عضو هیأت علمی گروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت مدت زمان نهفتگی تا شروع علائم ویروس کرونا به طور کلی بین یک تا ۱۴ روز و به طور متوسط ۵ روز است.
دکتر نادر صاکی اظهار کرد: کروناویروس یک خانواده بزرگ ویروسی است که ممکن است باعث ایجاد بیماری در حیوانات یا انسان‌ها شود. در انسان شناخته شده است که چندین تاج ویروس باعث ایجاد عفونت‌های تنفسی از سرماخوردگی گرفته تا بیماری های شدیدتر می شود؛ مانند سندروم تنفسی خاورمیانه (MERS) و سندروم شدید تنفسی حاد (SARS) و ویروس اخیراً کشف شده که باعث ایجاد بیماری COVID -۱۹ می‌شود. این بیماری، یک بیماری عفونی است که توسط ویروس SARS-CoV-۲ ایجاد شده است که طی شیوع کروناویروس ۲۰۱۹ کشف و نامگذاری شده است. مبتلایان به این بیماری ممکن است دچار تب، سرفه خشک، خستگی و تنگی نفس شوند. همچنین گلودرد، آبریزش بینی یا عطسه کمتر دیده می‌شود. علائم آن در گلو به صورت خشکی گلو است و در مواردی اختلال بویایی گزارش شده است.
مدت زمان نهفتگی COVID-۱۹
وی در خصوص مدت زمان نهفتگی بیماری COVID-۱۹ و مدت زمان زنده ماندن این ویروس روی سطوح، بیان کرد: این عفونت از طریق قطرات تنفسی تولید شده از مجاری هوایی، اغلب هنگام سرفه یا عطسه از شخص به دیگران منتقل می‌شود. مدت زمان نهفتگی تا شروع علائم به طور کلی بین یک تا ۱۴ روز و به طور متوسط ۵ روز است. هنوز مشخص نشده است که ویروس ناشی از COVID-۱۹ چه مدت زمان روی سطوح زنده می‌ماند، اما به نظر می‌رسد مانند سایر کرونا ویروس‌ها رفتار کند. مطالعات نشان می‌دهد که کرونا ویروس‌ها ممکن است برای چند ساعت یا چند روز روی سطوح بمانند و بستگی به نوع سطح، دما یا رطوبت محیط متغیر هستند. سطح آلوده را باید با مواد ضد عفونی کننده ساده تمیز کرد تا ویروس‌ها از بین بروند. دست‌ها را باید با آب و صابون شست و از لمس چشم، دهان و بینی خودداری کرد.
عضو هیأت علمی گروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به علائم بیماری COVID-۱۹ گفت: شایع‌ترین علائم این بیماری تب، خستگی و سرفه خشک است. برخی از بیماران نیز ممکن است سر درد و درد عضلانی، احتقان بینی، آبریزش بینی، خشکی گلو یا اسهال داشته باشند. این علائم معمولا خفیف است و به تدریج شروع می‌شود. برخی از افراد آلوده علائمی ندارند و احساس ناخوشایندی نمی‌کنند. اکثر افراد (حدود ۸۰ درصد) بدون نیاز به درمان خاص، بهبود می‌یابند. از هر ۶ نفری که مبتلا می‌شوند یک نفر به طور جدی بیمار می‌شود و در تنفس دچار مشکل می‌شود. افراد مسن و افراد دارای مشکلات پزشکی اساسی مانند فشار خون بالا، مشکلات قلبی یا دیابت و یا کسانی‌که تحت شیمی درمانی هستند، بیشتر احتمال دارد به بیماری جدی مبتلا شوند. افراد مبتلا به تب، سرفه و مشکل در تنفس باید به دنبال مراقبت پزشکی باشند. در مواردی می‌تواند به سینه پهلو، نارسایی چند عضو و مرگ در آسیب پذیرترین افراد منجر شود.
صاکی با بیان اینکه ما می‌توانیم برای کاهش نگرانی‌های خود دست به انجام اقدامات محافظتی از خود و مردم بزنیم، تصریح کرد: مهم ترین این اقدامات، شستشوی منظم و کامل دست و بهداشت تنفسی است. علاوه بر این باید آگاه باشیم و از توصیه‌های پزشکان و مسئولان بهداشتی مبنی بر محدودیت‌هایی برای مسافرت، حرکت و اجتماعات، پیروی کنیم.
ویروس COVID-۱۹ چگونه منتشر می‌شود؟
وی با اشاره به اینکه این بیماری می‌تواند از سایر مبتلایان به ویروس، منتشر شود، افزود: این بیماری می‌تواند توسط قطرات کوچک خارج شده از بینی یا دهان، از فرد به فرد دیگر انتشار یابد که در هنگام سرفه یا بازدم فرد مبتلا به این ویروس منتشر شود. این قطرات روی اشیاء و سطوح اطراف فرد می‌نشیند سپس افراد دیگر با لمس این اجسام و سطوح، بیماری را گرفته و سپس چشم، بینی یا دهان را لمس می‌کنند. همچنین بیماری از طریق تنفس قطرات فرد مبتلا که سرفه می‌کند، منتقل می‌شود به این دلیل است که باید بیش از یک متر از فردی که بیمار است فاصله بگیرید. گفته شده ویروس تا فاصله یک متری از طریق ذرات هوا و تنفس و تا ۳ متری از طریق عطسه و سرفه شدید قابل انتقال است.
