خبرگزاری مهر، گروه بین الملل رامین حسین آبادیان: بامداد روز جمعه بود که ارتش سوریه به یک کاروان نظامی ترکیه در منطقه جبل الزاویه که درصدد تدارک هجومی علیه نیروهای سوری بود، حمله کرد. به دنبال این عملیاتِ ضد تروریستی ارتش سوریه بیش از ۳۰ نظامی ترکیه که به نظر میرسد در صفوف تکفیریها فعال بودند، کشته شدند.
وزارت دفاع ترکیه تا کنون کشته شدن ۲۹ سرباز خود را تأیید کرده است اما بنا به گفته دیدهبان نزدیک به نیروهای مسلح شمار کشتهها بیشتر از تعداد اعلام شده، برآورد میشود. تحرکات دیپلماتیک ترکیه در ساعات گذشته به طرز قابل ملاحظهای افزایش پیدا کرده است. چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه با یانس ستولتنبرگ دبیرکل ناتو گفتوگو کرد. سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه هم با مشاور امنیت ملی آمریکا درباره تحولات ادلب گفتگو کرد.
از طرفی ارتش ترکیه مدعی شد که پایگاههای ارتش سوریه را مورد هدف قرار داده است. ترکیه با تاکید بر ادامه فعالیتهای خود در اراضی سوریه مدعی است که انتقام خون سربازان خود را خواهد گرفت. وزارت دفاع سوریه هم خبر داده است که سامانه پدافند هوایی این کشور دو موشک را که از داخل خاک سوریه به سمت لاذقیه شلیک شده بود، منهدم کرده است. منابع سوری نیز میگویند تاکنون هیچ تلفاتی در پی حمله ترکیه به تلرفعت و لاذقیه گزارش نشده است.
در همین ارتباط، خبرنگار مهر گفتگویی را با ژنرال «امین حطیط» کارشناس و تحلیلگر لبنانیِ مسائل سیاسی و نظامی، ترتیب داده است که مشروح آن از نظر میگذرد؛
*همانطور که میداند درگیریها در «ادلب» به دلیل تداوم اشغالگری ترکیه در این محور، مدتی است که شدت گرفته است. اخیراً نیز بیش از ۳۰ تَن از نظامیان ارتش ترکیه در نبرد ادلب کشته شدند؛ مسأله ای که موجبات خشم و عصبانیت شدید آنکارا را به دنبال داشته است. به نظر شما ترکیه به دنبال تحقق چه اهدافی در «ادلب» است؟
اتفاقاتی که در «ادلب» رخ میدهد، به خوبی نمایانگر نقض قوانین بین المللی و قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل در این محور توسط دولتمردان ترکیه است. ما شاهد آن هستیم که مقامات ترکیه و در رأس آنها «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور این کشور سیاست دوگانهای را در قبال سوریه در پیش گرفته اند.
مقامات ترکیه از یک سوی اینگونه القا میکنند که توافقات حاصل شده در کمیته سهجانبه (متشکل از آنکارا، مسکو و تهران) را اجرایی میسازند و از سوی دیگر، شاهد هستیم که آنها برای تحقق اهداف و پروژههای خود در ادلب از طریق ابزارهایشان یعنی گروههای تروریستی تلاش میکنند.
بدیهی است که در این میان، اشغال خاک سوریه و تسلط بر آن و اعمال هیمنه بر تمامیت ارضی سوریه ازجمله مهمترین اهداف دولتمردان ترکیه محسوب میشود؛ هرچند که آنها خود این مسأله را تکذیب میکنند.
در واقع، ترکیه با اقدامات خود در سوریه در حال انجام یک «مانور فریبکارانه» در خصوص ادلب است. زمانی که پرده از چهره این اقدامات فریبکارانه ترکیه کنار رفت، ارتش سوریه عملیات بزرگ آزادسازی ادلب را کلید زد تا تروریستهای تحت الحمایه آنکارا را از این محور اخراج کند.
*چه عاملی موجب ظهور و بروز درگیری نظامی میان نیروهای نظامی ترکیه و روسیه در ادلب شد؟
پس از آغاز عملیات بزرگ آزادسازی ادلب توسط نیروهای مقاومت سوری، دولتمردان ترکیه پس از سالها نقاب از چهره خود برداشتند و به صورت مستقیم و کاملاً علنی هدف قرار دادن مواضع ارتش سوریه را کلید زدند.
این اقدام علنی و بی شرمانه ترکیه موجبات خشم و عصبانیت روسها را فراهم آورد و موجب شد تا روسیه ضربه هولناکی را به ارتش ترکیه وارد آورد. این ضربه دردناک روسیه به ارتش ترکیه موجب کشته شدن ۷۰ نظامی این کشور و زخمی شدن دهها تَن دیگر شد. بدین ترتیب بود که تنش و درگیری میان دو طرف رقم خورد.
