نخستین نشست دادگاه ۴ مظنون فراری در پرونده پرواز ام‌اچ۱۷ هواپیمایی مالزی امروز دوشنبه ۱۹ اسفند (۹ مارس) در هلند برگزار می‌شود.

پنج سال پس از واقعه سرنگونی هواپیمای مالزی و در آستانه آغاز دادگاه، دادستانان هلندی گفته‌اند که ۳ فرد روسی و یک اوکراینی در این پرونده موشکی را که برای شلیک از سامانه روسی به هواپیمای مسافربری مالزی مورد استفاده قرار گرفت، تهیه کرده بودند.

هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی مالزی که در تاریخ ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۴ (۲۶ تیر ۱۳۹۳) با شماره پرواز ام‌اچ۱۷ از آمستردام به کوالالامپور، پایتخت مالزی می‌رفت، در آسمان شرق اوکراین با یک فروند موشک هدف قرار گرفت و سرنگون شد.

تمامی ۲۹۸ سرنشین این هواپیما که از ۱۰ کشور مختلف بودند، در این واقعه جان خود ار از دست دادند. موشک استفاده شده در این حمله متعلق به شورشیان تحت حمایت روسیه در شرق اوکراین بود، اما دولت مسکو هر گونه دخالت در این ماجرا را رد کرده است.

بر اساس آمار سازمان ملل متحد، جنگ میان نیروهای دولت مرکزی اوکراین و جدایی‌طلبان طرفدار روسیه در این کشور در مجموع بیش از ۱۳ هزار کشته و زخمی برجای گذاشت.

هر چهار مرد روسی و اوکراینی در پرونده این حمله باید به طور مشترک پاسخگوی دادگاه باشند زیرا همه آنها مشترکا به «همکاری برای تهیه و تأمین» سامانه موشکی بوک به منظور شلیک به جت مسافربری هستند.

مظنونان چه کسانی هستند؟
یک تیم مشترک بین‌المللی به رهبری هلند که عهده‌دار پژوهش در این پرونده است، پس از سال‌ها بررسی سال گذشته کرد شواهدی مبنی بر دست داشتن سه مظنون روس به نام سرگئی دوبینسکی، اولگ پولاتوف و ایگور گیرکین و یک اوکراینی به نام لئونید خارچنکو در حمله به هواپیمای مالزی دست آورده آورده است. این ادعا به صدور حکم جلب این افراد در سال گذشته منجر شد.

تنها وکالت یکی از متهمان به نام پولاتوف را تيمی از وکلای بين‌المللی متشکل از دو وكيل هلندی و يك وكيل روسی بر عهده خواهد داشت.

تا کنون هیچ یک مظنونان در مورد اتهام خود سخنی نگفته‌اند، اما ایگور گیرکین یک بار گفته است که شورشیان شرق اوکراین مسئول سقوط هواپیما نبوده‌اند.

انتخاب دادگاه هلند
کشورهای شرکت کننده در تحقیقات این پرونده یعنی اوکراین، هلند، استرالیا، مالزی و بلژیک در سال ۲۰۱۷ توافق کردند که ابتدا محاکمه را در هلند و تحت قانون این کشور برگزار کرده سپس برای برگزاری دادگاهی تحت حمایت سازمان ملل تلاش کنند، خواسته‌ای که روسیه همواره با آن مخالفت کرده است.

دادستان‌های هلندی گفته‌اند که نخستین موارد اتهامی مظنونان قتل ۲۹۸ نفر از طریق سرنگون کردن هواپیما خواهد بود. در صورت اثبات این اتهام، مظنونان کنونی ممکن است به حبس ابد محكوم شوند.

روسیه گفته است شهروندان مظنون خود در این پرونده را مسترد نمی‌کند و از سوی دیگر مشروعیت تحقیقات بین المللی و استقلال دادگاه را نیز زیر سوال برده است.

مظنونان در دادگاه حضور نمی‌یابند
انتظار نمی‌رود هیچ یک از که ۴ مرد مظنون که گفته می‌شود همگی در روسیه هستند، در نشست امروز دادگاه حضور یابند. با این حال ممکن است آنها امروز از طریق ویدیویی در نشست دادگاه شرکت کنند. پیش بینی می‌شود خانواده قربانیان در این دادگاه حضور داشته باشند.

سرنگونی پرواز ام‌اچ۱۷ مالزی باعث شد اتحادیه اروپا تحریم‌هایی را علیه روسیه اعمال کند. اتحادیه اروپا حمایت خود از برگزاری دادگاه روز دوشنبه را از قبل اعلام کرده است.

در روسیه، بیشتر مردم چنین باور دارند که هواپیمای مالزی را نیروهای اوکراینی سرنگون کرده‌اند. نتایج نظرسنجی مؤسسه «لوادا» نشان می‌دهد که ۶۰ درصد مردم روسیه اوکراین را عامل این حمله دانسته و تنها ۱۰ درصد مردم فکر می‌کنند دست روسیه پشت این حمله مرگبار بوده است.