استفاده از ماسک تا چه اندازه ضرورت دارد؟
عضو هیأت علمی گروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: تنها در صورت ابتلا به علائم بیماری به ویژه سرفه و یا قرار گرفتن کنار شخص مبتلا باید ماسک بزنید. اگر بیمار نیستید و در کنار شخص بیمار قرار نگرفته‌اید، ماسک را هدر ندهید و در موارد ضروری استفاده کنید. کمبود ماسک در سراسر جهان وجود دارد لذا از جمع کردن و احتکار آن خودداری شود. ماسک تنها باید برای فردی که علائم بیماری دارد، استفاده شود تا از انتشار بیماری جلوگیری شود. همچنین استفاده از ماسکِ صورت برای کادر درمان و افرادی که در یک مرکز درمانی و یا در خانه از شخصی مراقبت می‌کنند، بسیار اهمیت دارد. موثرترین راه‌ها برای محافظت از خود و دیگران در برابر این ویروس، شستن منظم دست‌ها است، همچنین سرفه خود را با آرنج یا دستمال کنترل کنید و فاصله حداقل یک متر را از افرادی که سرفه یا عطسه می‌کنند، حفظ کنید.
صاکی با بیان اینکه ماسک فقط باید توسط کارکنان بهداشتی، مراقبین و افراد دارای علائم تنفسی مانند تب و سرفه استفاده شود، ادامه داد: پیش از لمس ماسک، دست‌ها را با دستمال حاوی الکل با آب و صابون تمیز کنید، ماسک را چک کنید تا پاره یا سوراخ نباشد. دقت کنید کدام طرف ماسک سمت بالا است (محل نوار فلزی). همچنین دقت کنید که کدام سمت ماسک به سمت خارج است. پس از آن ماسک را روی صورت خود قرار دهید، نوار فلزی یا لبه سفت ماسک را بچسبانید تا به شکل قالب بینی شود، ماسک را به سمت پایین بکشید تا دهان و چانه را بپوشاند. پس از استفاده، ماسک را بردارید، حلقه‌ها را از پشت گوش درحالیکه ماسک را از چهره و لباس خود دور نگه می‌دارید، جدا کنید تا از تماس سطوح آلوده ماسک با بدن، جلوگیری شود. بلافاصله پس از استفاده، ماسک را در سطل زباله بسته رها کنید و بهداشت دست را بعد از لمس یا دور انداختن ماسک رعایت کنید.
وی در پاسخ به این سؤال که از چه کارهایی درخصوص کنترل این ویروس باید خودداری شود؟ گفت: اقداماتی مانند سیگار کشیدن، مصرف داروهای گیاهی سنتی، پوشیدن ماسک‌های متعدد و مصرف آنتی بیوتیک‌ها نه تنها موثر نیستند بلکه می‌توانند مضر هم باشند.
عضو هیأت علمی گروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که ویروس در آن منتشر شده باشد و علائمی مانند تب، سرفه خشک و یا مشکلات تنفسی دارید، تست کرونا بدهید. لازم نیست همه آزمایش شوند زیرا این ویروس مدتی طول می‌کشد تا تکثیر و قابل شناسایی شود. پزشک یا مراقب بهداشتی، از ترشحات عمق حلق، انتهای بینی و یا خلط بیمار با کمک سواپ، نمونه‌گیری می‌کند و با استفاده از تکنیک (PCR) آزمایش انجام می‌شود. به این صورت که محتوای ژنتیکی ویروس کرونا را تغلیظ می‌کنند تا ببینند آیا رد DNA یا RNA این ویروس در ترشح خارج شده وجود دارد یا خیر. تاکنون اطلاعات چندان زیادی درباره قطعیت نتیجه آزمایش‌ها در دست نیست. بر پایه نتایج حاصل از آزمایش بررسی می‌شود که آیا مثلا به آزمایش دیگری هم نیاز است یا خیر. در شرایطی ممکن است در فرد مبتلا، تست منفی شود و این نشان می‌دهد که هنوز تست وی مثبت نشده است. اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد، فرد به احتمال بسیار زیاد مبتلا است، اگر چه مثبت کاذب هم داریم.
صاکی افزود: عفونت ویروسی کرونا را می‌توان از طریق مجموعه‌ای از علائم، وجود عوامل خطر در فرد مانند سن بالا، دیابت، بیماری قلبی و اسکن CT قفسه سینه که ویژگی‌های ذات‌الریه را نشان می‌دهد، تشخیص داد. در اینصورت منتظر نتیجه تست نمی‌شویم و درمان را شروع می‌کنیم.
