به گزارش مشرق، تازه ترین یافته های علمی نشان می دهند با تسریع روند بالا آمدن سطح دریاها، بیم آن می رود که نه تنها میلیون ها خانه در معرض تهدید قرار گیرند، بلکه تاسیسات حساسی همچون اسکله ها و نیروگاه ها نیز زیر آب روند.

تحقیقات جدیدی که بر اساس داده های ماهواره ای در طول دوره ای تقریبا ۳۰ ساله انجام شده، نشان می دهند که در طول دو هزار سال گذشته سطح آب دریاها هر سال ۲ میلی متر بالا آمده، رقمی که از سال ۲۰۱۰ به ۳ میلی متر و اکنون به ۴ میلی متر رسیده و این رقم همچنان رو به افزایش است.

این محاسبات توسط تادیا ونگ از دانشگاه فنی دانمارک انجام شده که علاقه ویژه ای به گرینلند دارد؛ جزیره ای که کلاهک یخی آن به سرعت در حال ذوب شدن است. این اتفاق به همراه ذوب سریع تر یخ های جنوبگان و گرمای بیشتر اقیانوس ها، موجب بالا آمدن سطح آب دریاها در سراسر جهان شده است.

بیشتر بخوانید:

گرمای هوای قطب جنوب رکورد زد

انتشار این گزارش با مطالعه «سازمان محیط زیست اروپا» همزمان شده که نقشه های آن نشان می دهند مناطق وسیعی از خطوط ساحلی در کشورهایی که با دریای شمال خط ساحلی دارند زیر آب خواهند رفت، مگر آنکه در برابر بالا آمدن سطح آب، تمهیدات دفاعی گسترده ای برای آنها در نظر گرفته شود.

بر اساس این نقشه ها روزنامه هایی چون گاردین در لندن پیش بینی کرده اند که بیش از نیمی از بندر کلیدی استانی هال در ساحل شرقی بریتانیا زیر آب خواهد رفت. کنایه آمیز آنکه هال پایگاهی برای ساخت پره های غول آسای توربین های بادی است که در دریای شمال از آنها استفاده می شود.

به نوشته این روزنامه «بالا آمدن سطح آب دریاها تنها از نظر محافظت از تاسیسات اتمی نیست که اهمیت دارد،  این اتفاق احتمال وقوع سیلاب های توفانی را نیز افزایش می دهد.»
مسئله پیش بینی اینکه سطح آب دریاها در قرن حاضر چه اندازه بالا خواهد آمد، از دهه ۱۹۹۰ در محافل علمی مختلفی مطرح بوده است. در ابتدا در پیش بینی های مربوط به این افزایش سطح آب، فقط دو دلیل احتمالی در نظر گرفته می شد: گسترش حجم آب دریاها در نتیجه گرم شدن آنها و ذوب شدن یخچال های کوهستانی دور از دو قطب زمین.

پنل بین دولتی تغییرات اقلیمی اولیه در آن زمان گزارش هایی داده است که ذوب شدن کلاهک های یخی قطبی در آنها لحاظ نشده اند، چون دانشمندان اتفاق نظر نداشتند که آیا بارش برف بیشتر بر روی این کلاهک های یخی در زمستان می تواند میزان ذوب شدن آنها در تابستان را جبران کند یا نه. همچنین عده زیادی از آنها بر این نظر بودند که یخ های جنوبگان هیچ گاه یا دست کم تا چندین قرن دیگر ذوب نخواهد شد، چرا که آنجا بیش از حد سرد است.
هم اکنون هر دو ایده بارش برف زمستانی و «سردتر از آن است که ذوب شود» بی اعتبار شده اند. از جمله آنکه در جنوبگان آب دریاها آنقدر گرم شده  که یخ یخچال های زیر خود را ذوب می کند، اتفاقی که در پیش بینی های دانشمندان اثری از آن دیده نمی شد.

