گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، در دنیای ما چه بسیار استعدادهایی که کشف نشدند و مردمان به سادگی از کنار آنها گذشتند و کم نیستند افرادی که با پشتکار خود و تشویق اطرافیان به نابغه‌ای بی‌بدیل تبدیل شدند. شاید هم می‌شود اینگونه گفت که همه انسان‌ها با استعدادی خاص قدم به این دنیا می‌گذارند و اینکه چگونه این استعداد را کشف و به شکوفایی برسانند، همتی بسیار می‌طلبد. یکی از همین انسان‌های پیرامون ما محمد داوود معتمدی فارغ‌التحصیل رشته مهندسی مکانیک با گرایش حرارت و سیالات است.
وی هم اکنون مدیرعامل یک شرکت مهندسی دانش‌بنیان است که موفق شده نیاز یکی از اصلی‌ترین دستگاه‌های شرکت خود را که فرمانتور است را با دانش بومی تولید کند.
برای حضور وی در تحریریه خبرگزاری فارس چندین بار تماس گرفتیم اما مشغله زیاد کاری اجازه حضورش را نمی‌داد تا بالاخره در ظهر یک روز سرد زمستانی میزبان محمد داود معتمدی در خبرگزاری شدیم؛ هرچند خیلی عجله داشت و حرف‌های بسیاری ناگفته ماند.
وی صحبت‌های زیاد و شنیدنی درباره دستاوردهایش در حوزه دارویی، مواد غذایی، آرایشی، محصولاتی همچون تانک‌های استیل، سیستم‌های شستشو و استریلیزاسیون و آب‌های دارویی دارد که شنیدن آنها خالی از لطف نیست.
در این نشست معتمدی تاکید کرد که شرکت‌های بسیار خوبی در تولید داروهای بیوتک در ایران تأسیس شده‌اند که قادر به تولید محصولات فراوانی هستند و تجهیزات شرکت ما نیز برای تولید داروهای بیوتک فعال است. طبیعتاً به هر میزان بتوانیم وابستگی‌مان را به واردات این داروها کم کنیم از طرف دیگر تجهیزاتی که باید وارد کنیم را از داخل کشور تهیه می‌کنیم. حدود ۸۰ درصد تجهیزات تولید دارو در حوزه بیوتک را در کشور تولید می‌کنیم.
آنچه در گفت‌وگوی با محمد داود معتمدی می‌خوانید:
* تولید فرمانتور و بیوراکتور توسط محققان ایرانی
* تولید ۸۰ درصد تجهیزات داروهای بیوتک در کشور
* بومی سازی بخشی از قطعات وارداتی توسط شرکت‌های دانش‌بنیان
* فعالیت در حوزه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی با اعتماد مشتریان
* پیچیدگی خاص در طراحی، تولید و برنامه‌نویسی بیوراکتورها
* تحریم‌ها نقطه قوت ما هستند
* تأمین نشدن مطالبات پرداختی تولیدکنندگان تولید از بیمارستان‌ها، بیمه‌ها و دانشگاه علوم پزشکی
* تولید دستگاه آب خالص در صنعت دارو
* کیفیت را فدای کمیت نکنیم
* صادرات ۵۰۰ هزار یورویی محصولات به ترکیه
فارس: درباره چگونگی شکل‌گیری و شروع فعالیت‌تان بگویید.
معتمدی: در سال ۱۳۹۲ تصمیم گرفتیم با هدف جلوگیری از خروج ارز از کشور در حوزه تامین تجهیزات پیشرفته تولید دارو مثل بیوراکتورها، فرمانتورها، وسل‌های ساخت دارو، سیستم‌های فیلتراسیون، TFF، سیستمCIP/SIP ، لوله کشی استینلس استیل مخصوص صنایع دارویی فعالیتمان را در راستای تامین تجهیزات مذکور آغاز کنیم.
این تجهیزات نیاز داشتند با دانش فنی تولید شوند به همین دلیل یک گروه مهندسی تشکیل دادیم که عمدتاً فارغ‌التحصیلان بسیار خوب ایران در رشته‌های مهندسی شیمی، مکانیک و برق هستند و شروع به طراحی و تولید سیستم‌ها کردیم. در حال حاضر حدود ۶ سال است در تولید تجهیزات فعالیت داریم.
فارس: بازار خوبی برای فعالیت‌هایتان داشتید؟
معتمدی: در اوایل شروع فعالیتمان به دلیل پیدا نکردن بازار خوب و عدم اعتماد شرکت‌های داخلی سال‌های اول به سختی گذشت که در مقابل شرکت‌های خارجی واردات راحت‌تری داشتند. در ۲ سال اخیر اعتماد تولیدکننده‌های دارویی کشور به ما بیشتر شد و در حال حاضر سهم بازار خوبی از ایران را در اختیار داریم.
