جهان در هفته‌های گذشته شاهد گسترش ویروس کرونا در ووهان چین و همه کشورها بوده است. ویروس کرونا- که ترکیبی از چندین ویروس از جمله سرماخوردگی عادی است و سبب عفونت‌های تنفسی می‌شود-تاکنون سبب مرگ رسمی 2009 نفر و ابتلای  75200 نفر تا 18 فوریه 2020 شده است. اگرچه هنوز مشخص نیست این ویروس مرگبار چیست، اما باعث نگرانی شدید در سراسر دنیا شده است. یکی از کشورهایی که آن هم درست در روز انتخابات مجلس با این نگرانی شدید مواجه شده، ایران است.

کمی به روند آشنایی با بیماری‌های جدید بپردازیم. پزشکان چگونه تشخیص می‌دهند بیمارانشان دچار یک بیماری جدید شده‌اند؟ نخستین نشانه این است که همه تست‌های نمونه‌گیری، موفق عمل نکنند. پزشکان بخشی از نمونه‌ها را جدا می‌کنند و به آزمایشگاه‌های سلامت عمومی می‌فرستند تا بدانند با چه مواجه هستند. یک سری سنجش‌ها نشان می‌دهد آیا با ویروسی جدید مواجه هستند یا خیر. اگر هیچ یک از این تست‌ها نشان ندهد ماهیت ویروس و جدید یا قدیمی بودن آن را نشان دهد، با قرار دادن آن روی لایه‌ای از سلول، کپی‌های زیادی از آن خواهند ساخت. اگر ویروس خیلی مسری باشد، این می‌تواند خیلی خطرناک باشد بنابراین هر آزمایشگاه عمومی نمی‌تواند این کار را انجام دهد و سلامتی محققان خود را به خطر بیندازند.

تکنسین‌های آزمایشگاه بررسی ژنتیکی و پرایمرها را را به‌کار می‌برند تا باریکه‌‎هایی از (RNA) ویروسی ایجاد کنند. این باریکه‌ها با هم مقایسه می‌شوند تا پزشکان متوجه شوند که آیا به ویروس موجود شباهت دارند یا چیز جدیدی است. سپس کد ژنتیکی آن ویروس، روی یکی از چند پایگاه داده‌های بین‌المللی سلامتی عمومی بارگذاری و پس از آن پروتکل‌ها برای مقابله با گسترش آن آغاز می‌شود.

برای آن که فعالان سلامت عمومی بتوانند در سراسر دنیا این نوع بیماری‌ها را تشخیص دهند و بیماری‌های مسری از این نوع را درمان کنند، لازم است اطلاعات را مستقل از رقابت‌های ژئوپولیتیکی دولت‌ها به اشتراک بگذارند. اکنون در بخش‌های بسیار زیادی از جهان، این کار انجام می‌شود، اما در ایران متاسفانه هنوز این امکان وجود ندارد. من سه سال در تهران پزشک بودم و هنوز هم با همکارانم در تهران ارتباط دارم. ایران توانمندی ندارد تا تایید کند آیا یک بیمار ویروس کرونا دارد یا نه. اگرچه توانایی تایید ویروس را ندارد، وزارت بهداشت ایران تمام توان خود را بکار برده تا مانع ورود ویروس به ایران شود.

زمستان امسال، ایران با یک آنفلوآنزای همیشگی مواجه بود که سبب مرگ 700 نفر شد. بنابراین ایرانیان صدا و هشدار شیوع این ویروس مرگبار در حال گسترش در جهان را جدی گرفته‌اند. من به‌عنوان متخصص سلامتی با سیاست کار ندارم، اما احساس می‌کنم که باید وضعیت فعلی شرایط موجود را توضیح دهم. ما همه شاهد گزارش ویروس ووهان در تلویزیون بودیم. شاهد بودیم مردم در مغازه‌ها صف ایستادند تا آنجایی که توانستند مواد غذایی ذخیره نمایند. شاهد خیابان‌های خالی و عواقب اقتصادی آن بودیم. همچنین دیدیم مردمان ناخوش در خیابان از ترس سرایت، درمان نشدند و رها شدند. همان چیزها در شهر قم، مرکز حوزه علمیه ایران، آغاز شده است. آن هم امروز یک روز قبل از انتخابات. همان انتخاباتی که همه کشورها و گروه‌های مخالف «ایران» خواهان تحریم آن شده‌اند. دستگاه‌ها و سازمان‌های سلامت عمومی ایران حتی توانمندی تشخیص کرونا را ندارند.

عادلانه نیست از ویروسی که سبب موارد متعدد مرگبار شده، برای کسب اهداف سیاسی استفاده کنیم. فراموش نکنیم نگرانی شدید توده مردم از خود بیماری خطرناکتر است.

دکتر هیلدا اشمیت، متخصص بیماری‌های مسری و عفونی

فارغ‌التحصیل دانشگاه وریج بروکسل