صدای هشدارها در مورد بالا آمدن سطح دریاها در همه جا خارج از اجتماعات علمی نیز شنیده می شود، از جمله به این دلیل که بسیاری از نیروگاه های برق اتمی در سواحل واقع شده اند. حتی آن دسته از نیروگاه هایی که نزدیک به اواخر عمر کاری خود هستند نیز تا یک قرن دیگر از نظر رادیواکتیو فعال خواهند ماند و بسیاری از آنها سوخت مصرف شده به شدت خطرناک خود را همان جا در  حوضچه هایی نگهداری می کنند که هیچ مسیر برای تخلیه آنها در نظر گرفته نشده است.

شاید هشدار دهنده ترین وضعیت را ساکنان مناطقی از بریتانیا داشته باشند که دولت آنها هم اکنون در حال برنامه ریزی برای ساخت چند نیروگاه اتمی ساحلی جدید در مناطق پست ساحلی است. بر اساس گزارش سازمان محیط زیست اروپا این تاسیسات تا پایان همین قرن زیر آب خواهند رفت، به ویژه نیروگاهی که بر اساس برنامه ریزی های انجام شده قرار است در سایزول در شرق انگلیس احداث شود.

پیش بینی دشوار

گزارش این سازمان می گوید که برآوردها از میزان بالا آمدن سطح دریاها تا سال ۲۱۰۰ مختلف است که بالاترین حد آن یک متر است، رقمی که به تدریج مورد تایید دیگران نیز قرار گرفته است، اما بعضی از دانشمدان تا رقم دو و نیم متر را هم پیش بینی کرده اند. در آخرین تحقیقات انجام شده از سوی دانشمندان دانمارکی با احتیاط گفته شده که سرعت بالا آمدن سطح آب دریاها همچنان بیشتر می شود و اطمینان از میزان آن غیرممکن است.
فعالانی که با ساخت نیروگاه های اتمی در سواحل آسیب پذیر بریتانیا مخالفند در گزارش خود زنگ هشدار را با صدای بلند به صدا در می آورند و می گویند که هم قوانین اتمی و هم شرکت انرژی فرانسوی ای دی اف در قبال این مشکل با غرور و خوش خیالی برخورد می کنند.

به نوشته این گزارش: «به نظر می رسد کلاهک های یخی قطبی سریع  تر از آنچه که انتظار می رفت در حال ذوب شدن هستند و مسئله واقعا نگران کننده این است که به نظر می آید نرخ این ذوب شدن رو به افزایش داشته باشد. برخی پژوهشگران می گویند که سطح آب دریاها تا سال ۲۱۰۰ می تواند تا ۶ متر یا بیشتر افزایش پیدا کند، حتی اگر رسیدن به هدف ۲ درجه سانتی گرادی نشست پاریس تحقق یابد.

اما در مسئله بالا آمدن سطح آب دریاها فقط محافظت از تاسیسات اتمی نیست که اهمیت دارد، بلکه احتمال افزایش سیلاب های توفانی نیز دور از ذهن نیست. یک افزایش ۵۰ سانتی متری در سطح آب دریاها می تواند به این معنا باشد که توفانی که تاکنون هر هزار سال یکبار می آمده، اکنون هر ۱۰۰ سال یک بار بیاید. اگر بالا آمدن سطح آب را یک متر فرض کنید، در این صورت توفان های هزاره ای احتمالا به هر دهه یک بار کاهش پیدا خواهند کرد.

به خاطر داشته باشید که در سایت هینکلی پوینت سی (محل احداث رآکتور دوقلوی جدیدی که قرار است شرکت ای دی اف در غرب انگلیس بسازد) احتمالا حداقل تا سال ۲۱۵۰ضایعات اتمی وجود خواهد داشت. سئوالی که به نظر می آید نه دفتر مقررات اتمی و نه شرکت ای دی اف نپرسیده باشند، این است که آیا برای مقابله با سیلاب های توفانی غیرمنتظره و پیش بینی ناشده، می توان با سرعت کافی تمهیدات حفاظتی بیشتری را احداث کرد یا خیر.»

نویسنده: پل براون (Paul Brown) ستون نویس زیست محیطی گاردین