نتایج تحقیقات جدید نشان میدهد از هر هشت مورد سرطان ممکن است یک مورد آن توسط ویروسها ایجاد شود و میتوان با کمک واکسیناسیون از آنها پیشگیری کرد.
محققان دانشگاه شرق آنگلیا و شرکای جهانی آنان DNA بیش از 2600 نمونه تومور را از 38 نوع مختلف سرطان بررسی کردند و در 13 درصد نمونهها ویروسها و همچنین راههایی که از طریق آن باعث جهشهای سرطانزا میشوند را کشف کردند.
نتایج نشان داد که برخی از انواع ویروسها مانند HPV موجب سرطان گردن رحم و هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش منجر به زخم معده و احتمالا سرطان معده میشوند.
در تحقیقات گذشته این موارد بررسی شد اما مشخص نشد که چند مورد سرطان به یک عفونت مرتبط است.
ویروسها در سرطانهای کبد، لوزالمعده، معده، سر و گردن، مری، گردنه رحم، لنفوئید، سیستم عصب مرکزی، پستان، روده بزرگ، کلیه، پروستات، پوست، ریه، رحم، تخمدان، تیروئید، مثانه، استخوان، صفرا و مغز استخوان نقش عمده دارند.
کارشناسان گفتند:" نتایج این تحقیق نشان داد که پیشگیری واقعی برای تعداد زیادی از سرطانها ممکن خواهد بود."
دکتر دانیل برریر، از دانشکده پزشکی نورویچ UEA گفت: "ما نمیدانیم که سرطان محیطی ایجاد میکند که ویروسها جذب آن میشوند یا اینکه ویروسها باعث ایجاد سرطان میشوند اما به نظر میرسد که در ترکیبهای خاص، اثر عملکردی ویروسها در سرطان وجود دارد".
به گفته وی، یافتن پیوندهای جدید بین عفونت و انواع سرطان میتواند موجب تولید واکسنهایی مانند واکسن HPV شود و تأثیر جهانی این سرطان را کاهش دهد.
این گروه تأثیر 23 نوع ویروس مختلف در تومورها را از 356 بیمار مبتلا به سرطان کشف کردند.
ویروسهای پاپیلومای انسانی (HPV) ، معمولا HPV16 در 19 مورد از 20 مورد سرطان دهانه رحم و در 18 مورد از 57 مورد تومور سر و گردن مشاهده شد.
همچنین ژنوم ویروسهای اپشتین- بار (EBV) که منجر به تعدادی از انواع مختلف سرطان (بخصوص لنفوم، سرطان معده و سرطان نازوفارنکس) میشوند در 5.5 درصد از ژنومهای سرطانی موردبررسی، کشف شد.
DNA ویروس هپاتیت B (HBV) در 62 مورد از 330 مورد سرطان کبد یافت شد. پاتوژنهای دیگر که برخی اوقات در تومورهای نوع بافتی مشاهده میشوند که بهطورمعمول موجب عفونت میشوند، مانند سیتومگالوویروسها در سرطان معده نیز کشف شد.
آنان همچنین دریافتند که در بعضی موارد ویروسها با کد ژنتیکی بیمار ادغام میشوند و جلوی ترمیم سلولها در آسیب DNA را گرفته و باعث جهش میشوند.
دکتر برریر در ادامه افزود: "این نتایج نشاندهنده نقش اختلال در دفاع ضدویروسی بهعنوان نیروی محرک در سرطان دهانه رحم، مثانه و سر و گردن است."
از سال 2008 در برنامه واکسیناسیون انگلستان، واکسن HPV شامل دختران 12 تا 13 ساله و پسران در همان سن (از سپتامبر گذشته) شده است. اما مطالعه جدید حاکی از آن است که برنامههای واکسن گستردهتر میتوانند تأثیر زیادی در کاهش پیشرفت سرطان داشته باشند.
هرساله حدود 363 هزار نفر مبتلا به سرطان تشخیص داده میشوند و واکسیناسیون میتواند نزدیک به 50هزار نفر را از ابتلا به این بیماری نجات دهد.
دکتر مارک زاپاتکا، محقق مرکز تحقیقات سرطان آلمان (DKFZ) گفت: "مسأله ارتباط ویروسها با سرطان ازنظر پزشکی بسیار مهم است، زیرا در سرطانهای مرتبط با ویروس، پیشگیری واقعی ممکن خواهد شد."
اگر ویروس سرطانزا شناسایی شود، احتمال جلوگیری از ابتلا به عفونت با واکسن برای جلوگیری از پیشرفت سرطان وجود خواهد داشت.
این تحقیق بخشی از پروژه پان کنسر(Pan-Cancer) است که توسط کنسرسیوم بینالمللی ژنوم سرطان (ICGC) توسعهیافته و شامل همکاری مشترک بیش از 1300 دانشمند و پزشک از 37 کشور جهان و بیش از 2600 ژنوم از 38 نوع مختلف تومور است. این پروژه منبع عظیمی از ژنومهای اولیه سرطان را تجزیهوتحلیل میکند تا مشخص کنند کدام جهش ژنتیکی یا الگوهای جهشهای DNA در چندین نوع تومور نقش دارند.
نتایج این تحقیق در نشریه Nature Genetics منتشرشده است.