وی با بیان اینکه هیچ واکسنی برای جلوگیری از بیماری کروناویروس ۲۰۱۹(COVID) وجود ندارد، گفت: در اوایل سال ۲۰۲۰، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که انتظار نمی‌رود واکسن علیه SARS-CoV-۲ در کمتر از ۱۸ ماه در دسترس باشد و بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری، جلوگیری از قرار گرفتن در معرض ویروس است.
عضو هیأت علمی گروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص رده سنی مرگ و میر ناشی از این بیماری، بیان کرد: تحقیقات مقدماتی تعداد مرگ و میر موارد را کم و بین ۲ تا ۳ درصد اعلام کرده است. در میان کسانی‌که فوت کردند، بسیاری از آن‌ها دارای شرایطی از جمله فشار خون بالا، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی بوده‌اند و مدت زمان متوسط از علائم اولیه تا مرگ آن‌ها ۱۴ روز بود (دامنه ۶ تا ۱۴ روز). در مطالعه‌ای که توسط کمیسیون بهداشت ملی چین انجام شده است، مردان دارای مرگ و میر ۲.۸ درصد درحالیکه زنان دارای مرگ و میر ۱.۷ درصد بودند. در افراد زیر ۵۰ سال مرگ و میر کمتر از ۰.۵ درصد است درحالیکه در افراد بالای ۷۰ سال بیش از ۸ درصد است. همچنین تاکنون هیچ مرگ و میر کمتر از ۱۰ سال رخ نداده است.
صاکی ادامه داد: هنوز هیچ داروی ضد ویروس خاصی برای درمان عفونت‌های کروناویروس در انسان تایید نشده است. علائم بیماری با مراقبت‌های حمایتی اداره می‌شوند. تحقیقات درباره درمان‌های احتمالی این ویروس آغاز شده است و چندین داروی ضد ویروسی در حال حاضر در کارآزمایی بالینی قرار دارند. انواع داروهای ضد ویروس و ضد مالاریا پیشنهاد شده است که در کوتاه کردن دوره بیماری موثر هستند.
چگونه در برابر این ویروس از خود مراقبت کنیم؟
وی با اشاره به اینکه باید همیشه اخبار را دنبال کرد، گفت: اطلاعات در مورد وضعیت این بیماری غیرقابل پیش‌بینی است. با استفاده از برخی اقدامات احتیاطی ساده می‌توانید احتمال ابتلا به عفونت یا انتشار بیماری را کاهش دهید. مرتبا دستان خود را با آب و صابون بشویید، زیرا شستن دست با آب و صابون یا مالش دست با الکل، باعث از بین رفتن ویروسی می‌شود که ممکن است روی دستان شما باشد. حداقل فاصله یک متری بین خود و هر کسی که سرفه می‌کند را حفظ کنید، زیرا هنگام سرفه، قطرات کوچکی از بینی یا دهان پرتاب می‌شوند که ممکن است حاوی ویروس باشند. با رعایت بهداشت مناسب تنفسی، از افراد اطراف خود در برابر ویروس‌ها محافظت کنید. اگر احساس کسالت یا ناخوشایندی دارید در خانه بمانید. از دستورالعمل نحوه محافظت از خود و دیگران از ابتلا به ویروس پیروی کنید. در صورت امکان، از مسافرت به اماکن آلوده خودداری کنید، به ویژه افراد مسن و دارای دیابت یا بیماران قلبی و ریوی، چرا که شانس ابتلای این افراد بیش از دیگران است. در صورت داشتن علائم خفیف مانند تب خفیف، سردرد و آبریزش بینی، تا زمانی‌که بهبودی پیدا کنید در خانه بمانید. اگر خرید ضروری دارید یا به شخصی بسپارید و یا خود ماسک زده و خرید خود را انجام دهید تا از آلوده شدن افراد دیگر جلوگیری کنید. در صورت داشتن علائم خفیف ضرورتی برای مراجعه به مراکز درمانی نیست، اجازه دهید امکانات برای افراد نیازمندتر در نظر گرفته شود. اگر دچار تب، سرفه و مشکل در تنفس هستید، به پزشک مراجعه کنید زیرا این امر ممکن است به دلیل یک عفونت تنفسی یا بیماری دیگر باشد.
عضو هیأت علمی گروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در پایان بیان کرد: اقدامات پیشگیرانه روزمره را برای کمک به جلوگیری از شیوع بیماری توصیه می‌کنیم؛ از تماس نزدیک با افراد بیمار خودداری کنید، وقتی بیمار هستید در خانه بمانید، دهان خود را هنگام سرفه یا عطسه با دستمال بپوشانید، سپس دستمال را در سطل زباله بیندازید. با استفاده از تمیز کننده خانگی، مرتبا اشیاء و سطوح لمس شده را تمیز و ضدعفونی کنید. دستان خود را حداقل به مدت ۲۰ ثانیه به ویژه پس از رفتن به دستشویی، پیش از غذا خوردن، پس از سرفه و یا عطسه کردن، با آب و صابون بشویید و از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی خانگی خودداری کنید.