ویروس کرونا مشاغل کوچک را با ریزش سنگین مشتریان مواجه کرد.
کرونا بازار مشاغل کوچک را با رکود سنگین مواجه کرده است. آرایشگاه‌های زنانه که هر سال این روزها تا پاسی از شب مشغول کار بودند، حالا با شیوع کرونا بین ٥٠ تا ٨٠درصد نوبت شب عید خود را لغو کرده‌اند. این موضوع حتی به معروف‌ترین آرایشگاه‌های تهران هم که نوبت‌های چندماهه می‌دادند، رسیده است. از آن سمت خیاطی‌هایی که مشغول آماده‌کردن سفارش‌های شب عید بوده‌اند، از کاهش ۵٠درصدی سفارشهایشان می‌گویند. اوضاع برای رستوران‌داران خراب‌تر از بقیه اصناف است. رستوران‌دارانی که همیشه معتقد بودند بازار غذا تعطیلی‌بردار نیست، این روزها در مناطق مختلف شهر از افت بین ٣٠ تا ٧٠درصدی فروش‌شان خبر می‌دهند. آنها می‌گویند افت مشتریان در رستوران‌های جنوب و مرکز شهر بیشتر بوده، زیرا غذاخوری‌های آنها اغلب کوچک است و مردم کمتر به سطح بهداشت در این غذاخوری‌ها اعتماد می‌کنند. وضعیت تالارها هم جالب نیست و آنها با دستور اخیر اتحادیه‌شان مجبور به لغو همه مراسم شده‌اند و حتی کسانی را که قصد برگزاری جشن‌هایشان را با وجود کرونا داشته‌اند، سردرگم کرده است.
آرایشگاه‌ها نیمه‌وقت شدند
یکی از کسب‌وکارهایی که این روزها به‌شدت تحت‌تأثیر کرونا قرار گرفته، «آرایشگری» است. هر سال در چنین روزهایی، آرایشگاه‌های زنانه شلوغ‌ترین روزهای خود را سپری می‌کردند. وقت‌ها از مدت‌ها پیش برای انجام امور زیبایی رزرو می‌شد و آرایشگران هم از مدت‌ها قبل به مشتریان خود می‌گفتند وقت‌های اسفندماه را رزرو کنند تا در روزهای پایان سال سرشان بی‌کلاه نماند. امسال اما همه چیز فرق کرده است. نه از هیاهو و شلوغی شب‌های عید خبری است، نه از مردمی که دوست دارند به بهترین شکل ممکن خودشان را برای سال نو آماده کنند. شیوع کرونا مانع کسب درآمد آرایشگاه‌ها شده است. کرونا درست در روزهایی وارد ایران شد که مردم خود را برای سال نو آماده می‌کردند و حالا همه چیز به حالت ملغی درآمده است.
شهربانو عابدی، رئیس اتحادیه آرایشگران زنانه هم به رکود سنگین کار و کاسبی آرایشگاه‌های زنانه پس از کرونا اشاره کرده وگفته است که از اعضای صنف خود، خواسته است تا موارد و الزامات مورد توصیه وزارت بهداشت و دستگاه‌های ذی‌ربط را به طور جدی رعایت کنند و قبل و بعد از خدمات، وسایل و لوازم آرایشگاه را به طور دقیق ضد عفونی کنند و حتی‌المقدور از وسایل یک‌بارمصرف استفاده شود.
او گفته است که در حال حاضر ساعت کار آرایشگاه‌ها تغییر کرده و از ساعت ٨ و٣٠دقیقه تا ۱۳ مجاز به فعالیت هستند که البته تعداد زیادی از آرایشگاه‌ها این موضوع را رعایت نکرده‌اند و همچنان ساعت کاری سابق خود را دارند. در این میان برخی از آرایشگاه‌ها هم برای جذب مشتری تخفیف‌های ٢٠ تا۴٠درصدی برای خدمات خود درنظر گرفته‌اند اما حتی این تخفیف‌ها هم باعث نشده که مردم قید رفتن به سالن‌های زیبایی را نزنند.
صاحب یک آرایشگاه در منطقه تهرانپارس درباره کاهش مشتریان خود از زمان ورود کرونا به ایران می گوید: «حدودا ١٠ روزی می‌شود که مشتریان ما به شدت کاهش پیدا کرده اند. سالن ما از سالن های شلوغ در شرق تهران است که هر سال از ابتدای آذر برای اسفند وقت می‌دادیم که امسال هم همین‌طور بود اما از ١٠ روز پیش تقریبا ٨٠ درصد مشتریان وقت‌های خود را کنسل کردند و بعضی هم منتظر ماندند تا ببینند شرایط چطور می‌شود. اوضاع کار و کاسبی‌مان اصلا خوب نیست در حالی که الان باید شلوغ ترین روزهایمان را سپری می‌کردیم اما حالا نگران پرداخت اجاره و دستمزد کارکنان و سایر هزینه‌ها هستیم. برای این که بتوانیم جذب مشتری داشته باشیم.»
برخی از آرایشگاه‌ها هم برای جذب مشتری تخفیف‌های ٢٠ تا۴٠ درصدی برای خدمات خود درنظر گرفته‌اند اما حتی این تخفیف‌ها هم باعث نشده که مردم قید رفتن به سالن‌های زیبایی را نزنند
با آرایشگاه بزرگ دیگری در شهرک غرب تماس می گیرم. این آرایشگاه هم از جمله آرایشگاه های شلوغ و معروف است که مشتریانش برای انجام کارهای زیبایی باید از مدت ها قبل وقت بگیرند.
