با شیوع گسترده کروناویروس پزشکان به منظور رعایت بیشتر بهداشت فردی مردم را به خودداری از لمس صورت با دستهایشان مانند خودداری از خارندن بینی یا مالیدن چشمها توصیه میکنند.
در طول روز ما سطوح بسیاری از جمله دستگیرهها و دربها، دکمههای آسانسور و میلههای مترو را لمس میکنیم که ممکن است میکروبهای زیادی روی آنها تجمع کرده باشند و پس از لمس آنها ممکن است انگشتان خود را به بینی، دهان یا چشمان خود زده و از این طریق میکروبها را وارد بدن خود کنیم.
ترک عادت لمس کردن صورت شاید برای برخی کاری دشوار و دور از تصور باشد.
یک پزشک و استادیار دانشگاه پزشکی NYU Langone Health آمریکا در اینباره میگوید: ترک چنین عادتی میتواند بسیار دشوار باشد، چرا که همه افراد بدون آن که متوجه باشند و به شکل کاملا ناخودآگاهی این کار را انجام میدهند.
در ادامه چند ترفند برای متوقف کردن این عادت و خودداری از لمس صورت به نقل از روزنامه نیویورکتایمز آورده شده است:
- یک بسته دستمال کاغذی همراه خود داشته باشید:
زمانی که بخشی از صورتتان احساس خارش دارد یا وقتی میخواهید بینیتان را بمالید یا عینکتان را روی صورت خود تنظیم کنید، یک دستمال کاغذی برداشته و به جای انگشتان از دستمال کاغذی استفاده کنید.
اگر احساس میکنید میخواهید عطسه کنید از دستمال کاغذی استفاده کرده و پس از عطسه آن را درون سطل زباله بیندازید. در صورتی که دستمال کاغذی همراه خود نداشتید، درون آرنج خود عطسه کنید، چرا که عطسه این احتمال را ایجاد میکند که میکروبهای خود را به اطراف و افراد دیگر سرایت دهید.
- محرکها را شناسایی کنید:
پزشکان توصیه میکنند محرکهایی را که باعث میشود صورت خود را بیشتر لمس کنید، شناسایی کنید. در طول روز توجه کنید چه زمانهایی بیشتر صورت خود را لمس میکنید و علت این رفتار چیست. در صورتی که علت و محرکهای این عادت را شناسایی کنید، راحتتر میتواند از آنها دوری کرده و این عادت را ترک کنید.
برای مثال اگر متوجه شدید دچار خشکی چشم هستید و به همین علت چشمهای خود را زیاد لمس میکنید، از قطرههای چشمی و اشکهای مصنوعی استفاده کنید. اگر موهای خود را دائم مرتب میکنید یا از دست خود به عنوان تکیهگاهی زیر چانهتان استفاده میکنید، نسبت به آن آگاه باشید و آنها را ترک کنید.
پزشکان همچنین توصیه کردهاند افرادی که از لنزهای چشمی استفاده میکنند تا حد ممکن آنها را استفاده نکرده و اگر لنز طبی استفاده میکنند، از عینک به جای آنها استفاده کنند تا کمتر مجبور به لمس چشمهای خود شوند.
همچنین استفاده از ماسکها اگرچه برای جلوگیری از انتقال ویروس خیلی موثر نیستند اما میتوانند به عنوان مانعی فیزیکی در برابر لمس بینی یا دهان عمل کنند و مفید باشند.
میتوانید یادداشتهای کوچکی با این مضمون که "به صورتت دست نزن" نوشته و آن را در نقاط مختلف خانه یا میز کارتان بچسبانید.
- دستان خود را مشغول نگه دارید:
پزشکان میگویند مشغول نگه داشتن دستان خود با توپهای ضد استرس یا اجسام دیگر میتواند موارد لمس صورت شما را کاهش داده و محرکها را به حداقل برساند. البته فراموش نکنید که مرتباً آن شی را تمیز و ضد عفونی کنید.
اگر توپ ضد استرس برای بازی کردن با آن ندارید از روشهای دیگری استفاده کنید. برای مثال خود را تا حد زیادی سرگرم کنید یا دستهای خود را به یکدیگر قلاب کنید تا میزان لمس صورت خود را کاهش دهید.
استفاده از صابون معطر یا لوسیون نیز میتواند کمک کند، زیرا هنگامی که دستان خود را به صورتتان نزدیک میکنید، بوی آن باعث میشود نسبت به اقدام خود آگاه شده و از لمس صورتتان خودداری کنید.
- آرام باشید:
یک استاد روانپزشکی و علوم رفتاری اظهار داشته که توصیه اصلی او به همه مردم کاهش استرسشان است، چرا که استرس روی سیستم ایمنی بدن افراد تأثیر میگذارد و هر چه بیشتر استرس داشته باشید، توانایی بدن در مقابله با عفونتها کاهش مییابد.
این استاد میگوید میتوان از تکنیکهای شرطی شدن برای ترک این عادت نیز استفاده کرد. برای مثال افراد میتوانند یک کش پول را دور مچ دست خود انداخته و هر بار که میخواهند صورت خود را لمس کنند، یکبار با کشیدن و رها کردنِ کش به دست خود ضربه بزنند.
انجام تمرینهای مراقبه و ذهن آگاهی و همچنین تمرکز روی تنفس نیز میتواند در ترک این عادت موثر باشد.
با تمام این وجود پزشکان میگویند در صورتی که دستانتان تمیز باشند، لمس صورتتان مشکلی ندارد و نباید بیش از حد نگران این موضوع بود، چرا که این عادت رفتاری طبیعی برای همه است.