به گزارش مشرق، گرچه جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۹۰ بعد از کشته شدن حدود ۱۲۰ هزار نفر در این کشور به پایان رسید، اما ترکش‌های آن تا چند سال آینده همچنان دامن این کشور را گرفته بود و ترور های سیاسی طی سالهای بعد از آن گرچه نتوانست بار دیگر جنگ و ناامنی را به لبنان بازگرداند، اما تا حد قابل توجهی رویکرد امنیتی این کشور را تحت تاثیر قرار داد.
بیشتر بخوانید:
چرا اعتراضات در لبنان دوباره شدت گرفت؟
الجمهوریه: حریری به دنبال راهی برای ابقای خود در قدرت است
آنچه در فهرست زیر می بینید بخشهایی از مهمترین ترورهای سیاسی است که در طول ۳۵ سال اخیر در لبنان روی داده است:
۱- ژوئن سال۱۹۷۸: طونی فرنجیه فرزند سلیمان فرنجیه رئیس جمهور سابق لبنان به همراه همسر و دخترش در یورش یک گروه شبه نظامی از مارونی ها به منزلش در شمال کشور کشته شد.
۲- سپتامبر۱۹۸۲: بشیر جُمیّل رئیس جمهور منتخب لبنان قبل از مراسم تحلیف ریاست جمهوری اش در یک بمبگذاری جان خود را از دست داد.
۳- ژوئن ۱۹۸۹: رشید کرامی نخست وزیر و یکی از کهنه‌کاران حیات سیاسی لبنان در انفجار یک بالگرد بمب گذاری شده در طرابلس ترور شد. کرامی هنگامی که کشته شد نهمین دوره نخست وزیری خود را در ۳۷ سال فعالیت سیاسی خود می گذراند.
۴- می سال ۱۹۸۹: حسن خالد مفتی اعظم اهل سنت لبنان در انفجار یک خودروی بمب گذاری شده در بیروت کشته شد. در نتیجه این عملیات تروریستی در مجموع ۲۲ نفر کشته و ۸۰ نفر دیگر زخمی شدند.
۵- نوامبر ۱۹۸۹: رنه معوض رئیس جمهور لبنان در یک انفجار مهیب در بیروت کشته شد. وی که یک مارونی مورد حمایت سوریه بود اندک زمانی قبل از وقوع این حادثه به عنوان رئیس جمهور لبنان انتخاب شده بود.
۶- اکتبر سال ۱۹۹۰: یک کماندو ،«دانی شمعون» رئیس حزب ملی لیبرال و رهبر یک گروه شبه نظامی مسیحی را به همراه همسرش«اینگرید» و دو فرزندش طارق شمعون(هفت ساله) و ژولیان(پنج ساله) کشت. وی فرزند کمیل شمعون رئیس جمهور سابق لبنان بود.
۷- فوریه سال ۱۹۹۲: سید عباس موسوی یکی از رهبران جنبش حزب الله لبنان و دبیرکل این حزب در حمله بالگرد نظامی رژیم اسرائیل به همراه خانواده اش به شهادت رسید.
۸- ژانویه ۲۰۰۲: ایلی حبیقه وزیر سابق لبنانی و مسئول سابق یک گروه شبه نظامی مسیحی مورد حمایت اسرائیل که در کشتار اردوگاههای فلسطینی صبرا و شتیلا در سال ۱۹۸۲ نقش ایفا کرده بود، کشته شد.
۹- فوریه سال ۲۰۰۵: رفیق حریری نخست‌وزیر سابق لبنان در انفجار یک خودروی بمب گذاری شده جان خود را از دست داد، این ترور زمینه ساز دخالت های قضایی و فشارهای سیاسی خارجی بر لبنان در طول سالهای بعد شد.
۱۰- ژوئن سال ۲۰۰۵: سمیر قصیر در اثر انفجار بمبی در خودرویش به قتل رسید.
۱۱- ژوئن ۲۰۰۵: جرج هاوی رئیس سابق حزب کمونیست لبنان در انفجار خودروی بمب گذاری شده‌اش ترور شد.
۱۲- دسامبر سال ۲۰۰۵: جبران توینی نماینده لبنانی و مدیر مسئول روزنامه النهار در انفجار خودروی بمب گذاری شده ای ترور شد.
۱۳- نوامبر ۲۰۰۶: پیر جمیل وزیر صنایع لبنان و فرزند امین جمیل رئیس جمهوری سابق لبنان در تیراندازی مردان مسلح در منطقه‌ای مسیحی نشین در نزدیکی بیروت کشته شد.
۱۴- فوریه ۲۰۰۸: ترور عماد مغنیه از رهبران نظامی حزب الله لبنان بر اثر انفجار خودرو در منطقه امنیتی دمشق.