منشی این آرایشگاه می گوید: «تعداد مشتریان ما این روزها بسیار کم شده و این در حالی است که سال گذشته مشتریان ما از دی ماه وقت رزرو می‌کردند و نوبت می‌گرفتند. با این که همه نکات و موارد بهداشتی را رعایت کرده و مدام وسایل اصلاح و آرایشگری را ضدعفونی می‌کنیم و در فضای مجازی هم ویدیوهای ضدعفونی کردن را منتشر می‌کنیم اما مشتریان ترجیح می دهند انجام کارهای زیبایی را فعلا به تعویق بیندازند و به آرایشگاه نیایند.»
فروش خیاطان ۵۰درصد افت کرد
در آستانه نوروز کاروکاسبی خیاطان هم کساد شده است. خیاطی‌های منطقه سلسبیل تهران می‌گویند که مغازه را بسته‌اند و فقط روی کرکره‌های‌شان یک شماره گذاشته‌اند تا اگر سفارشی بود، شاگردان مغازه را برای گرفتن سفارش به در خانه‌ها بفرستند.
حبیب طهماسبی‌نیک، رئیس اتحادیه خیاطان مردانه و زنانه‌دوز تهران گفته است که صنف ما نیز مانند اکثر صنوف اسیر شیوع این ویروس شده و اکنون در رکود کامل به سر می‌بریم. فضای به وجود آمده در کشور به‌گونه‌ای است که مردم بسیار احتیاط می‌کنند و فقط برای اقلام خوراکی و بهداشتی هزینه می‌کنند. اگر بخواهیم با سال قبل مقایسه کنیم، فروش ما بیش از ۵٠درصد افت کرده است.
او به ایلنا توضیح داده است: «زیرمجموعه ما ٣هزار واحد هستند که تمام آنها برای شب عید و بازار آن برنامه ریخته بودند اما اکنون همه چیز از بین رفته است.»
عروسی‌ها به تابستان افتاد
پیداکردن جایی برای رزرو مراسم عروسی و تولد و حتی ختم دشوار است و تالارها دیگر بنا به دستور تازه اتحادیه‌شان دیگر سفارش مراسم قبول نمی‌کنند. به گفته آنها، بیشتر مشتریان این تالارها، مراسم عروسی‌شان را به تابستان انداخته‌اند و نوبت‌ها را برای آن زمان جابه‌جا کرده‌اند و مشتریانی هستند که هزینه برگردانده‌شده مراسم ختم را می‌گیرند و به گفته خودشان به خیریه‌ها می‌دهند.
خسرو ابراهیمی‌نیا، رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی و تجهیز مجالس تهران در خصوص وضع صنف متبوع خود در پی شیوع بیماری کرونا در هفته گذشته گفت: «در هفته گذشته ۲۰درصد مراسم‌ها ملغی شد.»
او گفته است: «ما به تمام تالارها و سالن‌های برگزار‌کننده مجالس اعلام کرده‌ایم که به منظور کمک به هموطنان و مقابله با شیوع ویروس کرونا افرادی که در هفته جاری مراسم داشتند، اگر مراسم خود را لغو کردند، کلیه مبلغ ودیعه بدون هیچ کم‌وکاستی به آنها عودت داده شود.»
او با اشاره به ضرر و زیان صاحبان تالارهای پذیرایی از این روند گفت: «لغو مراسم ضرر و زیان هنگفتی به تالارها تحمیل خواهد کرد.»
اوضاع رستوران‌داران خراب‌تر از بقیه به نظر می‌رسد. آنها می‌گویند که در روز شاید تعداد سفارشهایشان به اندازه انگشتان یک دست نرسد و همین مسأله موجب شده است که بخش زیادی از مواد غذایی که از هفته‌های قبل تهیه کرده بودند، فاسد و راهی زباله‌ها شود. برآورد رستوران‌داران مناطق مختلف تهران از سطح ریزش مشتریان‌شان متفاوت است. برخی رستوران‌های کوچک تا ٧٠درصد ریزش مشتری را تخمین می‌زنند و برخی رستوران‌های بزرگ و برند تخمین‌شان از ریزش مشتری‌ها کمتر است.
ریزش مشتریان رستوران‌ها
علی‌اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه دارندگان رستوران و سلف سرویس به زیان سنگین رستوران‌داران پس از کرونا اشاره کرده و گفته است: «تاکنون ۳۰ الی ۴۰درصد از فروش رستوران‌ها افت کرده که با توجه به کاهش مراجعه مردم به اماکن عمومی طبیعی است.»
او توضیح داده است: «در تهران و بسیاری از شهرستان‌ها، کاهش فروش و کاهش مراجعه اتفاق افتاده است و بسیاری از رستوران‌های مشهد نیز به دلیل کاهش حضور مردم در اماکن عمومی موقتا تعطیل شده‌اند.»
این ماجرا حالا برای بسیاری از کسب‌وکارهای خرد اتفاق افتاده است. صاحبان این مشاغل می‌گویند که آنها مانند کارمندان و کارگران حقوق ثابت و بیمه ندارند و کرونا زندگی آنها را با مشکلات اساسی مواجه کرده است؛ البته دولت و بانک مرکزی هم در همین زمینه اعلام کرده‌اند که بسته‌های حمایتی برای مشاغل خرد در نظر گرفته‌اند که از آن جمله می‌توان به تعویق پرداخت اقساط بانکی، مالیات و… اشاره کرد.»