهان را در جایگاه نخست خشونت خانگی معرفی کرد به نوعی که سهم وقوع کودک آزاری و همسرآزاری در اصفهان در مقایسه با کشور بیشتر بوده است.
کودکان آسیب پذیرترین قشر جامعه هستند اما باید دقت کنیم که مفهوم کودک آزاری آنچه که همه ما در وهله نخست میپنداریم نیست بلکه کودک آزاری به هر نوع آسیب جسمی، روانی و یا غفلت و بدرفتاری با کودکان زیر ۱۸ سال گفته میشود.
این مطلب بدان معناست که قراردادن کودک در مکانهای ترسناک، محروم کردن کودک از بازی و تفریح، تنها گذاشتن کودک در منزل، اخراج از منزل و طرد کودک، اجازه گریه نداشتن و گوش ندادن به کودک، مسخره کردن و ایجاد حس حقارت در کودک، بی توجهی به بهداشت، تغذیه و پوشاک کودک، محروم کردن کودک از محبت و آغوش گرم، استفاده نادرست از داروهای خواب آور برای کودک، مشاجرات خانوادگی در حضور کودک، استفاده از الکل و مواد مخدر در حضور کودک، کتک زدن و تنبیه جسمی کودک همگی از مصادیق کودک آزاری است.
شهروندان با اورژانس اجتماعی بیگانه اند و اعتماد لازم را ندارند
در این ارتباط یک جامعه شناس در گفت و گو با خبرنگار مهر به کودک آزاری به عنوان خشونت خانگی اشاره کرد و اظهار داشت: متأسفانه کودک آزاری پدیدهای جهان شمول است که ریشه کن نمیشود و تنها میتوان شدت و عوارض آن را پیشگیری و مدیریت کرد.
شیرین ولی پوری تاکید کرد: اگرچه کودک آزاری جرم عمومی است و اگر کسی شاهد این موضوع باشد و گزارش نکند مجرم است اما هنوز بسیاری از شهروندان با اورژانسهای اجتماعی آشنا نیستند و یا اعتماد لازم را به آنها ندارند و هنوز هم شاهد سطوح مختلف کودک آزاری در مدارس و جامعه هستیم.
علت رکورد زنی اصفهانیها در کودک آزاری و همسرآزاری تماس با ۱۲۳ است
اما معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان علت جایگاه نخست اصفهان در کودک آزاری و همسرآزاری را از دیدگاه دیگری بررسی میکند و معتقد است و توسعه خدمات اورژانس اجتماعی در ۱۸ شهرستان استان اصفهان به صورت مستقیم و در سایر شهرستانها به طور غیرمستقیم در این امر دخیل است.
در واقع دسترسی شهروندان به خدمات ۱۲۳، آگاهی مردم از حقوق کودک و زنان و آشنایی با مصادیق کودک آزاری و همسرآزاری موجب شده تا مصادیقی از کودک آزاری و همسرآزاری که در سالهای گذشته از دیدهها پنهان بوده امروز در قالب گزارشهای مختلف آشکار و به مسئولان ذی بط منتقل شود که البته این مطلب اصل این پدیده شوم اجتماعی را نمیتواند تطهیر نمیکند.
مجتبی ناجی در گفت و گو با خبرنگار مهر در این ارتباط با اشاره به دلایل رخ داد این پدیده نامیمون اجتماعی اظهار داشت: در شش ماه سال جاری هزار و ۸۰۰ تماس با مراکز اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی استان اصفهان گرفته شده است که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با رشد فزاینده ۴۵ درصدی همراه بوده است.
وی افزود: عمده ترین نوع کودک آزاری و همسرآزاری از نوع عاطفی و روانی است که طیف گستردهای را شامل میشود و از آن به عنوان خشونت پنهان یاد میشود.
افزایش نرخ ۱۴ درصدی همسرآزاری در استان اصفهان
معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان با اشاره به افزایش نرخ ۱۴ درصدی همسرآزاری در شش ماهه ابتدای سال جاری گفت: امسال ۵۸۴ مورد همسرآزاری به مراکز اورژانس اجتماعی در استانی با جمعیتی بالغ بر ۵ میلیون نفر گزارش شده که در مدت مشابه سال گذشته ۵۰۸ مورد بوده است اما چه بسا آمار واقعی هنوز هم از این مقدار بیشتر است.
۴۸۰ کودک بدسرپرست و یا بی سرپرست که مورد آزار والدین قرار گرفتهاند و ۷۵ درصد از این کودکان با والدین معتاد دچار کودک آزاری شدهاند در مراکز شبانه روزی سازمان نگهداری میشوند
وی با تاکید بر اهمیت موضوع کودک آزاری و همسرآزاری به عنوان یک آسیب اجتماعی بیان کرد: بسیاری از مصادیق کودک آزاری و همسرآزاری در فرهنگ و آداب و رسوم و جهل و نادانی افراد ریشه دارد و لازم است پس از ثبت گزارش موارد کودک آزاری و همسرآزاری در سامانه ۱۲۳ و طی کردن مشاورههای لازم، با واکاوی روانی زوجین و والدین اقدامات لازم انجام شود.