در هر صورت، من اعتقاد دارم که اکنون و پس از رسوایی ترکیه و آشکار شدن اهداف آن در سوریه از یک سوی و عدم همراهی متحدانش ازجمله آمریکا و ناتو با آن در ادلب از سوی دیگر، آنکارا به شدت به تجدید نظر در سیاستهای خود در سوریه نیازمند است؛ به ویژه اینکه اکنون ترکیه به خوبی میداند که سوریه و روسیه برای آزادسازی ادلب کاملاً جدی هستند.
*باتوجه به شدت گرفتن درگیریها در ادلب و افزایش انتقادات ترکیه از نقش روسیه در این استان و همچنین سلسله اظهارنظرهای متحدان آنکارا علیه مسکو، به نظر شما آیا در آینده میتوان وقوع درگیریهای نظامی مستقیم و شدید میان ترکیه و روسیه در ادلب را پیشبینی کرد؟
وقوع درگیری نظامی مستقیم میان روسیه و ترکیه در «ادلب» بعید به نظر میرسد. احتمال ظهور و بروز چنین حادثهای ضعیف است. مشکل اینجاست که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه ثابت کرده است که هیچگاه عاقلانه و مدبرانه رفتار نمیکند و هیچ توجهی به واقعیتهای میدانی موجود ندارد.
اما در نقطه مقابل، روسیه نشان داده است که به خوبی نحوه تعامل با «اردوغان» را به خوبی میشناسد و میداند که چه زمانی باید با آن مقتدرانه و قاطعانه برخورد کند و چه زمانی با آن با نرمش جلو برود. براساس آنچه که گفته شد، حداقل تا این لحظه پیشبینی که وجود دارد این است که درگیری نظامی مستقیمی میان دو طرف به وقوع نخواهد پیوست.
*مقامات ترکیه رایزنیهای گستردهای را با سران ایالات متحده آمریکا برای اقناع آنها جهت ورود به نبرد ادلب، انجام داده اند. گفته میشود که آنکارا قصد دارد آمریکاییها را به نبرد فراگیر در ادلب بکشاند. این اقدام ترکیه و نتیجه آن را چطور ارزیابی میکنید؟
من اعتقاد دارم که ایالات متحده آمریکا به صورت مستقیم در نبرد «ادلب» هیچگونه مداخلهای انجام نخواهد داد. نه در «ادلب» بلکه در هیچ نقطه دیگری از سوریه شاهد مداخله مستقیم ایالات متحده آمریکا نخواهیم بود.
سیاست کنونی ایالات متحده آمریکا مبتنی بر «باجخواهی» از طرفهای مختلف بینالمللی از یک سوی، و حمایت از تروریستهای تکفیری به عنوان ابزاری برای پیادهسازی اهداف میدانی از سوی دیگر، است.
بر همین اساس، اینکه آمریکاییها با استفاده از نیروهای نظامی خود به صورت مستقیم وارد نبرد ادلب و دیگر نبردهای نظامی مستقیم در سوریه شوند، مسأله است که تحقق آن بسیار بعید به نظر میرسد.
*همزمان با اقدامات خصمانه ترکیه در سوریه و به ویژه در ادلب شاهد تحرکات مشکوک و خصمانه رژیم صهیونیستی در این کشور نیز هستیم. صهیونیستها به تازگی قنیطره را نیز بمباران کرده اند. ارزیابی شما از گامهای خصمانه و البته همزمان ترکیه و رژیم صهیونیستی در ادلب چیست؟
بدون تردید آنچه که در «ادلب» به چشم میخورد این است که اسرائیل ازجمله شرکای اصلی ترکیه محسوب میشود. درحال حاضر سلسله اقدامات خصمانه و تجاوزکارانه اسرائیل علیه دمشق همزمان با گامهای خصمانه ترکیه نشان از هماهنگی میان آنها دارد.
اما نکتهای که وجود دارد، این است که اسرائیل از حضور نظامی زمینیِ مستقیم در سوریه خودداری میکند و هیچ تمایلی به این مسأله ندارد. لذا در شرایط کنونی، اسرائیل ارائه حمایت نظامی به ترکیه از رهگذر هدف قرار دادن مواضع ارتش سوریه را در دستور کار خود قرار داده است.
این اقدام اسرائیل در واقع پیامی است که از سوی سران تل آویو به دولتمردان ترکیه و همچنین تروریستهای تکفیری مخابره میشود و آن، اینکه اسرائیلیها در نبرد با سوریه و محور مقاومت در یک صف واحد با آنکارا و تکفیریها ایستاده اند.