برای ثبت تولد و صدور شناسنامه نوزاد، باید مراحلی از سوی پدر و مادر طی شود که چندان پیچیده نیست.
طبق ماده ۳۱ قانون ثبت احوال فرآیند ثبت ولادت در ایران با صدور سند ثبت کل وقایع آغاز می‌شود، این سند در ابتدا به شکل یک رکورد رایانه‌ای در پایگاه اطلاعات جمعیت کشور تعریف می‌شود.
این رکورد شامل اطلاعاتی چون شماره ملی، ساعت، روز، ماه، سال، محل ولادت و تاریخ ثبت آن، نام، نام خانوادگی نوزاد، جنس و نام و نام خانوادگی پدر و مادر است.
اعلام کننده قانونی ممکن است پدر یا جد پدری باشد و در صورتی مادر می‌تواند تولد فرزندش را ثبت کند که پدر غایب باشد و یا افرادی که قانونا عهده‌دار نگهداری طفل هستند یا متصدی یا نماینده موسسه‌ای که طفل به آن جا سپرده شده است. در مورد افراد بالای ۱۸ سال فاقد شناسنامه خود فرد می‌تواند اعلام کننده باشد. برای اعلام تولد فرزند ۱۵ روز مهلت قانونی وجود دارد که در صورت تأخیر در اعلام، جرائمی در پی خواهد داشت.
صدور گواهی ولادت توسط پزشک یا موسسه‌ای که کودک در آن به دنیا آمده یک تکلیف قلمداد شده است، اما به معنی فرآیند ثبت مدنی نیست، علاوه بر این در صورتی که اعلام کنندگان ولادت کودک به هر دلیلی چون اعتیاد، اختلاف خانوادگی، ناخواسته بودن فرزند و مانند این حاضر به اعلام ولادت نزد ماموران ثبت احوال نباشند، این موضوع از منظر حقوق کودک قابل بررسی جدی است.