۴۸۰ کودک با حکم قضائی کودک آزاری در مراکز شبانه روزی نگهداری میشوند
ناجی با بیان اینکه اگر هیچ اقدامی مؤثر واقع نشد با دستور مقام قضائی کودکی که مورد آزار والدین واقع شده سلب حضانت میشود، ابراز داشت: ۴۸۰ کودک بدسرپرست و یا بی سرپرست که مورد آزار والدین قرار گرفتهاند و ۷۵ درصد از این کودکان با والدین معتاد دچار کودک آزاری شدهاند در مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی استان اصفهان نگهداری میشوند.
وی افزود: نیاز نیست که خانواده به عنوان مهمترین و محکمترین نهاد اجتماعی برای بقا، تحت نظارت و کنترل نیروهای قهریه و خارجی درآید بلکه باید با آگاهی و تحکیم روابط درون خانواده در جهت حفظ حقوق همدیگر گام بردارند.
معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان اعلام کرد: ۴۵ درصد خشونتهای خانگی از نوع همسرآزاری و کودک آزاری روانی و عاطفی است و ۲۰ درصد از نوع جسمی و جنسی و ۳۲ درصد هم از نوع غفلت از تأمین نیازهای زیستی، تغذیه، درمان، بهداشت و تحصیلی است.
خشونت اقتصادی به عنوان یکی از پنهان ترین خشونتها
همیشه خشونت خانگی قصه زنی روایت نمیشود که بدنش کبود است یا تصمیم میگیرد برای همیشه خانه را ترک کند. «مهتاب روانبخش» مادر دو فرزندی است که طعم تلخ خشونت فیزیکی و عاطفی را چشیده است هم سیاه و کبود شده و هم بارها در نقطهای خود را در مرز نابودی دیده و به همراه فرزندانش خانه را ترک کرده اما به علت ناامنی اقتصادی ترجیح داده زندگی زناشویی خود را ادامه دهد.
وی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: هنگامی که از خشونت خانگی صحبت میشود، چیزی که به ذهنمان میرسد خشونت روانی یا خشونت فیزیکی است؛ اما یکی از پنهان ترین خشونتهایی که زنان در روابط با آن مواجه هستند خشونت اقتصادی است.
وی با اشاره به اینکه خشونت اقتصادی میتواند پنهانی یا آشکار باشد، تصریح کرد: معمولاً برخی از زنان به دلیل ناامنی اقتصادی به رابطه با فرد آزارگر برمی گردند که میتواند منجر به بروز انواع دیگر خشونت خانگی شود.
مشکلات اقتصادی به عنوان عامل مهم افزایش خشونت خانگی
جامعه شناس پژوهشکده خانواده در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه همسرآزاری به دو صورت «مردآزاری» و «زن آزاری» تعریف شده است، اظهار داشت: افزایش آمار کودک آزاری و همسرآزاری به معنای افزایش آمار احصاء شده است که با افزایش سطح آگاهی و تماس با مراکز اورژانس اجتماعی حاصل شده است؛ این در حالی است که همواره خشونت خانگی در جامعه وجود داشته است.
کودک آزاری در بلند مدت با آسیبهای اجتماعی عدیده ای همراه است که مصداق آن تنها در نهاد خانواده نیست بلکه میتواند در نهاد آموزش و پرورش ویا در سطح جامعه فراهم باشد و عدم امنیت برای کودکان را پدید آورد
علیرضا شریفی یزدی با بیان اینکه همسرآزاری به عنوان مصداقی از خشونت خانگی تحت تأثیر مسائل اجتماعی و اقتصادی است، گفت: مشکلات اقتصادی تأثیر بسزایی در افزایش خشونت خانگی از نوع همسرآزاری و کودک آزاری دارد.
وی افزود: کودک آزاری در بلند مدت با آسیبهای اجتماعی عدیده ای همراه است که مصداق آن تنها در نهاد خانواده نیست بلکه میتواند در نهاد آموزش و پرورش ویا در سطح جامعه فراهم باشد و عدم امنیت برای کودکان را پدید آورد.
این جامعه شناس تاکید کرد: جایگاه نخست اصفهان در کودک آزاری و همسرآزاری در کشور باید مسئولان را متوجه عواقب این مساله اجتماعی کند.
به گفته کارشناسان افزایش آمار کودک آزاری و همسرآزاری، نتیجه مشکلات اقتصادی و اجتماعی در سطح جامعه است که پیامدها و آسیبهای اجتماعی به همراه خواهد داشت؛ خانوادههای آشفته و کودکان آسیب پذیر از نتایج آن خواهد بود که علت اصلی آن را در مسائل اقتصادی و پس از آن در اعتیاد یکی از والدین و ناآگاهی از حقوق هم نوع میتوان جست و جو کرد.