* تولید فرمانتور و بیوراکتور توسط محققان ایرانی
فارس: موفق به تولید چه محصولی شدید؟
معتمدی: با تلاش و همکاری گروه موفق به تولید دستگاه فرمانتور و بیوراکتور شدیم که این تجهیزات در کشت سلول استفاده می‌شوند و نهایتاً خروجی این تجهیزات پس از طی فرآیندهای پالایش به عنوان ماده موثره دارو مورد استفاده قرار می‌گیرند.
* تولید ۸۰ درصد تجهیزات داروهای بیوتک در کشور
شرکت‌های بسیار خوبی در تولید داروهای بیوتک در ایران تأسیس شده‌اند که قادر به تولید محصولات فراوانی هستند و تجهیزات شرکت ما نیز برای تولید داروهای بیوتک فعال است. طبیعتاً به هر میزان بتوانیم وابستگی‌مان را به واردات این داروها کم و از طرف دیگر تجهیزاتی که باید وارد کنیم را از داخل کشور تهیه می‌کنیم. در حال حاضر حدود ۸۰ درصد تجهیزات تولید دارو در حوزه بیوتک را در کشور تولید می‌کنیم.
حدود ۸۰ درصد تولید دارو در حوزه بیوتک را در کشور تولید می‌کنیم.
داروهایی که در این حوزه تولید می‌شوند با موجود و سلول زنده در ارتباط هستند که پروتئین یا ماده موثره‌ای که از سلول تولید می‌شود را در داخل فرمانتور و یا بیوراکتور جمع‌آوری می‌کنند و نهایتاً بعد از عملیات خالص‌سازی پروتئین‌ها که از سلول استحصال شده‌اند را برای تولید دارو به کار می‌گیرند.
فارس: چه میزان سرمایه‌گذاری اولیه داشتید؟
معتمدی: خرید زمین، احداث کارخانه، وارد کردن علم و دانش جزو سرمایه‌گذاری‌های اولیه بود که سال ۹۳-۹۲ حول و هوش ۵-۴ میلیارد تومان برای این کارخانه هزینه شد و در حال حاضر ارزش کارخانه خیلی بالاتر است.
فارس: آیا کمک دیگری هم داشتید؟
معتمدی: از سوی سرمایه‌گذاران حمایت شدیم؛ ضمن اینکه در مسیر و ادامه کار از وام‌های بانکی استفاده کردیم و به دلیل دانش‌بنیان شدن شرکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم کمک‌هایش را از ما دریغ نکرد، کمک و تسهیلاتی را برای شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته تا این شرکت‌ها بتوانند بهتر و پویاتر فعالیت کنند.
* بومی سازی بخشی از قطعات وارداتی توسط شرکت‌های دانش‌بنیان
فارس: چند درصد از تجهیزات کارخانه شما داخلی و چند درصد خارجی است؟ با توجه به شرایط تحریم‌ها به مشکلی برنخوردید؟
معتمدی: بخشی از اقلام مانند ابزار دقیق‌ها و سنسورها وارداتی هستند و به دلیل اینکه مستقیماً با ارز در ارتباط هستند خریدشان مقداری در این شرایط سخت است. توانسته‌ایم بخشی از قطعات را بومی‌سازی کنیم و در کارخانه خودمان بسازیم که نتایج بسیار خوبی در پی داشته است. به دلیل نداشتن تحقیق و توسعه در داخل کشور به ناچار برخی از قطعات را از خارج از کشور وارد می‌کنیم. حدود ۶۰ درصد از اقلام، داخلی هستند.
فارس: بنابراین تولیدات شما محصول مشابه خارجی دارد؟
معتمدی: بله.
* فعالیت در حوزه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی با اعتماد مشتریان
فارس: به نظرتان از محصولات تولیدی داخلی استقبال می‌شود؟
معتمدی: بله، اوایل فعالیتمان مشتریان داخلی چندان از محصول‌مان استقبال نمی‌کردند. در حال حاضر با توجه به اعتماد بالای مشتریان علاوه بر حوزه دارو در حوزه مواد غذایی و آرایشی و بهداشتی نیز فعال هستیم.
با توجه به اعتماد بالای مشتریان توانستیم علاوه بر حوزه دارو در حوزه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی هم فعالیت کنیم.
