فهیمه اوکاتی فیزیوتراپیست در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره خشکی صبحگاهی گردن اظهار کرد: خشکی صبحگاهی گردن به طور معمول نشانه مشکل پزشکی جدی نیست، اما می‌تواند فعالیت‌های روزانه فرد را مختل کند. این عارضه با علائمی مانند درد گردن در طول روز بروز پیدا می‌کند، علاوه بر این حرکت دادن سر در جهات مختلف هم مشکل می‌شود.

او بیان کرد: خوابیدن در وضعیت اشتباه، انجام نادرست ورزش‌های دست و گردن، اضطراب و ابتلا به برخی بیماری‌های خاص می‌توانند از جمله علل خشکی صبحگاهی گردن باشند. افراد اغلب می‌توانند خشکی و درد صبحگاهی گردن را در خانه تسکین دهند، اما در موارد نادر این عارضه می‌تواند نشانه بیماری جدی باشد که در این صورت فرد باید به پزشک مراجعه کند.

شایع‌ترین علل خشکی صبحگاهی گردن

اوکاتی افزود: از جمله علل خشکی صبحگاهی گردن می‌توان به وارد شدن صدمه یا فشار جزئی بر گردن مانند بروز کشیدگی در عضلات گردن هنگام انجام یک حرکت ناگهانی، خوابیدن در وضعیت نادرست، قرار گرفتن سر و گردن در وضعیت اشتباه هنگام دراز کشیدن یا نشستن طولانی مدت برای استفاده از لپ‌تاپ یا گوشی تلفن همراه، وارد شدن آسیب‌های ورزشی پی در پی به گردن و فشار‌های جزئی به شکل ممتد به عضلات گردن، بروز صدمات شدید به طور مثال حرکت با شتاب سر و گردن در هنگام تصادف رانندگی می‌تواند کشش شدید عضلات و حرکت شدید سر و گردن به سمت جلو یا عقب را موجب شود و ممکن است علائمی مانند سر درد، سوزش ناحیه گردن، سرگیجه، کاهش حافظه و تمرکز را به همراه داشته باشد.

این فیزیوتراپیست تأکید کرد: از دیگر علل خشکی صبحگاهی گردن می‌توان به آرتروز ستون فقرات گردنی و تخریب غضروف مفاصل این ناحیه اشاره کرد که پزشک این آرتروز را با انجام تست‌های خاص رادیوگرافی، (MRI) و آزمایش خون تشخیص می‌دهد. گاهی سفتی گردن علامت مننژیت است که می‌تواند جدی باشد، مننژیت التهاب پرده مننژ بوده که مغز و نخاع را پوشانده است. ویروس، باکتری یا قارچ ممکن است مننژیت را موجب شوند که مننژیت ویروسی به طور خود به خود بهتر می‌شود، اما مننژیت باکتریایی و قارچی می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند البته مننژیت علاوه بر سفتی گردن با علائم دیگری مانند تب ناگهانی، سردرد، حساسیت به نور، گیجی، تحریک پذیری و نداشتن توانایی بیدار شدن از خواب، همراه است. در صورت بروز این علائم همراه با حالت تهوع، سختی در رساندن چانه به قفسه سینه و بروز درد در دست چپ، فرد باید به شکل اورژانسی به پزشک مراجعه کند.

او تصریح کرد: برخی اوقات خشکی صبحگاهی گردن نشانه یک مشکل جدی‌تر مانند لغزش دیسک در ستون فقرات گردنی یا گیر افتادگی عصب در این ناحیه است که در این مورد فرد باید به پزشک مراجعه کند تا پس از تشخیص جهت آموزش تمرین‌ها و اعمال تکنیک‌های دستی به فیزیوتراپیست معرفی شود.

ساده‌ترین و شایع‌ترین علت خشکی صبحگاهی گردن

اوکاتی گفت: ساده‌ترین و شایع‌ترین علت خشکی صبحگاهی گردن، وضعیت خوابیدن نادرست و استفاده از بالش نامناسب هنگام خواب است. خوابیدن روی شکم حالتی است که موجب می‌شود گردن در یک وضعیت چرخشی طولانی مدت در طول شب باقی بماند که این حالت کشیدگی طولانی مدت عضلات یک سمت گردن را به همراه دارد. سر، گردن و پشت باید در یک تراز هنگام خوابیدن قرار بگیرند.

این فیزیوتراپیست اظهار کرد: استفاده از بالش‌های نامناسب بسیار بلند یا سفت هم می‌تواند خشکی صبحگاهی گردن را موجب شود. در طول خواب، سر و ستون فقرات گردنی به مدت طولانی روی بالش هستند، بنابراین اگر بالش نتواند گودی گردن را به میزان کافی پر کند یا بسیار بلند یا کوتاه باشد، ستون فقرات گردنی و عضلات گردن در طول شب در وضعیت طبیعی و راحت قرار نمی‌گیرند. استفاده از بالش‌های پَر یا بالش‌های فوم سبک موجب می‌شود که سر و گردن در وضعیت طبیعی قرار بگیرند و فشار نابجا از روی ستون فقرات گردنی برداشته شود. افراد همچنین می‌توانند از یک حوله رول شده برای پر کردن گودی گردن روی بالش استفاده کنند.

او افزود: اگر فرد صبح با گردن خشک و دردناک از خواب بیدار شد، استفاده از کیسه‌های یخ در ناحیه گردن به کاهش درد و التهاب این ناحیه کمک می‌کند. کیسه آب گرم هم می‌تواند سفتی و اسپاسم عضله گردن را کاهش دهد. پزشک همچنین می‌تواند برای کمتر شدن سفتی و درد ناحیه گردن دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی را تجویز کند.

اوکاتی تأکید کرد: کشش عضلات به آرامی به هر دو طرف، حرکت دادن سر از یک سمت به سمت دیگر، حرکت شانه‌ها به جلو و عقب در کاهش درد گردن مؤثر است، البته اگر کشش عضله درد را موجب شد، فرد نباید حرکت کششی را ادامه دهد. شخص باید در طول روز در هنگام نشستن دقت کند تا موقعیت سر، گردن، شانه‌ها و کمر را در  ارتباط با هم صاف نگه دارد. ماساژ و کاهش استرس هم در کاهش سفتی گردن بسیار مؤثر است.

تمرین ورزشی برای کاهش درد و خشکی صبحگاهی گردن

این فیزیوتراپیست یادآوری کرد: مطابق تصویر فرد باید به آرامی سر را به سمت خلاف جهت درد خم کند تا عضله دردناک به آرامی کشیده شود، ۱۰ ثانیه باید عضله را در این وضعیت نگه دارد و این حرکت را برای هر طرف سه بار تکرار کند.