ناهیدتاج‌الدین-عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که  در حال حاضر بیش از سه میلیون زن سرپرست خانوار در سراسر کشور وجود دارد و آمارهای به دست آمده نشان می‌دهد که طی ۱۰ سال گذشته تعداد خانواده‌های دارای سرپرست زن نسبت به مردان ۵۸ درصد افزایش داشته است.

این افزایش آمار زنان سرپرست خانوار ، به حتم ، بی ربط با رشد آماری بیکاری ، اعتیاد... در جامعه مردان نیست و از زیاد شدن طلاق در جامعه نیست که هر کدام از این موارد آسیب  هایی را برای زنان سرپرست خانوار که مسئولیت یک زندگی را بر عهده می گیرند در برخواهد داشت . جمعیتی از این زنان سرپرست خانوار به جمع زنان کارگر می پیوندند و  دسته بندی های دیگر این زنان نیز بی مشکل و معضل روزگار خود را نمی گذرانند.

زهرا رحیمی مدیر عامل جمعیت امام علی (ع)  درباره اینکه  زنان کارگری که تحت پوشش جمعیت امام علی هستند چه تعداد و به چند گروه تقسیم می‌شوند مطرح کرد: ما به این زنان کارگر نمی‌گوییم بلکه آنها را سرپرست خانوار می‌خوانیم. نود درصد این زنان که با همکاری می‌کنند بی‌ سرپرست یا بد سرپرست هستند. که فرایند توانمند شدن را برای تولید محصولات مادی و معنوی طی می‌کنند تا به وسیله آن چرخ زندگی خود را بچرخانند.

او با بیان اینکه فعالیت های ما به ارتقای بینش و دانش جمعی منتهی می شود افزود: رابطه ما با این زنان مانند کارگر و کارفرما نیست. همچنین جمعیت امام علی مراکز متعددی در تهران و سایر شهرها برای این فرآیند دایر کرده است و هم اکنون بیش از پانصد نفر در زیر ساخت‌های مختلف آموزشی ما، آموزش می بینند. کمااینکه جمعیت در امر سفارش گیری برای این افراد و فروش و تامین زیرساخت برای مراجعین، همکاری و همراهی دارد.

رحیمی درباره دسته بندی این زنان مطرح کرد: این زنان عبارت اند از زنان مطلقه و همسر فوت شده، زنان خانوارهای کارگری و بسیار کم درآمد، زنان دارای همسران معتاد که همسرانشان در خانه حضور دارند، اما برای تامین معاش هیچ کاری نمی کنند، زنان دارای شوهران زندانی، زنان دارای فرزند از ازدواج موقت، زنانی که به دلیل از کار افتادگی شوهر، نان آور خانه هستند و دخترانی که به نوعی نان آور خانه‌اند. این افراد همگی جزو گروه‌های مخاطب ما در بحث توانمند سازی زنان هستند.

سن زنان سرپرست خانوار به 14 سالگی رسید

مدیر عامل جمعیت امام علی در پاسخ به این سوال که میانگین سنی زنان سرپرست خانواری که با شما در ارتباط هستند چقدر است تشریح کرد: میانگین سنی از 18 تا 60 را شامل می شود. اما در بعضی از استان هایی که کودک همسری شایع است افرادی با سن 14 تا 15 سال نیز سرپرستی خانواده را بر دوش می‌کشند. البته جدای از ایجاد بستری برای فعالیت اقتصادی این افراد برنامه های متفاوتی نیز برای این کودکان داریم تا در کنار درآمد زایی به زندگی آنها نیز کمک شود.

او درباره اینکه جمعیت امام علی در چه مناطقی بیشترین پوشش را دارد اظهار کرد: بیشترین پوشش ما در تهران و شهرهای اطراف آن است اما کرمانشاه، مشهد، قم، بوشهر، ساری، کرمان، سیستان و بلوچستان نیز زنان زیادی با ما همکاری می‌کنند.

معیشت و مسکن مهم ترین معضل زنان کارگر

رحیمی خامنه درباره مشکلات این زنان اظهار کرد: عمده مشکل زنان به دلیل عدم توان در مطالبه حقوقشان یا عدم توجه کافی به حقوق آن ها مربوط به معیشت، بیمه و تامین اجتماعی است. این زنان باید از زیر ساخت های پشتیبانی برخوردار شده و مشمول دریافت بیمه و حمایت های قانونی شوند. همچنین نهادهای حمایتی باید مستمری این افراد را افزایش دهند چراکه مستمری های دریافتی زنان سرپرست خانوار نسبت به هزینه جاری بسیار ناچیز است.

او با بیان اینکه مهمترین مشکل این زنان مسکن است تاکید کرد: اغلب زنان سرپرست خانوار مستاجر هستند و تاب شوک های بازار مسکن را ندارند. البته جمعیت امام علی تا سقف مشخصی وام می‌دهد اما پاسخگویی به همه از توان یک سازمان مردم نهاد خارج است.

دولت طبق برنامه ششم توسعه باید زنان کارگر را بیمه کند

مدیرعامل جمعیت امام علی (ع) با بیان اینکه دولت از سازمان های مردم نهاد برای تسهیل گری در بحث اقتصاد و معیشت خانواده ها حمایتی نمی‌کند تصریح کرد: کم ترین کاری که دولت برای این زنان می‌تواند انجام دهد این است که آنها را بیمه کند کمااینکه برنامه ششم توسعه نیز این تکلیف را کرده است. فلذا هرچه سریع تر دولت باید زنان سرپرست خانوار و زنان بی بضاعت را بیمه کند.