* پیچیدگی خاص در طراحی، تولید و برنامه‌نویسی بیوراکتورها
فارس: چقدر وقت صرف ساخت بیوراکتورها و فرمانتورها شد؟
معتمدی: طبیعتاً ممکن است ساخت بعضی از تجهیزات حدود ۳ ماه و برخی هم حدود ۹-۸ ماه نیاز به زمان داشته باشد. تولید بیوراکتورها و فرمانتورها که از طراحی، تولید و برنامه‌نویسی پیچیدگی خاصی برخوردارند چیزی حدود ۹-۷ ماه به زمان نیاز داشتیم که موفق شدیم از صفر تا صد محصول اعم از طراحی، مستندات اجرایی و نهایتاً تولید و کنترل کیفی را در شرکت اجرا کنیم.
فارس: آیا در زمینه دیگری هم فعالیت داشته‌‌اید؟
معتمدی: محصولاتی همچون تانک‌های استیل، سیستم‌های شستشو و استریلیزاسیون که برای ساخت و نگهداری دارو استفاده می‌شوند را ساخته‌ایم. آب‌های دارویی که نوعی آب خالص و قابل تزریق هستند نیز در تجهیزات‌مان نگهداری می‌شوند و اخیراً هم گروه تحقیق و توسعه شرکت‌مان روی تجهیزات تولید آب خالص کار می‌کنند.
* تحریم‌ها نقطه قوت ما هستند
فارس: با توجه به تحریم‌ها محصولات شما چگونه در غلبه به تحریم‌ها کمک کرده است؟
معتمدی: تحریم‌ها به نوعی برای ما نقطه قوت یا کمک شده است؛ البته این به شرطی است که حمایت‌های همه جانبه را هم داشته باشیم. در حال حاضر یکی از معضلات بزرگ و اصلی در کشور چند نرخی بودن ارز است. اگر ارز تک نرخی شود همه تکلیف خود را می‌دانند و راحت‌تر تصمیم می‌گیرند. ارز دولتی برای خرید قطعات خارجی به ما تعلق نمی‌گیرد و باید از ارز نیمایی و اشخاص استفاده کنیم. ارز نیمایی قیمت‌های مختلفی در صرافی‌ها دارد. با نوسان نرخ ارز تحت فشار هستیم و نمی‌توانیم تجهیزات را با قیمت ثابت و مشخص‌تری خریداری کنیم.
بخشی از قطعاتی که روی تجهیزات نصب می‌شدند وارداتی بودند و با توجه به ارزبری که برای کشور داشت و قیمت تمام شده محصول را بالا می‌برد بر آن شدیم تا بتوانیم تعدادی از اقلام را تولید کنیم و وابستگی‌مان را به واردات برخی تجهیزات قطع کنیم.
فارس: این کار شما چه چیزی به ارمغان آورد؟
معتمدی: این کار باعث شد تا قیمت تمام شده محصول پایین‌تر بیاید و مشتری راغب‌تر شود که از تولیدکننده داخلی خرید کند؛ البته به اشتغالزایی هم کمک فراوانی کرده و توانسته‌ایم ۱۰ درصد نیروی جدید جذب کنیم و این محصولات را در کنار این عزیزان تولید کنیم.
* تأمین نشدن مطالبات پرداختی تولیدکنندگان از بیمارستان‌ها، بیمه‌ها و دانشگاه علوم پزشکی
فارس: از مشکلاتتان برایمان بگویید.
معتمدی: عمده مشکلات ما بیشتر در حوزه واردات اقلامی بوده که در داخل کشور تولید نمی‌شوند و مجبور به واردات هستیم؛ البته در بحث انتقال ارز هم مشکلاتی داریم. بسیاری از مشتریان ما که عمدتاً شرکت‌های دارویی هستند با مشکل نقدینگی مواجه هستند و مطالبات تأمین نشده‌ای از بیمه‌ها، دانشگاه علوم پزشکی و بیمارستان‌ها دارند که با تامین نشدن مطالبات پرداختی، تولیدکنندگان هم دچار مشکل می‌شوند و این از جمله معضلاتی است که کل صنعت ایران با آن درگیر است.
البته از حق نباید بگذریم که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری واقعاً به ما کمک کرده و در ۴-۳ سال اخیر دکتر سورنا ستاری دیدگاه مثبتی نسبت به شرکت‌های دانش‌بنیان و صنعت کشور داشته‌اند.