۱۵- اکتبر ۲۰۱۲: ترور وسام الحسن رئیس اداره اطلاعات مرکز امنیت ملی لبنان در انفجار خودرویی در منطقه اشرفیه بیروت.
یکی از این ترورها و شاید مهمترین آنها که نقطه عطفی در تاریخ لبنان جدید به شمار می رود، ترور رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان در ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ با انفجار یک بمب قوی در مسیر کاروان موتوری وی بود. بعد از این ترور بلافاصله موج محکومیت‌ها آغاز شد و بدون اینکه کوچکترین تحقیقی در مورد این ترور انجام شده باشد، مرحله دوم عملیات یعنی شانتاژ تبلیغاتی از سوی عاملان این انفجار به اجرا گذاشته شد که همان متهم کردن سوریه به انجام این ترور بود.
لشکرکشی های خیابانی به بهانه تشییع جنازه حریری و سالگردهای آن و گفتمان تحریک آمیز سیاسی و تهدید مخالفان دستور کاری اصلی جریان المستقبل و سایر هم پیمانان آن در حوادث بعد از این ترور بود. از سوی دیگر فواد سنیوره نخست وزیر وقت با نقض قوانین داخلی لبنان بدون مشورت با ریاست جمهوری و پارلمان اجازه آغاز تحقیقات بین المللی در مورد این ترور را صادر کرد و مدتی بعد دادگاه بین المللی حریری تاسیس شد.
این دادگاه نیز که اساس آن در مغایرت با قوانین حقوقی و قضایی است، تحقیقات جهت‌داری را آغاز کرد. جالب اینجا بود که وقتی بخشی از مطالبات غرب ضد سوریه در خارج کردن نیروهای آنها از لبنان تحقق پیدا کرد و روی اتهامات از سوریه به سمت حزب الله بازگشت، در سپتامبر ۲۰۱۰، سعد حریری نخست‌وزیر وقت لبنان در همین راستا، با تجدیدنظر در مواضع پیشین خود، اتهام به سوریه در ترور پدرش را اشتباه و اتهامی سیاسی خواند.
دادگاه بین‌المللی که هرگز علاقه‌ای به بررسی فرضیه احتمال دست داستن رژیم صهیونیستی در ترور رفیق حریری نداشت، با وجود ادله فراوان از ادامه تحقیقات در این روند خودداری کرد، قرائن مستدل و محکم ارائه شده ازسوی سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در مورد دست داشتن رژیم صهیونیستی در این انفجار نیز نتوانست این دادگاه را مجبور به بررسی نقش اسرائیل در این ترور کند و دادگاه همچنان بر تصمیم سیاسی خود در متهم کردن چهار تن از اعضای حزب الله اصرار ورزید، تصمیمی که حزب‌الله آن را بی‌اساس خوانده و به علت عدم مشروعیت دادگاه حریری کوچکترین توجهی به آن نکرد.
چه طرف‌هایی از ترور حریری سود بردند؟
اوضاع سیاسی آشفته در آستانه ترور رفیق حریری و دوره بعد از نشان می‌دهد که عاملان جنایت ترور حریری به دنبال ضربه زدن به موقعیت حریری بوده‌اند، نه شخص وی. آنها در ورای این ترور به دنبال تحقق اهدافی بزرگتر بوده اند. غرب در آن زمان برای گسترش نفوذ و قدرت خود در لبنان و سوریه و کسب جایگاه در خاورمیانه جدید به دنبال حذف نظام سوریه در لبنان بود، چرا که به اعتقاد آنها عقب‌نشینی نیروهای سوریه از لبنان در نهایت منجر به سقوط نظام سوری خواهد شد. آمریکا نیز به نوبه خود در تلاش بود سوریه را به سمت کاستن از شدت مواضع سخت خود در قبال عراق بکشاند.بررسی اتفاقات سیاسی بعد از ترور حریری نیز نشان می‌دهد که این حوادث هرگز به نفع سوریه نبوده است و جایگاه منطقه ای و جهانی این کشور را با چالش مواجه کرده است.