اعتیاد مهم ترین مشکل اغلب خانواده های آسیب پذیر

رحیمی درباره مشکلاتی که این زنان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند بیان کرد: اعتیاد از جمله مشکلاتی است که در سالهای اخیر پررنگ تر شده است و اغلب خانواده ها با آن دست به گریبان هستند. فلذا یکی از مهمترین تهدیدهایی که برای ما وجود دارد بحث آموزش دادن به این افراد است. کمااینکه در بحران های اقتصادی فعلی در کشور نگه داشتن یک چرخه تولید برای این افراد کار بسیار سختی است.

ابتلا به دیسک کمر در زنان کارگر بیشتر است

او درخصوص اینکه آیا در بین زنانی که با شما کار می‌کنند افرادی دچار معلولیت جسمی حضور دارند گفت: تعداد زنان توان یابی که با ما همکاری می‌کنند بسیار کم هستند. اما در زمینه از کارافتادگی و مشکلاتی نظیر ابتلا به دیسک کمر فراوان وجود دارند. چرا که بسیاری از این زنان قبل از آشنایی با جمعیت امام علی در منازل کار می‌کردند. متاسفانه در کشور ما کار در منزل استاندارد مشخص ندارد و برخی فکر می‌کنند، اگر زنی برای کار به خانه آنها آمد برده زرخریدشان است.

مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) با گفتن این مسئله که ما به زنانی که با جمعیت همکاری می‌کنند روش‌های درآمدزایی سبک تری آموزش می‌دهیم تاکید کرد: بحث خشونت خانگی بیداد می‌کند. بارها دیده ایم که یک زن از صبح تا شب کار می‌کند و وقتی به خانه نیز بر می‌گردد باید زیر مشت و لگد های شوهر مصرف کننده خود، شب را به صبح برساند و تمام درآمد خود را دو دستی تقدیم مرد کند.

وی افزود: این زنان نه دسترسی به وکیل دارند و نه راه قانونی جلوی پای آنها وجود دارد. از طرفی قانون نیز از این زنان حمایت نمی‌کند.

بعضی از زنان به کمک جمعیت امام علی تا 3 میلیون تومان درآمد دارند

رحیمی خامنه در پاسخ به این سوال که حداقل حقوق این زنان چقدر است پاسخ داد: زنانی که با ما همکاری می‌کنند، حقوق بگیر جمعیت امام علی نیستند بلکه ما تنها به آنها کمک می کنیم تا محصولاتی را که خود تولید کرده اند، بفروش برسانند. فلذا پولی که از فروش محصولاتشان بدست می‌آید با به خودشان برگردانده می‌شود. درآمد آنها نیز بر اساس میزان تولید آنهاست یعنی زنانی وجود دارند که بین دو الی سه میلیون تومان درآمد ماهیانه دارند.

زنی که بعد از 20 سال مواد مخدر را ترک کرد

مدیر عامل جمعیت امام علی درباره این مسئله که این زنان چه نوع خشونت هایی را تجربه و با چه آسیب هایی سروکار دارند مطرح کرد: این زنان اغلب با خشونت معیشتی، کلامی، رفتاری، فیزیکی و... سر و کار داشته اند و برخی تجربه سو مصرف مواد مخدر و حتی کارتن خوابی دارند.

رحیمی اضافه کرد: قربانی شدن زنان در بحث آسیب های اجتماعی نسبت به مردان مضاعف است. این افراد معمولا به اجبار شوهر خود به ورطه اعتیاد و تن فروشی کشیده شده اند. از طرفی مردان نیز ناتوانی خود در تامین معاش را معمولا با کتک زدن همسرانشان جبران می‌کنند.

او با بیان اینکه سبک زندگی برخی از اقوام این است که مردان پس از ازدواج کار نمی‌کنند تشریح کرد: این مردان صرفا کارشان در خانه نشستن و تولید مثل است. آنها زنان و کودکان خود را مجبور به دستفروشی در خیابان می‌کنند. این زنان حتی در دوران بارداری و بعد از آن با فرزندی بر کول مجبور به کار هستند. حال این مشکل نیز برای ما به وجود می‌آید که هنگام آموزش این افراد باید پیشنهاداتی داشته باشیم که درآمدش با این مشاغل کاذب برابری کند.

اعتیاد در زندگی حاشیه نشینان عجین شده است

رحیمی با بیان اینکه اعتیاد با زندگی حاشیه نشینان عجین شده است اظهار کرد: کمتر خانواده ای وجود دارد که تجربه اعتیاد را نداشته باشد. در برخی محلات کودکان نیز حتی در معرض مواد مخدر هستند و می توان گفت منشا بسیاری از آسیب ها در این محلات، اعتیاد به ویژه مواد صنعتی مانند شیشه است.

حل مشکل مسکن خانواده ها در اقدامات خیرین جایی ندارد

مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) درباره این مسئله که خیرین باید چه کارهایی انجام دهند اذعان کرد: نقش دولت بسیار کلیدی تر از خیرین است و نباید آن را فراموش کرد چرا که دولت ها معمولا وظایف خود را در قبال زنان انجام نمی‌دهند. همچنین درباره خیرین نیز باید گفت که حل مساله مسکن خانواده ها معمولا در اقدامات خیریه جایی ندارد و اگر مشکل مسکن زنان سرپرست خانوار حل شود بدون شک یک نگرانی بزرگ از دوش آنها برداشته شده است.

وی ادامه داد: همچنین خیرین می‌توانند با سفارش عمده محصولات تولیدی زنان سرپرست خانوار به فروش آنها کمک کنند. با توجه به اینکه نزدیک عید هستیم شرکت ها و صاحبان کسب و کارهای مختلف می‌توانند با خرید محصولات این زنان که اغلب از صنایع دستی بومی الهام گرفته شده است، عید زیباتری را برای این زنان ایجاد کنند.