* کیفیت را فدای کمیت نکنیم
فارس: چه بستری باید برای شما فراهم شود تا بتوانید کیفیت محصولاتتان را بالاتر ببرید؟
معتمدی: در حال حاضر سعی کرده‌ایم کیفیت محصول را در حد بالایی نگه داریم و باید برای بهتر شدن از تلاش بی‌وقفه دریغ نکنیم. بحث کیفی برای ما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و سعی بر آن داریم تا کیفیت را فدای کمیت نکنیم چرا که محصول تولیدی ما با جان انسان‌ها در ارتباط است؛ بنابراین نباید محصول دارویی که از تجهیزات‌مان خارج می‌شود از کیفیت پایینی برخوردار باشد که در این صورت شرکت تولیدکننده و بیمار صدمه می‌بینند به همین دلیل همیشه با پشتکار و تلاش سعی در بالا بردن کیفیت محصولات تولیدی‌مان داریم.
فارس: به فکر تولید محصول جدیدتری هستید؟
معتمدی: بله؛ شرکت ما با داشتن مسؤولان زبده در واحد تحقیق و توسعه دائما در حال پیگیری و مطرح کردن مباحث و تجهیزات جدید هستند.
* تولید دستگاه آب خالص در صنعت دارو
فارس: کمی هم درمورد طرح جدیدتان بگویید.
معتمدی: در صنعت دارو مهم‌ترین قسمت در داروهایی که تزریقی هستند، آب است. این آب باید دارای هدایت الکتریکی خیلی پایین و از نظر وجود هرگونه باکتری عاری باشد. تولید این نوع تجهیزات برای صنعت دارو از اهمیت بالایی برخوردار است و به دلیل کیفیت بالایی که دارند در ایران تولیدکننده این تجهیز را نداریم. امیدوارم بتوانیم این محصول را ظرف مدت ۵-۴ ماه آینده به مرحله تولید برسانیم.
دستگاه بعدی هم در ارتباط با تولید بخار خالص است که در صنعت دارو برای استریل کردن اقلام دارویی کاربرد دارد که در داخل کشور تولید ندارد و طراحی آن در واحد تحقیق و توسعه به پایان رسیده است. در حال حاضر آمادگی این را داریم که اگر شرکتی درخواست داشته باشد تولید این محصول را آغاز کنیم.
* صادرات ۵۰۰ هزار یورویی محصولات به ترکیه
فارس: فرمانتورها را صادر هم می‌کنید؟
معتمدی: بله؛ سال گذشته حدود ۵۰۰ هزار یورو از این محصول را به کشور ترکیه صادر کردیم و محصولاتمان در ترکیه استفاده می‌شوند و دارو تولید می‌کنند. به نظرم تولیدات دارویی داخلی ترکیه که توسط تجهیزات شرکت ما تولید می‌شوند توان صادرات به اروپا را هم خواهند داشت.
سال گذشته ۵۰۰ هزار یورو از محصولاتمان به کشور ترکیه صادر شد.
در سال جاری با چند شرکت در الجزایر وارد مذاکره شدیم اما به دلیل اوضاع سیاسی که در این کشور حاکم بود، نتوانستیم وارد قرارداد شویم. امیدوارم با مذاکره و بستن قرارداد با این شرکت‌ها بتوانیم فروش خوبی داشته باشیم؛ البته با کشورهایی مثل عراق و ارمنستان هم مذاکراتی داشته‌ایم که فعلاً پاسخی از سوی آنها دریافت نکرده‌ایم.
فارس: استقبال از محصولاتتان در کشور چطور است؟
معتمدی: شرکت‌هایی که در حوزه بیوتکنولوژی فعال هستند از فرمانتورها و بیوراکتورها خرید و استفاده می‌کنند.
فارس: ... و کلام آخر
معتمدی: وزارت صنعت و معدن از تولیدکنندگان داخلی حمایت خوبی می‌کند به طوری که محدودیتی برای ورود برخی تجهیزات وارداتی در نظر گرفته تا تولیدکنندگان داخلی بتوانند محصولی با کیفیت مناسب تولید کنند.
چند نرخی بودن ارز شرکت‌های تولید کننده داخلی را تحت فشار قرار داده است. با تک نرخی شدن ارز تکلیف‌مان مشخص می‌شود و می‌توانیم خیلی راحت‌تر به فعالیت‌هایمان ادامه دهیم و به کشور خدمت کنیم.
امیدوارم در کشور سربلند باشیم و بتوانیم اسم کشور عزیزمان ایران را در منطقه، اروپا و کل دنیا آنطور که شایسته است نشان دهیم و با توجه به رشد قابل توجهی که در حوزه صنعت و تکنولوژی داشته‌ایم بتوانیم با همت و تلاش جزو کشورهای برتر دنیا قرار بگیریم.
انتهای پیام/