یکی از مهمترین مسائلی که در پی ترور حریری در لبنان جنجالی شد، فرضیه‌های چگونگی ترور او بود، در این مورد سه فرضیه مطرح شد که انفجار با خودروی بمبگذاری شده، کاشت بمب در زیر زمین و حمله هوایی، این سه مورد را تشکیل می داد. برخی اسناد و قرائن میدانی شامل ایجاد حفره در محل انفجار به ابعاد ۱۵ در ۹ متر و با عمق ۳ متر، پرتاب شدن خودروها تا طبقه سوم ساختمان‌های اطراف، قدرت بالای انفجار در روی زمین و تبدیل نشدن آن به یک موج زیر زمینی، ایجاد خرابی در ساختمان های اطراف، غیر ممکن بودن کاشت بمب در مکان شلوغ انفجار بدون جلب توجه و ... نشان می‌دهد که دو عامل انفجار از طریق خودروی بمب گذاری شده و کاشت بمب در زیر زمین غیر ممکن بوده است و تنها راه انجام این ترور حمله هوایی بوده که تنها رژیم صهیونیستی به این مورد دسترسی داشته است. البته جولان روزانه جنگنده‌ها و هواپیماهای شناسایی صهیونیستی در لبنان که بدون جلب توجه امکان شلیک موشک های قدرتمند را دارند، دلیل دیگری در همین راستاست، مستندات ارائه شده از سوی حزب الله نیز نشان از آن دارد که هواپیماهای صهیونیستی در زمان انفجار در منطقه حضور داشته‌اند، این موضوع همچنین می‌تواند یکی از مهمترین عوامل همکاری نکردن آمریکا و اسرائیل با دادگاه حریری در ارائه تصاویر ماهواره‌ای منطقه در زمان انفجار باشد.
از سوی دیگر نحوه ایجاد انفجار و آتش گرفتن محل انفجار بعد از انجام آن بیانگر استفاده از مقادیر اندکی از اورانیوم غنی شده در این انفجار بوده است، این موضوع را پزشکان بیمارستان نظامی فرانسه در معاینه "باسل فلیحان" تنها نجات‌یافته این حادثه متوجه شده و دریافتند وی در معرض تشعشع اورانیوم غنی‌شده قرار گرفته است. این موضوع عاملان بمب گذاری را محدود به کشورهایی می‌کند که قدرت استفاده از اورانیوم و غنی سازی آن در ابعاد نظامی را دارند و می توانند از آن در سلاح های مختلف نظامی استفاده کنند که رژیم صهیونیستی یکی از محتمل ترین گزینه هاست.
از تمامی این اسناد متقن که بگذریم، اعترافات تلویحی برخی مقامات صهیونیست از جمله رئیس اطلاعات نظامی اسرائیل گواه مستدلی بر دست داشتن اسرائیل در این ترور است، وی در سخنانش رسما اذعان کرده که دستگاه امنیتی وی بسیاری از ترورها و انفجارهای لبنان را مدیریت می‌کند. او ضمن اعتراف به اینکه حادثه ترور حریری نقش بسزایی در راه‌اندازی بسیاری از طرح‌های رژیم صهیونیستی در لبنان داشته است، اشاره کرده که توانسته کارهای بزرگی جهت دور کردن سازمان اطلاعات و ارتش سوریه از لبنان و محاصره حزب‌الله به ثبت برساند.
"عاموس هارئیل " روزنامه‌نگار صهیونیست در گزارش خود که روزنامه اسرائیلی "هاآرتص " آن را در شماره ۲۵ ماه می ۲۰۱۰ منتشر کرد، آورده که رئیس "امان"(سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل) در پایان سال ۲۰۰۱ یعنی بیش از ۳ سال قبل از ترور پرونده‌ای تهیه کرده بود که در آن انتظار می‌رفت حریری به دست حزب‌الله به قتل برسد. به فاصله نه چندان زیادی از این ماجرا روزنامه اماراتی "الاتحاد " دیگر روزنامه‌ای بود که گزارشی محرمانه از آکادمی صهیونیستی مطالعات خاورمیانه منتشر کرد که در آن آمده بود تل‌آویو در انفجارهای پی‌درپی لبنان دست داشته است. طبق این گزارش آریل شارون نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی بعد از ترور رفیق حریری اعلام کرد: اوضاع لبنان تحت کنترل است و تل‌آویو ارتباطات ویژه‌ای با احزاب چه در داخل یا خارج لبنان که رابطه و قدرت لازم برای ایجاد تحرک در لبنان جهت پایان دادن به حضور سوریه را دارند برقرار کرده است.
از کار انداختن سیستم هشدار و پارازیت کاروان حریری، رصد تحرکات کاروان حریری از سوی هواپیماهای شناسایی صهیونیستی، حضور هواپیماهای صهیونیستی در زمان انفجار در آسمان بیروت، ممانعت آمریکا از ارائه اسناد و تصاویر هوایی ماهواره های خود در زمان انفجار به دادگاه حریری و حضور برخی مزدوران شناخته شده رژیم صهیونیستی در صحنه جنایت از دیگر اسناد قطعی دست داشتن این رژیم در ترور رفیق حریری در لبنان با حمایت و همدستی آمریکا است.